Sistemang pangkalusugan: Pagkakaiba sa mga binago
AnakngAraw (usapan | ambag) dagdag |
|||
| Linya 2: | Linya 2: | ||
Mayroon isang malawak na kasamu't sarian ng mga sistemang pangkalusugan sa buong mundo, na ang bilang ng mga kasaysayan at mga kayariang pangsamahan ay kasingdami ng bilang ng mga bansa. Sa ilang mga bansa, ang pagpaplano ng sistemang pangkalusugan ay ipinamamahagi sa mga kalahok sa pamilihan. Sa iba, mayroong pagkakaisa ang mga [[pamahalaan]] mga unyong pangkalakala, mga pagkakawanggawa, mga relihiyoso, o iba pang mga samahan na naghahatid ng ipinlanong mga serbisyong pampag-aaruga ng kalusgan na ipinupukol sa mga populasyong pinaglilingkuran nila. Subalit, inilarawan ang pagpaplano na pampangangalaga ng kalusugan bilang madalas na [[ebolusyonaryo]] sa halip na [[rebolusyonaryo]].<ref name="liverpool-ha.org.uk">{{cite web|url=http://www.liverpool-ha.org.uk/health-care-system.html |title=''Health care system'' |publisher=Liverpool-ha.org.uk |date= |accessdate=2011-08-06}}</ref><ref>[http://www.newyorker.com/reporting/2009/01/26/090126fa_fact_gawande?currentPage=all ''New Yorker'' magazine article: "Getting there from here."] 26 Enero 2009</ref> |
Mayroon isang malawak na kasamu't sarian ng mga sistemang pangkalusugan sa buong mundo, na ang bilang ng mga kasaysayan at mga kayariang pangsamahan ay kasingdami ng bilang ng mga bansa. Sa ilang mga bansa, ang pagpaplano ng sistemang pangkalusugan ay ipinamamahagi sa mga kalahok sa pamilihan. Sa iba, mayroong pagkakaisa ang mga [[pamahalaan]] mga unyong pangkalakala, mga pagkakawanggawa, mga relihiyoso, o iba pang mga samahan na naghahatid ng ipinlanong mga serbisyong pampag-aaruga ng kalusgan na ipinupukol sa mga populasyong pinaglilingkuran nila. Subalit, inilarawan ang pagpaplano na pampangangalaga ng kalusugan bilang madalas na [[ebolusyonaryo]] sa halip na [[rebolusyonaryo]].<ref name="liverpool-ha.org.uk">{{cite web|url=http://www.liverpool-ha.org.uk/health-care-system.html |title=''Health care system'' |publisher=Liverpool-ha.org.uk |date= |accessdate=2011-08-06}}</ref><ref>[http://www.newyorker.com/reporting/2009/01/26/090126fa_fact_gawande?currentPage=all ''New Yorker'' magazine article: "Getting there from here."] 26 Enero 2009</ref> |
||
==Mga mithiin== |
|||
Ang mga adhikain para sa mga sistemang pangkalusugan, ayon sa [[World Health Organization]], ay mabuting kalusugan, pagiging nakakatugon sa mga inaasahan ng populasyon, at patas na pag-aambag na pampananalapi. Ang pagsulong papunta sa mga ito ay nakasalalay sa kung paano isinasagawa ng mga sistema ang apat na mahahalagang mga tungkulin: [[pagbibigay ng mga paglilingkod na pampangangalagang pangkalusugan]], paglikha ng mga napagkukunan, pagtutustos ng salapi, at paglilingkod (''stewardship'').<ref name="WHO2000">World Health Organization. (2000). ''World Health Report 2000 - Health systems: improving performance.'' Geneva, WHO http://www.who.int/whr/2000/en/index.html</ref> Ang iba pang mga dimensiyon ng pagsusuri ng mga sistemang pangkalusugan ay ang kataasan ng uri o kalidad, pagkanatatatanggap, at [[health equity|karampatang pangkalusugan]].<ref name="liverpool-ha.org.uk"/> Inilarawan din ang mga ito sa Estados Unidos bilang "ang limang mga C": na nangangahulugang ''Cost'' (halaga ng gastos), ''Coverage'' (saklaw), ''Consistency'' (hindi pabagu-bago), ''Complexity'' (kasalimuotan o pagkakumplikado), at [[sakit na kroniko|Chronic Illness]] (malalang karamdaman)''.