Mary Tyler Moore

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya

Si Mary Tyler Moore (Disyembre 29, 1936 – Enero 25, 2017) ay isang artista at manananggol ng lipunan mula sa Estados Unidos. Kilala siya para sa kanyang mga pagganap sa The Dick Van Dyke Show (1961–1966) at The Mary Tyler Moore Show (1970–1977), na "tinulungang bigyang kahulugan ang isang bagong Amerikanong pagkababae"[1] at "inakit ang isang manonood na humaharap ng bagong pagsubok sa makabagong panahon".[2][3][4][5] Nanalo si Moore ng pitong Primetime Emmy Award at tatlong Golden Globe Award.[6][7] Nanomina siya para sa Pinakamahusay na Aktres sa Academy Award para sa kanyang pagganap sa Ordinary People.[8][9][10] Kilala din si Moore sa kanyang pansuportang pagganap sa pelikulang musikal na Thoroughly Modern Millie. Tagapagtanggol si Moore ng mga karapatang hayop, begatariyanismo[11] at pag-iwas sa diabetes.[12]

Maagang buhay[baguhin | baguhin ang wikitext]

Ipinanganak si Moore noong Disyembre 29, 1936, sa kapitbahayanang Brooklyn Heights sa Brooklyn, Lungsod ng New York, New York, kina Marjorie (née Hackett) at George Tyler Moore. Isang klerk ang tatay niya.[13][14][15] Tumira ang pamilyang Irlandes-Katoliko niya sa kapitbahayanang Flatbush ng Brooklyn. Sa kalaunan, tumira ang mga Moore sa isang nirentang apartment sa 144-16 Abeinda ika-35 sa Flushing, Queens, Lungsod ng New York.

Pilmograpiya[baguhin | baguhin ang wikitext]

Telebisyon[baguhin | baguhin ang wikitext]

