Pasko sa Pilipinas: Pagkakaiba sa mga binago

← Nakaraang pagkakaiba Susunod na pagkakaiba →

Content deleted Content added

Inline

Pagbabago noong 05:55, 26 Disyembre 2007

Ang Pasko sa Pilipinas, isa sa dalawang bansang may malawak na paniniwala sa Simbahang Katoliko sa Asya, ay bilang isa sa pinakamalaking pista ng taon. Ang Pilipinas ay natatangi sa buong mundo bilang may pinakamahabang pagdiriwang ng Pasko^[1]^[2]^[3] na kung saan ang mga awit pangpasko ay naririnig mula Setyembre hanggang sa sumunod na taon sa araw ng Pista ng Epifanio (Araw ng pagdating ng Tatlong Mago/Hari).

Mga pangyayari

Misa de Gallo (Disyembre 16-24)

Bilang kinaugalian, ang pagdiriwang ng Pasko sa Pilipinas ay nagsisimula sa siyam na araw na misa tuwing alas-4 ng madaling araw mula Disyembre 16. Kilala bilang Misa de Gallo (o "Misa ng mga Tandang" sa Kastila) at ang misa ay kilala sa wikang Tagalog bilang Simbang Gabi. Ito ang pinakamahalagang tradisyon ng mga Pilipino.

Itong siyam na misa ay kinikilalang Novena ng mga Katoliko at ng mga Aglipayan. Ito ay tumutukoy sa kinasanayang siyam na araw na paniniwala para makakuha ng magandang biyaya.

Pagkatapos ng misa, ang mga nagsisimba ay kumakain na ng agahan sa bahay o bumibili sa Plaza o bangketa ng bibingka (gawa sa harina, kanin, at may itlog sa ibabaw na niluluto gamit ang uling sa lutuang gawa sa palayok), puto bumbong (malagkit na kaninna pinausukan sa kawayan na may asukal at kinayod na niyog), salabat (mainit na tsaang gawa sa luya) at inuming tsokolate (tradisyonal na panimpla).

Disperas ng Pasko

Pagsapit ng alas-10 ng gabi ng disperas ng Pasko, nagsisimba ang lahat para sa huling Simbang Gabi bilang pasasalamat sa biyayang binigay sa nagdaang taon at para ipagdiwang ang kaarawan ni Jesus. Ang mga Pilipino, tulad ng ibang nagdidiwang ng Pasko sa buong mundo ay nagsasalo pagsapit ng alas-12 ng madaling araw ng Pasko sa tradisyonal na Noche Buena. Ang tipikal na handang Pilipino ay ang queso de bola (English: edam cheese), inuming tsokolate, hamon de bola (English: Christmas ham), at ibang handa na impluwensya ng Kanluran (Spaghetti, Macaroni) at Silangan (Lumpiang Shanghai, Pancit). Pagkatapos ng kainan ay binubuksan na ang mga regalo.

Sa ilang probinsya sa Pilipinas ay may prosisyon bago ang huling Simbang Gabi. Sinasadula nila ang panunuluyan ni Jose at Birheng Maria hanggang makita ang sabsaban.

Araw ng Pasko

Ang araw ng Pasko ay tradisyonal na gawaing pampamilya. Ang misa sa umaga pagkatapos ng huling Simbang Gabi ay tinatawag na Misa de Aguinaldo.

Pagkatapos ng misa ang mga pamilang Pilipino ay bumibisita sa kanilang mga kamag-anak, ang iba sa mga ninong at ninang. Sinisimulan ito sa pagmamano bilang respeto sabay ng pag-abot ng regalo, kadalasan ay perang bagong imprenta ng Bangko Sentral ng Pilipinas. Pagkatapos nito ay nagsasalo ang buong angkan sa tradisyonal na tanghalian. Sa hapon, ang ibang pamilya ay umuuwi na o pumunta sa pampublikong lugar tulad ng parke, mall, sinehan at tabing dagat. Mula 1975, naging tradisyon na ng mga sinehan sa Maynila at ngayon sa buong Pilipinas na hindi magpalabas ng pelikulang banyaga at ito ay tinatawag na Metro Manila Film Festival. Isa ring kakaibang tradisyon ay nagpapaputok ng libentador, kwetis at iba pa sa araw ng Pasko.

