Imperyong Akkadiyo: Pagkakaiba sa mga binago

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
Browse history interactively
← Nakaraang pagkakaibaSusunod na pagkakaiba →
Content deleted Content added
VisualWikitext
m Kinansela ang pagbabagong 1530270 ni 49.145.145.76 (Usapan)
No edit summary
Linya 36: Linya 36:


Noong 3000 BCE, may umunlad na isang malapit na [[symbiosis]] sa pagitan ng mga [[Sumer]]ian at mga Akkadian na Semitiko na kinabibilangan ng malawak na [[bilingualismo]].<ref name='Deutscher'>{{cite book|title=Syntactic Change in Akkadian: The Evolution of Sentential Complementation|author=Deutscher, Guy|authorlink=Guy Deutscher (linguist)|publisher=[[Oxford University Press|Oxford University Press US]]|year=2007|isbn=978-0-19-953222-3|pages=20–21|url=http://books.google.com/?id=XFwUxmCdG94C}}</ref> Unti unting pinalitan ng wikang [[Akkadian language|Akkadian]] ang Sumerian bilang sinasalitang wika sa isang lugar sa pagtungo sa 3000 BCE at 2000 BCE.<ref name="woods">[Woods C. 2006 “Bilingualism, Scribal Learning, and the Death of Sumerian”. In S.L. Sanders (ed) ''Margins of Writing, Origins of Culture'': 91–120 Chicago [http://oi.uchicago.edu/pdf/OIS2.pdf]</ref>
Noong 3000 BCE, may umunlad na isang malapit na [[symbiosis]] sa pagitan ng mga [[Sumer]]ian at mga Akkadian na Semitiko na kinabibilangan ng malawak na [[bilingualismo]].<ref name='Deutscher'>{{cite book|title=Syntactic Change in Akkadian: The Evolution of Sentential Complementation|author=Deutscher, Guy|authorlink=Guy Deutscher (linguist)|publisher=[[Oxford University Press|Oxford University Press US]]|year=2007|isbn=978-0-19-953222-3|pages=20–21|url=http://books.google.com/?id=XFwUxmCdG94C}}</ref> Unti unting pinalitan ng wikang [[Akkadian language|Akkadian]] ang Sumerian bilang sinasalitang wika sa isang lugar sa pagtungo sa 3000 BCE at 2000 BCE.<ref name="woods">[Woods C. 2006 “Bilingualism, Scribal Learning, and the Death of Sumerian”. In S.L. Sanders (ed) ''Margins of Writing, Origins of Culture'': 91–120 Chicago [http://oi.uchicago.edu/pdf/OIS2.pdf]</ref>
Naabot ng imperyong Akkadian ang tugatog na pang politik anito sa pagitan ng 2400 at 2200 BCE kasunod ng mga pananakop ng tagapagtatag nitong si [[Sargon ng Akkad]](2334–2279 BCE). Sa ilalim ni Sargon at kanyang mga kahalili, ang wikang Akkadian ay sandaling inatas sa mga kapitbahay na sinakop na estado gaya ng [[Elam]]. Ang Akkad ay minsang itinuturing na unang imperyo sa kasaysayan <ref>Liverani, Mario, ''Akkad: The First World Empire'' (1993)</ref> bagam may mga mas naunang nag-aangking Sumerian.
Naabot ng imperyong Akkadian ang tugatog na pang politika nito sa pagitan ng 2400 at 2200 BCE kasunod ng mga pananakop ng tagapagtatag nitong si [[Sargon ng Akkad]](2334–2279 BCE). Sa ilalim ni Sargon at kanyang mga kahalili, ang wikang Akkadian ay sandaling inatas sa mga kapitbahay na sinakop na estado gaya ng [[Elam]]. Ang Akkad ay minsang itinuturing na unang imperyo sa kasaysayan <ref>Liverani, Mario, ''Akkad: The First World Empire'' (1993)</ref> bagam may mga mas naunang nag-aangking Sumerian.


==Sanggunian==
==Sanggunian==

Pagbabago noong 11:39, 3 Nobyembre 2016

Akkad Empire
2334 BC–2154 BC
Map of the Akkadian Empire (brown) and the directions in which military campaigns were conducted (yellow arrows)
Map of the Akkadian Empire (brown) and the directions in which military campaigns were conducted (yellow arrows)
KatayuanEmpire
KabiseraAkkad
Karaniwang wikaAkkadian, Sumerian
Relihiyon
Sumerian religion
PamahalaanMonarchy
King 
• 2334 BC
Sargon of Akkad
PanahonAncient
• Naitatag
2334 BC
• Binuwag
2154 BC
Lawak
2334 BC[1]800,000 km2 (310,000 mi kuw)
Bahagi ng isang serye tungkol sa
Kasaysayan ng Iraq
Detail from the Ishtar Gate
Sinaunang Iraq
Klasikong Iraq
Mediebal Iraq
Modernong Iraq
Republiak ng Iraq

Ang Imperyong Akkadio o Imperyong Akkadian IPA: /əˈkeɪdiən/[2] ang imperyo na nakasentro sa siyudad ng Akkad IPA: /ˈækæd/[3] at sa nakapaligid na rehiyon sa sinaunang Mesopotamia na nagpaisa ng lahat ng mga nagsasalita ng katutubong Akkadian na mga Semita at mga nagsasalitang Sumerian sa ilalim ng isang pamamahala.[4]

Noong 3000 BCE, may umunlad na isang malapit na symbiosis sa pagitan ng mga Sumerian at mga Akkadian na Semitiko na kinabibilangan ng malawak na bilingualismo.[5] Unti unting pinalitan ng wikang Akkadian ang Sumerian bilang sinasalitang wika sa isang lugar sa pagtungo sa 3000 BCE at 2000 BCE.[6] Naabot ng imperyong Akkadian ang tugatog na pang politika nito sa pagitan ng 2400 at 2200 BCE kasunod ng mga pananakop ng tagapagtatag nitong si Sargon ng Akkad(2334–2279 BCE). Sa ilalim ni Sargon at kanyang mga kahalili, ang wikang Akkadian ay sandaling inatas sa mga kapitbahay na sinakop na estado gaya ng Elam. Ang Akkad ay minsang itinuturing na unang imperyo sa kasaysayan [7] bagam may mga mas naunang nag-aangking Sumerian.

Sanggunian

  1. ↑ Taagepera, Rein (1978). "Size and duration of empires growth-decline curves, 3000 to 600 B.C.". Social Science Research. 7: 180–195. doi:10.1016/0049-089X(78)90010-8.
  2. ↑ Akkadian URUAkkad KI, Hittite KUR A.GA.DÈ.KI "land of Akkad"; Biblical Hebrew אַכַּד Akkad)
  3. ↑ Sumeryo: Agade
  4. ↑ Mish, Frederick C., Editor in Chief. “Akkad” Webster’s Ninth New Collegiate Dictionary. ninth ed. Springfield, MA: Merriam-Webster 1985. ISBN 0-87779-508-8).
  5. ↑ Deutscher, Guy (2007). Syntactic Change in Akkadian: The Evolution of Sentential Complementation. Oxford University Press US. pp. 20–21. ISBN 978-0-19-953222-3.
  6. ↑ [Woods C. 2006 “Bilingualism, Scribal Learning, and the Death of Sumerian”. In S.L. Sanders (ed) Margins of Writing, Origins of Culture: 91–120 Chicago [1]
  7. ↑ Liverani, Mario, Akkad: The First World Empire (1993)
Kinuha sa "https://tl.wikipedia.org/w/index.php?title=Imperyong_Akkadiyo&oldid=1536901"