Taon Pamagat Ginampanan Mga pananda Sang.
1957 The Eddie Fisher Show Mananayaw 2 episodyo
1959 The George Burns Show Linda Knox Episodyo: "The Landlord's Daughter"
1959 Schlitz Playhouse of Stars Mag-aaral #1 Episodyo: "Ivy League"
1959 Steve Canyon Second Spanish Girl Episodyo: "Strike Force" (as Mary Moore)
1959 Richard Diamond, Private Detective Sam 7 episodyo
1959 Bourbon Street Beat Laura Montgomery / Elyse Brown Picard 2 episodyo [16]
1959–60 77 Sunset Strip Laura Chandler / Marie Drew / Girl 2 episodyo
1959–60 Riverboat Lily Belle de Lesseps / Brunette Girl in Coach 2 episodyo
1959 Bronco Marilee Goddard Episodyo: "Flight from an Empire"
1960 Bachelor Father Joanne Sutton / Huey's Sister 2 episodyo
1960 Checkmate Millie Episodyo: "Lady on the Brink"
1960 Johnny Staccato Bonnie Howard Episodyo: "The Mask of Jason"
1960 Overland Trail Joan Ransom Episodyo: "All the O'Mara Horses"
1960 The Tab Hunter Show Brunette Episodyo: "One Blonde Too Many"
Guest star in series premiere
1960 Wanted Dead or Alive Sophie Anderson Episodyo: "The Twain Shall Meet"
1960 The Millionaire Linda Episodyo: "Millionaire Vance Ludlow"
1960 The Deputy Amy Collins Episodyo: "Day of Fear"
1960–62 Thriller Sherry Smith / Mary Snyder 2 episodyo
1960–61 Hawaiian Eye Peggy / Joan White / Vanessa Kinard / Susan Hart 4 episodyo
1961 Stagecoach West Linda Anson Episodyo: "The Dead Don't Cry"
1961 Surfside 6 Kathy Murlow Episodyo: "Inside Job"
1961 Lock-Up Nan Havens Episodyo: "The Case of Nan Havens"
1961 The Aquanauts Dana March Episodyo: "Killers in Paradise"
1962 Straightaway Episodyo: "Sounds of Fury"
1961–66 The Dick Van Dyke Show Laura Petrie / Laura Meehan / Sam 158 episodyo
1969 Dick Van Dyke and the Other Woman Kanyang sarili Espesyal sa telebisyon
1969 Run a Crooked Mile Elizabeth Sutton Pelikulang pantelebisyon
1970–77 The Mary Tyler Moore Show Mary Richards 168 episodyo
1974–77 Rhoda Mary Richards 6 episodyo
1974 The American Parade Narrator Miniserye sa telebisyon
Episodyo: "We the Women"
1975–76 Phyllis Mary Richards 2 episodyo
1976 Mary's Incredible Dream Angel / Devil / Woman Espesyal sa telebisyon
1978 Mary Punong-abala / mga karakter sa skit Variety show
1978 First, You Cry Betty Rollin Pelikulang pantelebisyon
1979 The Mary Tyler Moore Hour Mary McKinnon 11 episodyo
1979 Password Plus Kanyang sarili Kalahok sa Palabas Palaro / Panauhin
1984 Heartsounds Martha Weinman Lear Pelikulang pantelebisyon
1985 Finnegan Begin Again Liz DeHaan
1985–86 Mary Mary Brenner 13 episodyo
1987 Shalom Sesame Kanyang sarili 2 episodyo
1988 Lincoln Mary Todd Lincoln Miniserye sa telebisyon
2 episodyo
1988 Annie McGuire Annie McGuire 10 episodyo
1990 The Last Best Year Wendy Haller Pelikulang pantelebisyon
1990 Thanksgiving Day Paula Schloss
1991 Mary Tyler Moore: The 20th Anniversary Show Kanyang sarili Espesyal sa telebisyon
1993 Stolen Babies Georgia Tann Pelikulang pantelebisyon
1994 Frasier Marjorie (boses) Episodyo: "Frasier Crane's Day Off"
1995 New York News Louise Felcott 13 episodyo
1996 Stolen Memories: Secrets from the Rose Garden Jessica Pelikulang pantelebisyon
1996 Ellen Kanyang sarili 2 episodyo
1997 Payback Kathryn Stanfill Pelikulang pantelebisyon
1997 The Naked Truth Catherine Wilde 4 episodyo
1998 Reno Finds Her Mom Kanyang sarili Espesyal sa telebisyon
1999 King of the Hill Reverend Karen Stroup (voice) Episodyo: "Revenge of the Lutefisk"
2000 Mary and Rhoda Mary Richards-Cronin Pelikulang pantelebisyon
2000 Good as Gold
2001 Like Mother, Like Son: The Strange Story of Sante and Kenny Kimes Sante Kimes / Eva Guerrero
2001 The Ellen Show Aunt Mary Episodyo: "Ellen's First Christmess"
2002 The Mary Tyler Moore Reunion Kanyang sarili Espesyal sa telebisyon
2002 Miss Lettie and Me Lettie Anderson Pelikulang pantelebisyon
2003 The Gin Game Fonsia Dorsey
2003 Blessings Lydia Blessing
2004 The Dick Van Dyke Show Revisited Laura Petrie
2005 Snow Wonder Aunt Lula
2006 That '70s Show Christine St. George 3 episodyo
2008 Lipstick Jungle Joyce Connor 2 episodyo
2011–13 Hot in Cleveland Diane 2 episodyo (huling pagganap sa telebisyon)

Pelikula[baguhin | baguhin ang wikitext]

Taon Pamagat Ginampanan Mga pananda Sang.
1961 X-15 Pamela Stewart
1967 Thoroughly Modern Millie Miss Dorothy Brown
1968 What's So Bad About Feeling Good? Liz
1968 Don't Just Stand There! Martine Randall
1969 Change of Habit Sister Michelle
1980 Ordinary People Beth Jarrett [17]
1982 Six Weeks Charlotte Dreyfus [18]
1986 Just Between Friends Holly Davis
1996 Flirting with Disaster Pearl Coplin
1996 How the Toys Saved Christmas Granny Rose Boses [19]
1997 Keys to Tulsa Cynthia Boudreau
2000 Labor Pains Esther Raymond
2002 Cheats Mrs. Stark
2009 Against the Current Liz's Mom (huling ginampanan sa pelikula)

