Intoleransya sa laktosa: Pagkakaiba sa mga binago

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
Browse history interactively
← Nakaraang pagkakaibaSusunod na pagkakaiba →
Content deleted Content added
VisualWikitext
KLBot2 (usapan | ambag)
1,168 edit
m Bot: Migrating 1 interwiki links, now provided by d:Wikidata on d:Q219223
Rotlink (usapan | ambag)
899 edits
m fixing dead links
Linya 19: Linya 19:
Ang '''Lactose intolerance''', '''lactase deficiency''' o '''hypolactasia''' ang kawalang kakayahan sa isang tao na makapag-digest ng [[lactose]] na isang asukal na matatagpuan sa [[gatas]] at mga produkto nito. Ang mga taong mayroon nito ay may kulang o walang [[lactase]] na isang enzyme na nagkakatalisa ng [[hydrolysis]] ng lactose tungo sa [[glucose]] at [[galactose]] sa kanilang [[sistemang dihestibo]]. Ito ay maaaring magsanhi ng pamamaga ng tiyan, mga cramp, flatulence, pagtatae, nausea, [[borborygmi]] (maingay na tiyan) o pagsusuka<ref name=NDDIC>{{cite web | title=Lactose Intolerance | url=http://digestive.niddk.nih.gov/ddiseases/pubs/lactoseintolerance/ | work=National Digestive Diseases Information Clearinghouse (NDDIC) | publisher=NIDDK | accessdate=29 November 2011}}</ref> pagkatapos ng pagkonsumo ng isang tao ng malaking halaga ng lactose. Ang ilang mga pag-aaral ay nagpapakitang ang pag-inom ng gatas ng mga taong lactose intolerant ay maaaring malaking sanhi ng [[inflammatory bowel disease]].<ref>Vesa TH, Marteau P, Korpela R (2000) Lactose intolerance. J Am Coll Nutr 19:165S–175S</ref><ref>http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2886488/</ref><ref>http://www.ncbi.nlm.nih.gov/m/pubmed/10453452/</ref>
Ang '''Lactose intolerance''', '''lactase deficiency''' o '''hypolactasia''' ang kawalang kakayahan sa isang tao na makapag-digest ng [[lactose]] na isang asukal na matatagpuan sa [[gatas]] at mga produkto nito. Ang mga taong mayroon nito ay may kulang o walang [[lactase]] na isang enzyme na nagkakatalisa ng [[hydrolysis]] ng lactose tungo sa [[glucose]] at [[galactose]] sa kanilang [[sistemang dihestibo]]. Ito ay maaaring magsanhi ng pamamaga ng tiyan, mga cramp, flatulence, pagtatae, nausea, [[borborygmi]] (maingay na tiyan) o pagsusuka<ref name=NDDIC>{{cite web | title=Lactose Intolerance | url=http://digestive.niddk.nih.gov/ddiseases/pubs/lactoseintolerance/ | work=National Digestive Diseases Information Clearinghouse (NDDIC) | publisher=NIDDK | accessdate=29 November 2011}}</ref> pagkatapos ng pagkonsumo ng isang tao ng malaking halaga ng lactose. Ang ilang mga pag-aaral ay nagpapakitang ang pag-inom ng gatas ng mga taong lactose intolerant ay maaaring malaking sanhi ng [[inflammatory bowel disease]].<ref>Vesa TH, Marteau P, Korpela R (2000) Lactose intolerance. J Am Coll Nutr 19:165S–175S</ref><ref>http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2886488/</ref><ref>http://www.ncbi.nlm.nih.gov/m/pubmed/10453452/</ref>


