Piso ng Pilipinas

Sagisag ng Piso

Ang piso ng Pilipinas ay ang opisyal na pananalapi ng Pilipinas. Nagmula sa salitang Kastila na peso ang piso na nangangahulugang "timbang". Nahati ito sa 100 sentimos. Ang "PHP" ay ang kodigo nito sa ISO 4217.

Ang Pilipinas ay isa mga bansang naging kolonya ng España na gumagamit ng piso bilang kanilang pananalapi, katulad ng Mexico, Colombia at Argentina. Noong Oktubre 2005, ang suplay ng piso ng Pilipinas ay umabot ng 569.2 bilyong piso (halos US$11.5 bilyon).

Kasaysayan

Ang piso ng Pilipinas, tulad ng dolyar ng Estados Unidos, ay nanggaling sa 8 piraso ng dolyar ng Espanya. Nahahati ito sa 100 sentimo. Noong dekada 60s, ang pangalan ng salapi ay pinalitan ng piso at sentimo.

Bago ang Panahong Kastila

Ang pakikipagkalakalan ng mga sinaunang Pilipino sa mga mangangalakal galing sa mga kalapit pulo ay sinasagawa sa pamamagitan ng palitan ng mga bagay. Ang hindi magandang naidudulot ng palitan na ito ay nagbunsod ng paggamit ng ginto bilang sukatan ng palitan.

Salaping papel (Banknotes)

Kasalukuyang salaping papel na ginagamit sa Pilipinas:

Kasalukuyang salaping papel [1]
Talaksan		Halaga	Kulay	Deskripsiyon		Unang Taon
Harap	Likod			Harap	Likod
		20 piso	Narangha	Manuel L. Quezon	Palasyo ng Malacañang	1986
		50 piso	Pula	Sergio Osmeña	Pambansang Museo (dating Gusali ng Batasan)	1987
		100 piso	Purpura	Manuel A. Roxas	Bangko Sentral ng Pilipinas	1987
		200 piso	Lunti	Diosdado P. Macapagal	Ikalawang Rebolusyon sa EDSA	2002
		500 piso	Dilaw	Benigno S. Aquino, Jr.	Ang Philippine Unity at ang buhay ni Sen. Ninoy Aquino	1987
		1000 piso	Bughaw	Jose Abad Santos, Hen. Vicente Lim, at Josefa Llanes Escoda	Hagdan-hagdang Palayan ng Banawe, Manunggul Jar, at Langgal Hut	1991
For table standards, see the banknote specification table.

(CoBarya ins)

Kasalukuyang mga baryang ginagamit sa Pilipinas:

Kasalukuyang barya [2]
Talaksan	Halaga	Dyametro	Bigat	Komposisyon	Gilid	Harap	Likod	Unang Taon
	5 sentimo*	15.5 mm	1.9 g	Bilog/Payak (with 4 mm central hole)		"5 SENTIMO", Taon	Mga salitang "Bangko Sentral ng Pilipinas" sa gilid
	10 sentimo*	17.0 mm	2.5 g	Bilog/Reeded		"10 SENTIMO", Taon	Sagisag ng Bangko Sentral ng Pilipinas
	25 sentimo	20.0 mm	3.8 g	65% Tanso 35% Sink	Bilog/Payak	"25 SENTIMO", Taon	Sagisag ng Bangko Sentral ng Pilipinas	1995
			3.6 g	65% Tanso 35% Sink plated steel				2004
	1 piso	24.0 mm	6.1 g	75% Tanso 25% nickel	Bilog/Reeded	Litrato ni José Rizal, Taon	Sagisag ng Bangko Sentral ng Pilipinas	1995
			5.35 g	nickel plated steel				2004
	2 piso						Sagisag ng Bangko Sentral ng Pilipinas
	5 piso	27.0 mm	7.7 g	70% Tanso 5.5% nickel 24.5% Sink	Bilog/payak (design bordered by 12-scallop)	Litrato ni Emilio Aguinaldo, Taon	Sagisag ng Bangko Sentral ng Pilipinas	1995
	10 piso	26.5 mm	8.7 g	Ring: 75% Tanso 25% nickel Center: 92% Tanso 6% aluminum 2% nickel	Bilog/Interrupted milled	Mga litrato nina Andres Bonifacio at Apolinario Mabini, Taon	Sagisag ng Bangko Sentral ng Pilipinas	2000

Mga Bagong Salapi

Mga Generasyong Bagong Salapi
Talaksan		Halaga	Pangunahing Kulay	Deskripsiyon		Taon ng Unang Isyu
Tagiliran	Baligtarin			Tagiliran	Baligtarin
Talaksan:New PHP20 Banknote (Obverse).jpg	Talaksan:New PHP20 Banknote (Reverse).jpg	₱20	Kahel	Manuel L. Quezon Deklarasyon ng Filipino bilang isang pambansang wika Palasyo Malacañang	Banaue Rice Terraces ng Ifugao Palm civet Disenyo ng habi ng Cordilleras	2010
Talaksan:New PHP50 Banknote (Obverse).jpg	Talaksan:New PHP50 Banknote (Reverse).jpg	₱50	Pula	Sergio S. Osmeña First Philippine Assembly Leyte Landing	Taal Lake sa Batangas Giant trevally disenyo ng burda ng Batangas	2010
Talaksan:New PHP100 Banknote (Obverse).jpg	Talaksan:New PHP100 Banknote (Reverse).jpg	₱100	Lila	Manuel A. Roxas Lumang gusali ng BSP sa Intramuros, Manila Pagpapasinaya ng Ikatlong Republika ng Pilipinas	Mayon Volcano sa Albay Whale shark Disenyo ng habi ng Bicol	2010
Talaksan:New PHP200 Banknote (Obverse).jpg	Talaksan:New PHP200 Banknote (Reverse).jpg	₱200	Luntian	Diosdado P. Macapagal EDSA People Power 2001 Aguinaldo Shrine sa Kawit, Cavite Simbahan ng Barasoain sa Malolos, Bulacan	Chocolate Hills ng Bohol Philippine tarsier Disenyo ng habi ng Visayas	2010
Talaksan:New PHP500 Banknote (Obverse).jpg	Talaksan:New PHP500 Banknote (Reverse).jpg	₱500	Dilaw	Corazon C. Aquino Benigno S. Aquino, Jr. EDSA People Power I Benigno S. Aquino monument in Makati City	Subterranean Underground River in Puerto Princesa, Palawan Blue-naped Parrot Disenyo ng tela sa timog Pilipinas	2010
Talaksan:New PHP1000 Banknote (Obverse).jpg	Talaksan:New PHP1000 Banknote (Reverse).jpg	₱1000	Bughaw	José Abad Santos Vicente Lim Josefa Llanes Escoda Pagdiriwang ng Sentenaryo ng Kalayaan ng Pilipinase Medalya ng karangalan, na kung saan ay iginawad kay Abad Santos, Lim, at Escoda	Tubbataha Reefs Natural Park sa Sulu Sea South Sea pearl Disenyo ng Tinalak ng Mindanao (Ikat-dyed abaca)	2010

Kawing panlabas

• Talaan ng mga kodigo ng ISO 4217
• Mga Barya at Salaping Papel ng Pilipinas

Ang lathalaing ito na tungkol sa Pilipinas ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.