Dekorasyon

Karaniwang palamuti ng bawat Pilipinong mag-anak ang Parol at Belen. Sa panahon ng makabagong kultura, sinabayan na ito ng Christmas Tree at mga palamuting Christmas Lights. Nilalagyan na rin ng imahe ni Santa Claus at ang kanyang reindeer ang bakuran ng bahay.

Caroling

Tuwing gabi mula Disyembre 16 hanggang Disyembre 24, naging tradisyon na ng mga kabataang Pilipino mag caroling sa mga bahay. Ang kadalasang pantugtog ay tamborinang gawa sa tansan ng softdrink at aluminum o stainless na wire, drum mula sa lata ng gatas ng sanggol.

Isang halimbawa ay ang kantang "Sa may bahay ang aming bati"

Sa may bahay ang aming bati:

"Merry Christmas na maluwalhati!"

Ang pag-ibig, pag siyang naghari,

Araw-araw ay magiging Pasko lagi!

Ang sanhi po ng pagparito,

Ay hihingi po ng Aginaldo.

Kung sakali't kami'y perhuwisyo

Pasensya na kayo't kami'y namamasko!

Ulítin lahat

Panlabas na mga websayt

Mga sanggunian

↑ "Filipino Christmases around the world". Philippine Star. Nakuha noong 2007-12-26.
↑ Nita Umali Berselsen. "The Longest Christmas". Living in the Philippines. Nakuha noong 2007-12-26.
↑ "How to Celebrate a Filipino Christmas". eHow. Nakuha noong 2007-12-26.

[1] "Filipino Christmases around the world". Philippine Star. Nakuha noong 2007-12-26.

[2] Nita Umali Berselsen. "The Longest Christmas". Living in the Philippines. Nakuha noong 2007-12-26.

[3] "How to Celebrate a Filipino Christmas". eHow. Nakuha noong 2007-12-26.

[1]

[2]

[3]

