Ikalawang Digmaang Pandaigdig: Pagkakaiba sa mga binago

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
Content deleted Content added
Jasper Deng (usapan | ambag)
m Inalis ang binago ni 121.54.42.132, ibinalik sa huling bersyon ni 112.202.34.47
Jasper Deng (usapan | ambag)
m Inalis ang binago ni Jasper Deng, ibinalik sa huling bersyon ni 121.54.42.132
Linya 1: Linya 1:
Ang Ikalawang Digmaang Pandaigdig ay isang pandaigdigang labanan na nagsimula noong Hulyo 7, 1937 sa Asya at Setyembre 1, 1939 sa Europa. Natapos ito hanggang 1945, at nasangkot ang karamihan ng mga bansa sa daigdig at bawat kontinente na may naninirahan. Tinuturing ito na pinakamalawak, pinakamahal at pinakamadugong labanan sa kasaysayan ng sangkatauhan.Maaalalang ang mga bansang lumahok sa digmaan ay nagbuhos ng napakaraming pwersang militar upang lupigin ang bawat kalaban.
Ang '''Ikalawang Digmaang Pandaigdig''' ay isang pandaigdigang labanan na nagsimula noong
[[Hulyo 7]], [[1937]] sa [[Asya]] at [[Setyembre 1]], [[1939]] sa [[Europa]]. Natapos ito hanggang [[1945]], at nasangkot ang karamihan ng mga bansa sa [[daigdig]] at bawat [[kontinente]] na may naninirahan. Tinuturing ito na pinakamalawak, pinakamahal at pinakamadugong labanan sa [[kasaysayan]] ng sangkatauhan.Maaalalang ang mga bansang lumahok sa digmaan ay nagbuhos ng napakaraming pwersang militar upang lupigin ang bawat kalaban.


Mga nilalaman [itago]
1 Dahilan ng Digmaan
1.1 Pagsikat ng mga Diktador
2 Digmaan sa Europa
3 Digmaan sa Asya
[baguhin]Dahilan ng Digmaan


Ang Unang Digmaang Pandaigdig ay nagtapos sa pagkatalo ng Alemanya noong 1918. Naniwala ang mga Aleman na sila ay hindi makatarungang sinisi sa digmaan. Sila ay ginamit pambayad ng pera sa Britanya at Pransya na nagwagi sa digmaan.
== Dahilan ng Digmaan ==
Ang mga Hapones ay tumulong talunin ang Amerika. Naramdaman nila na karapatan nilang magpalawak ng kapangyarihan sa Asya. Ngunit pinigilan sila ng United Kingdom at Estados Unidos.
[baguhin]Pagsikat ng mga Diktador


Ang '''Unang Digmaang Pandaigdig''' ay nagtapos sa pagkatalo ng Alemanya noong 1918. Naniwala ang mga Aleman na sila ay hindi makatarungang sinisi sa digmaan. Sila ay ginamit pambayad ng pera sa [[Britanya]] at [[Pransya]] na nagwagi sa digmaan.


Adolf Hitler, Führer ng Germany
Ang mga Hapones ay tumulong talunin ang Amerika. Naramdaman nila na karapatan nilang magpalawak ng kapangyarihan sa Asya. Ngunit pinigilan sila ng [[United Kingdom]] at [[Estados Unidos]].
Noong mga 1930, sinimulan ng mga pinunong militar ng Hapon ang pananakop sa mga bahagi ng Tsina at iba pang bansang Asyano. Nasakop ng Hapon ang Manchuria noong 1931. Nang malaman ito ng League of Nations, umalis ang Hapon at lumawak ang imperyo sa labas ng bansa.
Ang Alemanya ay napasakamay ng partidong Nazis noong 1933. Ang kanilang pinuno ay si Adolf Hitler. Sinisi niya ang mga suliranin ng Alemanya sa mga Jews. Sunod-sunod ang mga pakikipag-ugnayan niya sa mga karatig bansa, partikular ang bansang Italya na nasa ilalim ng pamumuno ni Benito Mussolini sa ilalim ng Batas Militar
[baguhin]Digmaan sa Europa


=== Pagsikat ng mga Diktador ===
[[Talaksan:Bundesarchiv Bild 183-S33882, Adolf Hitler.jpg|right|thumb|118px|Adolf Hitler, Führer ng Germany]]
Noong mga 1930, sinimulan ng mga pinunong militar ng Hapon ang pananakop sa mga bahagi ng Tsina at iba pang bansang Asyano. Nasakop ng Hapon ang [[Manchuria]] noong [[1931]]. Nang malaman ito ng League of Nations, umalis ang Hapon at lumawak ang imperyo sa labas ng bansa.