Mga parangal[baguhin | baguhin ang wikitext]

Taon Asosasyon Kateogorya Gawa Resulta Sang.
1963 Emmy Awards Outstanding Lead Actress in a Comedy Series(Namumukod-tanging Bidang Aktres sa isang Seryeng Komedya) The Dick Van Dyke Show Nominado [20]
1964
1966
The Dick Van Dyke Show Nanalo [21][22]
1965 Golden Globe Awards Actress in a Television Series(Aktres sa isang Seryeng Pantelebisyon) The Dick Van Dyke Show Nanalo [23]
1971 The Mary Tyler Moore Show Nanalo
1971
1972
Emmy Awards Outstanding Lead Actress in a Comedy Series(Namumukod-tanging Bidang Aktres sa isang Seryeng Komedya) The Mary Tyler Moore Show Nominado [24][25]
1972–77 Golden Globe Awards Actress in a Television Series(Aktres sa isang Seryeng Pantelebisyon) The Mary Tyler Moore Show Nominado
1973 The Mary Tyler Moore Show Nominado
1973
1974
Emmy Awards Outstanding Lead Actress in a Comedy Series(Namumukod-tanging Bidang Aktres sa isang Seryeng Komedya) The Mary Tyler Moore Show Nanalo [26][27]
1975 The Mary Tyler Moore Show Nominado [28]
1976 The Mary Tyler Moore Show Nanalo [29]
1977 The Mary Tyler Moore Show Nominado [30]
1980 Golden Globe Awards Best Actress in a Motion Picture – Drama(Pinakamahusay na Aktre sa isang Pelikula - Drama) Ordinary People Nanalo
1980 Tony Awards Special award(Natatanging gawad) Whose Life Is It Anyway? Nanalo [31]
1980 Academy Awards Best Actress(Pinakamahusay na Aktres) Ordinary People Nominado [32]
1980 Drama Desk Awards Outstanding Actress in a Play(Namumukod-tanging Aktres sa isang Palabas) Whose Life Is It Anyway? Nominado
1985 Tony Awards Best Reproduction (Play or Musical)(Pinakamahusay na Reproduksyon (Palabas o Musikal)) Joe Egg (prinodyus ng MTM Enterprises, Inc.) Nanalo [33]
1985 Women in Film Crystal award(Gawad Krystal) Nanalo
1993 Emmy Awards Outstanding Supporting Actress in a Limited Series or Movie(Namumukod-tanging Bidang Aktres sa isang Limitadong Serye o Pelikula) Stolen Babies Nanalo [34]

Mga sanggunian[baguhin | baguhin ang wikitext]

