Kasaysayan ng sining: Pagkakaiba sa mga binago

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
Content deleted Content added
AnakngAraw (usapan | ambag)
dagdag
AnakngAraw (usapan | ambag)
karagdagan
Linya 6: Linya 6:
Sa paglipas ng panahon ang [[sining na mapagmamasdan]] (biswal na [[sining]]) ay iniuri sa iba't ibang mga paraan, magmula sa pagkakaibang midyebal sa pagitan ng [[liberal na sining]] at [[sining na mekanikal]], hanggang makabagong pagkakaiba sa pagitan ng [[pinong sinong]] at [[inilapat na sining]] o sa maraming mga kahulugang pangkasalukuyan, na nagbibigay ng kahulugan sa sining bilang isang pagpapakita ng pagkamalikhain ng tao. Ang sumunod na paglawak ng talaan ng ''pangunahing mga sining'' (mga sining na prinsipal) noong ika-20 daantaon ay umabot sa siyam: [[arkitektura]], [[paglililok]], [[musika]], [[pagpipinta]], [[panulaan]] (malawakang inilalarawan bilang isang anyo ng [[panitikan]] na mayroong layunin o tungkuling estetiko, na nagsasama rin ng magkakabukod na mga henero ng [[pagtatanghal]] at [[pagsasalaysay]], [[pelikula]], [[potograpiya]] at [[komiks]]. Idinagdag, sa makadiwang pagkakapatung-patong ng mga kataga sa pagitan ng [[plastik na sining]] at biswal na sining, ang [[disenyo]] at [[grapikong sining]]. Bilang dagdag sa lumang mga anyo ng pagpapahayag na makasining na katulad ng [[moda]] at [[gastronomiya]], isinasaalang-alang ang bagong mga gawi ng pagpapahayag bilang ''sining'' katulad ng [[bidyo]], [[dihital na sining|sining sa kompyuter]], [[sining na ginaganap|pagganap]], [[pagpapatalastas]], [[animasyon]], [[telebisyon]], at mga [[larong bidyo]].
Sa paglipas ng panahon ang [[sining na mapagmamasdan]] (biswal na [[sining]]) ay iniuri sa iba't ibang mga paraan, magmula sa pagkakaibang midyebal sa pagitan ng [[liberal na sining]] at [[sining na mekanikal]], hanggang makabagong pagkakaiba sa pagitan ng [[pinong sinong]] at [[inilapat na sining]] o sa maraming mga kahulugang pangkasalukuyan, na nagbibigay ng kahulugan sa sining bilang isang pagpapakita ng pagkamalikhain ng tao. Ang sumunod na paglawak ng talaan ng ''pangunahing mga sining'' (mga sining na prinsipal) noong ika-20 daantaon ay umabot sa siyam: [[arkitektura]], [[paglililok]], [[musika]], [[pagpipinta]], [[panulaan]] (malawakang inilalarawan bilang isang anyo ng [[panitikan]] na mayroong layunin o tungkuling estetiko, na nagsasama rin ng magkakabukod na mga henero ng [[pagtatanghal]] at [[pagsasalaysay]], [[pelikula]], [[potograpiya]] at [[komiks]]. Idinagdag, sa makadiwang pagkakapatung-patong ng mga kataga sa pagitan ng [[plastik na sining]] at biswal na sining, ang [[disenyo]] at [[grapikong sining]]. Bilang dagdag sa lumang mga anyo ng pagpapahayag na makasining na katulad ng [[moda]] at [[gastronomiya]], isinasaalang-alang ang bagong mga gawi ng pagpapahayag bilang ''sining'' katulad ng [[bidyo]], [[dihital na sining|sining sa kompyuter]], [[sining na ginaganap|pagganap]], [[pagpapatalastas]], [[animasyon]], [[telebisyon]], at mga [[larong bidyo]].


Ang kasaysayan ng sining ay isang [[agham na multidisiplinaryo]] (siyensiyang pangmaramihang disiplina), na naghahangad ng isang malayunin o obhektibong pagsusuri ng sining sa kahabaan ng mga kapanahunan, pag-uuri ng mga [[kultura]], pagtatatag ng mga [[peryodisasyon]] (pagpapanahon-panahon) at pagmamasid ng nakakapagbukod at nagpapakaiba at maipluwensiyang mga katangian ng sining.<ref>Gardner, p.xlvi</ref> Ang [[kasaysayang pangsining|pag-aaral ng kasaysayan ng sining]] ay unang umunlad sa loob ng panahon ng [[Panahon ng Kamulatan|Kamulatan]], na ang may hangganang nasasakupan nito ay ang masining produksiyon ng [[kabihasnang kanluranin]]. Subalit, sa paglipas ng panahon, nakapaglapat ito ng isang mas malawak na pananaw ng kasaysayang makasining, na naghahangad ng isang may malawak na nasasaklawang pangkalahatang pagtalakay ng lahat ng mga [[kabihasnan]] at analisis ng kanilang produksiyong makasining ayon sa katakdaan ng kanilang pansariling mga pagpapahalagang pangkalinangan ([[relatibismong pangkultura]]), at hindi lamang ng [[kasaysayan ng sining na kanluranin]].
<!-------The History of art is a [[multidisciplinary science]], seeking an objective examination of art throughout time, classifying [[culture]]s, establishing [[periodization]]s and observing the distinctive and influential characteristics of art.<ref>Gardner, p.xlvi</ref> The [[art history|study of the history of art]] was initially developed in the [[Renaissance]], with its limited scope being the artistic production of [[western civilization]]. However, as time has passed, it has imposed a broader view of artistic history, seeking a comprehensive overview of all the [[civilization]]s and analysis of their artistic production in terms of their own cultural values ([[cultural relativism]]), and not just [[western art history]].