Ang karamihan ng mga [[mammal]] ay normal na tumitigil sa paglikha ng enzyme na lactase at nagiging lactose intolerant pagkatapos ng [[weaning]]. Gayunpaman, ang ilang mga populasyon ng tao ay [[ebolusyon|nag-ebolb]] ng [[lactase persistence]] kung saan ang produksiyon ng lactase ay nagpapatuloy hanggang sa pagtanda ng mga ito. Tinatayang ang 75% ng mga matatandang tao sa buong mundo ay may isang nabawasang paglikha ng lactase.<ref>{{cite journal |url=http://www.accessmylibrary.com/coms2/summary_0286-27939567_ITM |title=Improved lactose digestion and intolerance among African-American adolescent girls fed a dairy-rich diet | last = | first = | journal =Journal of the American Dietetic Association | volume = 100| issue = 5| year=2000 |accessdate=2009-02-03 |quote=Approximately 75% of the world's population loses the ability to completely digest a physiological dose of lactose after infancy |work= | pmid=10812376 |last1=Pribila |first1=BA |last2=Hertzler |first2=SR |last3=Martin |first3=BR |last4=Weaver |first4=CM |last5=Savaiano |first5=DA |pages=524–8; quiz 529–30 |doi=10.1016/S0002-8223(00)00162-0}}</ref> Ang prekwensiya ng nabawasang gawaing paglikha ng lactase ay mula 5% sa hilagang Europa hanggang 71% sa Sicily hanggang sa 90% sa ilang mga bansang Aprikano at Asyano.<ref name="autogenerated3">{{cite journal |last1=Bulhões |first1=A.C. |last2=Goldani |first2=H.A.S. |last3=Oliveira |first3=F.S. |last4=Matte |first4=U.S. |last5=Mazzuca |first5=R.B. |last6=Silveira |first6=T.R. |title=Correlation between lactose absorption and the C/T-13910 and G/A-22018 mutations of the lactase-phlorizin hydrolase (LCT) gene in adult-type hypolactasia |journal=Brazilian Journal of Medical and Biological Research |volume=40 |issue=11 |pages=1441–6 |year=2007 |pmid=17934640 |doi=10.1590/S0100-879X2007001100004}}</ref> Ang distribusyong ito ay pinaniniwalaan ngayon ng mga siyentipiko na sanhi ng [[natural na seleksiyon]] na pumabor sa mga patuloy paglikha ng lactase sa mga kultura ng tao na ang produktong gatas ay pinagkukunan ng pagkain. <ref>Beja-Pereira A et al. Gene-culture coevolution between cattle milk protein genes and human lactase genes. Nat Genet 2003; 35: 311−313.</ref> Ang patuloy na paglikha ng lactase ay sanhi ng mga independiyenteng nangyaring [[mutasyon]] sa ilang populasyon ng tao.<ref>Ingram CJ, Mulcare CA, Itan Y, Thomas MG, Swallow DM. 2009.Lactose digestion and the evolutionary genetics of lactase persistence. Hum Genet. 2009 Jan;124(6):579-91. Epub 2008 Nov 26.</ref>
Ang karamihan ng mga [[mammal]] ay normal na tumitigil sa paglikha ng enzyme na lactase at nagiging lactose intolerant pagkatapos ng [[weaning]]. Gayunpaman, ang ilang mga populasyon ng tao ay [[ebolusyon|nag-ebolb]] ng [[lactase persistence]] kung saan ang produksiyon ng lactase ay nagpapatuloy hanggang sa pagtanda ng mga ito. Tinatayang ang 75% ng mga matatandang tao sa buong mundo ay may isang nabawasang paglikha ng lactase.<ref>{{cite journal |url=http://www.accessmylibrary.com/coms2/summary_0286-27939567_ITM |title=Improved lactose digestion and intolerance among African-American adolescent girls fed a dairy-rich diet | last = | first = | journal =Journal of the American Dietetic Association | volume = 100| issue = 5| year=2000 |accessdate=2009-02-03 |quote=Approximately 75% of the world's population loses the ability to completely digest a physiological dose of lactose after infancy |work= | pmid=10812376 |last1=Pribila |first1=BA |last2=Hertzler |first2=SR |last3=Martin |first3=BR |last4=Weaver |first4=CM |last5=Savaiano |first5=DA |pages=524–8; quiz 529–30 |doi=10.1016/S0002-8223(00)00162-0|archiveurl=https://archive.is/1HSV|archivedate=2012-05-24}}</ref> Ang prekwensiya ng nabawasang gawaing paglikha ng lactase ay mula 5% sa hilagang Europa hanggang 71% sa Sicily hanggang sa 90% sa ilang mga bansang Aprikano at Asyano.<ref name="autogenerated3">{{cite journal |last1=Bulhões |first1=A.C. |last2=Goldani |first2=H.A.S. |last3=Oliveira |first3=F.S. |last4=Matte |first4=U.S. |last5=Mazzuca |first5=R.B. |last6=Silveira |first6=T.R. |title=Correlation between lactose absorption and the C/T-13910 and G/A-22018 mutations of the lactase-phlorizin hydrolase (LCT) gene in adult-type hypolactasia |journal=Brazilian Journal of Medical and Biological Research |volume=40 |issue=11 |pages=1441–6 |year=2007 |pmid=17934640 |doi=10.1590/S0100-879X2007001100004}}</ref> Ang distribusyong ito ay pinaniniwalaan ngayon ng mga siyentipiko na sanhi ng [[natural na seleksiyon]] na pumabor sa mga patuloy paglikha ng lactase sa mga kultura ng tao na ang produktong gatas ay pinagkukunan ng pagkain. <ref>Beja-Pereira A et al. Gene-culture coevolution between cattle milk protein genes and human lactase genes. Nat Genet 2003; 35: 311−313.</ref> Ang patuloy na paglikha ng lactase ay sanhi ng mga independiyenteng nangyaring [[mutasyon]] sa ilang populasyon ng tao.<ref>Ingram CJ, Mulcare CA, Itan Y, Thomas MG, Swallow DM. 2009.Lactose digestion and the evolutionary genetics of lactase persistence. Hum Genet. 2009 Jan;124(6):579-91. Epub 2008 Nov 26.</ref>