Ang Alemanya ay napasakamay ng partidong [[Partidong Nazi|Nazis]] noong 1933. Ang kanilang [[pinuno]] ay si Adolf Hitler. Sinisi niya ang mga suliranin ng Alemanya sa mga Jews. Sunod-sunod ang mga pakikipag-ugnayan niya sa mga karatig bansa, partikular ang bansang Italya na nasa ilalim ng pamumuno ni [[Benito Mussolini]] sa ilalim ng Batas Militar


Watawat ng Alemanyang Nazi
== Digmaan sa Europa ==
Idinagdag ni Adolf Hitler sa Alemanyang Nazi ang mga bahagi ng Awstriya at Sudetenland, isang lugar sa Tseka. Nakipagsunduan rin siya kay Joseph Stalin para magtulungan at di magdeklara ng digmaan sa bawat isa. Madaling sinakop ng Alemanya ang Polonya, sa tulong ng Unyong Sobyet noong Setyembre 1,1939, nagdeklara ng digmaan ang Britanya at Pransya. Ang uri ng digmaang ito ay tinawag na ''blitzkrieg'' o digmaang kidlat dahil sa bilis nito. Ang Dinamarka, Noruwega, Belhika, Olanda, at Pransya ay bumagsak sa kamay ng blitzkrieg.
[[Talaksan:Flag of Nazi Germany (1933-1945).svg|thumb|Watawat ng Alemanyang Nazi]]
Nanatiling malaya ang Britanya. Gusto ni Hitler na wasakin muna ang hukbong panghimpapawid ng Britanya bago sakupin ang bansa. Noong Agosto 12, 1940, binomba ng Alemanya ang katimugang baybayin ng Inglatera. Pinagsamasama ni Punong Ministro Winston Churchill ang kanyang hukbo para lumaban. Ang mga Briton ay tinulungan ng lihim na imbensyon, ang radar, na ginamit para malaman kung may hukbong panghimpapawid papunta sa bansa. Di nasakop ng Germany ang Britanya.
Idinagdag ni [[Adolf Hitler]] sa [[Alemanyang Nazi]] ang mga bahagi ng [[Awstriya]] at [[Sudetenland]], isang lugar sa [[Tseka]]. Nakipagsunduan rin siya kay [[Joseph Stalin]] para magtulungan at di magdeklara ng digmaan sa bawat isa. Madaling sinakop ng Alemanya ang [[Polonya]], sa tulong ng [[Unyong Sobyet]] noong [[Setyembre 1]],[[1939]], nagdeklara ng digmaan ang [[Britanya]] at [[Pransya]]. Ang uri ng digmaang ito ay tinawag na [[''blitzkrieg'']] o digmaang [[kidlat]] dahil sa bilis nito. Ang [[Dinamarka]], [[Noruwega]], [[Belhika]], [[Olanda]], at [[Pransya]] ay bumagsak sa kamay ng ''blitzkrieg''.
Noong Hunyo, 1941, tinapos na ni Hitler ang pananakop sa Britanya para simulan ang pananakop sa Unyong Sobyet. Ayon sa mga historiko, ito ang pinakamalaking pagkakamali ni Hitler. Gusto niya ng bakanteng lugar para sa mga German at makontrol ang kayamanan ng rehiyon. Gusto rin niyang pabagsakin ang komunismo at talunin ang pinakamakapangyarihang karibal na si Joseph Stalin. Umaabot sa talong milyong sundalo ang pinasugod ni Hitler sa Rusya. Hindi nakapaghanda si Stalin sa pagsugod ng Germany. Higit sa dalawang milyong sundalo at sibilyan ang namatay sa kamay ng mga Germans. Nagkasundo ang Unyong Sobyet at Britanya na magtulungan sa digmaan.

Noong Hunyo 6, 1944, ang paglumunsad ng mga sundalong Amerikano, Briton at Kanadyano ay nagsimula ng pagsakalay sa Normandy, Pransya ay lumaban ng mga sundalong Aleman. Ang mga puwersang Kakampi sa tulong ng mga sundalong Pranses sa Normandy ay nagsimula ng pagpapalaya sa Pransiya, ang operasyon na ito ay itinawag na D-Day o Operasyong Overlord.
Nanatiling malaya ang Britanya. Gusto ni Hitler na wasakin muna ang hukbong panghimpapawid ng Britanya bago sakupin ang bansa. Noong Agosto 12, 1940, binomba ng Alemanya ang katimugang baybayin ng [[Inglatera]]. Pinagsamasama ni [[Punong Ministro]] [[Winston Churchill]] ang kanyang hukbo para lumaban. Ang mga Briton ay tinulungan ng lihim na imbensyon, ang [[radar]], na ginamit para malaman kung may hukbong panghimpapawid papunta sa bansa. Di nasakop ng Germany ang Britanya.
Noong Abril 16, 1945, pumasok ang mga sundalong Sobyet sa lungsod ng Berlin, matatagpuan sa kabiserang lungsod ng Alemanyang Nazi ay lumaban sa mga sundalong Aleman ay sinira ito at nagwasak ng lungsod at may hihigit sa 600,000 sundalong Aleman at mga sibilyan ang namatay at nasugatan sa mga kawal ng pulang Sobyet. Noong Mayo 8, 1945, Ang pagkatalo ng mga Alemanyang Nazi at ang pagsuko sa pwersang Kakampi.

