Charles de Gaulle

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
Charles de Gaulle
Pinuno ng Lakas ng Malayang Pransiya
Nasa puwesto
18 Hunyo 1940 – 3 Hulyo 1944
Nakaraang sinundanIkatlong Republika ng Pransiya
Sinundan niPansamantalang Pamahalaan ng Republika ng Pransiya
Pangulo ng Pansamantalang Pamahalaan ng Republika ng Pransiya
Nasa puwesto
3 Hulyo 1944 – 20 Enero 1946
Sinundan niFelix Gouin
Punong Ministro ng Pransiya
Nasa puwesto
1 Hunyo 1958 – 8 Enero 1959
PanguloRené Coty
Nakaraang sinundanPierre Pflimlin
Sinundan niMichel Debré
Ministro ng Tanggulan
Nasa puwesto
1 Hunyo 1958 – 8 Enero 1959
PanguloRené Coty
Punong MinistroCharles de Gaulle
Nakaraang sinundanPierre de Chevigné
Sinundan niPierre Guillaumat
Ika-18 Pangulo ng Pangulo ng Republika & Kasamang-Prinsipe ng Andorra
Nasa puwesto
8 Enero 1959 – 28 Abril 1969
Punong MinistroMichel Debré (1959–1961)
Georges Pompidou (1962–1968)
Maurice Couve de Murville (1968–1969)
Nakaraang sinundanRené Coty
Sinundan niAlain Poher (interim)
Georges Pompidou
Pansariling detalye
Ipinanganak22 Nobyembre 1890(1890-11-22)
Lille, Pransiya
Namatay9 Nobyembre 1970(1970-11-09) (edad 79)
Colombey-les-Deux-Églises, Pransiya
Partidong pampolitikaPatipon-tipon ng Taong-bayan ng Pransiya (Rally of the French People) (1947–1955)
Unyon para sa Bagong Republika (Union pour la nouvelle République (1958–1968)
Unyon ng mga Demokratiko para sa Republika (Union of Democrats for the Republic) (1968–1970)
AsawaYvonne de Gaulle
TrabahoMilitar

Si Charles André Joseph Marie de Gaulle (tungkol sa tunog na ito pakinggan ), IPA: [də ˡgoːl], 22 Nobyembre 1890 – 9 Nobyembre 1970) ay isang Pranses na heneral at estadista na namuno sa Lakas ng Malayang Pransiya (Free French Forces) noong panahon ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig. Sa kalaunan, tinatag niya ang Ikalimang Republika ng Pransiya noong 1958 at nagsilbi bilang unang Pangulo nito mula 1959 hanggang 1969.[1] Sa Pransiya, kilala siya bilang Général de Gaulle o pinapayak na Le Général, o mas pamilyar bilang "le Grand Charles".

Bilang beterano noong Unang Digmaang Pandaigdig, nanguna si de Gaulle noong dekada 1920 at 1930 bilang nagbibigay ng proposisyon ng baluting pakikidigma at tagapagtanggol ng abyasyon militar, na tinuturing niya kaparaanan upang maputol ang tablahan sa trinserang digmaan. Noong Ikalawang Digmaang Pandaigdig, naabot niya ang ranggong Brigadyer Heneral na pinamunuan ang isa sa mga iilang matagumpay na kontra-atake noong 1940 sa Pagbasak ng Pransiya, at pagkatapos, inorganisa ang Lakas ng Malayang Pransiya kasama ang mga pinatapon na mga opisyal ng Pransiya sa Inglatera.[2] Binigay niya ang kanyang sikat na talumpati sa radyo noong Hunyo 1940 na hinihikayat ang mga mamamayan ng Pransiya na huwag sumunod sa mga Nazi ng Alemanya.[3] Pagkatapos ng pagkalaya ng Pransiya noong 1944, naging punong ministro si de Gaulle sa Pansamantalang Pamahalaan ng Pransiya.[4] Bagaman nagretiro na sa politika noong 1946 hinggil sa mga salungtang pampolitika, bumalik siya sa kapangyarihan na may tulong ng militar pagkatapos ng krisis noong Mayo 1958. Pinamunuan ni De Gaulle ang pagsusulat ng isang bagong konstitusyon na nagtatag ng Ikalimang Republika at nahalal siya bilang Pangulo ng Pransiya.[5][6][7]

Mga sanggunian[baguhin | baguhin ang wikitext]

  1. "Cinquième République". Assemblée Nationale Française. 2008. Nakuha noong 2008-11-02.
  2. "Fondation Charles de Gaulle". Inarkibo mula sa ang orihinal noong 2008-11-18. Nakuha noong 2009-01-11.
  3. "Fondation Charles de Gaulle". Inarkibo mula sa ang orihinal noong 2009-01-22. Nakuha noong 2009-01-11.
  4. "Fondation Charles de Gaulle". Inarkibo mula sa ang orihinal noong 2008-11-18. Nakuha noong 2009-01-17.
  5. "Fondation Charles de Gaulle". Inarkibo mula sa ang orihinal noong 2008-12-15. Nakuha noong 2009-01-11.
  6. "Fondation Charles de Gaulle". Inarkibo mula sa ang orihinal noong 2008-12-15. Nakuha noong 2009-01-11.
  7. "Fondation Charles de Gaulle". Nakuha noong 2009-01-11.[patay na link]