Ika-9 na dantaon BC
Itsura
(Idinirekta mula sa 805 BC)
Milenyo: | ika-1 milenyo BCE |
---|---|
Mga siglo: | |
Mga dekada: | dekada 890 BCE dekada 880 BCE dekada 870 BCE dekada 860 BCE dekada 850 BCE dekada 840 BCE dekada 830 BCE dekada 820 BCE dekada 810 BCE dekada 800 BCE |
Ang ika-9 na dantaon BC ay nagsimula noong unang araw ng 900 BC at natapos noong huling araw ng 801 BC. Panahon ito ng malaking pagbabago para ilang mga kabihasnan. Sa Aprika, tinatag ang Kartago ng mga Penisyo. Sa Ehipto, natakpan ng malalang baha ang sahig ng templo ng Luxor, at pagkalipas ng mga taon, nagsimula ang digmaang sibil.
Simula ito ng Panahon ng Bakal sa Gitnang Europa, na ang pagkalat ng Proto-Seltiko na kuluturang Hallstatt, at ang wikang Proto-Seltiko.
Mga pangyayari
[baguhin | baguhin ang wikitext]- Kaharian ng Kush (900 BC)
- 872 BC: Ipinanganak si Parshvanatha, ang ika-23 Tirthankara ng Jainismo.[1]
- Labanan ng Karkar (853 BC)
- Tinatag ang Kartago ng mga taga-Penisyo (813 BC)
- Simula ng Panahon ng Bakal sa Gitnang Europa
Maghahalagang tao
[baguhin | baguhin ang wikitext]- Elias, isang propeta na matatagpuan sa Lumang Tipan (Tanakh) ng Bibliya.
- Shalmaneser III, hari ng Assyria (858 - 824 BC)
Mga imbensyon, tuklas, pagpapakilala
[baguhin | baguhin ang wikitext]- Natagpuan ang unang inskipsyon sa Epigrapikong Timog Arabia sa Akkele Guzay[2]
- Ginawa ang mga piramide ng mga Olmeka.
- Ginawa ng mga sinaunang Tsina ang mga kanal para sa paglalakbay.
- Pag-usbong ng panahong Brahmana ng Vedikong Sanskrit, maaring komposisyon ni Shatapatha Brahmana, at unang nagsimula sa mga tradisyong Upanishadiko at Vedantiko ng Hinduismo.
- Binigay ni Parshvanath ang pilosopiyang Jain ng teorya ng Karma, mga Panata ng Sramana (Ahimsa, Asteya, Aparigraha, Satya)
Mga sanggunian
[baguhin | baguhin ang wikitext]- ↑ Zimmer 1952, p. 182-183.
- ↑ Fattovich, Rodolfo, "Akkälä Guzay" in Uhlig, Siegbert, ed. Encyclopaedia Aethiopica: A-C. Wiesbaden: Otto Harrassowitz KG, 2003, p. 169 (sa Ingles).