[baguhin]Digmaan sa Asya
Noong Hunyo, 1941, tinapos na ni Hitler ang pananakop sa Britanya para simulan ang pananakop sa Unyong Sobyet. Ayon sa mga historiko, ito ang pinakamalaking pagkakamali ni Hitler. Gusto niya ng bakanteng lugar para sa mga German at makontrol ang kayamanan ng rehiyon. Gusto rin niyang pabagsakin ang [[komunismo]] at talunin ang pinakamakapangyarihang karibal na si Joseph Stalin. Umaabot sa talong milyong sundalo ang pinasugod ni Hitler sa [[Rusya]]. Hindi nakapaghanda si Stalin sa pagsugod ng Germany. Higit sa dalawang milyong sundalo at sibilyan ang namatay sa kamay ng mga Germans. Nagkasundo ang Unyong Sobyet at Britanya na magtulungan sa digmaan.

Noong Hunyo 6, 1944, ang paglumunsad ng mga sundalong Amerikano, Briton at Kanadyano ay nagsimula ng pagsakalay sa Normandy, Pransya ay lumaban ng mga sundalong Aleman. Ang mga puwersang Kakampi sa tulong ng mga sundalong Pranses sa Normandy ay nagsimula ng pagpapalaya sa Pransiya, ang operasyon na ito ay itinawag na '''D-Day''' o '''Operasyong Overlord'''.

Noong Abril 16, 1945, pumasok ang mga sundalong Sobyet sa lungsod ng [[Berlin]], matatagpuan sa kabiserang lungsod ng [[Alemanyang Nazi]] ay lumaban sa mga sundalong Aleman ay sinira ito at nagwasak ng lungsod at may hihigit sa 600,000 sundalong Aleman at mga sibilyan ang namatay at nasugatan sa mga kawal ng pulang Sobyet. Noong Mayo 8, 1945, Ang pagkatalo ng mga Alemanyang Nazi at ang pagsuko sa pwersang Kakampi.

== Digmaan sa Asya ==
CROSSFRIRE
Sumikat ang crossfire dahil kay GM jay macasocol at si GM jc jeriel escobal matapang tinanggap sa allstar clan ang hamon si cribz na clan digmaan sa Pilipinas sa desert class at sa Asya. Dulot ito ng pagsabog ng Pearl Harbor sa Hawaii, sinunod ang Malaya (Malaysia at Singapore sa ngayon), mga lalawigan sa Pilipinas at iba pa noong Disyembre 3, 1942. Inutos ni [[Franklin D. Roosevelt]] ang pagdedeklara ng giyera sa bansang Hapon, ngunit nagdeklara din ang Alemanya at Italya ng giyera laban sa Estados Unidos. Idineklara ni [[Douglas MacArthur|Hen. McArthur]] bilang Open City ang [[Maynila]] ngunit hindi ito isinunod ng [[Hapon]] at itinuloy pa rin nila ang pag-atake. Dahil sa palala na ang kundisyon ng Pilipinas, ang Pamahalaang Komonwelt ni [[Manuel L. Quezon]] ay inilikas mula Malinta Tunnel sa [[Corregidor]] patungo sa [[Washington D.C.]], [[Estados Unidos]] at iniwan ang pamamahala kay [[Jose P.Laurel]] at [[Jorge Vargas]]. Humirap ang kondisyon ng bansa, malakas na umatake ang mga Hapones sa pamumuno ni [[Masaharu Homma]], dahil dito humina ang pwersang USAFFE at tuluyang isinuko ang Corregidor at Bataan na pinamumunuan nina Hen. King at Hen. Wainwright.

Lumakas ang pwersa ng mga Hapon at nasakop lahat ng mga lugar sa [[Asya]]. Nasakop nila ang [[Tsina]], [[French Indochina]], [[Myanmar]], [[Malaya]], [[Dutch East Indies]], at ang [[Pilipinas]].

