Kalsiyo

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
(Idinirekta mula sa Kalsyum)
Calcium, 20Ca
Calcium
HitsuraDull gray, silver
Pamantayang atomikong timbang Ar°(Ca)
  • 40.078±0.004
  • 40.078±0.004 (pinaikli)[1]
Calcium sa talahanayang peryodiko
Hydrogen Helium
Lithium Beryllium Boron Carbon Nitrogen Oxygen Fluorine Neon
Sodium Magnesium Aluminium Silicon Phosphorus Sulfur Chlorine Argon
Potassium Calcium Scandium Titanium Vanadium Chromium Manganese Iron Cobalt Nickel Copper Zinc Gallium Germanium Arsenic Selenium Bromine Krypton
Rubidium Strontium Yttrium Zirconium Niobium Molybdenum Technetium Ruthenium Rhodium Palladium Silver Cadmium Indium Tin Antimony Tellurium Iodine Xenon
Caesium Barium Lanthanum Cerium Praseodymium Neodymium Promethium Samarium Europium Gadolinium Terbium Dysprosium Holmium Erbium Thulium Ytterbium Lutetium Hafnium Tantalum Tungsten Rhenium Osmium Iridium Platinum Gold Mercury (element) Thallium Lead Bismuth Polonium Astatine Radon
Francium Radium Actinium Thorium Protactinium Uranium Neptunium Plutonium Americium Curium Berkelium Californium Einsteinium Fermium Mendelevium Nobelium Lawrencium Rutherfordium Dubnium Seaborgium Bohrium Hassium Meitnerium Darmstadtium Roentgenium Copernicium Nihonium Flerovium Moscovium Livermorium Tennessine Oganesson
Mg

Ca

Sr
potassiumcalciumscandium
Atomikong bilang (Z)20
Pangkatpangkat 2 (alkalinong mga lupang metal)
Peryodoperyodo 4
Bloke  s-bloke
Konpigurasyon ng elektron[Ar] 4s2
Mga elektron bawat kapa2, 8, 8, 2
Katangiang pisikal
Pase sa STPsolid
Punto ng pagkatunaw1115 K ​(842 °C, ​1548 °F)
Punto ng pagkulo1757 K ​(1484 °C, ​2703 °F)
Densidad (malapit sa r.t.)1.55 g/cm3
kapag likido (sa m.p.)1.378 g/cm3
Init ng pusyon8.54 kJ/mol
Init ng baporisasyon154.7 kJ/mol
Molar na kapasidad ng init25.929 J/(mol·K)
Presyon ng singaw
P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k
at T (K) 864 956 1071 1227 1443 1755
Katangiang atomiko
Mga estado ng oksidasyon+1,[2] +2 (isang matapang na panimulang oksido)
ElektronegatibidadEskala ni Pauling: 1.00
Mga enerhiyang ionisasyon
  • (marami pa)
Radyong atomikoemperiko: 197 pm
Radyong Kobalente176±10 pm
Radyong Van der Waals231 pm
Color lines in a spectral range
Mga linyang espektral ng calcium
Ibang katangian
Likas na paglitawprimordiyal
Kayarian ng krystalface-centered cubic (fcc)
Face-centered cubic crystal structure for calcium
Bilis ng tunog manipis na bara3810 m/s (at 20 °C)
Termal na pagpapalawak22.3 µm/(m⋅K) (at 25 °C)
Termal na konduktibidad201 W/(m⋅K)
Elektrikal na resistibidad33.6 n Ω⋅m (at 20 °C)
Magnetikong pagsasaayosdiamagnetic
Modulo ni Young20 GPa
Modulo ng tigas7.4 GPa
Bultong modulo17 GPa
Rasyo ni Poisson0.31
Eskala ni Mohs sa katigasan1.75
Subok sa katigasan ni Brinell167 MPa
Bilang ng CAS7440-70-2
Pangunahing isotopo ng calcium
Iso­topo Abudansya Half-life (t1/2) Paraan ng pagkabulok Produkto
40Ca 96.941% Ang 40Ca ay tumatagal sa may 20 neutron
41Ca trace 1.03×105 y ε - 41K
42Ca 0.647% Ang 42Ca ay tumatagal sa may 22 neutron
43Ca 0.135% Ang 43Ca ay tumatagal sa may 23 neutron
44Ca 2.086% Ang 44Ca ay tumatagal sa may 24 neutrons
45Ca syn 162.7 d β 0.258 45Sc
46Ca 0.004% >2.8×1015 y ββ ? 46Ti
47Ca syn 4.536 d β 0.694, 1.99 47Sc
γ 1.297 -
48Ca 0.187% >4×1019 y ββ ? 48Ti
Kategorya Kategorya: Calcium

Ang kalsyo o kalsyum (Kastila: calcio, Ingles: calcium, may sagisag na Ca, atomikong bilang na 20, atomikong timbang na 40.08, punto ng pagkatunaw na mula 842 hanggang 48 °C, punto ng pagkulong 1,487 °C, espesipikong grabidad na 1.55, at V na 2) ay isang elementong metalikong kahawig ng pilak at medyo may katigasan. Isa ito sa mahahalagang sangkap sa mga buto, sa mga kabibe, at sa mga dahon. Sangkap din ito sa paggawa ng plaster, apog, at semento. Natuklasan ito noong 1808 ni Humphry Davy.[3]

Mga sanggunian[baguhin | baguhin ang wikitext]

  1. "Standard Atomic Weights: Calcium". CIAAW. 1983.
  2. Krieck, Sven; Görls, Helmar; Westerhausen, Matthias (2010). "Mechanistic Elucidation of the Formation of the Inverse Ca(I) Sandwich Complex [(thf)3Ca(μ-C6H3-1,3,5-Ph3)Ca(thf)3] and Stability of Aryl-Substituted Phenylcalcium Complexes". Journal of the American Chemical Society. 132 (35): 12492–12501. doi:10.1021/ja105534w. PMID 20718434.
  3. Gaboy, Luciano L. Calcium, kalsyo, kalsyum - Gabby's Dictionary: Praktikal na Talahuluganang Ingles-Filipino ni Gabby/Gabby's Practical English-Filipino Dictionary, GabbyDictionary.com.