Sinaunang pilosopiyang Griyego: Pagkakaiba sa mga binago

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
Content deleted Content added
Xqbot (usapan | ambag)
m r2.7.3) (Robot: Binabago ang ar:فلسفة يونانية قديمة upang maging ar:فلسفة يونانية; Kosmetiko pagbabago
Legobot (usapan | ambag)
m Bot: Migrating 25 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q999259 (translate me)
Linya 18: Linya 18:
[[Kategorya:Klasikal na pilosopiyang Griyego]]
[[Kategorya:Klasikal na pilosopiyang Griyego]]
[[Kategorya:Pilosopiya ayon sa rehiyon]]
[[Kategorya:Pilosopiya ayon sa rehiyon]]

[[ar:فلسفة يونانية]]
[[bn:গ্রিক দর্শন]]
[[ca:Filosofia grega]]
[[cs:Antická řecká filosofie]]
[[el:Ελληνική φιλοσοφία]]
[[en:Ancient Greek philosophy]]
[[eo:Sintezo de la greka filozofio]]
[[es:Filosofía griega]]
[[eu:Antzinako greziar filosofia]]
[[fi:Kreikkalainen filosofia]]
[[gl:Filosofía grega]]
[[he:פילוסופיה יוונית]]
[[hi:यूनानी दर्शन]]
[[hy:Անտիկ հունական փիլիսոփայություն]]
[[is:Grísk heimspeki]]
[[it:Filosofia greca]]
[[ja:ギリシア哲学]]
[[mk:Античка грчка филозофија]]
[[no:Antikkens greske filosofi]]
[[pt:Filosofia da Grécia Antiga]]
[[ru:Древнегреческая философия]]
[[sk:Grécka filozofia]]
[[uk:Давньогрецька філософія]]
[[vi:Triết học Hy Lạp cổ đại]]
[[zh:古希腊哲学]]

Pagbabago noong 12:09, 12 Marso 2013

Ang Paaralan ng Atenas ni Raphael, na naglalarawan ng isang hanay ng sinaunang mga pilosopong Griyego na nakikilahok sa isang talakayan.

Ang sinaunang pilosopiyang Griyego ay lumitaw noong ika-6 daantaon BKE at nagpatuloy hanggang panahong Helenistiko, kung saan sa puntong ito ang Sinaunang Gresya ay isinanib na sa Imperyong Romano. Humarap ito sa isang malawak na kasamu't sarian ng mga paksa, kabilang na ang pilosopiyang pampulitika, etika, metapisika, ontolohiya, lohika, biyolohiya, retorika, at estetika.

Marami sa mga pilosopo sa ngayon ang nagpapanatili na ang pilosopiyang Griyego ay nakaimpluwensiya sa kaisipang Kanluranin magmula noong magsimula ito. Minsang ipinaunawa ni Alfred North Whitehead na: "Ang pinakaligtas na pangkalahatang paglalarawan ng tradisyong pampilosopiyang Europeo ay ang pagkabinubuo nito ng isang serye ng mga talababa mula kay Plato."[1] Ang malinaw at hindi putul-putol na mga guhit ng impluwensiya ay nagmula sa sinaunang mga Griyego at mga pilosopong Helenistiko, hanggang sa midyibal na mga pilosopong Islamiko, hanggang sa Muling Pagsilang sa Europa at Pagkamulat.

May ilang umaangkin na ang pilosopiyang Griyego naman ay naimpluwensiyahan ng mas matandang panitikan ng karunungan at mga kosmogoniyang pangmitolohiya ng sinaunang Kalapit ng Silangan. Si Martin Litchfield West ay nagbigay ng isang naaangkop na pagsang-ayon sa pananaw na ito, na nagpapahayag na: "ang pagkakaroon ng ugnayan sa kosmolohiya at teolohiyang oriental ay nakatulong sa pagpapalaya ng imahinasyon ng maaagang mga pilosopong Griyego; walang alinlangang nagbigay ito sa kanila ng maraming mga ideyang mapagmungkahi. Subalit tinuruan nila ang kanilang mga sarili ng katwiran. Ang pilosopiyang nauunawaan natin ay isang nilikhang Griyego."[2]

Ang sumunod na tradisyong pampilosopiya ay naimpluwensiyahan din ni Sokrates ayon sa paglalarawan na ginawa ni Plato na pangkaraniwan ang pagtukoy sa sinaunang pilosopiyang Griyego bago sumapit ang panahon ni Sokrates bilang pilosopiyang pre-Sokratiko. Ang panahong sumunod dito hanggang sa mga digmaan ni Alejandrong Magiting ay tinutukoy bilang isang klasikal na pilosopiyang Griyego, na nasundan ng pilosopiyang Helenistiko.

Mga sanggunian

  1. Alfred North Whitehead, Process and Reality, Kabanata I, Seksyon I
  2. Griffin, Jasper; Boardman, John; Murray, Oswyn (2001). The Oxford history of Greece and the Hellenistic world. Oxford [Oxfordshire]: Oxford University Press. p. 140. ISBN 0-19-280137-6.{{cite book}}: CS1 maint: multiple names: mga may-akda (link)

KasaysayanPilosopiyaGresya Ang lathalaing ito na tungkol sa Kasaysayan, Pilosopiya at Gresya ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.