Republika ng Gitnang Aprika: Pagkakaiba sa mga binago
m Bot: Migrating 165 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q929 (translate me) |
Mananaliksik (usapan | ambag) + |
||
Linya 10: | Linya 10: | ||
|national_anthem = "[[:en:La Renaissance|La Renaissance]]" <small>([[Wikang Pranses|Pranses]])</small><br />"E Zingo" <small>([[:en:Sango|Sango]])</small> |
|national_anthem = "[[:en:La Renaissance|La Renaissance]]" <small>([[Wikang Pranses|Pranses]])</small><br />"E Zingo" <small>([[:en:Sango|Sango]])</small> |
||
|official_languages = [[:en:Sango|Sango]], [[Wikang Pranses]] |
|official_languages = [[:en:Sango|Sango]], [[Wikang Pranses]] |
||
|capital = [[ |
|capital = [[Bangui]] |
||
|latd=4 |latm=22 |latNS=N |longd=18 |longm=35 |longEW=E |
|latd=4 |latm=22 |latNS=N |longd=18 |longm=35 |longEW=E |
||
|largest_city = capital |
|largest_city = capital |
||
|government_type = [[ |
|government_type = [[Republika]] |
||
|leader_title1 = [[:en:Heads of state of the Central African Republic (and Central African Empire)|Pangulo]] |
|leader_title1 = [[:en:Heads of state of the Central African Republic (and Central African Empire)|Pangulo]] |
||
|leader_title2 = [[:en:Heads of government of the Central African Republic (and Central African Empire)|Punong Ministro]] |
|leader_title2 = [[:en:Heads of government of the Central African Republic (and Central African Empire)|Punong Ministro]] |
||
Linya 41: | Linya 41: | ||
|HDI_category = <font color="#E0584E">low</font> |
|HDI_category = <font color="#E0584E">low</font> |
||
|sovereignty_type = [[:en:Independence|Kalayaan]] |
|sovereignty_type = [[:en:Independence|Kalayaan]] |
||
|sovereignty_note = mula [[Pransya]] |
|sovereignty_note = mula sa [[Pransya]] |
||
|established_event1 = Petsa |
|established_event1 = Petsa |
||
|established_date1 = [[Agosto 13]], [[1960]] |
|established_date1 = [[Agosto 13]], [[1960]] |
||
Linya 55: | Linya 55: | ||
}} |
}} |
||
[[Talaksan:Satellite map of the Central African Republic.png|thumb]] |
[[Talaksan:Satellite map of the Central African Republic.png|thumb]] |
||
Ang '''Republika ng Gitnang Aprika''' (Ingles: ''Central African Republic'', dinadaglat bilang CAR) ay isang [[bansang walang pampang]] na matatagpuan sa [[ |
Ang '''Republika ng Gitnang Aprika''' (Ingles: ''Central African Republic'', dinadaglat bilang '''CAR'''; [[Sango]]: ''Ködörösêse tî Bêafrîka''<span style="margin-left:1px">;</span> {{lang-fr|République centrafricaine}} {{IPA-fr|ʁepyblik sɑ̃tʁafʁikɛn|pron}}, o '''Centrafrique''' {{IPA-fr|sɑ̃tʀafʁik|}})) ay isang [[bansang walang pampang]] na matatagpuan sa [[Gitnang Aprika]]. Napapaligiran ito ng [[Chad]] sa hilaga, [[Sudan]] sa hilagang silangan, sa [[Republika ng Congo]] at [[Demokratikong Republik ang Congo]] sa timog at sa [[Cameroon]] sa kanluran. Sumasakop ang CAR ng tinatayang {{convert|620,000|km2|sqmi}} ng kalupaan at tirahan ng may tinatayang 4.4 milyong katao noong 2008. Ang kabisera nito ay [[Bangui]]. |
||
Naging malayang bansa ito noong Agosto 13, 1960. Sa loob ng tatlong dekada pagkatapos ng kalayaan nito, pinamunuan ito ng isang pangulo o ng isang emperador, na inihalal o nakuha ang kapangyarihan ng sapilitan. |
|||
Bagaman mayaman sa mineral at ilang likas yaman ang bansa, gaya ng reserba ng [[uranium]] sa [[Bakouma]], [[ginto]], diyamante, troso at [[hydropower]],<ref name=CIA/> ay may malawak na lupang maaaring gamitin sa agrikultura, nananatiling isa sa pinakamahirap na bansa sa daigdig ang Republika ng Gitnang Aprika at isa sa sampung pinakamahirap sa Aprika. |