Noong Oktubre 20, 1944, Bumalik si heneral [[Douglas MacArthur]] at mga kasamahan ni dating pangulong [[Sergio Osmena]], heneral [[Basilio J. Valdes]], brigidyer heneral [[Carlos P. Romulo]] ng [[Sandatahang Lakas ng Pilipinas]] at si heneral [[Richard H. Sutherland]] ng [[Hukbong Katihan ng Estados Unidos]] ay ang dumaong ng puwersang Amerikano sa [[Palo, Leyte]]. At nagsimula ng Pagpapalaya ng bansang [[Pilipinas]] sa pagitan ng pagsamahin na mga tropang Pilipino at Amerikano kabilang ang mga kumilalang pangkat ng mga gerilya noong 1944 hanggang 1945 at ang pagsalakay ng puwersang Hapones. Nagsimula ang [[Labanan sa Maynila (1945)|Labanan ng Pagpapalaya sa Maynila]] noong Pebrero 3, hanggang Marso 3, 1945 ay nilusob ng magkakasanib na hukbong Pilipino at Amerikano na isinalakay at pagwasak ng pagbobomba sa ibabaw ng kabiserang lungsod laban sa hukbong sandatahan ng Imperyong Hapones, at mahigit sa 100,000 mga Pilipinong sibilyan ang napatay sa kamay ng mga hukbong Hapones. Noong Setyembre 2, 1945, sumuko si heneral [[Tomoyuki Yamashita]] sa mga tropang Pilipino at Amerikano sa [[Kiangan, Ifugao|Kiangan]], [[Lalawigang Bulubundukin]] (ngayon [[Ifugao]]) sa Hilagang [[Luzon]]. Nagsimula ang mga sundalong Pilipino at Amerikano ay naghahanda ng pagsalakay at pagpapalaya sa Hilagang Luzon ay lumaban sa mga hukbong Imperyong Hapones noong 1945.


CROSSFRIRE
Sumikat ang crossfire dahil kay GM jay macasocol at si GM jc jeriel escobal matapang tinanggap sa allstar clan ang hamon si cribz na clan digmaan sa Pilipinas sa desert class at sa Asya. Dulot ito ng pagsabog ng Pearl Harbor sa Hawaii, sinunod ang Malaya (Malaysia at Singapore sa ngayon), mga lalawigan sa Pilipinas at iba pa noong Disyembre 3, 1942. Inutos ni Franklin D. Roosevelt ang pagdedeklara ng giyera sa bansang Hapon, ngunit nagdeklara din ang Alemanya at Italya ng giyera laban sa Estados Unidos. Idineklara ni Hen. McArthur bilang Open City ang Maynila ngunit hindi ito isinunod ng Hapon at itinuloy pa rin nila ang pag-atake. Dahil sa palala na ang kundisyon ng Pilipinas, ang Pamahalaang Komonwelt ni Manuel L. Quezon ay inilikas mula Malinta Tunnel sa Corregidor patungo sa Washington D.C., Estados Unidos at iniwan ang pamamahala kay Jose P.Laurel at Jorge Vargas. Humirap ang kondisyon ng bansa, malakas na umatake ang mga Hapones sa pamumuno ni Masaharu Homma, dahil dito humina ang pwersang USAFFE at tuluyang isinuko ang Corregidor at Bataan na pinamumunuan nina Hen. King at Hen. Wainwright.
Lumakas ang pwersa ng mga Hapon at nasakop lahat ng mga lugar sa Asya. Nasakop nila ang Tsina, French Indochina, Myanmar, Malaya, Dutch East Indies, at ang Pilipinas.
Noong Oktubre 20, 1944, Bumalik si heneral Douglas MacArthur at mga kasamahan ni dating pangulong Sergio Osmena, heneral Basilio J. Valdes, brigidyer heneral Carlos P. Romulo ng Sandatahang Lakas ng Pilipinas at si heneral Richard H. Sutherland ng Hukbong Katihan ng Estados Unidos ay ang dumaong ng puwersang Amerikano sa Palo, Leyte. At nagsimula ng Pagpapalaya ng bansang Pilipinas sa pagitan ng pagsamahin na mga tropang Pilipino at Amerikano kabilang ang mga kumilalang pangkat ng mga gerilya noong 1944 hanggang 1945 at ang pagsalakay ng puwersang Hapones. Nagsimula ang Labanan ng Pagpapalaya sa Maynila noong Pebrero 3, hanggang Marso 3, 1945 ay nilusob ng magkakasanib na hukbong Pilipino at Amerikano na isinalakay at pagwasak ng pagbobomba sa ibabaw ng kabiserang lungsod laban sa hukbong sandatahan ng Imperyong Hapones, at mahigit sa 100,000 mga Pilipinong sibilyan ang napatay sa kamay ng mga hukbong Hapones. Noong Setyembre 2, 1945, sumuko si heneral Tomoyuki Yamashita sa mga tropang Pilipino at Amerikano sa Kiangan, Lalawigang Bulubundukin (ngayon Ifugao) sa Hilagang Luzon. Nagsimula ang mga sundalong Pilipino at Amerikano ay naghahanda ng pagsalakay at pagpapalaya sa Hilagang Luzon ay lumaban sa mga hukbong Imperyong Hapones noong 1945.
Natapos lamang ang digmaan sa buong mundo pagkatapos ng pagpirma ng pagsuko ng mga sundalong Hapon sa sundalong Amerikano, pagkatapos ng pagbobomba sa Hiroshima at Nagasaki, noong Setyembre 2, 1945, sa Look ng Tokyo, Hapon.
Natapos lamang ang digmaan sa buong mundo pagkatapos ng pagpirma ng pagsuko ng mga sundalong Hapon sa sundalong Amerikano, pagkatapos ng pagbobomba sa Hiroshima at Nagasaki, noong Setyembre 2, 1945, sa Look ng Tokyo, Hapon.