<ref>[http://web.jhu.edu/president/speeches/2007/health.html Remarks by Johns Hopkins University President William Brody: "Health Care '08: What's Promised/What's Possible?"] 7 Sept 2007</ref> Gayundin, pangunahing mithiin ang [[continuity of health care|pagpapatuloy ng pangangalagang pangkalusugan]].<ref name=cook2000>{{cite doi|10.1136/bmj.320.7237.791}}</ref> |
|||
==Mga sanggunian== |
==Mga sanggunian== |
||
Pagbabago noong 01:41, 4 Disyembre 2012
Ang sistemang pangkalusugan, sistemang pampangangalaga ng kalusugan, sistemang pampag-aaruga ng kalusugan, sistema ng pangangalagang pangkalusugan, o sistema sa pangangalaga ng kalusugan ay ang samahan o organisasyon ng mga tao, mga institusyon, at mga rekurso (napagkukunan) na naghahatid ng mga paglilingkod o serbisyong pampangangalaga ng kalusugan upang maabot ang mga pangangailangang [pangkalusugan]] ng pinupuntiryang mga populasyon.
Mayroon isang malawak na kasamu't sarian ng mga sistemang pangkalusugan sa buong mundo, na ang bilang ng mga kasaysayan at mga kayariang pangsamahan ay kasingdami ng bilang ng mga bansa. Sa ilang mga bansa, ang pagpaplano ng sistemang pangkalusugan ay ipinamamahagi sa mga kalahok sa pamilihan. Sa iba, mayroong pagkakaisa ang mga pamahalaan mga unyong pangkalakala, mga pagkakawanggawa, mga relihiyoso, o iba pang mga samahan na naghahatid ng ipinlanong mga serbisyong pampag-aaruga ng kalusgan na ipinupukol sa mga populasyong pinaglilingkuran nila. Subalit, inilarawan ang pagpaplano na pampangangalaga ng kalusugan bilang madalas na ebolusyonaryo sa halip na rebolusyonaryo.[1][2]
Mga mithiin
Ang mga adhikain para sa mga sistemang pangkalusugan, ayon sa World Health Organization, ay mabuting kalusugan, pagiging nakakatugon sa mga inaasahan ng populasyon, at patas na pag-aambag na pampananalapi. Ang pagsulong papunta sa mga ito ay nakasalalay sa kung paano isinasagawa ng mga sistema ang apat na mahahalagang mga tungkulin: pagbibigay ng mga paglilingkod na pampangangalagang pangkalusugan, paglikha ng mga napagkukunan, pagtutustos ng salapi, at paglilingkod (stewardship).[3] Ang iba pang mga dimensiyon ng pagsusuri ng mga sistemang pangkalusugan ay ang kataasan ng uri o kalidad, pagkanatatatanggap, at karampatang pangkalusugan.[1] Inilarawan din ang mga ito sa Estados Unidos bilang "ang limang mga C": na nangangahulugang Cost (halaga ng gastos), Coverage (saklaw), Consistency (hindi pabagu-bago), Complexity (kasalimuotan o pagkakumplikado), at Chronic Illness (malalang karamdaman).[4] Gayundin, pangunahing mithiin ang pagpapatuloy ng pangangalagang pangkalusugan.[5]
Mga sanggunian
- ↑ 1.0 1.1 "''Health care system''". Liverpool-ha.org.uk. Nakuha noong 2011-08-06.
- ↑ New Yorker magazine article: "Getting there from here." 26 Enero 2009
- ↑ World Health Organization. (2000). World Health Report 2000 - Health systems: improving performance. Geneva, WHO http://www.who.int/whr/2000/en/index.html
- ↑ Remarks by Johns Hopkins University President William Brody: "Health Care '08: What's Promised/What's Possible?" 7 Sept 2007
- ↑ doi:10.1136/bmj.320.7237.791
This citation will be automatically completed in the next few minutes. You can jump the queue or expand by hand