Albanya
Republika ng Albanya Republika e Shqipërisë (Albanes)
| |
|---|---|
Salawikain: Ti Shqipëri, më jep nder, më jep emrin Shqipëtar "Ikaw Albanya, nagbibigay sa'kin karangalan, nagbibigay sa'kin ng ngalang Albanes" | |
 | |
| Kabisera at pinakamalaking lungsod | Tirana 41°19′N 19°49′E / 41.317°N 19.817°E |
| Wikang opisyal | Albanes |
| Katawagan | Albanes |
| Pamahalaan | Unitaryong republikang parlamentaryo |
• Pangulo | Bajram Begaj |
| Edi Rama | |
| Lehislatura | Kuvendi |
| Kasarinlan mula sa  Imperyong Otomano | |
• Inihayag | 1190 |
• Kinilala | February 1272 |
• Prinsipalidad | 1368 |
• Republika | 2 March 1444 |
• Kaharian | 1 Setyembre 1928 |
• Protektoradong Italyano | 9 Abril 1939 |
• Okupasyong Nazi | 14 Setyembre 1943 |
• Sosyalistang Estado | 11 Enero 1946 |
• Kasalukuyang Republika | 29 Abril 1991 |
| Lawak | |
• Kabuuan | 28,748 km2 (11,100 mi kuw) (ika-140) |
• Katubigan (%) | 4.7 |
| Populasyon | |
• Pagtataya sa January 2022 |  2,793,592 |
• Senso ng 2011 | 2,821,977 |
• Densidad | 97/km2 (251.2/mi kuw) |
| KDP (PLP) | Pagtataya sa 2022 |
• Kabuuan |  $51.1 bilyon (118th) |
• Bawat kapita | $17,858 (ika-85) |
| KDP (nominal) | Pagtataya sa 2022 |
• Kabuuan |  $18.25 billion[kailangan ng sanggunian] (125th) |
• Bawat kapita | $6,369[kailangan ng sanggunian] (ika-96) |
| Gini (2019) | 34.3 katamtaman |
| TKP (2021) | 0.796 mataas · ika-67 |
| Salapi | Lek (ALL) |
| Sona ng oras | UTC+1 (CET) |
• Tag-init (DST) | UTC+2 (CEST) |
| Gilid ng pagmamaneho | kanan |
| Kodigong pantelepono | +355 |
| Internet TLD | .al |
Ang Albanya (Albanes: Shqipëri o Shqipëria), opisyal na Republika ng Albanya, ay bansang nasa Balkanikong Tangway ng Timog-Silangang Europa. Matatagpuan ito sa Dagat Adriatiko at Honiko sa loob ng Mediteraneo, at hinahangganan ng Montenegro sa hilagang-kanluran, Kosovo sa hilagang-silangan, Hilagang Masedonya sa silangan, at Gresya sa timog; nagbabahagi rin ito ng mga limitasyong maritimo sa Italya sa kanluran. Sumasaklaw ito ng lawak na 28,748 km2 at tinatahanan ng 2.7 milyong mamamayan. Ang kabisera at pinakamalaking lungsod nito ay Tirana.
Pamahalaan[baguhin | baguhin ang wikitext]
Ang labanya ay nahahati sa 12 administratibong kondado o prepektura at 373 munisipalidad.
| Mga kondado | Mga distrito | Mga munisipalidad | Mga lungsod | Mga lokalidad | |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Berat | Berat Kuçovë Skrapar |
2 1 2 |
10 2 8 |
122 18 105 |
| 2 | Dibër | Bulqizë Dibër Mat |
1 1 2 |
7 14 10 |
63 141 76 |
| 3 | Durrës | Durrës Krujë |
4 2 |
6 4 |
62 44 |
| 4 | Elbasan | Elbasan Gramsh Librazhd Peqin |
3 1 2 1 |
20 9 9 5 |
177 95 75 49 |
| 5 | Fier | Fier Lushnjë Mallakastër |
3 2 1 |
14 14 8 |
117 121 40 |
| 6 | Gjirokastër | Gjirokastër Përmet Tepelenë |
2 2 2 |
11 7 8 |
96 98 77 |
| 7 | Korçë | Devoll Kolonjë Korçë Pogradec |
1 2 2 1 |
4 6 14 7 |
44 76 153 72 |
| 8 | Kukës | Has Kukës Tropojë |
1 1 1 |
3 14 7 |
30 89 68 |
| 9 | Lezhë | Kurbin Lezhë Mirditë |
3 1 2 |
4 9 5 |
26 62 80 |
| 10 | Shkodër | Malësi e Madhe Pukë Shkodër |
1 2 2 |
5 8 15 |
56 75 141 |
| 11 | Tirana | Kavajë Tirana |
2 3 |
8 16 |
65 154 |
| 12 | Vlorë | Delvinë Sarandë Vlorë |
1 2 4 |
3 7 9 |
38 62 99 |
Albanya sa panitikan[baguhin | baguhin ang wikitext]
Sa Florante at Laura ni Balagtas, ang Albanya ang bansa nina Florante, Laura, at Konde Adolfo.
Mga sanggunian[baguhin | baguhin ang wikitext]
Ang lathalaing ito na tungkol sa Bansa, Heograpiya at Panitikan ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.