Stephen Hawking

Stephen Hawking
Stephen Hawking at NASA, 1980s
Kapanganakan	Stephen William Hawking (1942-01-08) 8 Enero 1942 Oxford, England
Nasyonalidad	British
Nagtapos	University of Oxford University of Cambridge
Kilala sa	Black holes Theoretical cosmology Quantum gravity Hawking radiation
Asawa	Jane Hawking (m. 1965–1991, divorced) Elaine Mason (m. 1995–2006, divorced)
Parangal	Wolf Prize (1988) Prince of Asturias Award (1989) Copley Medal (2006) Presidential Medal of Freedom (2009)
Karera sa agham
Larangan	Applied mathematics Theoretical physics Cosmology
Institusyon	University of Cambridge California Institute of Technology Perimeter Institute for Theoretical Physics
Doctoral advisor	Dennis Sciama
Academic advisors	Robert Berman
Doctoral student	Bruce Allen Raphael Bousso Fay Dowker Malcolm Perry Bernard Carr Gary Gibbons Harvey Reall Don Page Tim Prestidge Raymond Laflamme Julian Luttrell
Impluwensiya	Dikran Tahta Albert Einstein
Pirma

Si Stephen William Hawking, CH CBE FRS (ipinanganak noong Enero 8 1942) ay isang Ingles na pisikong teoretikal at matematiko. Isa siya nangungunang pisisistang pangteoriya sa mundo. Ang pisiko o pisistang teoretikal ay isang taong gumagamit ng kabatiran o impormasyong nagmula sa mga eksperimento upang makagawa ng mga hula o mga prediksyon hinggil sa kosmolohiya. Nagsusulat si Hawking ng maraming mga aklat pang-agham para sa madla, o mga taong hindi mga siyentipiko.

Si Hawking ang propesor na Lucasian ng matematika sa Unibersidad ng Cambridge sa loob ng 30 taon mula 1979 hanggang sa kanyang pagreretiro noong 2009. Ang posisyong ito ang dating hinawakan ni Isaac Newton. Siya ay kasalukuyang Direktor ng Pananaliksik sa Centre for Theoretical Cosmology sa departamento ng Nilalapat na Matematika sa Unibersidad ng Cambridge. Siya ay isa ring kapanalig(fellow) ng mga kolehiyong Gonville at Caius sa Cambridge at Natatanging Puno ng Pananaliksik sa Perimeter Institute for Theoretical Physics sa Waterloo, Ontario, Canada. Siya ay kilala sa kanyang mga kontribusyon sa kosmolohiya at kwantum na grabidad lalo na sa konteksto ng mga itim na butas. Siya ay nagkamit rin ng tagumpay sa mga akda ng kilalang agham (popular science) kung saan kanyang tinalakay ang kanyang sariling mga teoriya at ang kosmolohiya sa pangkalahatan. Eto ay kinabibilangan ng pinakamahusay na nabebentang(bestseller) aklat na A Brief History of Time(Ang Maikling Kasaysayan ng Panahon) na nanatili sa listahan ng mga mga mahusay na nabebenta ng Britanikong Sunday Times sa makabasag na rekord na 237 linggo.

Ang mga mahahalagang akdang siyentipiko ni Hawking sa kasalukuyan ay kinabibilangan kasama ni Roger Penrose ng pagbibigay ng mga teorema ukol sa grabitasyonal na singularidad sa balangkas ng pangkalahatang relatibidad at ang teoretikal na prediksyon na ang mga itim na butas ay naglalabas ng radiasyon na kilala ngayon bilang radiasyon ni Hawking(o minsan ay radiasyong Bekenstein-Hawking).

Si Hawking ay dumadanas ng sakit na amyotrophic lateral sclerosis(ALS) at dahil dito siya ay hindi makagalaw o makapagsalita ng mabuti. Naging malala ang sakit sa paglipas ng mga taon at halos paralisado na siya ngayon. Gumagamit siya ng silyang may gulong upang makakilos, at ng isang kompyuter na may Intel na nagsasalita para sa kanya.

Mga sanggunian

Ang lathalaing ito na tungkol sa Tao, Agham at Matematika ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.