Kasaysayan ng sining: Pagkakaiba sa mga binago

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
Content deleted Content added
AnakngAraw (usapan | ambag)
dagdag
Xqbot (usapan | ambag)
m r2.7.3) (robot dinagdag: en:History of art; Kosmetiko pagbabago
Linya 10: Linya 10:
Sa kasalukuyan, nagtatamasa ang sining ng isang malawak na kalambatan ng pag-aaral, pagmumudmod at pagpapanatili ng lahat ng mga pamanang makasining ng sangkatauhan sa kahabaan ng kasaysayan. Ang ika-20 daantaon ay nakapagmasid ng paglaganap ng mga institusyon, mga pundasyon, mga [[museo ng sining]] at [[galeriya ng sining|mga galeriya]], na kapwa nasa mga sektor na pangmadla at pribado, na nakalaan sa pagsusuri at pagkakatalogo ng [[akda ng sining|mga akda ng sining]], pati na mga [[eksibisyon]] na nakalayon sa mga tagapagtangkilik na nasa "[[mainstream|pangunahing daloy]]" ng lipunan. Ang paglitaw ng mga [[midya (komunikasyon)|midya]] ay naging napakamahalaga sa pagpapainam ng pag-aaral at pagpapalaganap ng sining.<ref>Onians (2008), p. 316-317.</ref>
Sa kasalukuyan, nagtatamasa ang sining ng isang malawak na kalambatan ng pag-aaral, pagmumudmod at pagpapanatili ng lahat ng mga pamanang makasining ng sangkatauhan sa kahabaan ng kasaysayan. Ang ika-20 daantaon ay nakapagmasid ng paglaganap ng mga institusyon, mga pundasyon, mga [[museo ng sining]] at [[galeriya ng sining|mga galeriya]], na kapwa nasa mga sektor na pangmadla at pribado, na nakalaan sa pagsusuri at pagkakatalogo ng [[akda ng sining|mga akda ng sining]], pati na mga [[eksibisyon]] na nakalayon sa mga tagapagtangkilik na nasa "[[mainstream|pangunahing daloy]]" ng lipunan. Ang paglitaw ng mga [[midya (komunikasyon)|midya]] ay naging napakamahalaga sa pagpapainam ng pag-aaral at pagpapalaganap ng sining.<ref>Onians (2008), p. 316-317.</ref>


==Mga sanggunian==
== Mga sanggunian ==
{{Reflist}}
{{Reflist}}


Linya 28: Linya 28:
[[da:Kunsthistorie]]
[[da:Kunsthistorie]]
[[de:Kunstgeschichte]]
[[de:Kunstgeschichte]]
[[et:Kunstiajalugu]]
[[en:History of art]]
[[es:Historia del arte]]
[[eo:Historio de arto]]
[[eo:Historio de arto]]
[[es:Historia del arte]]
[[et:Kunstiajalugu]]
[[fa:تاریخ هنر]]
[[fa:تاریخ هنر]]
[[fi:Taidehistoria]]
[[fr:Histoire de l'art]]
[[fr:Histoire de l'art]]
[[gl:Historia da arte]]
[[gan:美術史]]
[[gan:美術史]]
[[gl:Historia da arte]]
[[he:תולדות האמנות]]
[[hr:Povijest umjetnosti]]
[[hr:Povijest umjetnosti]]
[[hu:Művészettörténet]]
[[it:Storia dell'arte]]
[[it:Storia dell'arte]]
[[ja:美術史]]
[[he:תולדות האמנות]]
[[ka:ხელოვნებათმცოდნეობა]]
[[ka:ხელოვნებათმცოდნეობა]]
[[la:Historia artium]]
[[la:Historia artium]]
[[lt:Menotyra]]
[[lt:Menotyra]]
[[hu:Művészettörténet]]
[[nl:Kunstgeschiedenis]]
[[nds-nl:Kunstgeschiednis]]
[[nds-nl:Kunstgeschiednis]]
[[ja:美術史]]
[[nl:Kunstgeschiedenis]]
[[no:Kunsthistorie]]
[[nn:Kunsthistorie]]
[[nn:Kunsthistorie]]
[[no:Kunsthistorie]]
[[nrm:Histouaithe dé l'art]]
[[nrm:Histouaithe dé l'art]]
[[pl:Historia sztuki]]
[[pl:Historia sztuki]]
Linya 52: Linya 54:
[[ro:Istoria artei]]
[[ro:Istoria artei]]
[[ru:Искусствоведение]]
[[ru:Искусствоведение]]
[[sq:Historia e artit figurativ]]
[[simple:Art history]]
[[simple:Art history]]
[[sk:Dejiny umenia]]
[[sk:Dejiny umenia]]
[[sl:Umetnostna zgodovina]]
[[sl:Umetnostna zgodovina]]
[[sq:Historia e artit figurativ]]
[[sr:Историја уметности]]
[[sr:Историја уметности]]
[[fi:Taidehistoria]]
[[sv:Konstens historia]]
[[sv:Konstens historia]]
[[ta:கலை வரலாறு]]
[[ta:கலை வரலாறு]]
[[th:ประวัติศาสตร์ศิลป์วิทยา]]
[[tg:Санъатшиносӣ]]
[[tg:Санъатшиносӣ]]
[[th:ประวัติศาสตร์ศิลป์วิทยา]]
[[tr:Sanat tarihi]]
[[tr:Sanat tarihi]]
[[uk:Мистецтвознавство]]
[[uk:Мистецтвознавство]]

