Manok: Pagkakaiba sa mga binago

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
Content deleted Content added
MerlIwBot (usapan | ambag)
m robot dinagdag: gn:Ryguasu
Legobot (usapan | ambag)
m Bot: Migrating 139 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q780 (translate me)
Linya 33: Linya 33:
[[Kaurian:Pagkain]]
[[Kaurian:Pagkain]]
[[Kaurian:Domestikadong mga hayop]]
[[Kaurian:Domestikadong mga hayop]]

[[af:Hoender]]
[[am:ዶሮ]]
[[an:Gallus gallus domesticus]]
[[ang:Cicen]]
[[ar:دجاجة]]
[[arz:فرخه]]
[[av:ГӀанкӀу]]
[[ay:Chiwchi]]
[[az:Toyuq]]
[[ba:Тауыҡ]]
[[bat-smg:Vėšta]]
[[bcl:Manok]]
[[be:Курыца]]
[[be-x-old:Курыца (птушка)]]
[[bg:Домашна кокошка]]
[[bjn:Hayam]]
[[bn:মুরগি]]
[[bo:བྱ་ཏེ་]]
[[br:Yar (evn)]]
[[bs:Kokoška]]
[[ca:Gall]]
[[ce:Kotam]]
[[chy:Kokêhéaxa]]
[[cs:Kur domácí]]
[[csb:Kùra]]
[[cy:Iâr (ddof)]]
[[da:Høns]]
[[de:Haushuhn]]
[[diq:Kerge]]
[[el:Όρνιθα]]
[[eml:Gal]]
[[en:Chicken]]
[[eo:Koko (birdo)]]
[[es:Gallus gallus domesticus]]
[[et:Kana]]
[[eu:Oilo]]
[[ext:Gallus gallus]]
[[fa:مرغ خانگی]]
[[fi:Kana]]
[[fiu-vro:Kana]]
[[fj:Toa]]
[[fr:Gallus gallus domesticus]]
[[frp:Gallus gallus domesticus]]
[[fur:Gjaline]]
[[ga:Sicín]]
[[gan:雞]]
[[gd:Cearc]]
[[gl:Galiña]]
[[gn:Ryguasu]]
[[ha:Kaza]]
[[hak:Kiê-é]]
[[he:תרנגול הבית]]
[[hi:मुर्गी]]
[[hif:Murgi]]
[[hr:Domaća kokoš]]
[[hu:Házityúk]]
[[id:Ayam]]
[[io:Hano]]
[[is:Kjúklingur]]
[[it:Gallus gallus domesticus]]
[[iu:ᐊ'ᐊ'ᐋᒃ]]
[[ja:ニワトリ]]
[[jv:Pitik]]
[[ka:ქათამი]]
[[kk:Тауық]]
[[ko:닭]]
[[koi:Курӧг]]
[[ks:کۄکَر]]
[[ku:Mirîşk]]
[[la:Gallus]]
[[lb:Haushong]]
[[lbe:АьнакӀи]]
[[lez:Верч]]
[[ln:Nsósó]]
[[lt:Višta]]
[[lv:Mājas vista]]
[[mdf:Сараз]]
[[ml:കോഴി]]
[[mr:कोंबडी]]
[[mrj:Цӹвӹ]]
[[ms:Ayam]]
[[mzn:کرک]]
[[nah:Cuānaca]]
[[nds:Hohn]]
[[ne:कुखुरा]]
[[nl:Kip (vogel)]]
[[nn:Høns]]
[[no:Tamhøns]]
[[nso:Kgogo]]
[[nv:Naaʼahóóhai]]
[[oc:Gallus gallus]]
[[pam:Manuk]]
[[pcd:Poulhe]]
[[pdc:Hinkel]]
[[pl:Kura domowa]]
[[pnb:ککڑ]]
[[pt:Gallus gallus domesticus]]
[[qu:Wallpa]]
[[ro:Găină]]
[[roa-tara:Jadde]]
[[ru:Курица]]
[[rue:Курка]]
[[rw:Inkoko]]
[[sc:Pudda]]
[[scn:Jaddina]]
[[sco:Chicken]]
[[sd:ڪڪڙ]]
[[sh:Domaća kokoš]]
[[simple:Chicken]]
[[sk:Kura domáca]]
[[sl:Domača kokoš]]
[[sn:Huku]]
[[so:Dooro]]
[[sq:Pula (shpend)]]
[[sr:Кокошка]]
[[su:Hayam]]
[[sv:Tamhöna]]
[[sw:Kuku]]
[[ta:கோழி]]
[[te:కోడి]]
[[tg:Мурғ]]
[[th:ไก่]]
[[tr:Tavuk]]
[[tt:Өй тавыгы]]
[[tum:Nkhuku]]
[[udm:Курег]]
[[uk:Курка]]
[[ur:مرغی]]
[[vep:Kana]]
[[vi:Gà]]
[[vls:Henne]]
[[wa:Poye]]
[[war:Manók]]
[[wo:Ganaar]]
[[wuu:鸡]]
[[yi:האן]]
[[zh:鸡]]
[[zh-min-nan:Ke]]
[[zh-yue:雞]]

