Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
Aluminyo, 13 Al Bigkas sa Ingles Alternatibong pangalan sa Ingles aluminum Hitsura silvery gray metallic Pamantayang atomikong timbang A r °(Al) 26.9815384 ± 0.0000003 26.982± 0.001 (pinaikli)[1]
Atomikong bilang (Z ) 13 Pangkat pangkat 13 (grupong boro) Peryodo peryodo 3 Bloke p-blokeKonpigurasyon ng elektron [Ne ] 3s2 3p1 Mga elektron bawat kapa 2, 8, 3 Pase sa STP solido Punto ng pagkatunaw 933.47 K (660.32 °C, 1220.58 °F) Punto ng pagkulo 2743 K (2470 °C, 4478 °F) Densidad (malapit sa r.t. ) 2.70 g/cm3 kapag likido (sa m.p. ) 2.375 g/cm3 Init ng pusyon 10.71 kJ/mol Init ng baporisasyon 284 kJ/mol Molar na kapasidad ng init 24.20 J/(mol·K) Presyon ng singaw
P (Pa)
1
10
100
1 k
10 k
100 k
at T (K)
1482
1632
1817
2054
2364
2790
Mga estado ng oksidasyon −2, −1, 0,[2] +1,[3] +2,[4] +3 (isang anpoterong oksido) Elektronegatibidad Eskala ni Pauling: 1.61 Mga enerhiyang ionisasyon Una: 577.5 kJ/mol Ikalawa: 1816.7 kJ/mol Ikatlo: 2744.8 kJ/mol (marami pa) Radyong atomiko emperiko: 143 pm Radyong Kobalente 121±4 pm Radyong Van der Waals 184 pm Mga linyang espektral ng aluminyo Likas na paglitaw primordiyal Kayarian ng krystal face-centered cubic (fcc) Bilis ng tunog manipis na bara (rolled) 5000 m/s (sa r.t. ) Termal na pagpapalawak 23.1 µm/(m⋅K) (at 25 °C) Termal na konduktibidad 237 W/(m⋅K) Elektrikal na resistibidad 26.5 nΩ⋅m (at 20 °C) Magnetikong pagsasaayos paramagnetic [5] Molar na magnetikong susseptibilidad +16.5× 10−6 cm3 /molModulo ni Young 70 GPa Modulo ng tigas 26 GPa Bultong modulo 76 GPa Rasyo ni Poisson 0.35 Eskala ni Mohs sa katigasan 2.75 Subok sa katigasan ni Vickers 160–350 MPa Subok sa katigasan ni Brinell 160–550 MPa Bilang ng CAS 7429-90-5 Pagpapangalan from alumine , obsolete name for alumina Prediksyon Antoine Lavoisier (1782) Pagkakatuklas Hans Christian Ørsted (1824) Pinangalan ni/ng Humphry Davy (1812[a] )
Isotopo
Pagkarami
Half-life (t 1/2 )
Paraan ng pagkabulok
Produkto
26 Al
trace
7.17×105 y
β+
26 Mg
ε
26 Mg
γ
–
27 Al
100%
matatag
Kategorya: Aluminyo
Ang aluminyo (Ingles : aluminum ) ay isang elementong kimikal sa talahanayang peryodiko na sinasagisag ng simbolong Al at nagtataglay ng atomikong bilang 13 .
(atomikong timbang = 26.98, punto ng pagkatunaw = 660.2 °C, punto ng pagkulo = 2,467 °C, ispesipikong grabidad = 2.69, V = 3, simbolo: Al , malaking A na sinundan ng maliit na L ) ay isang metalikong elemento na maputi ang kulay at katulad ng pilak . Ito ang elementong itinuturing na pinakarami ang bilang sa balat ng lupa, bagaman natatagpuang nakalangkap sa iba pang mga elemento. Natuklasan ito ni Hans Christian Ørsted noong 1825. Ginagamit ito sa pag-gawa ng mga kasangkapang magagaan, hindi kalawangin, at matitibay o matitigas, katulad halimbawa ng sa kaldero at sa bubong ng bahay.[6]
↑ Davy's 1812 written usage of the word aluminum was predated by other authors' usage of aluminium . However, Davy is often mentioned as the person who named the element; he was the first to coin a name for aluminium: he used alumium in 1808. Other authors did not accept that name, choosing aluminium instead. See below for more details.
↑ "Standard Atomic Weights: Aluminium" (sa wikang Ingles). CIAAW. 2017.{{cite web }}
: CS1 maint: date auto-translated (link )
↑ Unstable carbonyl of Al(0) has been detected in reaction of Al2 (CH3 )6 with carbon monoxide; see Sanchez, Ramiro; Arrington, Caleb; Arrington Jr., C. A. (Disyembre 1, 1989). "Reaction of trimethylaluminum with carbon monoxide in low-temperature matrixes" . American Chemical Society (sa wikang Ingles). 111 (25): 9110-9111. doi :10.1021/ja00207a023 . {{cite journal }}
: CS1 maint: date auto-translated (link )
↑ Dohmeier, C.; Loos, D.; Schnöckel, H. (1996). "Aluminum(I) and Gallium(I) Compounds: Syntheses, Structures, and Reactions". Angewandte Chemie International Edition (sa wikang Ingles). 35 (2): 129–149. doi :10.1002/anie.199601291 . {{cite journal }}
: CS1 maint: date auto-translated (link )
↑ D. C. Tyte (1964). "Red (B2Π–A2σ) Band System of Aluminium Monoxide". Nature (sa wikang Ingles). 202 (4930): 383. Bibcode :1964Natur.202..383T . doi :10.1038/202383a0 . S2CID 4163250 . {{cite journal }}
: CS1 maint: date auto-translated (link )
↑
Lide, D. R. (2000). "Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds" (PDF) . CRC Handbook of Chemistry and Physics (ika-81st (na) edisyon). CRC Press . ISBN 0849304814 . {{cite book }}
: CS1 maint: date auto-translated (link )
↑ Gaboy, Luciano L. Aluminum, aluminyo - Gabby's Dictionary: Praktikal na Talahuluganang Ingles-Filipino ni Gabby/Gabby's Practical English-Filipino Dictionary, GabbyDictionary.com .