Posil: Pagkakaiba sa mga binago

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
Content deleted Content added
MerlIwBot (usapan | ambag)
m robot binago: te:శిలాజము
NjardarBot (usapan | ambag)
m r2.7.3) (robot dinagdag: nn:Fossil
Linya 58: Linya 58:
[[my:ကျောက်ဖြစ်ရုပ်ကြွင်း]]
[[my:ကျောက်ဖြစ်ရုပ်ကြွင်း]]
[[nl:Fossiel]]
[[nl:Fossiel]]
[[nn:Fossil]]
[[no:Fossil]]
[[no:Fossil]]
[[pl:Skamieniałości]]
[[pl:Skamieniałości]]

Pagbabago noong 14:08, 28 Agosto 2012

Para sa ibang gamit, tingnan ang Kusilba (paglilinaw).
Kusilba ng dinosawrong Tarbosaurus.

Ang mga kusilba[1] (Ingles: fossil) ay ang mga nananatili o natinggal na mga labi o bakas ng mga hayop, halaman, at ibang mga organismo mula sa malayong nakaraan. Tinatawag din itong mga nagbatong buto.[2] Nagmula ang katawagang fossil sa Ingles mula sa fossus ng Latin na nangangahulugang "nahukay." "Tala ng mga kusilba" o "rekord ng mga nagbatong buto (posil)" ang taguri sa kabuoan ng mga kusilba, kapwa mga natuklasan at hindi pa natutuklasan, at ang kanilang pagkakalagak sa mga pormasyon ng mga batuhang posilipero o naglalaman ng mga kusilba, at gayon din sa mga patong ng mga batong sedimentaryo. Ilan sa mga pinakamahahalagang mga katungkulan ng agham ng paleyontolohiya ang pag-aaral ng mga kusilba ayon sa mga panapanahon, kung paano sila nabuo, at ang mga kaugnayang pang-ebolusyonaryo sa pagitan ng pilohenetika o piloheniya ng mga takson o taksa (taxon; taxa).

Sa karaniwan, sa pagkamatay ng tao, mga hayop, at mga halaman, nagaganap ang pagkaagnas at paggiging lupa nilang muli. Subalit mayroon mga natatanging kalagayan, na "kapag natabunan ng tamang uri ng basang lupa, at hindi nagambala sa loob ng daan-daang taon - ang mga nalulusaw na buto ay napapalitan ng pinong putik na nag-aanyong tulad ng butong pinalitan. Kapag natuyo ang lupa pagkapalit ng putik sa buto, maaaring tumagal ang mga butong naging bato nang milyun-milyong taon." Mula sa hugis at laki ng nakusilbang mga labi o buto, "natatanto ng mga nakatuklas na dalubhasa kung anong hayop, o tao, ang namatay at, higit na mahalaga, nahuhulaan kung kailan nabuhay o namatay" ang mga ito.[2]

Mga sanggunian

  1. De Guzman, Maria Odulio (1968). "Kusilba, preserve". The New Filipino-English / English-Filipino Dictionary. National Bookstore (Lungsod ng Mandaluyong) ISBN 9710817760.
  2. 2.0 2.1 "Nagbatong buto" (fossil), Ang Unang Tao, Elaput.org

Padron:Link FA Padron:Link FA