Noruwega

baguhin ang mga link
Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
(Idinirekta mula sa Norway)
Kaharian ng Noruwega
Eskudo ng Noruwega
Eskudo
Awiting Pambansa: Ja, vi elsker dette landet
(Ingles: "Yes, we love this country")
Awiting Makahari: Kongesangen
(Ingles: "King's Song")
Kinaroroonan ng the Kingdom of  Noruwega  (green)

sa Europe  (green and dark grey)

KabiseraOslo
59°56′N 10°41′E / 59.933°N 10.683°E / 59.933; 10.683
Pinakamalaking lungsodcapital
Wikang opisyal
Kinilalang pambansang wika
Pangkat-etniko
Relihiyon
(2021)[9][10]
  • 74.9% Christianity
  • 21.2% no religion
  • 3.1% Islam
  • 0.8% other
KatawaganNorwegian
PamahalaanUnitary parliamentary constitutional monarchy
• Monarch
Harald V
Jonas Gahr Støre
Masud Gharahkhani
Toril Marie Øie
LehislaturaStorting
History
872
• Old Kingdom of Norway (Peak extent)
1263
1397
1524
25 February 1814
17 May 1814
4 November 1814
7 June 1905
Lawak
• Kabuuan
385,207 km2 (148,729 mi kuw)[12] (61stb)
• Katubigan (%)
5.32 (2015)[13]
Populasyon
• Pagtataya sa 2024
Neutral increase 5,550,203[14] (118th)
• Densidad
14.4/km2 (37.3/mi kuw) (213th)
KDP (PLP)Pagtataya sa 2023
• Kabuuan
Increase $452.964 billion[15] (51st)
• Bawat kapita
Increase $82,236[15] (8th)
KDP (nominal)Pagtataya sa 2023
• Kabuuan
Decrease $546.768 billion[15] (27th)
• Bawat kapita
Decrease $99,266[15] (3rd)
Gini (2020)25.3[16]
mababa
TKP (2022)Increase 0.966[17]
napakataas · 2nd
SalapiNorwegian krone (NOK)
Sona ng orasUTC+1 (CET)
• Tag-init (DST)
UTC+2 (CEST)
Ayos ng petsadd.mm.yyyy
Gilid ng pagmamanehoright
Kodigong pantelepono+47
Internet TLD.nod
  1. The country has no official motto, but the oath from the 1814 Norwegian Constituent Assembly can be regarded as the closest unofficial equivalent:
    Enige og tro inntil Dovre faller (Bokmål)
    Einige og tru inntil Dovre fell (Nynorsk)
    "United and loyal until Dovre falls"
  2. Includes the mainland, Svalbard and Jan Mayen.[12] (Without the integral territories, it is the 67th largest country at 323,802[18] square kilometres)
  3. This percentage is for the mainland, Svalbard, and Jan Mayen. This percentage counts glaciers as "land". It's calculated as 19,940.14/(365,246.17+19,940.14).[kailangan ng sanggunian]
  4. Two more TLDs have been assigned, but are not used: .sj for Svalbard and Jan Mayen; .bv for Bouvet Island.

Ang Kaharian ng Norway (Kaharian ng Noruwega[kailangan ng sanggunian]) ay isang bansang Nordiko sa kanlurang bahagi ng Tangway ng Escandinava na hinahanggan ng Sweden, Finland, at Rusya, at na may territorial waters na hinaganggan ng waters ng Denmark at ng UK. May anyo itong pahaba at may ekstensibong baybayin katabi ng Karagatang Atlantiko kung saan napaparoon ang mga tanyag na fyord ng Norway. Napapasailalim din sa soberaniya ng Norway ang mga teritoryo ng Svalbard at Jan Mayen, na bahagi din ng Kaharian, at ang dependencies ng Isla Bouvet sa timog Karagatang Atlantiko at ang Isla Peter I sa timog Karagatang Pasipiko, na hindi bahagi ng Kaharian. Meron ding pag-aangkin ang Norway sa Dronning Maud Land sa Antarctica.

Etimolohiya[baguhin | baguhin ang wikitext]

Pinaniniwalaan ng mga dalubhasa sa Etimolohiya na ang pangalan ng bansa ay nangangahulugang "ang daan patungo sa hilaga" (daang pahilaga), na sa Lumang Norse ay nor veg o norð vegr. Ang pangalan ng Norway sa Lumang Norse ay Nóregr.

Heograpiya[baguhin | baguhin ang wikitext]

Binubuo ng Norway ang kanlurang bahagi ng Scandinavia sa Hilagang Europa. Ang matarik na baybay-dagat, na hinahati ng malalaking mga fjord at libu-libong mga pulo, na may habang 25,000 kilometro (16,000 mi) at 83,000 kilometro (52,000 mi) at kinapalolooban ng mga fjord at mga pulo. Naghahati ng hangganan ang Norway sa mga bansang Sweden, Finland, at Rusya. Sa hilaga, kanluran at timog, naghahanggan ang Norway sa Dagat Barents, sa Dagat Norway, sa Dagat Hilaga. at Skagerrak.[19]

Ekonomiya[baguhin | baguhin ang wikitext]

Ang Norway na ang marahil ang pinaka-mayamang bansa sa buong Europa, kung tutuusin ang GDP ng isang bansa. Ayon na din sa Mga Nagkakaisang Bansa ang Norway na rin ang may pinakamataas na antas ng pamumuhay sa buong mundo.

