Alemanya: Pagkakaiba sa mga binago

baguhin ang mga link
Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
Browse history interactively
← Nakaraang pagkakaibaSusunod na pagkakaiba →
Content deleted Content added
VisualWikitext
Ermahgerd9 (usapan | ambag)
649 edits
m →‎Kasaysayan: paglilinis
OrgelS (usapan | ambag)
1 edit
correction of the new president of the Federal Council of Germany Malu Dreyer and the new elected Federal President Frank-Walter Steinmeier
Linya 16: Linya 16:
|government_type = Pederal na republikang parlamentaryo
|government_type = Pederal na republikang parlamentaryo
|leader_title1 = [[Pangulo ng Alemanya|Pangulo]]
|leader_title1 = [[Pangulo ng Alemanya|Pangulo]]
|leader_name1 = [[Joachim Gauck]]
|leader_name1 = [[Frank-Walter Steinmeier]]
|leader_title2 = [[Kansilyer ng Alemanya|Kansilyer]]
|leader_title2 = [[Kansilyer ng Alemanya|Kansilyer]]
|leader_name2 = [[Angela Merkel]] ([[:en:Christian Democratic Union (Germany)|CDU]])
|leader_name2 = [[Angela Merkel]] ([[:en:Christian Democratic Union (Germany)|CDU]])
Linya 22: Linya 22:
|leader_name3 = [[Norbert Lammert]]
|leader_name3 = [[Norbert Lammert]]
|leader_title4 = [[Pangulo ng Bundesrat]]
|leader_title4 = [[Pangulo ng Bundesrat]]
|leader_name4 = [[Stanislaw Tillich]]
|leader_name4 = [[Malu Dreyer]]
|leader_title5 = [[Federal Constitutional Court of Germany#Presidents of the court|{{nowrap|Pangulo ng Federal}} Constitutional Court]]
|leader_title5 = [[Federal Constitutional Court of Germany#Presidents of the court|{{nowrap|Pangulo ng Federal}} Constitutional Court]]
|leader_name5 = {{nowrap|[[Andreas Voßkuhle]]}}
|leader_name5 = {{nowrap|[[Andreas Voßkuhle]]}}

Pagbabago noong 17:40, 17 Abril 2017

Republikang Pederal ng Alemanya
[Bundesrepublik Deutschland] error: {{lang}}: text has italic markup (help)
Awiting Pambansa: 
Ikatlong talata ng [Deutschlandlied] error: {{lang}}: text has italic markup (help)
(Awit ng Alemanya)
tinatawag ring [Einigkeit und Recht und Freiheit] error: {{lang}}: text has italic markup (help)
(Pagkakaisa at Katarungan at Kalayaan)
Kinaroroonan ng  Alemanya  (kahel) – sa Europe  (kamelyo & puti) – sa the Nagkakaisang Europeo  (kamelyo)  —  [Gabay]
Kinaroroonan ng  Alemanya  (kahel)

– sa Europe  (kamelyo & puti)
– sa the Nagkakaisang Europeo  (kamelyo)  —  [Gabay]

KabiseraBerlin
(Siya na ring pinakamalaking lungsod)
Wikang opisyalAleman1
KatawaganAleman
PamahalaanPederal na republikang parlamentaryo
• Pangulo
Frank-Walter Steinmeier
• Kansilyer
Angela Merkel (CDU)
Norbert Lammert
Malu Dreyer
Andreas Voßkuhle
Lehislatura
• Mataas na Kapulungan
Bundesrat
• Mababang Kapulungan
Bundestag
Pagkabuo
843
962
8 Hunyo 1815
18 Enero 1871
23 Mayo 1949
3 Oktubre 1990
Lawak
• Kabuuan
357,021 km2 (137,847 mi kuw) (ika-63)
• Katubigan (%)
2.416
Populasyon
• Pagtataya sa 2015
82,175,700[1] (ika-16)
• Densidad
227/km2 (587.9/mi kuw) (ika-59)
KDP (PLP)Pagtataya sa 2015
• Kabuuan
$3.842 trilyon[2] (ika-5)
• Bawat kapita
$47,033[2] (ika-20)
KDP (nominal)Pagtataya sa 2015
• Kabuuan
$3.371 trillion[2] (ika-4)
• Bawat kapita
$41,267[2] (ika-20)
Gini (2014)30.7[3]
katamtaman
TKP (2014)Increase 0.916[4]
napakataas · ika-6
SalapiEuro (€) (EUR)
Sona ng orasUTC+1 (CET)
• Tag-init (DST)
UTC+2 (CEST)
Gilid ng pagmamanehokanan
Kodigong pantelepono49
Internet TLD.de and .eu