  1. Mary Jo Murphy (Enero 25, 2017). "Sex and That '70s Single Woman, Mary Tyler Moore". The New York Times (sa Ingles).
  2. "Mary Tyler Moore obituary". the Guardian (sa Ingles). 2017-01-25. Nakuha noong 2022-03-01.
  3. Kohen, Yael. We Killed: The Rise of Women in American Comedy New York: Macmillan, 2012. p. xix. ISBN 9780374287238.(sa Ingles)
  4. Carrigan, Henry C., Jr. "Mary Tyler Moore (1936– )" in Sickels, Robert C. (ed.) 100 Entertainers Who Changed America: An Encyclopedia of Pop Culture Luminaries: An Encyclopedia of Pop Culture Luminaries ABC-CLIO, 2013. p. 409. ISBN 9781598848311
  5. Chan, Amanda, "What's a meningioma? The science of Mary Tyler Moore's brain tumor" NBCNews.com (Mayo 12, 2011). (sa Ingles)
  6. "Mary Tyler Moore". www.goldenglobes.com (sa Ingles). Nakuha noong 2022-03-01.
  7. "Mary Tyler Moore". Television Academy (sa Ingles). Nakuha noong 2022-03-01.
  8. "But Seriously: 18 Comedians Who Went Dramatic for Oscar". Rolling Stone. Inarkibo mula sa ang orihinal noong Pebrero 2, 2017. Nakuha noong Oktubre 20, 2015.
  9. McGee, Scott. "Ordinary People" (sa Ingles). Turner Classic Movies, Inc. Nakuha noong Enero 25, 2017.
  10. Darrach, Brad; MacKay, Kathy; Wilhelm, Maria; and Reilly, Sue. "Life Spirals Out Of Control For A Regular Family" Naka-arkibo 2016-03-19 sa Wayback Machine. People (Disyembre 15, 1980). (sa Ingles)
  11. Moore 1995, pp. 27–28
  12. Carlson, Michael (Enero 25, 2017). "Mary Tyler Moore obituary". The Guardian (sa Ingles).
  13. "Mary Tyler Moore Fast Facts". CNN.com (sa Ingles). Disyembre 20, 2014. Nakuha noong Mayo 21, 2015.
  14. Finn, Margaret L. (1996). Mary Tyler Moore (sa Ingles). Chelsea House Publishers. ISBN 9780791024164.
  15. Heffernan, Virginia (Enero 25, 2017). "Mary Tyler Moore, Who Incarnated the Modern Woman on TV, Dies at 80". The New York Times (sa Ingles). ISSN 0362-4331. Inarkibo mula sa ang orihinal noong Mayo 17, 2019. Nakuha noong Setyembre 1, 2021.
  16. "Top 5000 Mary Tyler Moore (1936–2017)". IMDb. Nakuha noong 26 Enero 2017.
  17. Jacobs, Matthew (Enero 25, 2017). "Mary Tyler Moore Earned An Oscar Nomination For Playing Against Type". Nakuha noong Enero 26, 2017.
  18. Marquina, Sierra (Enero 25, 2017). "Relive Mary Tyler Moore's Most Iconic Moments Onscreen". Nakuha noong Enero 26, 2017.
  19. Langan, Fred (Agosto 17, 2014). "Versatile actor Walter Massey helped Canadian theatres". Nakuha noong Enero 26, 2017.
  20. "15th Emmy Awards Nominees and Winners". Academy of Television Arts & Sciences.
  21. "16th Emmy Awards Nominees and Winners". Academy of Television Arts & Sciences.
  22. "18th Emmy Awards Nominees and Winners". Academy of Television Arts & Sciences.
  23. "Winners & Nominees: Mary Tyler Moore". Hollywood Foreign Press Association. Nakuha noong Enero 26, 2017.
  24. "23rd Emmy Awards Nominees and Winners". Academy of Television Arts & Sciences.
  25. "24th Emmy Awards Nominees and Winners". Academy of Television Arts & Sciences.
  26. "25th Emmy Awards Nominees and Winners". Academy of Television Arts & Sciences.
  27. "26th Emmy Awards Nominees and Winners". Academy of Television Arts & Sciences.
  28. "27th Emmy Awards Nominees and Winners". Academy of Television Arts & Sciences.
  29. "28th Emmy Awards Nominees and Winners". Academy of Television Arts & Sciences.
  30. "29th Emmy Awards Nominees and Winners". Academy of Television Arts & Sciences.
  31. "Whose Life Is It Anyway? Broadway @ Royale Theatre". Nakuha noong 2017-01-26.
  32. "The 53rd Academy Awards (1980) Nominees and Winners". Academy of Motion Picture Arts and Sciences (AMPAS). Nakuha noong Agosto 27, 2013.
  33. "Mary Tyler Moore dead at age of 80". Nakuha noong 26 Enero 2017.
  34. "Outstanding Supporting Actress in a Miniseries or Special - 1993". Academy of Television Arts & Sciences. Nakuha noong Enero 26, 2017.