Bagong Alyansang Makabayan

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
(Idinirekta mula sa BAYAN)
Bagong Alyansang Makabayan
PinunoTeodoro Casiño
TagapanguloCarol Pagaduan Araullo
PanguloSatur Ocampo
Liza Maza
Punong-KalihimRenato Reyes
Itinatag1 Mayo 1985; 38 taon na'ng nakalipas (1985-05-01)
Punong-tanggapanLungsod Quezon
PalakuruanMakakaliwang nasyonalismo
Left-wing populism
Pambansang Demokrasya
Anti-Amerikano
Socialismo ng ika-21 siglo
Indigenismo
Factions:
Socialismong agrarian
Anti-militarismo
Posisyong pampolitikaKaliwa
Kasapaing pandaigdigInternational League of Peoples' Struggle
Opisyal na kulayRed
Mga puwesto sa Senado
0 / 24
Mga puwesto sa Kamara de Representante
7 / 358
Provincial governorships
0 / 80
Provincial vice governorships
0 / 80
Provincial board members
0 / 756
Website
www.bayan.ph
Nagmartsa ang mga miyembro ng Bayan USA sa New York bilang pagkakaisa sa Occupy Wall Street
Nagprotesta ang mga miyembro ng Bayan USA at GABRIELA USA laban sa karahasan ng pulisya sa San Francisco

Ang Bagong Alyansang Makabayan o Bayan ay isang alyansa ng mga makakaliwang samahan ng Pilipinas. Itinatag ito sa Pandaigdigang Araw ng Paggawa, Mayo 1, 1985 bilang bahagi ng oposisyon sa panahon ng diktadurang Marcos. [1]

Pulitika[baguhin | baguhin ang wikitext]

Ideolohiya[baguhin | baguhin ang wikitext]

Ang prinsipyo ng Bayan ay Pambansang Demokrasya, na batay sa Marxismo-Leninismo-Maoismo, na katulad ng Partido Komunista ng Pilipinas - Bagong Hukbong Bayan - Pambansang Demokratikong Prente. Naniniwala ito na:

  • Mayaman ang Pilipinas sa likas na yaman ngunit hindi ito napapakinabangan ng sambayanang Pilipino;
  • Ang kasaysayan ng Pilipinas ay kasaysayan ng pakikibaka sa klase;
  • Ang Imperialismo, Pyudalismo at Burukrata Kapitalismo ang ugat ng kahirapan; at
  • Ang isang Pambansa-Demokratikong Rebolusyon ay ang solusyon upang wakasan ang mga ugat ng kahirapan

Gayunpaman, hindi tulad ng mga rebolusyonaryong organisasyon sa underground tulad ng Partido Komunista ng Pilipinas, ang armadong pakpak nito ng Bagong Hukbong Bayan at ang nagkakaisang prente sa National Democratic Front, ang mga miyembro ng Bayan ay nag-aalsa gamit ng armas. Nakikilahok sila sa kilusang masa ng lunsod, ang dalawahang taktika ng rebolusyon, at nakikilahok sa rebolusyon sa pamamagitan ng malawakang pagpapakilos.

Istrukturang pampulitika[baguhin | baguhin ang wikitext]

Ang Bayan ay tumatakbo bilang isang alyansa ng iba't ibang mga samahan ng sektor. Sinusundan ito ng isang demokratiko at sentral na istraktura. Ang sariling dokumentasyon ay nagmumungkahi na ito ay isang sentralisadong organisasyon, kabilang ang:

  • mga kabanata bilang pinakamaliit na yunit
  • ang pangkalahatang pagpupulong bilang pinakamataas na katawan ng paggawa ng patakaran
  • ang pambansang konseho na nagkikita ng dalawang beses sa isang taon o mas madalas kung kinakailangan
  • ang pambansang komite ng ehekutibo upang ipatupad ang mga patakaran ng pangkalahatang pagpupulong at pambansang konseho
  • limang dalubhasang komisyon
  • ang pangkalahatang sekretarya na nagpapatakbo ng pang-araw-araw na operasyon
  • isang pambansang tanggapan sa Quezon City sa Metro Manila.

Bilang isang payong ng kilusang Pambansa-Demokratiko sa Pilipinas, ang BAYAN ay nauugnay sa ilang mga samahan.