<!----
Today, art enjoys a wide network of study, dissemination and preservation of all the artistic legacy of mankind throughout history. The 20th century has seen the proliferation of institutions, foundations, [[art museums]] and [[art gallery|galleries]], in both the public and private sectors, dedicated to the analysis and cataloging of [[work of art|works of art]] as well as exhibitions aimed at a mainstream audience. The rise of [[media (communication)|media]] has been crucial in improving the study and dissemination of art. International events and exhibitions like the [[Whitney Biennial]] and biennales of [[Venice Biennale|Venice]] and [[São Paulo Art Biennial|São Paulo]] or the [[Documenta]] of [[Kassel]] have helped the development of new styles and trends. Prizes such as the [[Turner Prize|Turner]] of the [[Tate Gallery]], the [[Wolf Prize in Arts]], the [[Pritzker Architecture Prize|Pritzker Prize]] of architecture, the [[Pulitzer Prize|Pulitzer]] of photography and the [[Academy Award|Oscar]] of cinema also promote the best creative work on an international level. Institutions like [[UNESCO]], with the establishment of the [[World Heritage Site]] lists, also help the conservation of the major monuments of the planet.<ref>Onians (2008), p. 316-317.</ref>
Today, art enjoys a wide network of study, dissemination and preservation of all the artistic legacy of mankind throughout history. The 20th century has seen the proliferation of institutions, foundations, [[art museums]] and [[art gallery|galleries]], in both the public and private sectors, dedicated to the analysis and cataloging of [[work of art|works of art]] as well as exhibitions aimed at a mainstream audience. The rise of [[media (communication)|media]] has been crucial in improving the study and dissemination of art. International events and exhibitions like the [[Whitney Biennial]] and biennales of [[Venice Biennale|Venice]] and [[São Paulo Art Biennial|São Paulo]] or the [[Documenta]] of [[Kassel]] have helped the development of new styles and trends. Prizes such as the [[Turner Prize|Turner]] of the [[Tate Gallery]], the [[Wolf Prize in Arts]], the [[Pritzker Architecture Prize|Pritzker Prize]] of architecture, the [[Pulitzer Prize|Pulitzer]] of photography and the [[Academy Award|Oscar]] of cinema also promote the best creative work on an international level. Institutions like [[UNESCO]], with the establishment of the [[World Heritage Site]] lists, also help the conservation of the major monuments of the planet.<ref>Onians (2008), p. 316-317.</ref>
------>
------>

Pagbabago noong 21:37, 29 Oktubre 2012

Ang kasaysayan ng sining (Ingles: history of art) ay ang kasaysayan ng anumang gawain o produktong ginawa ng mga tao na nasa anyong makikita o mapagmamasan ng mga mata para sa mga layuning estetiko o pangkomunikasyon, na nagpapahayag ng mga ideya, mga damdamin o, sa pangkalahatan, isang pananaw na pandaigdigan.

Sa paglipas ng panahon ang sining na mapagmamasdan (biswal na sining) ay iniuri sa iba't ibang mga paraan, magmula sa pagkakaibang midyebal sa pagitan ng liberal na sining at sining na mekanikal, hanggang makabagong pagkakaiba sa pagitan ng pinong sinong at inilapat na sining o sa maraming mga kahulugang pangkasalukuyan, na nagbibigay ng kahulugan sa sining bilang isang pagpapakita ng pagkamalikhain ng tao. Ang sumunod na paglawak ng talaan ng pangunahing mga sining (mga sining na prinsipal) noong ika-20 daantaon ay umabot sa siyam: arkitektura, paglililok, musika, pagpipinta, panulaan (malawakang inilalarawan bilang isang anyo ng panitikan na mayroong layunin o tungkuling estetiko, na nagsasama rin ng magkakabukod na mga henero ng pagtatanghal at pagsasalaysay, pelikula, potograpiya at komiks. Idinagdag, sa makadiwang pagkakapatung-patong ng mga kataga sa pagitan ng plastik na sining at biswal na sining, ang disenyo at grapikong sining. Bilang dagdag sa lumang mga anyo ng pagpapahayag na makasining na katulad ng moda at gastronomiya, isinasaalang-alang ang bagong mga gawi ng pagpapahayag bilang sining katulad ng bidyo, sining sa kompyuter, pagganap, pagpapatalastas, animasyon, telebisyon, at mga larong bidyo.

Ang kasaysayan ng sining ay isang agham na multidisiplinaryo (siyensiyang pangmaramihang disiplina), na naghahangad ng isang malayunin o obhektibong pagsusuri ng sining sa kahabaan ng mga kapanahunan, pag-uuri ng mga kultura, pagtatatag ng mga peryodisasyon (pagpapanahon-panahon) at pagmamasid ng nakakapagbukod at nagpapakaiba at maipluwensiyang mga katangian ng sining.[1] Ang pag-aaral ng kasaysayan ng sining ay unang umunlad sa loob ng panahon ng Kamulatan, na ang may hangganang nasasakupan nito ay ang masining produksiyon ng kabihasnang kanluranin. Subalit, sa paglipas ng panahon, nakapaglapat ito ng isang mas malawak na pananaw ng kasaysayang makasining, na naghahangad ng isang may malawak na nasasaklawang pangkalahatang pagtalakay ng lahat ng mga kabihasnan at analisis ng kanilang produksiyong makasining ayon sa katakdaan ng kanilang pansariling mga pagpapahalagang pangkalinangan (relatibismong pangkultura), at hindi lamang ng kasaysayan ng sining na kanluranin.


Mga sanggunian

  1. Gardner, p.xlvi

KasaysayanSining Ang lathalaing ito na tungkol sa Kasaysayan at Sining ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.

Padron:Link FA