@@ Linya 1: / Linya 1: @@
-Ang [[Pilipinas]], isa sa [[Silangang Timor|dalawang]] bansang may malawak na paniniwala sa [[Simbahang Katoliko]] sa [[Asya]], ay may [[Pasko]] bilang isa sa pinakamalaking pista ng taon. Ang Pilipinas ay natatangi sa buong mundo bilang may pinakamahabang pagdiriwang ng Pasko na kung saan ang mga awit pangpasko ay naririnig mula [[Setyembre]] hanggang sa sumunod na taon sa araw ng Pista ng [[Epifanio]] (Araw ng pagdating ng Tatlong Mago/Hari).
+Ang '''Pasko sa [[Pilipinas]]''', isa sa [[Silangang Timor|dalawang]] bansang may malawak na paniniwala sa [[Simbahang Katoliko]] sa [[Asya]], ay bilang isa sa pinakamalaking pista ng taon. Ang Pilipinas ay natatangi sa buong mundo bilang may pinakamahabang pagdiriwang ng Pasko<ref>{{cite web |url=http://www.philstar.com/index.php?Christmas%20Special&p=67&type=2&sec=148&aid=200712011 |title=Filipino Christmases around the world |accessdate=2007-12-26|publisher=[[Philippine Star]]}}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.livinginthephilippines.com/philippine_articles/longest_christmas.html |title=The Longest Christmas |accessdate=2007-12-26|author=Nita Umali Berselsen|publisher=Living in the Philippines}}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.ehow.com/how_10784_celebrate-filipino-christmas.html
+ |title=How to Celebrate a Filipino Christmas |accessdate=2007-12-26|publisher=[[eHow]]}}</ref> na kung saan ang mga awit pangpasko ay naririnig mula [[Setyembre]] hanggang sa sumunod na taon sa araw ng Pista ng [[Epifanio]] (Araw ng pagdating ng Tatlong Mago/Hari).
-==''Misa de Gallo'' (Disyembre 16-24)==
+==Mga pangyayari==
+===''Misa de Gallo'' (Disyembre 16-24)===
 Bilang kinaugalian, ang pagdiriwang ng Pasko sa Pilipinas ay nagsisimula sa siyam na araw na misa tuwing alas-4 ng madaling araw mula [[Disyembre 16]]. Kilala bilang ''Misa de Gallo'' (o "Misa ng mga Tandang" sa Kastila) at ang misa ay kilala sa wikang Tagalog bilang Simbang Gabi. Ito ang pinakamahalagang tradisyon ng mga Pilipino.
@@ Linya 8: / Linya 11: @@
 Pagkatapos ng misa, ang mga nagsisimba ay kumakain na ng agahan sa bahay o bumibili sa Plaza o bangketa ng [[bibingka]] (gawa sa harina, kanin, at may itlog sa ibabaw na niluluto gamit ang [[uling]] sa lutuang gawa sa palayok), [[puto bumbong]] (malagkit na kaninna pinausukan sa [[kawayan]] na may asukal at kinayod na niyog), [[salabat]] (mainit na tsaang gawa sa luya) at inuming [[tsokolate]] (tradisyonal na panimpla).
-==Disperas ng Pasko==
+===Disperas ng Pasko===
 Pagsapit ng alas-10 ng gabi ng disperas ng Pasko, nagsisimba ang lahat para sa huling Simbang Gabi bilang pasasalamat sa biyayang binigay sa nagdaang taon at para ipagdiwang ang kaarawan ni [[Jesus]]. Ang mga Pilipino, tulad ng ibang nagdidiwang ng Pasko sa buong mundo ay nagsasalo pagsapit ng alas-12 ng madaling araw ng Pasko sa tradisyonal na [[Noche Buena]]. Ang tipikal na handang Pilipino ay ang [[queso de bola]] (English: edam cheese), inuming [[tsokolate]],  [[hamon de bola]] (English: Christmas ham), at ibang handa na impluwensya ng Kanluran (Spaghetti, Macaroni) at Silangan (Lumpiang Shanghai, Pancit). Pagkatapos ng kainan ay binubuksan na ang mga regalo.
 Sa ilang probinsya sa Pilipinas ay may prosisyon bago ang huling Simbang Gabi. Sinasadula nila ang panunuluyan ni Jose at Birheng Maria hanggang makita ang sabsaban.
-==Araw ng Pasko==
+===Araw ng Pasko===
-Ang araw ng Pasko ay tradisyonal na gawaing pampamilya. Ang misa sa umaga pagkatapos ng huling Simbang Gabi ay tinatawag na ''Misa de Aguinaldo''.
+Ang araw ng [[Pasko]] ay tradisyonal na gawaing pampamilya. Ang misa sa umaga pagkatapos ng huling Simbang Gabi ay tinatawag na ''Misa de Aguinaldo''.
 Pagkatapos ng misa ang mga pamilang Pilipino ay bumibisita sa kanilang mga kamag-anak, ang iba sa mga ninong at ninang. Sinisimulan ito sa pagmamano bilang respeto sabay ng pag-abot ng regalo, kadalasan ay perang bagong imprenta ng [[Bangko Sentral ng Pilipinas]]. Pagkatapos nito ay nagsasalo ang buong angkan sa tradisyonal na tanghalian. Sa hapon, ang ibang pamilya ay umuuwi na o pumunta sa pampublikong lugar tulad ng parke, mall, sinehan at tabing dagat. Mula [[1975]], naging tradisyon na ng mga sinehan sa [[Maynila]] at ngayon sa buong Pilipinas na hindi magpalabas ng pelikulang banyaga at ito ay tinatawag na [[Metro Manila Film Festival]]. Isa ring kakaibang tradisyon ay nagpapaputok ng libentador, kwetis at iba pa sa araw ng Pasko.
@@ Linya 21: / Linya 24: @@
 Karaniwang palamuti ng bawat Pilipinong mag-anak ang Parol at Belen. Sa panahon ng makabagong kultura, sinabayan na ito ng [[Christmas Tree]] at mga palamuting [[Christmas Lights]]. Nilalagyan na rin ng imahe ni [[Santa Claus]] at ang kanyang [[reindeer]] ang bakuran ng bahay.
-==Caroling==
+==''Caroling''==
 Tuwing gabi mula Disyembre 16 hanggang Disyembre 24, naging tradisyon na ng mga kabataang Pilipino mag caroling sa mga bahay. Ang kadalasang pantugtog ay tamborinang gawa sa tansan ng softdrink at aluminum o stainless na wire, drum mula sa lata ng gatas ng sanggol.
@@ Linya 38: / Linya 41: @@
 :'''Ulítin lahat'''
+==Panlabas na mga websayt==
-==Websayt==
 *[http://www.seasite.niu.edu/Tagalog/Cynthia/festivals/philippine_christmas.htm Christmas in the Philippines]
 *[http://www.myparol.com/myparol/abouttheparol.html History of Philippine Parols]
 *[http://www.myparol.com/myparol/index.html Traditional and Modern Philippine Parols]
+==Mga sanggunian==
+{{reflist}}
 [[Category: Kultura sa Pilipinas]]