Sodyo

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
(Idinirekta mula sa Sodium)
Sodyo, 11Na
Sodyo
Hitsurasilvery white metallic
Pamantayang atomikong timbang Ar°(Na)
  • 22.98976928±0.00000002
  • 22.990±0.001 (pinaikli)[1]
Sodyo sa talahanayang peryodiko
Hydrogen Helium
Lithium Beryllium Boron Carbon Nitrogen Oxygen Fluorine Neon
Sodium Magnesium Aluminium Silicon Phosphorus Sulfur Chlorine Argon
Potassium Calcium Scandium Titanium Vanadium Chromium Manganese Iron Cobalt Nickel Copper Zinc Gallium Germanium Arsenic Selenium Bromine Krypton
Rubidium Strontium Yttrium Zirconium Niobium Molybdenum Technetium Ruthenium Rhodium Palladium Silver Cadmium Indium Tin Antimony Tellurium Iodine Xenon
Caesium Barium Lanthanum Cerium Praseodymium Neodymium Promethium Samarium Europium Gadolinium Terbium Dysprosium Holmium Erbium Thulium Ytterbium Lutetium Hafnium Tantalum Tungsten Rhenium Osmium Iridium Platinum Gold Mercury (element) Thallium Lead Bismuth Polonium Astatine Radon
Francium Radium Actinium Thorium Protactinium Uranium Neptunium Plutonium Americium Curium Berkelium Californium Einsteinium Fermium Mendelevium Nobelium Lawrencium Rutherfordium Dubnium Seaborgium Bohrium Hassium Meitnerium Darmstadtium Roentgenium Copernicium Nihonium Flerovium Moscovium Livermorium Tennessine Oganesson
Li

Na

K
neonsodyomagnesium
Atomikong bilang (Z)11
Pangkatpangkat 1: idrohino at mga metal na alkali
Peryodoperyodo 3
Bloke  s-bloke
Konpigurasyon ng elektron[Ne] 3s1
Mga elektron bawat kapa2, 8, 1
Katangiang pisikal
Pase sa STPsolido
Punto ng pagkatunaw370.944 K ​(97.794 °C, ​208.029 °F)
Punto ng pagkulo1156.090 K ​(882.940 °C, ​1621.292 °F)
Densidad (malapit sa r.t.)0.968 g/cm3
kapag likido (sa m.p.)0.927 g/cm3
Puntong kritikal2573 K, 35 MPa (extrapolated)
Init ng pusyon2.60 kJ/mol
Init ng baporisasyon97.42 kJ/mol
Molar na kapasidad ng init28.230 J/(mol·K)
Presyon ng singaw
P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k
at T (K) 554 617 697 802 946 1153
Katangiang atomiko
Mga estado ng oksidasyon−1, 0,[2] +1 (isang matapang na panimulang oksido)
ElektronegatibidadEskala ni Pauling: 0.93
Mga enerhiyang ionisasyon
  • Una: 495.8 kJ/mol
  • Ikalawa: 4562 kJ/mol
  • Ikatlo: 6910.3 kJ/mol
  • (marami pa)
Radyong atomikoemperiko: 186 pm
Radyong Kobalente166±9 pm
Radyong Van der Waals227 pm
Color lines in a spectral range
Mga linyang espektral ng sodyo
Ibang katangian
Likas na paglitawprimordiyal
Kayarian ng krystalbody-centered cubic (bcc)
Body-centered cubic crystal structure for sodyo
Bilis ng tunog manipis na bara3200 m/s (at 20 °C)
Termal na pagpapalawak71 µm/(m⋅K) (at 25 °C)
Termal na konduktibidad142 W/(m⋅K)
Elektrikal na resistibidad47.7 nΩ⋅m (at 20 °C)
Magnetikong pagsasaayosparamagnetic[3]
Molar na magnetikong susseptibilidad+16.0×10−6 cm3/mol (298 K)[4]
Modulo ni Young10 GPa
Modulo ng tigas3.3 GPa
Bultong modulo6.3 GPa
Eskala ni Mohs sa katigasan0.5
Subok sa katigasan ni Brinell0.69 MPa
Bilang ng CAS7440-23-5
Kasaysayan
Pagkakatuklas at unang pagbubukodHumphry Davy (1807)
Simbolo"Na": from New Latin natrium, coined from German Natron, 'natron'
Pangunahing isotopo ng sodyo
Iso­topo Abudansya Half-life (t1/2) Paraan ng pagkabulok Produkto
22Na trace 2.602 y β+ 22Ne
23Na 100% matatag
24Na trace 14.96 h β 24Mg
Kategorya Kategorya: Sodyo

Ang sodyo (Ingles: sodium; Espanyol: sodio) ay isang elementong kimikal sa talahanayang peryodiko na sinasagisag ng simbolong Na, hango sa Latin na natrium, at nagtataglay ng atomikong bilang 11.

May atomikong bigat 22.99, punto ng pagkatunaw na 97.8 °C, punto ng pagkulong 892 °C, espesipikong grabidad na 0.971, at V na 1) ay isang elementong metalikong sumasabog kapag hinaluan ng tubig. Kabilang sa katangiang pisikal nito ang pagiging malambok, parang pilak, at napupupukpok. Nagiging asin ito kapag sumanib na sa klorido. Nagagamit ito sa paglikha ng maraming mahahalagang mga kompawnd o kumpuwesto. Natuklasan ito noong 1807 ni Humphry Davy.[5]

Mga sanggunian[baguhin | baguhin ang wikitext]

  1. "Standard Atomic Weights: Sodium". CIAAW. 2005.
  2. The compound NaCl has been shown in experiments to exists in several unusual stoichiometries under high pressure, including Na3Cl in which contains a layer of sodium(0) atoms; see Zhang, W.; Oganov, A. R.; Goncharov, A. F.; Zhu, Q.; Boulfelfel, S. E.; Lyakhov, A. O.; Stavrou, E.; Somayazulu, M.; Prakapenka, V. B.; Konôpková, Z. (2013). "Unexpected Stable Stoichiometries of Sodium Chlorides". Science. 342 (6165): 1502–1505. arXiv:1310.7674. Bibcode:2013Sci...342.1502Z. doi:10.1126/science.1244989. PMID 24357316. S2CID 15298372.
  3. Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds, in Lide, D. R., pat. (2005). CRC Handbook of Chemistry and Physics (86th pat.). Boca Raton (FL): CRC Press. ISBN 0-8493-0486-5.
  4. Weast, Robert (1984). CRC, Handbook of Chemistry and Physics. Boca Raton, Florida: Chemical Rubber Company Publishing. pp. E110. ISBN 0-8493-0464-4.
  5. Gaboy, Luciano L. Sodium, sodyum, sodyo - Gabby's Dictionary: Praktikal na Talahuluganang Ingles-Filipino ni Gabby/Gabby's Practical English-Filipino Dictionary, GabbyDictionary.com.