[[Kategorya:Kasaysayan ng Daigdig]]
[[Kategorya:Ikalawang Digmaang Pandaigdig]]
[[Kategorya:Digmaan]]

{{Link FA|af}}
{{Link FA|ar}}
{{Link FA|ast}}
{{Link FA|ca}}
{{Link FA|ceb}}
{{Link FA|eo}}
{{Link FA|eu}}
{{Link FA|fo}}
{{Link FA|hr}}
{{Link FA|ka}}
{{Link FA|no}}
{{Link FA|pt}}
{{Link FA|sh}}
{{Link FA|sl}}
{{Link FA|sq}}
{{Link FA|sr}}
{{Link FA|vi}}
{{Link FA|zh-yue}}
{{Link FA|zh}}
{{Link GA|ca}}
{{Link GA|cs}}
{{Link GA|eo}}
{{Link GA|lt}}

[[af:Tweede Wêreldoorlog]]
[[als:Zweiter Weltkrieg]]
[[am:2ኛው ዓለማዊ ጦርነት]]
[[an:Segunda Guerra Mundial]]
[[ang:Ōðru Ƿoruldgūþ]]
[[ar:الحرب العالمية الثانية]]
[[arz:الحرب العالميه التانيه]]
[[as:দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধ]]
[[ast:Segunda Guerra Mundial]]
[[az:İkinci Dünya müharibəsi]]
[[ba:Икенсе бөтә донъя һуғышы]]
[[bar:Zwoata Wötkriag]]
[[bat-smg:Ontra svieta vaina]]
[[be:Другая сусветная вайна]]
[[be-x-old:Другая сусьветная вайна]]
[[bg:Втора световна война]]
[[bi:Wol Wo Tu]]
[[bn:দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধ]]
[[bo:འཛམ་གླིང་འཁྲུག་ཆེན་གཉིས་པ།]]
[[br:Eil Brezel-bed]]
[[bs:Drugi svjetski rat]]
[[ca:Segona Guerra Mundial]]
[[cbk-zam:Segunda Guerra Mundial]]
[[ceb:Ikaduhang Gubat Kalibotanon]]
[[ckb:شەڕی جیھانیی دووەم]]
[[co:Seconda Guerra Mundiale]]
[[crh:Ekinci Cian cenki]]
[[cs:Druhá světová válka]]
[[cv:Иккĕмĕш Тĕнче вăрçи]]
[[cy:Yr Ail Ryfel Byd]]
[[da:2. verdenskrig]]
[[de:Zweiter Weltkrieg]]
[[diq:Herbê Dınyayê Dıyine]]
[[dsb:Druga swětowa wójna]]
[[el:Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος]]
[[eml:Secånda guèra mundièl]]
[[en:World War II]]
[[eo:Dua mondmilito]]
[[es:Segunda Guerra Mundial]]
[[et:Teine maailmasõda]]
[[eu:Bigarren Mundu Gerra]]
[[ext:II Guerra Mundial]]
[[fa:جنگ جهانی دوم]]
[[fi:Toinen maailmansota]]
[[fiu-vro:Tõõnõ ilmasõda]]
[[fo:Seinni heimsbardagi]]
[[fr:Seconde Guerre mondiale]]
[[frr:Tweed Wråålkrich]]
[[fur:Seconde vuere mondiâl]]
[[fy:Twadde Wrâldkriich]]
[[ga:An Dara Cogadh Domhanda]]
[[gan:第二次世界大戰]]
[[gd:An Dàrna Cogadh]]
[[gl:Segunda Guerra Mundial]]
[[gn:Mokõiha Ñorairõ Guasu]]
[[gu:બીજું વિશ્વ યુદ્ધ]]
[[gv:Yn Nah Chaggey Dowanagh]]
[[hak:Thi-ngi-chhṳ Sṳ-kie Thai-chan]]
[[he:מלחמת העולם השנייה]]
[[hi:द्वितीय विश्वयुद्ध]]
[[hif:World War II]]
[[hr:Drugi svjetski rat]]
[[hsb:Druha swětowa wójna]]
[[hu:Második világháború]]
[[hy:Երկրորդ համաշխարհային պատերազմ]]
[[ia:Secunde Guerra Mundial]]
[[id:Perang Dunia II]]
[[ilo:Maikadua a Sangalubongan a Gubat]]
[[io:Duesma mondomilito]]
[[is:Seinni heimsstyrjöldin]]
[[it:Seconda guerra mondiale]]
[[ja:第二次世界大戦]]
[[jbo:2moi ke terdi nunjamna]]
[[jv:Perang Donya II]]
[[ka:მეორე მსოფლიო ომი]]
[[kbd:ЕтӀуанэ дунейпсо зауэ]]