Kasaysayan[baguhin | baguhin ang wikitext]

Ang Bayan ay itinatag ni Leandro Alejandro at dating senador na si Lorenzo Tañada noong Mayo 1, 1985 sa panahon ng diktadurang Marcos. Pinagsama nito ang higit sa isang libong mga katutubo at mga progresibong organisasyon, na kumakatawan sa mahigit isang milyong tao, higit sa lahat pambansang demokratiko.

Ito ay isang kalahok sa People Power Revolution laban sa diktadurang Marcos, na nag-ambag sa isa sa mga unang hindi marahas at tanyag na rebolusyon noong dekada 80. Kasangkot din ito sa paglikha ng ngayo'y hindi aktibong Partido ng Bayan (People's Party) na lumahok sa halalan noong 1987. Gayunpaman, mula noong 1998, ang Bayan Muna, ang partidong pampulitika ng samahan, ay ang nangungunang party-list sa House of Representative ng Pilipinas.

Noong Agosto 7, 2002, ang kalihim-heneral ng Bayan, Teodoro A. Casiño, ay nagsabing na sa ilalim ng panguluhan ni Gloria Macapagal-Arroyo, pinatay ng mga sundalo ng hindi bababa sa 13 mga miyembro ng Bayan at Bayan Muna.

Sa isang resolusyon na nakalipas noong Ika-7 Kongreso ng Bayan noong Agosto 2004, mapapalawak ang koalisyon upang isama ang mga organisasyong Pilipino sa ibang bansa bilang mga opisyal na kasapi ng Bayan. Noong Enero 2005, ang unang pagpupulong ng Bayan USA ay ginanap sa San Francisco. Bilang kauna-unahang kabanata sa ibang bayan, ang Bayan USA ay direktang nakipag-koordinado sa pagpapatupad ng mga kampanya ng Bayan sa mga miyembro-organisasyon ng Bayan sa Estados Unidos. Kasama sa mga samahang ito ang NY Committee for Human Rights sa Pilipinas, Liga ng mga Estudyanteng Pilipino sa San Francisco State University, Anakbayan (New York/New Jersey, Los Angeles, San Diego, Honolulu, East Bay, Portland, at Seattle), ang Critical Filipino / Filipina Studies Collective, Habi Ng Kalinangan, babaeSF (San Francisco), Pinay Sa Seattle, at Filipinas for Rights and Empowerment (FiRE).   [ <span title="This claim needs references to reliable sources. (April 2018)">pagbanggit kailangan</span> ] Matapos ang halalan noong 2007, at ang pagkamatay ng kinatawan ng Anakpawis na si Crispin Beltran, ang Bayan ngayon ay may limang pinagsamang kinatawan sa ika-14 na Kongreso ng Pilipinas: sina Satur Ocampo at Teodoro Casiño ng Bayan Muna, Rafael V. Mariano ng Anakpawis, at Liza Maza at Luzviminda Ilagan ng GABRIELA.

Sa halalan noong 2010, ang Bayan ay may 7 kongresista sa mababang kapulungan, kasama sina Raymond Palatino, Neri Colmenares, at Luzviminda Iligan.

Sa panahon ng halalan noong 2013, lahat ng mga partylist maliban sa Aking Bikolnon ay tumakbo bilang mga kinatawan ng sektor. Ang Kalikasan at Courage ay na-diskwalipikado habang ang Kabataan at Piston ay naharap sa mga bintang sa kwalipikasyon, ngunit kasunod na pinawi. Ang Bayan Muna at GABRIELA ay nagwagi ng dalawang puwesto sa bawat isa: sina Neri Colmenares at Carlos Zarate para sa Bayan Muna, at Luzviminda Ilagan at Emmi de Jesus para sa GABRIELA. Samantala, ang ACT, Anakpawis at Kabataan ay nagwagi ng 1 upuan bawat isa: sina Antonio Tinio, Fernando "Ka Pando" Hicap at Terry Ridon bilang kanilang mga kinatawan, ayon sa pagkakasunod.

Tinaguri rin ng Makabayan at Bayan ang dating kinatawan ng Bayan Muna na si Teodoro "Teddy" Casiño, na nagsilbi ng 9 na taon bilang isa sa mga kongresista ng nasabing partylist. Inilagay siya sa ika-22 sa 35, na may halos 3.5 milyong mga boto.

Tingnan din[baguhin | baguhin ang wikitext]

Mga Sanggunian[baguhin | baguhin ang wikitext]

  1. "Archive copy". Inarkibo mula sa ang orihinal noong 2018-10-05. Nakuha noong 2020-04-29.{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link)

Mga panlabas na kawing[baguhin | baguhin ang wikitext]