Wikang Birmano: Pagkakaiba sa mga binago
m orthography: -ndya- > -ndiya- using AWB |
m →Mga halimbawa: clean up, replaced: Taylandiya → Thailand using AWB |
||
Linya 41: | Linya 41: | ||
[[Rusya]] = ''Ra-sha'' |
[[Rusya]] = ''Ra-sha'' |
||
[[ |
[[Thailand]] = ''Yoe-da-ya'' |
||
[[Hapon (bansa)|Hapon]] = ''Ja-pan'' |
[[Hapon (bansa)|Hapon]] = ''Ja-pan'' |
Pagbabago noong 08:12, 15 Hulyo 2015
Ang wikang Burmese o Birmano (Burmese ay ba-ma-sa, binibigkas na /baa-MAA-saa/) ay isang wikang sinasalita sa Myanmar. Ang Burmese ay isang wikang Tsino-Tibetano, na nangangahulugang malapit ito sa mga wikang Intsik at Tibetano. Ang nasusulat na Burmese ay kilala bilang mranma ca မြန်မာစာ at ang sinasambit o sinasalitang Burmese ay tinatawag na mranma ca.ka: မြန်မာစကား.
Paglalarawan
Ang wikang Burmese (Birmano: မြန်မာဘာသာ; binibigkas na [mjəmà bàðà]; MLCTS: myanma bhasa) ay ang opisyal na wika ng Burma. Bagaman opisyal na kinikilala ito ng Konstitusyon ng Burma bilang wika ng Myanmar o wikang Myanmar,[1] karamihan sa mga nagsasalita ng Ingles ang patuloy na tumutukoy sa wika bilang Burmese. Ang Burmese ay ang katutubong wika ng Bamar at kaugnay na mga kabahaging etnikong mga pangkat ng Bamar, pati na ng ilang mga minoryang etniko sa Burma, na katulad ng mga Mon. Ang Burmese ay winiwika ng 32 milyong mga tao bilang pangunahing wika at bilang pangalawang wika ng 10 milyong mga tao, particular na ang mga etnikong minorya sa Burma at sa kanugnog na mga bansa.
Ang Burmese ay isang wikang may tono at rehistro ng sidhi, malawakang monosilabiko o may isahang pantig at wikang analitiko, na may pagkakasunud-sunod ng mga salitang Paksa-Tinutukoy-Pandiwa. Kasapi ito sa mag-anak ng wikang Tibeto-Burmano, na isang kabahaging pamilya ng mga wikang Tsino-Tibetano. Ang wika ay gumagamit ng panitik na Burmese, na hinango mula sa Matandang panitik na Mon at sukdol na nagmula sa panitik na Brāhmī.
Tono
Ang Burmese ay may tatlong mga tono (mataas, panggitna, at mababa): na may dalawang dagdag - mga hinto o dinaglat na dagdag, pangtakda o pampag-uuring mga tono, walang kasarian may likas na kasarian, katulad ng eg.saya (lalaking guro), sayama (babaeng guro), at walang diin o walang igting. Ang Burmese ay maraming mga hiram na salitang Ingles at Indiyano bagaman isa itong napaka kakaiba at buong wika na may mahabang kasaysayan at makatuturang mga bilang ng mapagmamalaking mga diyalektong winiwika.
Mga halimbawa
Narito ang ilang mga halimbawa ng mga salita at mga pangungusap sa Burmese:
Hello = min-ga-la-ba
Kumusta ka? = Nei kaun la?
Ako si (pangalan) = Cha-naw yè nan-bè ga _______
(Ang Kya-naw ay pinapalitan ng kya-ma para sa mga babae.)
Ano ang pangalan mo? = Ka-mya ba kaw da lè?
Burmese ka ba? = Nae ba-ma pyi ga la da la?
(Tandaan: Upang itanong kung ang isang tao ay mula sa ibang mga bansa, palitan lang ang ba-ma pyi ng anuman sa mga bansang nasa ibaba.)
Amerika = A-mè-ree-ka
Pransiya = Pyin-thit
Britanya = In-ga-lan
Alemanya = Ja-ma-nee
Rusya = Ra-sha
Thailand = Yoe-da-ya
Hapon = Ja-pan
Intsik = Ta-yote
Indiyano = In-di-yah
Mga sanggunian
- ↑ Konstitusyon ng Republika ng Unyon ng Myanmar (2008), Kabanata XV, Probisyon 450