== Terminology ==
== Terminology ==

Pagbabago noong 11:46, 27 Agosto 2014

Lactose Intolerance
lactose (disaccharide of β-D-galactose & β-D-glucose) is normally split by lactase.
EspesyalidadEndokrinolohiya Edit this on Wikidata

Ang Lactose intolerance, lactase deficiency o hypolactasia ang kawalang kakayahan sa isang tao na makapag-digest ng lactose na isang asukal na matatagpuan sa gatas at mga produkto nito. Ang mga taong mayroon nito ay may kulang o walang lactase na isang enzyme na nagkakatalisa ng hydrolysis ng lactose tungo sa glucose at galactose sa kanilang sistemang dihestibo. Ito ay maaaring magsanhi ng pamamaga ng tiyan, mga cramp, flatulence, pagtatae, nausea, borborygmi (maingay na tiyan) o pagsusuka[1] pagkatapos ng pagkonsumo ng isang tao ng malaking halaga ng lactose. Ang ilang mga pag-aaral ay nagpapakitang ang pag-inom ng gatas ng mga taong lactose intolerant ay maaaring malaking sanhi ng inflammatory bowel disease.[2][3][4]

Ang karamihan ng mga mammal ay normal na tumitigil sa paglikha ng enzyme na lactase at nagiging lactose intolerant pagkatapos ng weaning. Gayunpaman, ang ilang mga populasyon ng tao ay nag-ebolb ng lactase persistence kung saan ang produksiyon ng lactase ay nagpapatuloy hanggang sa pagtanda ng mga ito. Tinatayang ang 75% ng mga matatandang tao sa buong mundo ay may isang nabawasang paglikha ng lactase.[5] Ang prekwensiya ng nabawasang gawaing paglikha ng lactase ay mula 5% sa hilagang Europa hanggang 71% sa Sicily hanggang sa 90% sa ilang mga bansang Aprikano at Asyano.[6] Ang distribusyong ito ay pinaniniwalaan ngayon ng mga siyentipiko na sanhi ng natural na seleksiyon na pumabor sa mga patuloy paglikha ng lactase sa mga kultura ng tao na ang produktong gatas ay pinagkukunan ng pagkain. [7] Ang patuloy na paglikha ng lactase ay sanhi ng mga independiyenteng nangyaring mutasyon sa ilang populasyon ng tao.[8]

Terminology

Mga sanggunian

  1. ↑ "Lactose Intolerance". National Digestive Diseases Information Clearinghouse (NDDIC). NIDDK. Nakuha noong 29 November 2011.
  2. ↑ Vesa TH, Marteau P, Korpela R (2000) Lactose intolerance. J Am Coll Nutr 19:165S–175S
  3. ↑ http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2886488/
  4. ↑ http://www.ncbi.nlm.nih.gov/m/pubmed/10453452/
  5. ↑ Pribila, BA; Hertzler, SR; Martin, BR; Weaver, CM; Savaiano, DA (2000). "Improved lactose digestion and intolerance among African-American adolescent girls fed a dairy-rich diet". Journal of the American Dietetic Association. 100 (5): 524–8, quiz 529–30. doi:10.1016/S0002-8223(00)00162-0. PMID 10812376. Inarkibo mula sa ang orihinal noong 2012-05-24. Nakuha noong 2009-02-03. Approximately 75% of the world's population loses the ability to completely digest a physiological dose of lactose after infancy
  6. ↑ Bulhões, A.C.; Goldani, H.A.S.; Oliveira, F.S.; Matte, U.S.; Mazzuca, R.B.; Silveira, T.R. (2007). "Correlation between lactose absorption and the C/T-13910 and G/A-22018 mutations of the lactase-phlorizin hydrolase (LCT) gene in adult-type hypolactasia". Brazilian Journal of Medical and Biological Research. 40 (11): 1441–6. doi:10.1590/S0100-879X2007001100004. PMID 17934640.
  7. ↑ Beja-Pereira A et al. Gene-culture coevolution between cattle milk protein genes and human lactase genes. Nat Genet 2003; 35: 311−313.
  8. ↑ Ingram CJ, Mulcare CA, Itan Y, Thomas MG, Swallow DM. 2009.Lactose digestion and the evolutionary genetics of lactase persistence. Hum Genet. 2009 Jan;124(6):579-91. Epub 2008 Nov 26.
Kinuha sa "https://tl.wikipedia.org/w/index.php?title=Intoleransya_sa_laktosa&oldid=1427248"