|||
==Mga kawing na panlabas== |
|||
{{reflist|colwidth=30em}} |
|||
== Dagdag babasahin == |
|||
* Doeden, Matt, ''Central African Republic in Pictures'' (Twentyfirst Century Books, 2009). |
|||
* Kalck, Pierre, ''Historical Dictionary of the Central African Republic'', 2004. |
|||
* Petringa, Maria, ''Brazza, A Life for Africa'' (2006). ISBN 978-1-4259-1198-0. |
|||
* Titley, Brian, ''Dark Age: The Political Odyssey of Emperor Bokassa'', 2002. |
|||
* Woodfrok, Jacqueline, ''Culture and Customs of the Central African Republic '' (Greenwood Press, 2006). |
|||
{{Aprika}} |
{{Aprika}} |
Pagbabago noong 09:18, 10 Disyembre 2013
Republika ng Gitnang Aprika République Centrafricaine Ködörösêse tî Bêafrîka | |
---|---|
Kabisera | Bangui |
Pinakamalaking lungsod | capital |
Wikang opisyal | Sango, Wikang Pranses |
Pamahalaan | Republika |
• Pangulo | François Bozizé |
Élie Doté | |
Kalayaan mula sa Pransya | |
• Petsa | Agosto 13, 1960 |
Lawak | |
• Kabuuan | 622,984 km2 (240,535 mi kuw) (ika-43) |
• Katubigan (%) | 0 |
Populasyon | |
• Pagtataya sa 2005 | 4,038,000 (ika-123) |
• Senso ng 2003 | 3,032,926 |
• Densidad | 6.5/km2 (16.8/mi kuw) (ika-213) |
KDP (PLP) | Pagtataya sa 2005 |
• Kabuuan | $4.63 bilyon (ika-153) |
• Bawat kapita | $1,128 (ika-167) |
TKP (2004) | 0.353 Error: Invalid HDI value · ika-172 |
Salapi | CFA franc (XAF) |
Sona ng oras | UTC+1 (WAT) |
• Tag-init (DST) | UTC+1 (wala) |
Kodigong pantelepono | 221 |
Internet TLD | .cf |
Ang Republika ng Gitnang Aprika (Ingles: Central African Republic, dinadaglat bilang CAR; Sango: Ködörösêse tî Bêafrîka; Pranses: République centrafricaine pagbigkas: [ʁepyblik sɑ̃tʁafʁikɛn], o Centrafrique [sɑ̃tʀafʁik])) ay isang bansang walang pampang na matatagpuan sa Gitnang Aprika. Napapaligiran ito ng Chad sa hilaga, Sudan sa hilagang silangan, sa Republika ng Congo at Demokratikong Republik ang Congo sa timog at sa Cameroon sa kanluran. Sumasakop ang CAR ng tinatayang 620,000 square kilometre (240,000 mi kuw) ng kalupaan at tirahan ng may tinatayang 4.4 milyong katao noong 2008. Ang kabisera nito ay Bangui.
Naging malayang bansa ito noong Agosto 13, 1960. Sa loob ng tatlong dekada pagkatapos ng kalayaan nito, pinamunuan ito ng isang pangulo o ng isang emperador, na inihalal o nakuha ang kapangyarihan ng sapilitan.
Bagaman mayaman sa mineral at ilang likas yaman ang bansa, gaya ng reserba ng uranium sa Bakouma, ginto, diyamante, troso at hydropower,[1] ay may malawak na lupang maaaring gamitin sa agrikultura, nananatiling isa sa pinakamahirap na bansa sa daigdig ang Republika ng Gitnang Aprika at isa sa sampung pinakamahirap sa Aprika.
Mga kawing na panlabas
- ↑ Maling banggit (Hindi tamang
<ref>
tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalangCIA
); $2
Dagdag babasahin
- Doeden, Matt, Central African Republic in Pictures (Twentyfirst Century Books, 2009).
- Kalck, Pierre, Historical Dictionary of the Central African Republic, 2004.
- Petringa, Maria, Brazza, A Life for Africa (2006). ISBN 978-1-4259-1198-0.
- Titley, Brian, Dark Age: The Political Odyssey of Emperor Bokassa, 2002.
- Woodfrok, Jacqueline, Culture and Customs of the Central African Republic (Greenwood Press, 2006).
Ang lathalaing ito na tungkol sa Aprika at Bansa ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.