Pagbabago noong 03:45, 30 Oktubre 2012

Ang kasaysayan ng sining (Ingles: history of art) ay ang kasaysayan ng anumang gawain o produktong ginawa ng mga tao na nasa anyong makikita o mapagmamasan ng mga mata para sa mga layuning estetiko o pangkomunikasyon, na nagpapahayag ng mga ideya, mga damdamin o, sa pangkalahatan, isang pananaw na pandaigdigan. Sa maiksing pananalita, maaari itong bigyan ng kahulugan bilang ang kasaysayan ng sining na nakikita, katulad pagpipinta, paglililok at arkitektura.

Sa paglipas ng panahon ang sining na mapagmamasdan (biswal na sining) ay iniuri sa iba't ibang mga paraan, magmula sa pagkakaibang midyebal sa pagitan ng liberal na sining at sining na mekanikal, hanggang makabagong pagkakaiba sa pagitan ng pinong sinong at inilapat na sining o sa maraming mga kahulugang pangkasalukuyan, na nagbibigay ng kahulugan sa sining bilang isang pagpapakita ng pagkamalikhain ng tao. Ang sumunod na paglawak ng talaan ng pangunahing mga sining (mga sining na prinsipal) noong ika-20 daantaon ay umabot sa siyam: arkitektura, paglililok, musika, pagpipinta, panulaan (malawakang inilalarawan bilang isang anyo ng panitikan na mayroong layunin o tungkuling estetiko, na nagsasama rin ng magkakabukod na mga henero ng pagtatanghal at pagsasalaysay, pelikula, potograpiya at komiks. Idinagdag, sa makadiwang pagkakapatung-patong ng mga kataga sa pagitan ng plastik na sining at biswal na sining, ang disenyo at grapikong sining. Bilang dagdag sa lumang mga anyo ng pagpapahayag na makasining na katulad ng moda at gastronomiya, isinasaalang-alang ang bagong mga gawi ng pagpapahayag bilang sining katulad ng bidyo, sining sa kompyuter, pagganap, pagpapatalastas, animasyon, telebisyon, at mga larong bidyo.

Ang kasaysayan ng sining ay isang agham na multidisiplinaryo (siyensiyang pangmaramihang disiplina), na naghahangad ng isang malayunin o obhektibong pagsusuri ng sining sa kahabaan ng mga kapanahunan, pag-uuri ng mga kultura, pagtatatag ng mga peryodisasyon (pagpapanahon-panahon) at pagmamasid ng nakakapagbukod at nagpapakaiba at maipluwensiyang mga katangian ng sining.[1] Ang pag-aaral ng kasaysayan ng sining ay unang umunlad sa loob ng panahon ng Kamulatan, na ang may hangganang nasasakupan nito ay ang masining produksiyon ng kabihasnang kanluranin. Subalit, sa paglipas ng panahon, nakapaglapat ito ng isang mas malawak na pananaw ng kasaysayang makasining, na naghahangad ng isang may malawak na nasasaklawang pangkalahatang pagtalakay ng lahat ng mga kabihasnan at analisis ng kanilang produksiyong makasining ayon sa katakdaan ng kanilang pansariling mga pagpapahalagang pangkalinangan (relatibismong pangkultura), at hindi lamang ng kasaysayan ng sining na kanluranin.

Sa kasalukuyan, nagtatamasa ang sining ng isang malawak na kalambatan ng pag-aaral, pagmumudmod at pagpapanatili ng lahat ng mga pamanang makasining ng sangkatauhan sa kahabaan ng kasaysayan. Ang ika-20 daantaon ay nakapagmasid ng paglaganap ng mga institusyon, mga pundasyon, mga museo ng sining at mga galeriya, na kapwa nasa mga sektor na pangmadla at pribado, na nakalaan sa pagsusuri at pagkakatalogo ng mga akda ng sining, pati na mga eksibisyon na nakalayon sa mga tagapagtangkilik na nasa "pangunahing daloy" ng lipunan. Ang paglitaw ng mga midya ay naging napakamahalaga sa pagpapainam ng pag-aaral at pagpapalaganap ng sining.[2]

Mga sanggunian

  1. Gardner, p.xlvi
  2. Onians (2008), p. 316-317.

KasaysayanSining Ang lathalaing ito na tungkol sa Kasaysayan at Sining ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.

Padron:Link FA