Pumunta sa nilalaman

Ang Lalaking may Ginintuang Balbas

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya

Ang Lalaking may Ginintuang Balbas (Unggaro: Az aranszakállú embör) [1] ay isang Unggaro na kuwentong bibit na kinolekta ni Laszlo Arany. Ito ay isinalin at inilathala bilang Der goldbärtige Mann ni Elisabeth Rona-Sklárek sa Ungarische Volksmährchen.[2] Isinama ito ni Andrew Lang sa The Crimson Fairy Book.[3]

Pinanggalingan

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Ang kuwento ay nakolekta sa diyalektang porma sa rehiyon ng Nagykőrös.[4]

Isang naghihingalong hari ang humiling sa kaniyang reyna na hindi na siya muling mag-aasawa, bagkus ay italaga ang natitirang bahagi ng kaniyang buhay sa pag-aalaga sa kanilang nag-iisang anak na lalaki. Nangako siyang gagawin ang hiniling nito, ngunit hindi nagtagal ay namatay ang kaniyang asawa at nag-asawa siyang muli at ginawang hari ang kaniyang bagong asawa sa halip na ang kaniyang anak. Ang ama ng ama ay isang masamang tao at tinatrato ang kaniyang anak na lalaki nang napakalupit.

Sa tabi ng kastilyo, mayroong isang batis na gatas kaysa tubig, na sagana para sa lahat, ngunit ipinagbawal ng bagong hari ang sinuman na kumuha ng gatas. Napansin ng mga guwardiya ang isang lalaking may balbas na ginto na kumukuha ng mga balde ng gatas sa umaga at pagkatapos ay kakaibang nawawala. Dumating ang hari upang makita. Iniisip niya kung mabibihag pa ba niya ang gayong tao, at maraming pagtatangka ang nabigo. Isang araw, sinabihan siya ng isang matandang sundalo na mag-iwan ng tinapay, bacon, at alak na may droga para sa lalaki; kakain siya, iinom, at matutulog. Pagkatapos ay mahuli nila siya. Nagtagumpay ang plano, at inilagay ng hari ang lalaki sa isang hawla. Pagkalipas ng isang buwan, kinailangan ng hari na pumunta sa digmaan. Sinabihan niya ang kaniyang stepson na pakainin ang lalaki ngunit huwag siyang palayain, kung hindi, ang kaniyang kapalaran ay kakila-kilabot.

Ang prinsipe ay hindi sinasadyang pumutok ng palaso sa hawla, at ang lalaking may balbas na ginto ay tumanggi na ibalik ito maliban kung siya ay palayain. Pagkatapos ng maraming pagsusumamo, ang prinsipe ay nakumbinsi. Nangako ang lalaking may balbas na ginto na gagantihan siya ng isang libong ulit at naglaho. Nagpasya ang prinsipe na ang pagtakas ay hindi mas mapanganib kaysa manatili at umalis. Habang naglalakad siya, nakasalubong niya ang isang kahoy na kalapati. Nasa bingit na niya itong barilin nang makiusap ito sa kaniya na huwag dahil magugutom ang dalawang anak nito. Iniligtas niya ito, at sinabi ng kalapati na dahil sa kaniyang awa ay gagawa ito ng paraan upang mabayaran siya. Nagpatuloy ang prinsipe, kalaunan ay nakipagkita sa isang pato at pagkatapos ay isang tagak. Parehong beses ang parehong bagay na nangyari tulad ng sa kahoy na kalapati.

Nakipagkita siya sa dalawang sundalo, at magkasama silang naglakbay sa paghahanap ng trabaho. Kinuha ng isang hari ang mga sundalo bilang kutsero at ang prinsipe bilang kaniyang kasama. Sinabi sa kaniya ng mga naninibugho na sundalo na sinabi ng prinsipe na kung siya ay gagawing katiwala ng hari, masisiguro niyang walang mawawalang butil sa tindahan ng hari; kung itinakda niya sa prinsipe na paghiwalayin ang trigo at sebada, ito ay magpapakita kung ano ang halaga ng kaniyang pagmamapuri. Pinaghalo ng hari ang dalawang malalaking sako at inutusan ang prinsipe na paghiwalayin ang mga ito. Ang kahoy na kalapati, na siyang hari ng mga kalapati na kahoy, ay pinagbukud-bukurin sila ng kaniyang mga kapwa kalapati. Hinirang siya ng hari na katiwala.

Dahil dito, lalo pang nagseselos ang mga sundalo. Pagkatapos ay sinabi nila sa hari na sinabi ng prinsipe na kung siya ang namamahala sa mga kayamanan ng hari, titiyakin niyang walang mawawala; kung ang hari ay may isang singsing mula sa daliri ng prinsesa na itinapon sa batis, ito ay magpapakita kung ano ang kaniyang ipinagmamalaki. Ginawa ito ng hari, at ang pato, na siyang hari ng mga pato, ay pinahanap ito sa kaniyang mga pato. Hinirang siya ng hari na mamahala sa kaniyang mga kayamanan.

Sinabi ngayon ng mga sundalo na sinabi ng prinsipe na kilala niya ang isang bata na marunong magsalita ng bawat wika at tumugtog ng bawat instrumentong pangmusika. Inakala ng hari na ito ay mahika, na sinubukan niyang matutunan, at inutusan ang prinsipe na ipanganak ang bata, bilang ikatlong gawain o kaladkarin hanggang mamatay. Dinala ng tagak ang bata sa kaniya. Pinakasalan siya ng hari sa kaniyang anak, at tinanong kung paano niya ito ginawa. Sinabi sa kaniya ng prinsipe, at pinalayas ng hari ang mga sundalo gamit ang mga latigo.

Mga sanggunian

[baguhin | baguhin ang wikitext]
  1. Arany László. Elegyes gyüjtések Magyarország és Erdély különbözo részeibol. Magyar Népköltési gyüjtemény I. kötet. Pest: Az Athenaeum Tulajdona. 1872. pp. 404-421.
  2. Sklarek, Elisabet. Ungarische Volksmärchen. Einl. A. Schullerus. Leipzig: Dieterich 1901. pp. 114-130.
  3. Andrew Lang, The Crimson Fairy Book, "The Gold-bearded Man"
  4. Sklarek, Elisabet. Ungarische Volksmärchen. Einl. A. Schullerus. Leipzig: Dieterich 1901. p. 291.