Camellia sinensis: Pagkakaiba sa mga binago

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
Content deleted Content added
m r2.7.3) (Robot: Binabago ang eu:Camellia sinensis upang maging eu:Te (landarea)
Legobot (usapan | ambag)
m Bot: Migrating 54 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q101815 (translate me)
Linya 53: Linya 53:
[[Kategorya:Halaman]]
[[Kategorya:Halaman]]
[[Kategorya:Punungkahoy]]
[[Kategorya:Punungkahoy]]

[[am:ሻይ ቅጠል]]
[[az:Çay (bitki)]]
[[bg:Чай (растение)]]
[[bn:ক্যামেলিয়া সাইনেনসিস]]
[[bs:Čaj (biljka)]]
[[cs:Čajovník čínský]]
[[da:Tebusk]]
[[de:Tee (Pflanze)]]
[[diq:Çay (royek)]]
[[en:Camellia sinensis]]
[[es:Camellia sinensis]]
[[et:Teepõõsas]]
[[eu:Te (landarea)]]
[[fi:Teepensas]]
[[fr:Théier]]
[[fy:Teeplant]]
[[he:קמליה סינית]]
[[hi:कामेल्या सीनेन्सीस्]]
[[hsb:Chinski čajowc]]
[[hu:Tea (növényfaj)]]
[[id:Camellia sinensis]]
[[it:Camellia sinensis]]
[[ja:チャノキ]]
[[ko:차나무]]
[[la:Camellia sinensis]]
[[lg:Caayi]]
[[lt:Kininis arbatmedis]]
[[lv:Tējas koks]]
[[mk:Чајна билка]]
[[ml:തേയില]]
[[mrj:Чӓй (кушкыш)]]
[[ms:Pokok Teh]]
[[nds:Teeplant]]
[[ne:चीयाको बोट]]
[[nl:Theeplant]]
[[oc:Camellia sinensis]]
[[pl:Herbata chińska (roślina)]]
[[pt:Camellia sinensis]]
[[qu:Tiy yura]]
[[ro:Camellia sinensis]]
[[ru:Чай (растение)]]
[[rw:Icyayi]]
[[sa:चायसस्यम्]]
[[simple:Camellia sinensis]]
[[sk:Čajovník čínsky]]
[[sr:Чај (биљка)]]
[[ta:தேயிலை]]
[[te:తేయాకు]]
[[th:ต้นชา]]
[[tr:Çay (bitki)]]
[[uk:Чай (рослина)]]
[[vi:Chè (thực vật)]]
[[zh:茶树]]
[[zh-min-nan:Tê-châng]]

Pagbabago noong 16:39, 11 Marso 2013

Tsaa
Yabong ng Camellia sinensis.
Klasipikasyong pang-agham
Kaharian:
Dibisyon:
Hati:
Orden:
Pamilya:
Sari:
Espesye:
C. sinensis
Pangalang binomial
Camellia sinensis

Ang tsa, tsaa o saa (Ingles: tea, Intsik: 茶, Chá[1] kung inumin; pero kung halaman: Tsinong payak: 茶花, Tsinong tradisyonal: 茶花, pinyin: Cháhuā; pangalan sa agham: Camellia sinensis[1]) ay isang uri ng inumin o puno.[2]

Mga uri

Mayroong tatlong uri ng tsa: ang lunting tsa, itim na tsa, at oolong na tsa (bigkas: /u-long/).[1]

Tsaang lunti

Ginagawa ang lunting tsa sa pamamagitan ng pagpiprito ng bata pa at sariwang mga dahon at mga usbong ng dahon ng tsa. Ibinibilot o pinatutuyo ang mga ito pagkaraang iprito.[1]

Tsaang itim

Ginagawa ang itim na tsa sa pamamagitan ng paglalanta ng sariwang mga dahon sa ilalim ng sinag ng araw. Ginagasgas ng bahagya ang mga dahon, at pinapaasim o isinasailalim ng kaunti sa proseso ng permentasyon.[1]

Tsaang oolong

Ginagawa ang tsaang oolong sa pamamagitan ng lubos na pagsasagawa ng pagpapaasim o permentasyon. Malawakang iniinom ito sa Europa, Indya, at Hilagang Amerika.[1]

Bilang yerba

Bilang yerba o halamang-gamot, iniinom na ito ng mga Intsik magmula pa noong 3,000 BK. Itinuturing nila itong pampasigla o estimulante, astringhente para sa pagpapalabas o pagtatanggal ng plema, at gamot sa panunaw o dihestiyon.[1]

Tsaang lunti

May pananaliksik mula sa silangang bahagi ng mundo na nagpapakitang nakababawas ang lunting tsa sa pagkakaroon ng kanser sa sikmura o tiyan.[1] Mayaman ito sa plorina, kaya't nakababawas sa pagkasira ng mga ngipin. Nagagamit itong panggamot para sa mga kagat ng mga kulisap, at pagpigil ng pagdurugo ng mga sugat. Panlaban din ito sa mga kanser sa balat at sikmura. Nakapagpapasigla rin ito ng sistemang imyuno.[1]

Tsaang itim

Mainam ang uri ng itim na tsaang Pu erh para sa pagpapababa ng antas ng kolesterol, partikular na pagkaraang kumain ng matataba o mamamantikang mga pagkain. Batay sa pananaliksik ng mga Hapones, nakababawas ito ng mataas na presyon ng dugo, at nakapagpapababa rin ng panganib ng pagkakaroon ng karamdamang arteryal.[1]

Tsaang oolong

Mayaman ito sa mga tanino. Malakas na astringhente ito, kaya't nagagamit bilang mabuting lunas laban sa pagtatae.[1]

Mga sanggunian

  1. 1.00 1.01 1.02 1.03 1.04 1.05 1.06 1.07 1.08 1.09 1.10 Ody, Penelope (1993). "Tea, Camellia sinensis, Cha". The Complete Medicinal Herbal. DK Publishing, Inc., pahina 44.
  2. English, Leo James, Diksyunaryong Tagalog-Ingles, Kongregasyon ng Kabanalbanalang Tagapag-ligtas, Maynila, ipinamamahagi ng National Book Store, may 1583 na mga dahon, ISBN 971-91055-0-X

HalamanInumin Ang lathalaing ito na tungkol sa Halaman at Inumin ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.