[[kk:Екінші дүниежүзілік соғыс]]
[[km:សង្គ្រាមលោកលើកទី២]]
[[kn:ಎರಡನೇ ಮಹಾಯುದ್ಧ]]
[[ko:제2차 세계 대전]]
[[krc:Экинчи дуния къазауат]]
[[ksh:Zweide Weltkresch]]
[[ku:Şerê cîhanî yê duyem]]
[[la:Bellum Orbis Terrarum Secundum]]
[[lad:Sigunda Gerra Mondiala]]
[[lb:Zweete Weltkrich]]
[[lez:Дуьньядин кьведлагьай дяве]]
[[li:Twiede Wereldoorlog]]
[[lij:Segonda Guæra Mondiâ]]
[[lmo:Segónda guèra mondiàl]]
[[lt:Antrasis pasaulinis karas]]
[[lv:Otrais pasaules karš]]
[[map-bms:Perang Donya II]]
[[mhr:Кокымшо Тӱнямбал Сар]]
[[mk:Втора светска војна]]
[[ml:രണ്ടാം ലോകമഹായുദ്ധം]]
[[mn:Дэлхийн хоёрдугаар дайн]]
[[mr:दुसरे महायुद्ध]]
[[ms:Perang Dunia Kedua]]
[[mt:It-Tieni Gwerra Dinjija]]
[[mwl:Segunda Guerra Mundial]]
[[my:ဒုတိယ ကမ္ဘာစစ်]]
[[mzn:جهونی جنگ دوم]]
[[nah:Īyāōyo in Cemānāhuac Inic Ōme]]
[[nds:Tweete Weltkrieg]]
[[nds-nl:Tweede Wereldoorlog]]
[[ne:दोस्रो विश्वयुद्ध]]
[[new:लिउ हलिम हताः]]
[[nl:Tweede Wereldoorlog]]
[[nn:Andre verdskrigen]]
[[no:Andre verdenskrig]]
[[nv:Naaki góneʼ yéigo daʼahijoogą́ą́ʼ]]
[[oc:Dusau Guèrra Mondiau]]
[[os:Дыккаг дунеон хæст]]
[[pa:ਦੂਜਾ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ]]
[[pap:Di Dos Guera Mundial]]
[[pfl:Zwädda Wäldgriech]]
[[pl:II wojna światowa]]
[[pnb:دوجی وڈی لڑائی]]
[[ps:دويمه نړېواله جګړه]]
[[pt:Segunda Guerra Mundial]]
[[qu:Iskay ñiqin pachantin maqanakuy]]
[[rm:Segunda Guerra mundiala]]
[[ro:Al Doilea Război Mondial]]
[[ru:Вторая мировая война]]
[[rue:Друга світова война]]
[[sa:द्वितीयविश्वयुद्धम्]]
[[sah:Аан дойду иккис сэриитэ]]
[[scn:Secunna guerra munniali]]
[[sco:Warld War II]]
[[se:Nubbi máilmmisoahti]]
[[sh:Drugi svjetski rat]]
[[si:දෙවන ලෝක යුද්ධය]]
[[simple:World War II]]
[[sk:Druhá svetová vojna]]
[[sl:Druga svetovna vojna]]
[[so:Dagaalkii Labaad ee Aduunka]]
[[sq:Lufta e Dytë Botërore]]
[[sr:Други светски рат]]
[[stq:Twäiden Waareldkriech]]
[[su:Perang Dunya II]]
[[sv:Andra världskriget]]
[[sw:Vita Kuu ya Pili ya Dunia]]
[[szl:II wojna śwjatowo]]
[[ta:இரண்டாம் உலகப் போர்]]
[[te:రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం]]
[[tg:Ҷанги дуюми ҷаҳон]]
[[th:สงครามโลกครั้งที่สอง]]
[[tr:II. Dünya Savaşı]]
[[tt:Икенче бөтендөнья сугышы]]
[[uk:Друга світова війна]]
[[ur:دوسری جنگ عظیم]]
[[uz:Ikkinchi jahon urushi]]
[[vec:Seconda guera mondiałe]]
[[vi:Chiến tranh thế giới thứ hai]]
[[vls:Twiddn Weireldôorloge]]
[[wa:Deujhinme guere daegnrece]]
[[war:Ikaduha nga Gera Pankalibutan]]
[[wo:Ñaareelu Xareb Àdduna]]
[[wuu:第二次世界大战]]
[[xmf:მაჟირა მოსოფელიშ ლჷმა]]
[[yi:צווייטע וועלט מלחמה]]
[[yo:Ogun Àgbáyé Ẹlẹ́ẹ̀kejì]]
[[zea:Twidde Weareldoôrlog]]
[[zh:第二次世界大战]]
[[zh-classical:第二次世界大戰]]
[[zh-min-nan:Tē-jī-chhù Sè-kài Tāi-chiàn]]
[[zh-yue:第二次世界大戰]]