Demograpiya[baguhin | baguhin ang wikitext]

Mga pinakamalaking bayan at lungsod[baguhin | baguhin ang wikitext]

 
Pinakamalalaking mga lungsod o bayan sa Noruwega
Ranggo Pangalan Kondado Pop. Ranggo Pangalan Kondado Pop.
Oslo
Oslo
Bergen
Bergen 		1 Oslo Oslo 1,000,467 11 Moss Østfold 46,618 Stavanger/Sandnes
Stavanger/Sandnes
Trondheim
Trondheim
2 Bergen Hordaland 255,464 12 Haugesund Rogaland 44,830
3 Stavanger/Sandnes Rogaland 222,697 13 Sandefjord Vestfold 43,595
4 Trondheim Trøndelag 183,378 14 Arendal Aust-Agder 43,084
5 Drammen Buskerud 117,510 15 Bodø Nordland 40,705
6 Fredrikstad/Sarpsborg Østfold 111,267 16 Tromsø Troms 38,980
7 Porsgrunn/Skien Telemark 92,753 17 Hamar Hedmark 27,324
8 Kristiansand Vest-Agder 61,536 18 Halden Østfold 25,300
9 Ålesund Møre og Romsdal 52,163 19 Larvik Vestfold 24,208
10 Tønsberg Vestfold 51,571 20 Askøy Hordaland 23,194

Talababa[baguhin | baguhin ang wikitext]

  1. ↑ Maling banggit (Hindi tamang <ref> tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalang LanguageCouncilSami); $2
  2. ↑ "Minoritetsspråk". Språkrådet.
  3. ↑ "Immigrants and their children as of 1 January 2020". Statistics Norway. 9 Marso 2020. Nakuha noong 26 Disyembre 2020.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  4. ↑ "Immigrants and Norwegian-born to immigrant parents". Statistics Norway. 9 Marso 2021. Nakuha noong 30 Marso 2021.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  5. ↑ kirkedepartementet, Fornyings-, administrasjons- og (16 Hunyo 2006). "Samer". Regjeringen.no.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) CS1 maint: multiple names: mga may-akda (link)
  6. ↑ inkluderingsdepartementet, Arbeids- og (16 Hunyo 2006). "Nasjonale minoriteter". Regjeringen.no.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  7. ↑ "05183: Immigrants and Norwegian-born to immigrant parents, by sex and country background 1970 – 2021-PX-Web SSB". SSB.[patay na link]
  8. ↑ "The Constitution of Norway, Article 16 (English translation, published by the Norwegian Parliament)" (PDF). Inarkibo mula sa ang orihinal (PDF) noong 8 Setyembre 2015.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  9. ↑ Church of Norway Statistics Norway 15 June 2021
  10. ↑ Members of religious and life stance communities outside the Church of Norway, by religion/life stance. Statistics Norway 27 September 2021
  11. ↑ "The Re-establishing of a Norwegian State". regjeringen.no. 5 Hulyo 2020.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  12. ↑ 12.0 12.1 "Arealstatistics for Norway 2019". Kartverket, mapping directory for Norway. 20 Disyembre 2019. Inarkibo mula sa ang orihinal noong 8 Hunyo 2019. Nakuha noong 1 Marso 2020.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  13. ↑ "Surface water and surface water change". Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD). Nakuha noong 11 Oktubre 2020.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  14. ↑ "Population, 2024-01-01" (sa wikang Ingles). Statistics Norway. 1 Enero 2024. Nakuha noong 25 Pebrero 2024.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  15. ↑ 15.0 15.1 15.2 15.3 "World Economic Outlook Database, October 2023 Edition. (Norway)". IMF.org. International Monetary Fund. 10 Oktubre 2023. Nakuha noong 11 Oktubre 2023.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  16. ↑ "Gini coefficient of equivalised disposable income – EU-SILC survey". ec.europa.eu. Eurostat. Nakuha noong 22 Hunyo 2022.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  17. ↑ "2022 Human Development Index Ranking" (sa wikang Ingles). United Nations Development Programme. 2023-03-13. Nakuha noong 2024-03-16.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  18. ↑ "Norway". CIA World fact. 26 Oktubre 2021.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  19. ↑ Maling banggit (Hindi tamang <ref> tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalang factbook); $2


HeograpiyaNoruwega Ang lathalaing ito na tungkol sa Heograpiya at Noruwega ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.
Maling banggit (May <ref> tag na ang grupong "pananda", pero walang nakitang <references group="pananda"/> tag para rito); $2

Kinuha sa "https://tl.wikipedia.org/w/index.php?title=Noruwega&oldid=2102383"