Pumunta sa nilalaman

Manggagawang uri

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
Mga manggagawang konstruksyon, karaniwang itinuturing na uring manggagawa, sa trabaho sa St. Paul's Hospital Cardiac Center sa Ethiopia, 2017.

Ang uring manggagawa o manggagawang uri (Ingles: working class) ay isang bahaging hanay ng mga trabahante na binabayaran ng sahod o gantimbayad, na ang eksaktong pagiging miyembro ay nag-iiba batay sa kahulugan.[1] [2] Ang mga miyembro ng manggagawang uri ay pangunahing umaasa sa mga kita mula sa sahod na paggawa. Karamihan sa mga kahulugan ng 'uring manggagawa' sa Estados Unidos ay tumutukoy sa mga taong nagtratrabaho sa mga trabahong blue-collar (mga pisikal na trabaho tulad ng paggawa) at pink-collar (mga serbisyong trabaho tulad ng pangangalaga), o sa mga taong ang kita ay hindi sapat para maituring na kabilang sa gitnang uri. Gayunpaman, sa mga sosyalista, ang 'uring manggagawa' ay kabilang ang lahat ng manggagawa sa kategoryang ito. Kaya, maaaring kasama dito ang halos lahat ng nagtatrabahong populasyon sa mga industriyalisadong ekonomiya.

Mga Kahulugan

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Tulad ng maraming mga termino tungkol sa panlipunang uri, ang 'manggagawang uri' ay tinutukoy at ginagamit sa iba't ibang paraan. Ayon sa isang depinisyon na ginagamit ng maraming sosyalista, ang uring manggagawa ay kinabibilangan ng lahat ng mga taong wala nang maipagbibili kundi ang kanilang paggawa. Ang grupong ito ay tinatawag din na proletaryado. Sa ganitong kahulugan, ang uring manggagawa ay kinabibilangan ng mga manggagawang puti at asul, mga manwal at mababang uri ng mga manggagawa, maliban sa mga indibidwal na kumukuha ng kanilang kabuhayan mula sa pagmamay-ari ng negosyo o paggawa ng iba.[3][ ]Ang terminong ito ay ginagamit upang ipakita ang mga manggagawa na nakakaranas ng mga kahirapan sa kabila ng kanilang sariling pagsisikap. Maaari rin itong magkaroon ng konotasyong rasial, na naglalapat ng iba't ibang tema ng kahirapan at mga pahiwatig kung karapat-dapat ba ang isang tao na makatanggap ng tulong.[4]

Sa ibang mga konteksto, ang terminong uring manggagawa ay tumutukoy sa isang bahagi ng lipunan na umaasa sa pisikal na paggawa, lalo na kung binabayaran sila ng sahod na oras-oras (para sa ilang uri ng agham, gayundin sa pagsusuri sa pamamahayag o pulitikal). Ang mga trabaho ng uring manggagawa ay maaaring ikategorya sa apat na grupo: mga manggagawang walang kasanayan, artisan, manggagawa sa labas, at manggagawa sa pabrika.[5][Pahina'y kailangan]

Kasama sa mga karaniwang alternatibong kahulugan ng 'uring manggagawa' o 'working class' ang depinisyon batay sa antas ng kita. Sa ganitong depinisyon, ang uring manggagawa ay inihahambing sa gitnang uri batay sa pag-access sa mga mapagkukunang pang-ekonomiya, edukasyon, interes sa kultura, at iba pang produkto at serbisyo. Ang 'white working class' ay 'maluwag na tinukoy' ng New York Times bilang binubuo ng mga puting tao na walang degree sa kolehiyo. [6][7]

Iminumungkahi ng mga mananaliksik sa Australia na ang katayuan sa uring manggagawa ay dapat tukuyin base sa sariling pagkakakilanlan bilang bahagi ng uring manggagawa. [8] Ang ganitong pansariling paraan ay nagbibigay-daan sa mga indibidwal, sa halip na sa mga mananaliksik, na tukuyin ang kanilang sariling 'subjective' at 'perceived' na panlipunang uri.

Kahulugang Marxist: ang proletaryado

[baguhin | baguhin ang wikitext]
Teamsters na nagpapalupig sa mga pulis sa mga kalsada ng Minneapolis, Minnesota, Hunyo 1934.

Tinukoy ni Karl Marx ang uring manggagawa o proletaryado bilang mga indibidwal na nagbebenta ng kanilang lakas paggawa para sa sahod at hindi nagmamay-ari ng mga kagamitan sa produksyon. Iginiit niya na sila ang responsable sa paglikha ng yaman ng isang lipunan. Ipinahayag na ang uring manggagawa ay pisikal na nagtatayo ng mga tulay, gumagawa ng mga kasangkapan, nagtatanim ng pagkain, at nag-aalaga ng mga bata, ngunit hindi nagmamay-ari ng lupa o pabrika. [9]

Ang isang sub-seksyon ng proletaryado, ang lumpenproletariat (rag-proletariat), ay ang mga lubhang mahirap at walang trabaho, tulad ng mga arawang manggagawa at mga taong walang tirahan. Itinuring sila ni Marx na walang kamalayan sa uri.

Ang konsepto ng komunista ng lipunan ng klase noong 1900-1901 sa uring panlipunan. Ang pagguhit ay batay sa isang leaflet ng 'Union of Russian Socialists'

Ayon kay Karl Marx, ang uring manggagawa ay kinabibilangan ng mga taong nagtatrabaho kapalit ng sahod at umaasa sa tulong ng estado. Samantalang ang mga taong nabubuhay mula sa kanilang naipon na kapital ay hindi kasama sa uring manggagawa. Ang pagkakaibang ito ang nagiging dahilan ng tunggalian sa pagitan ng mga uri ng lipunan. Sa The Communist Manifesto, pinagtatalunan nina Marx at Friedrich Engels na tadhana ng uring manggagawa na palitan ang kapitalistang sistema. Sa ilalim ng diktadura ng proletaryado (hindi tulad ng 'diktadura ng burgesya'), aalisin ang mga panlipunang relasyon na nagpapatibay sa sistema ng uri. Pagkatapos nito, unti-unti itong magdedevelop sa isang lipunang komunista kung saan 'ang malayang pag-unlad ng bawat isa ay kondisyon para sa malayang pag-unlad ng lahat.'

Mga sanggunian

[baguhin | baguhin ang wikitext]
  1. "Working Class". Cambridge Dictionary (sa wikang Ingles). Inarkibo mula sa orihinal noong 25 April 2019. Nakuha noong 1 May 2019.
  2. "working class". Oxford Dictionaries. Inarkibo mula sa orihinal noong 16 July 2013. Nakuha noong 8 May 2014.
  3. McKibbin 2000.
  4. Feingold, Jonathan (20 October 2020). ""All (Poor) Lives Matter": How Class-Not-Race Logic Reinscribes Race and Class Privilege". University of Chicago Law Review Online: 47. Inarkibo mula sa orihinal noong 3 December 2020. Nakuha noong 5 December 2020.
  5. Doob 2013.
  6. Linkon 1999.
  7. Edsall, Thomas B. (17 June 2012). "Canaries in the Coal Mine". Campaign Stops. The New York Times. Inarkibo mula sa orihinal noong 20 June 2022. Nakuha noong 18 June 2012.
  8. Rubin et al. 2014.
  9. Lebowitz 2016.