Ang Alemánya[5] (internasyonal: Federal Republic of Germany; Aleman: Bundesrepublik Deutschland, pinakamalapit na bigkas [bun·des·re·pu·blík dóych·land]) ay isang bansa sa gitnang Europa na kasáma sa Unyong Europeo (EU). Ito ay pinaliligiran ng Hilagang Dagat, Dinamarka at ng Dagat Baltiko sa hilaga; ng Polonya at Tsekya sa silangan; Austria at Switzerland sa timog, at ng Pransiya, Luxembourg, Belhika, at Netherlands sa kanluran. Ang teritoryo ng Alemanya ay sumasaklaw sa 375,201 kilometro kuwadradong lupain na may pabago-bagong klima. Ang bansa ay mayroong higit 82 milyong mamamayan at natatangi at unang bansang may pinakamataong kasapi ng Unyong Europeo. Pagkatapos ng Estados Unidos, ang Alemanya ay ang pangalawang pinakasikat na destinasyon paglipat sa mundo.[6]

Sa kabuuan ng kaniyang kasaysayan, ang Alemanya ay naging bahagi ng iba't ibang estado. Isang maliit na lugar na kung tawagin ay Germania (wikang Latin) ang tinirahan ng mga taong Hermaniko noong mga 100 AD.

Ito ay nabuo lámang bílang estado mula 1871 hanggang 1945 (74 taon), at muli na namang nahati pagkatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig sa dalawa: Republikang Pederal ng Alemanya (internasyonal: Federal Republic of Germany) na nakilala bílang Kanlurang Alemanya (Ingles: West Germany) at Demokratikong Republika ng Alemanya (internasyonal: German Democratic Republic) na nakilala naman bilang Silangang Alemanya (internasyunal: East Germany). Noong 3 Oktubre 1990, bumagsak ang Silangang Alemanya sa Kanlurang Alemanya at muling nabuo ang bansa. Ang Berlin ang kabisera at ang pinakaimportanteng lungsod.

Kasaysayan

Ang bansa ng Alemanya ay masagana sa kasaysayan na nagmula noong 100 BC. Maliit lámang ang kaalaman sa dáting Alemanya ngunit alam na ang mga tribong Hermaniko ay madalas naglaban sa Imperyo ng Roma.

Nang ika-9 siglo ay kumalat ang Kristyanismo sa bansa. Dito din pinanganak si Martin Luther, isang monghe na naghimagsik sa batas ng Simbahan at nagsimula ng bagong relihiyon na ang Protestanismo. Ito ang naging mitsa ng Panahon ng Repormasyon.

Nang ika-19 siglo naman ay dumating ang sikát na kaharian ng Prusya at sa pamumuno ni Otto von Bismarck at nakita ang tagumpay sa mga digmaan laban sa Dinamarka at Austria. Sa mga hulíng taon ng siglo natatag ang impyero ng Alemanya pagkatapos sa pagpapanalo sa digmaan laban sa Pranses.

Nang ika-20 siglo naman ang karanasan ng bayan ng Unang Digmaang Pandaigdig at ang Ikalawang Digmaang Pandaigdig.

Pagkatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig, nahati ang bansa sa silangan at kanluran. Ang Dingding ng Berlin ang naghati sa gitna ng kabisera at naging simbolo ng Digmaang Malamig.

Nang 1989, pinatumba ang Dingding ng Berlin at nagkasama ulit ang kanluran at silangan. Sa kasulukuyan, ang ekonomiya ng Alemanya ay isa sa mga pinakamahusay sa mundo.

Pagkakahati

Labing-anim na estado (Bundesländer) ang bumubuo sa Alemanya at ang kani-kaniyang kabisera:[7]

  1. Baden-Wurtemberg (Stuttgart)
  2. Baviera (Múnich)
  3. Berlin (Berlin)
  4. Brandeburgo (Potsdam)
  5. Bremen (Bremen)
  6. Hamburgo (Hamburgo)
  7. Hesse (Wiesbaden)
  8. Mecklemburgo-Kanlurang Pomerania (Schwerin)
  9. Mababang Sahonya (Hanóver)
  10. Hilagang Renania-Westfalia (Düsseldorf)
  11. Renania-Palatinado (Maguncia)
  12. Sarre (Sarrebruck)
  13. Sahonya (Dresde)
  14. Sahonya-Anhalt (Magdeburgo)
  15. Schleswig-Holstein (Kiel)
  16. Turingia (Erfurt)

Tignan din

Sanggunian

  1. ↑ "Population at 82.2 million at the end of 2015 – population increase due to high immigration". destatis.de. 26 August 2016.
  2. ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 "Germany". International Monetary Fund. October 2015. Nakuha noong 6 August 2016.
  3. ↑ "Gini coefficient of equivalised disposable income (source: SILC)". Eurostat Data Explorer. Nakuha noong 13 August 2013.
  4. ↑ "2015 Human Development Report" (PDF). United Nations Development Programme. 2015. Nakuha noong 14 Disyembre 2015.
  5. ↑ "Alemanya, Deutschland". UP Diksiyonaryong Filipino. 2001.
  6. ↑ "Germany Top Migration Land After U.S. in New OECD Ranking". Bloomberg. 20 Mayo 2014. Nakuha noong 29 August 2014.
  7. ↑ es:Organización territorial de Alemania

Mga kawing panlabas

Kinuha sa "https://tl.wikipedia.org/w/index.php?title=Alemanya&oldid=1557370"