Pagbabago noong 06:40, 14 Marso 2013

Mga manok
Nakadapong tandang (nasa kaliwa) at inahin (nasa kanan).
Katayuan ng pagpapanatili
Domesticated
Klasipikasyong pang-agham
Kaharian:
Kalapian:
Hati:
Orden:
Pamilya:
Sari:
Espesye:
G. gallus
Pangalang binomial
Gallus gallus
(Linnaeus, 1758)
Kasingkahulugan

Gallus gallus domesticus

Ang manok (Ingles: chicken, Kastila: pollo) ay isang uri ng ibon na kadalasang kabilang sa mga pagkaing niluluto at inuulam ng tao.[1]. Tandang (Ingles: rooster, Kastila: gallo) ang tawag sa lalaking manok, inahin (Ingles: hen, Kastila: gallina) naman ang sa babaeng manok, at sisiw (Ingles: chick) para sa mga inakay o anak na ibon nito. Ang mabata-batang inahin (halimbawa, wala pang isang taon) ay tinatawag na dumalaga (Ingles: pullet). Kapag mamula-mula o mala-ginto ang kulay ng tandang, tinatawag itong bulaw.[2]

Kabilang ang mga manok sa mga poltri[2], mga ibong inaalagaan at pinalalaki para kainin. Manukan ang katawagan sa pook na alagaan ng mga manok sa bukid.[2]

Liksiyon mula sa mga tandang

Bahagi ng pang-araw-araw na buhay sa Sinaunang Gresya ang pagmamanukan o pag-aalaga ng mga manok. Mayroon isang manunulat na Griyego noong 320 BK. na sumulat ng isang berso hinggil sa mga tandang, kung sinabi niya na mayroong matututunan ang mga mamamayan mula sa mga ibong ito dahil nga nakikita nila ang mga ito TUMAE araw-araw: ito ang pagaaway (sabong), paggising ng maaga, pagkain na kasama ang mag-anak, at ang pagsasanggalang ng asawa (dahil sa pagtatanggol ng tandang sa inahing manok) mula sa anumang peligro o suliranin.[3]

Tingnan din

Mga sanggunian

  1. Lacquian, Eleanor at Irene Sobreviñas (1977). "Pollo, chicken". Filipino Cooking Here & Abroad (Lutuing Pilipino Dito at sa Labas ng Bansa).
  2. 2.0 2.1 2.2 English, Leo James (1977). "Poltri, poultry, bulaw". Tagalog-English Dictionary (sa Ingles). Congregation of the Most Holy Redeemer. ISBN 9710810731.
  3. "A Lesson from a Rooster". The New Book of Knowledge (Ang Bagong Aklat ng Kaalaman), Grolier Incorporated. 1977.