Dalubtalaan: Pagkakaiba sa mga binago

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
Content deleted Content added
m →‎Mga inoobserbahan: clean up, rm {{Link FA}}, {{Link GA}} using AWB
No edit summary
Linya 1: Linya 1:
{{expand}}
{{expand}}
Ang '''astronomiya''' ay isang agham na kinapapalooban ng [[pagmamasid]] at [[pagpapaliwanag]] ng mga kaganapang nangyayari sa labas ng [[Daigdig]] at ng [[atmospero]] nito. Pinag-aaralan nito ang [[Kosmolohiya|pinagmulan]], [[Pagkabuo at pagbabago ng galaksiya|pagbabago]], at mga katangiang [[Astropisika|pisikal]] at [[kimikal]] ng mga bagay na mapagmamasdan sa kalangitan (na nasa labas ng atmospero), pati ang mga kaugnay na mga proseso at kababalaghan.
Ang '''dalubtalaan''' (astronomiya) ay isang agham na kinapapalooban ng [[pagmamasid]] at [[pagpapaliwanag]] ng mga kaganapang nangyayari sa labas ng [[Daigdig]] at ng [[himpapawid]] nito. Pinag-aaralan nito ang [[Kosmolohiya|pinagmulan]], [[Pagkabuo at pagbabago ng galaksiya|pagbabago]], at mga katangiang [[Astropisika|pisikal]] at [[kimikal]] ng mga bagay na mapagmamasdan sa kalangitan (na nasa labas ng atmospero), pati ang mga kaugnay na mga proseso at kababalaghan.


[[Talaksan:Moon Dedal crater.jpg|thumb|right|250px|Ang astronomiya ng buwan (astronomiyang lunar): ang malaking ''crater'' ay ang [[Daedalus (crater)|Daedalus]], kinunan ng tauhan ng [[Apollo 11]] nang pinalubutan nila ang [[Buwan (astronomiya)|Buwan]] noong [[1969]]. Matatagpuan ito na malapit sa gitna ng [[far side|malayong gilid]] ng Buwan. Ang diyametro nito ay humigit-kumulang sa 93 km.]]
[[Talaksan:Moon Dedal crater.jpg|thumb|right|250px|Ang astronomiya ng buwan (astronomiyang lunar): ang malaking ''crater'' ay ang [[Daedalus (crater)|Daedalus]], kinunan ng tauhan ng [[Apollo 11]] nang pinalubutan nila ang [[Buwan (astronomiya)|Buwan]] noong [[1969]]. Matatagpuan ito na malapit sa gitna ng [[far side|malayong gilid]] ng Buwan. Ang diyametro nito ay humigit-kumulang sa 93 km.]]


Ang astronomiya ay isa sa mga piling agham na kung saan gumanap ng aktibong papel ang mga [[amateur astronomy|amateur]], lalo na sa pagtuklas at pagmonitor ng di-palagiang [[kababalaghan]] (''transient phenomena''). Hindi dapat ipagkamali ang astronomiya sa [[astrolohiya]], na nagpapalagay na ang kapalaran ng tao at pamumuhay sa pangkahalatan ay may kaugnayan sa nakikitang na kinalalagyan ng mga bagay sa kalangitan—kahit na ang dalawang larangang na ito ay magkapareho ang pinagmulan; sinusunod ng mga astronomo ang [[makaagham na pamamaraan]], habang hindi ito sinusunod ng mga astrologo.
Ang astronomiya ay isa sa mga piling agham na kung saan gumanap ng aktibong papel ang mga [[amateur astronomy|amateur]], lalu na sa pagtuklas at pagmonitor ng di-palagiang [[kababalaghan]] (''transient phenomena''). Hindi dapat ipagkamali ang astronomiya sa [[astrolohiya]], na nagpapalagay na ang kapalaran ng tao at pamumuhy sa pangkahalatan ay may kaugnayan sa nakikitang na kinalalagyan ng mga bagay sa kalangitan—kahit na ang dalawang larangang na ito ay magkapareho ang pinagmulan; sinusunod ng mga astronomo ang [[makaagham na pamamaraan]], habang hindi ito sinusunod ng mga astrologo.

Ang ating galaksiyang Daang Magatas ay nasa loob ng kalawakang [[Laniakea]].


== Etimolohiya ng salita ==
== Etimolohiya ng salita ==
Ang salitang ''astronomiya'' ay nagmula sa [[Wikang Griyego]]ng αστρονομία = άστρον + νόμος, ''astronomia'' = ''astron'' + ''nomos'', na mayroong literal na kahulugang ''"[[batas]] ng mga [[bituin]]"''.
Ang salitang ''astronomiya'' ay nagmula sa [[Wikang Griyego]]ng αστρονομία = άστρον + νόμος, ''astronomia'' = ''astron'' + ''nomos'', na mayroong literal na kahulugang ''"[[batas]] ng mga [[bituin]]"''.


{{sectstub}}
{{sectstub}}
Linya 21: Linya 19:
[[Kategorya:Astronomiya|*]]
[[Kategorya:Astronomiya|*]]
[[Kategorya:Agham]]
[[Kategorya:Agham]]

{{link FA|ml}}
{{Link GA|en}}
{{Link GA|pl}}
{{Link FA|no}}
{{Link FA|sr}}
{{Link FA|sv}}
{{Link FA|th}}

Pagbabago noong 19:14, 17 Oktubre 2015

ERROR: {{Expand}} is ambiguous; please do not transclude it. Instead, use a more specific template, such as {{expand list}}, {{missing information}}, or {{expand section}}.

Ang dalubtalaan (astronomiya) ay isang agham na kinapapalooban ng pagmamasid at pagpapaliwanag ng mga kaganapang nangyayari sa labas ng Daigdig at ng himpapawid nito. Pinag-aaralan nito ang pinagmulan, pagbabago, at mga katangiang pisikal at kimikal ng mga bagay na mapagmamasdan sa kalangitan (na nasa labas ng atmospero), pati ang mga kaugnay na mga proseso at kababalaghan.

Ang astronomiya ng buwan (astronomiyang lunar): ang malaking crater ay ang Daedalus, kinunan ng tauhan ng Apollo 11 nang pinalubutan nila ang Buwan noong 1969. Matatagpuan ito na malapit sa gitna ng malayong gilid ng Buwan. Ang diyametro nito ay humigit-kumulang sa 93 km.

Ang astronomiya ay isa sa mga piling agham na kung saan gumanap ng aktibong papel ang mga amateur, lalu na sa pagtuklas at pagmonitor ng di-palagiang kababalaghan (transient phenomena). Hindi dapat ipagkamali ang astronomiya sa astrolohiya, na nagpapalagay na ang kapalaran ng tao at pamumuhy sa pangkahalatan ay may kaugnayan sa nakikitang na kinalalagyan ng mga bagay sa kalangitan—kahit na ang dalawang larangang na ito ay magkapareho ang pinagmulan; sinusunod ng mga astronomo ang makaagham na pamamaraan, habang hindi ito sinusunod ng mga astrologo.

Etimolohiya ng salita

Ang salitang astronomiya ay nagmula sa Wikang Griyegong αστρονομία = άστρον + νόμος, astronomia = astron + nomos, na mayroong literal na kahulugang "batas ng mga bituin".

Mga inoobserbahan

Padron:Link FA Padron:Link GA Padron:Link GA Padron:Link FA Padron:Link FA Padron:Link FA Padron:Link FA