Pagbabago noong 02:25, 13 Disyembre 2012

Ang Ikalawang Digmaang Pandaigdig ay isang pandaigdigang labanan na nagsimula noong Hulyo 7, 1937 sa Asya at Setyembre 1, 1939 sa Europa. Natapos ito hanggang 1945, at nasangkot ang karamihan ng mga bansa sa daigdig at bawat kontinente na may naninirahan. Tinuturing ito na pinakamalawak, pinakamahal at pinakamadugong labanan sa kasaysayan ng sangkatauhan.Maaalalang ang mga bansang lumahok sa digmaan ay nagbuhos ng napakaraming pwersang militar upang lupigin ang bawat kalaban.

Mga nilalaman [itago] 1 Dahilan ng Digmaan 1.1 Pagsikat ng mga Diktador 2 Digmaan sa Europa 3 Digmaan sa Asya [baguhin]Dahilan ng Digmaan

Ang Unang Digmaang Pandaigdig ay nagtapos sa pagkatalo ng Alemanya noong 1918. Naniwala ang mga Aleman na sila ay hindi makatarungang sinisi sa digmaan. Sila ay ginamit pambayad ng pera sa Britanya at Pransya na nagwagi sa digmaan. Ang mga Hapones ay tumulong talunin ang Amerika. Naramdaman nila na karapatan nilang magpalawak ng kapangyarihan sa Asya. Ngunit pinigilan sila ng United Kingdom at Estados Unidos. [baguhin]Pagsikat ng mga Diktador


Adolf Hitler, Führer ng Germany Noong mga 1930, sinimulan ng mga pinunong militar ng Hapon ang pananakop sa mga bahagi ng Tsina at iba pang bansang Asyano. Nasakop ng Hapon ang Manchuria noong 1931. Nang malaman ito ng League of Nations, umalis ang Hapon at lumawak ang imperyo sa labas ng bansa. Ang Alemanya ay napasakamay ng partidong Nazis noong 1933. Ang kanilang pinuno ay si Adolf Hitler. Sinisi niya ang mga suliranin ng Alemanya sa mga Jews. Sunod-sunod ang mga pakikipag-ugnayan niya sa mga karatig bansa, partikular ang bansang Italya na nasa ilalim ng pamumuno ni Benito Mussolini sa ilalim ng Batas Militar [baguhin]Digmaan sa Europa


Watawat ng Alemanyang Nazi Idinagdag ni Adolf Hitler sa Alemanyang Nazi ang mga bahagi ng Awstriya at Sudetenland, isang lugar sa Tseka. Nakipagsunduan rin siya kay Joseph Stalin para magtulungan at di magdeklara ng digmaan sa bawat isa. Madaling sinakop ng Alemanya ang Polonya, sa tulong ng Unyong Sobyet noong Setyembre 1,1939, nagdeklara ng digmaan ang Britanya at Pransya. Ang uri ng digmaang ito ay tinawag na blitzkrieg o digmaang kidlat dahil sa bilis nito. Ang Dinamarka, Noruwega, Belhika, Olanda, at Pransya ay bumagsak sa kamay ng blitzkrieg. Nanatiling malaya ang Britanya. Gusto ni Hitler na wasakin muna ang hukbong panghimpapawid ng Britanya bago sakupin ang bansa. Noong Agosto 12, 1940, binomba ng Alemanya ang katimugang baybayin ng Inglatera. Pinagsamasama ni Punong Ministro Winston Churchill ang kanyang hukbo para lumaban. Ang mga Briton ay tinulungan ng lihim na imbensyon, ang radar, na ginamit para malaman kung may hukbong panghimpapawid papunta sa bansa. Di nasakop ng Germany ang Britanya. Noong Hunyo, 1941, tinapos na ni Hitler ang pananakop sa Britanya para simulan ang pananakop sa Unyong Sobyet. Ayon sa mga historiko, ito ang pinakamalaking pagkakamali ni Hitler. Gusto niya ng bakanteng lugar para sa mga German at makontrol ang kayamanan ng rehiyon. Gusto rin niyang pabagsakin ang komunismo at talunin ang pinakamakapangyarihang karibal na si Joseph Stalin. Umaabot sa talong milyong sundalo ang pinasugod ni Hitler sa Rusya. Hindi nakapaghanda si Stalin sa pagsugod ng Germany. Higit sa dalawang milyong sundalo at sibilyan ang namatay sa kamay ng mga Germans. Nagkasundo ang Unyong Sobyet at Britanya na magtulungan sa digmaan. Noong Hunyo 6, 1944, ang paglumunsad ng mga sundalong Amerikano, Briton at Kanadyano ay nagsimula ng pagsakalay sa Normandy, Pransya ay lumaban ng mga sundalong Aleman. Ang mga puwersang Kakampi sa tulong ng mga sundalong Pranses sa Normandy ay nagsimula ng pagpapalaya sa Pransiya, ang operasyon na ito ay itinawag na D-Day o Operasyong Overlord. Noong Abril 16, 1945, pumasok ang mga sundalong Sobyet sa lungsod ng Berlin, matatagpuan sa kabiserang lungsod ng Alemanyang Nazi ay lumaban sa mga sundalong Aleman ay sinira ito at nagwasak ng lungsod at may hihigit sa 600,000 sundalong Aleman at mga sibilyan ang namatay at nasugatan sa mga kawal ng pulang Sobyet. Noong Mayo 8, 1945, Ang pagkatalo ng mga Alemanyang Nazi at ang pagsuko sa pwersang Kakampi. [baguhin]Digmaan sa Asya

