Tiyesa

Tiyesa
Klasipikasyong pang-agham
Kaharian:	Plantae
Klado:	Tracheophytes
Klado:	Angiosperms
Klado:	Eudicots
Klado:	Asterids
Orden:	Ericales
Pamilya:	Sapotaceae
Sari:	Pouteria
Espesye:	P. lucuma
Pangalang binomial
	Pouteria lucuma; (Ruiz & Pav.) Kuntze

Ang tiyesa^[1] (Ingles: lúcuma, lucmo; pangalang pang-agham: Pouteria lucuma^[2] ) ay isang uri ng malaman at malunting bunga na hugis bilog o habilog (oval) at may buto. Inihahambing sa pinakuluang matamis na kamote ang madilaw na laman nito. May kakaibang bakas sa panlasa ito matapos kainin. Nilalarawang "kaakit-akit" ang laman ng tiyesa. Matatagpuan at katutubo ito sa mga bahagi ng Hilagang Amerika partikular na sa mga bundok ng Andes sa Chile, Peru, Bolivia, at Ecuador. Matatagpuan rin ito sa Silangang Asya, tulad ng Pilipinas at Thailand.^[2] Binabaybay din itong atiyesa, chesa at achesa. Tinatawag itong lúcuma sa Peru, samantalang dien taw^[3] naman sa Thailand.

Umaabot sa mga 25 hanggang 50 talampakan ang puno nito. Nabubuhay ito sa mga subtropikal na mga rehiyon ng mundo, partikular na sa mga elebasyong 9000 hanggang 10,000 sa Peru. Bagaman tumutubo sa maaraw na pook at mga tuyong lokasyon, kinakaya ng puno ang ilang antas ng kalamigan at nabubuhay din sa mga mas malalamig na mga klima. Para magpatubo ng puno, itinatanim ang buto mula sa bunga.^[2]

Nakakain ang bunga matapos na pitasin sa puno at nagagamit din sa paggawa ng mga sorbetes o mga minatamis.^[2]