Tingnan ang wikitext ng Mineral

{{otheruses|Mineral}}
{{Geology sidebar}}
[[Talaksan:Different minerals.jpg|right|thumb|250px|Sari-saring mga mineral.]]
Ang '''mineral''' o '''batong mineral'''<ref name=Gaboy>{{cite-Gaboy|Mineral}}</ref> ay isang solido at inorganikong bagay<ref name=Gaboy/> na kusa o likas na nabubuo sa loob ng [[Mundo]]. Mayroon itong kayariang [[kristal]] at natural na nangyayari sa pamamagitan ng sarili lamang dahil sa prosesong heolohiya.<ref name="Railsback">L.B. Railsback ''Definitions'' [http://www.gly.uga.edu/railsback/Fundamentals/SFMGMineralDefinition09-II.pdf] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130302195541/http://www.gly.uga.edu/railsback/Fundamentals/SFMGMineralDefinition09-II.pdf|date=2013-03-02}} at [http://www.gly.uga.edu/railsback/Fundamentals/SFMGMineralDefinition09-III.pdf] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120915195850/http://www.gly.uga.edu/railsback/Fundamentals/SFMGMineralDefinition09-III.pdf|date=2012-09-15}} (sa Ingles)</ref> Tinatawag na [[mineralohiya]] ang pag-aaral ng mga mineral.<ref>Dana J.D. Hurlbut C.S. & Klein C. 1985. ''Manual of mineralogy''. 20th ed, Wiley.</ref> Mayroon din itong kumposisyon o kabuuang kimikal.  Isa rin itong matigas na bagay na itinuturing na [[elementong kimikal]] at may buong [[kumpuwestong kimikal]]. May lagpas sa 4,000 mga tipo o uri ng nakikilalang mga mineral.<ref name=IMA>International Mineralogical Association [http://pubsites.uws.edu.au/ima-cnmnc/IMA2009-01%20UPDATE%20160309.pdf IMA/CNMNC List of Mineral Names] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130626060238/http://pubsites.uws.edu.au/ima-cnmnc/IMA2009-01 |date=2013-06-26 }} (PDF 1.8&nbsp;MB;) (sa Ingles)</ref> Dalawa sa pangkaraniwang mga mineral ang [[kuwarts]] at ang peldespato habang matatagpuan lamang ang iba sa ilang lugar sa mundo 

Ang mga mineral ay nag-iiba sa komposisyon, mula sa mga purong [[Elemento (paglilinaw)|elemento]] at simpleng mga [[Asin (kimika)|asin]] hanggang sa napakakomplikadong silikato na may [[1000 (bilang)|libu-libong]] kilalang mga anyo. Sa kabaligtaran, ang isang sampol ng [[Bato (heolohiya)|bato]] ay isang walang-piling na pinagsama-samang mga mineral at/o mineraloide, at walang tiyak na komposisyong [[Sustansiyang kimikal|kemikal]]. Karamihan sa mga bato ng sa ibabaw ng Daigdig ay may [[Quartz|kuwarso]] (kristalinang SiO<sub>2</sub>), peldespato, mika, klorito, kaolin, kalsita, epidota, [[Olibin|olibino]], augita, hornblenda, magnetita, [[hematita]], limonita at ilang iba pang mineral. Ang pinakamalaking pangkat ng mga mineral sa ngayon ay ang silikato (karamihan sa mga bato ay ≥95% silikato), na higit sa lahat ay gawa sa [[Silikon|silisiyo]] at [[oksihino]], kasama rin ng mga [[iono]] ng [[aluminyo]], [[Magnisyo|magnesiyo]], [[bakal]], [[Kalsiyo|kaltsiyo]] at iba pang mga [[metal]].

== Mga katangian ng mineral ==
Ang mineral ay isang [[Sustansiyang kimikal|sustansiya]] na karaniwan na:

* isang [[Kompuwestong inorganiko|inorganikong]] [[solido]] (eksepsyon ang [[Asoge|asogeng]] elemental)<ref name="IMA"/>
* May tiyak na [[Sustansiyang kimikal|pang-kimikang]] pag-buo
* karaniwang may [[Bubog|kristal]] na istraktura; ang ilan ay hindi
* natural na nabuo sa pamamagitan ng mga prosesong [[heolohiya]]

== Mga mineral at bato ==
Ang mga mineral ay iba sa mga [[Bato (heolohiya)|bato]]. Isang kompuwestong kemikal ang mineral na may ibinigay na komposisyon at isang tinukoy na istraktura ng kristal.<ref>Levin H. 2006. ''The Earth through time''. ika-8 ed, Wiley. p48: Minerals and their properties. (sa Ingles)</ref> Ang bato ay [[Halo|pinaghalong]] isa o ilang mineral, sa iba't ibang sukat.

Ang bato ay may dalawa lamang sa mga katangiang taglay ng mga mineral–ito ay isang solido at natural itong nabubuo. Karaniwang naglalaman ang isang bato ng dalawa o higit pang mga uri ng mineral. Ang dalawang sampol ng parehong uri ng bato ay maaaring may iba't ibang uri ng mineral sa kanila. Ang mga mineral ay palaging binubuo ng parehong mga materyales sa halos parehong sukat. Ang [[rubi]] ay isang mineral. Samakatuwid, ang isang rubi na matatagpuan sa [[Indiya|Indya]] ay may katulad na komposisyon tulad ng isang rubi na matatagpuan sa [[Australya]] .

== Mga sanggunian ==
{{reflist}}

[[Kategorya:Mineral]]
[[Kategorya:Mineralohiya]]