                              CROSSFRIRE

Sumikat ang crossfire dahil kay GM jay macasocol at si GM jc jeriel escobal matapang tinanggap sa allstar clan ang hamon si cribz na clan digmaan sa Pilipinas sa desert class at sa Asya. Dulot ito ng pagsabog ng Pearl Harbor sa Hawaii, sinunod ang Malaya (Malaysia at Singapore sa ngayon), mga lalawigan sa Pilipinas at iba pa noong Disyembre 3, 1942. Inutos ni Franklin D. Roosevelt ang pagdedeklara ng giyera sa bansang Hapon, ngunit nagdeklara din ang Alemanya at Italya ng giyera laban sa Estados Unidos. Idineklara ni Hen. McArthur bilang Open City ang Maynila ngunit hindi ito isinunod ng Hapon at itinuloy pa rin nila ang pag-atake. Dahil sa palala na ang kundisyon ng Pilipinas, ang Pamahalaang Komonwelt ni Manuel L. Quezon ay inilikas mula Malinta Tunnel sa Corregidor patungo sa Washington D.C., Estados Unidos at iniwan ang pamamahala kay Jose P.Laurel at Jorge Vargas. Humirap ang kondisyon ng bansa, malakas na umatake ang mga Hapones sa pamumuno ni Masaharu Homma, dahil dito humina ang pwersang USAFFE at tuluyang isinuko ang Corregidor at Bataan na pinamumunuan nina Hen. King at Hen. Wainwright. Lumakas ang pwersa ng mga Hapon at nasakop lahat ng mga lugar sa Asya. Nasakop nila ang Tsina, French Indochina, Myanmar, Malaya, Dutch East Indies, at ang Pilipinas. Noong Oktubre 20, 1944, Bumalik si heneral Douglas MacArthur at mga kasamahan ni dating pangulong Sergio Osmena, heneral Basilio J. Valdes, brigidyer heneral Carlos P. Romulo ng Sandatahang Lakas ng Pilipinas at si heneral Richard H. Sutherland ng Hukbong Katihan ng Estados Unidos ay ang dumaong ng puwersang Amerikano sa Palo, Leyte. At nagsimula ng Pagpapalaya ng bansang Pilipinas sa pagitan ng pagsamahin na mga tropang Pilipino at Amerikano kabilang ang mga kumilalang pangkat ng mga gerilya noong 1944 hanggang 1945 at ang pagsalakay ng puwersang Hapones. Nagsimula ang Labanan ng Pagpapalaya sa Maynila noong Pebrero 3, hanggang Marso 3, 1945 ay nilusob ng magkakasanib na hukbong Pilipino at Amerikano na isinalakay at pagwasak ng pagbobomba sa ibabaw ng kabiserang lungsod laban sa hukbong sandatahan ng Imperyong Hapones, at mahigit sa 100,000 mga Pilipinong sibilyan ang napatay sa kamay ng mga hukbong Hapones. Noong Setyembre 2, 1945, sumuko si heneral Tomoyuki Yamashita sa mga tropang Pilipino at Amerikano sa Kiangan, Lalawigang Bulubundukin (ngayon Ifugao) sa Hilagang Luzon. Nagsimula ang mga sundalong Pilipino at Amerikano ay naghahanda ng pagsalakay at pagpapalaya sa Hilagang Luzon ay lumaban sa mga hukbong Imperyong Hapones noong 1945. Natapos lamang ang digmaan sa buong mundo pagkatapos ng pagpirma ng pagsuko ng mga sundalong Hapon sa sundalong Amerikano, pagkatapos ng pagbobomba sa Hiroshima at Nagasaki, noong Setyembre 2, 1945, sa Look ng Tokyo, Hapon.