Panulaan: Pagkakaiba sa mga binago
JWilz12345 (usapan | ambag) Rvert to revision by 112.202.112.170 |
|||
Linya 10: | Linya 10: | ||
Binubuo ang tula ng saknong at taludtod. Karaniwan itong wawaluhin, lalabindalawahin, lalabing-animin, at lalabing-waluhing pantig. Matalinghaga at ginagamitan din ng tayutay. May tugma at sukat. Kung minsan ay maiksi o kaya naman ay mahaba. |
Binubuo ang tula ng saknong at taludtod. Karaniwan itong wawaluhin, lalabindalawahin, lalabing-animin, at lalabing-waluhing pantig. Matalinghaga at ginagamitan din ng tayutay. May tugma at sukat. Kung minsan ay maiksi o kaya naman ay mahaba. |
||
== |
== Halimbawa ng tula == |
||
'''Pag-ibig sa gitna ng Kamatayan ni Cj Gabisan''' |
|||
May apat na mga uri ang tula. |
|||
* Tulang naglalarawan - nagpapahayag ng pagpapahalaga o maaaring pagkamuhi ng makata o may-akda sa isang kalagayan, pook, o pangyayari. |
|||
'''Minamahal kita aking Laura Sana’y marinig mo, aking sinta Ang pag-ibig ko sa iyo ay di mawawala Kahit pa mamatay ako ng wala ka''' |
|||
* [[Hele]] - ginagamit ng ina upang libangin, turuan at patulugin ang bata. Sa ibang lipunan, ginagamit ito upang ipasa ang mga kaalamang pang kalinangan o tradisyon. |
|||
* [[Tulang pasalaysay]] - nagsasaad ng kuwento (mga halimbawa: epiko, ballad, idyll, lays at nobela) |
|||
'''Kahit pa hindi ko maaangkin ang pagmamahal mo Dahil aagawin ka parin ni Adolfo, na walang kasing tuso Iginapos ako sa kagubatang ito Nandito pa rin ako para sayo''' |
|||
* [[Haiku]] - napaikiling tula mula sa Hapon. |
|||
'''Ang pagmamahal ko sayo ay walang kapantay Kahit pa tayo ay ipaghiwalay At kapag ako ay mawalan ng buhay Iibigin ka parin hanggang sa kabilang buhay ''' |
|||
'''Oh aking Laura, ika’y aking iibigin Ito’y sinasabi ng aking bibig Sa hirap at ginhawa, sa init at lamig Mawala man ako dito sa daigdig''' |
|||
== Liriko o pandamdaming tula == |
== Liriko o pandamdaming tula == |
Pagbabago noong 08:56, 24 Pebrero 2018
Tulungang mapabuti po ito sa pamamagitan ng pagdagdag ng mga pagsipi sa mga sangguniang mapagkakatiwalaan. Tandaan lamang po na maaari pong mapagdudahan at matanggal ang mga hindi beripikadong nilalaman. |
Ang panulaan o tula ay isang uri ng sining at panitikan na kilala sa malayang paggamit ng wika sa iba't ibang anyo at estilo. Pinagyayaman ito sa pamamagitan ng paggamit ng tayutay. Ang mga likhang panulaan ay tinatawag na tula. Madaling makilala ang isang tula sapagkat karaniwan itong may batayan o pattern sa pagbigkas ng mga huling salita.
Binubuo ang tula ng saknong at taludtod. Karaniwan itong wawaluhin, lalabindalawahin, lalabing-animin, at lalabing-waluhing pantig. Matalinghaga at ginagamitan din ng tayutay. May tugma at sukat. Kung minsan ay maiksi o kaya naman ay mahaba.
Halimbawa ng tula
Pag-ibig sa gitna ng Kamatayan ni Cj Gabisan
Minamahal kita aking Laura Sana’y marinig mo, aking sinta Ang pag-ibig ko sa iyo ay di mawawala Kahit pa mamatay ako ng wala ka
Kahit pa hindi ko maaangkin ang pagmamahal mo Dahil aagawin ka parin ni Adolfo, na walang kasing tuso Iginapos ako sa kagubatang ito Nandito pa rin ako para sayo
Ang pagmamahal ko sayo ay walang kapantay Kahit pa tayo ay ipaghiwalay At kapag ako ay mawalan ng buhay Iibigin ka parin hanggang sa kabilang buhay
Oh aking Laura, ika’y aking iibigin Ito’y sinasabi ng aking bibig Sa hirap at ginhawa, sa init at lamig Mawala man ako dito sa daigdig
Liriko o pandamdaming tula
- Awit - tungkol sa pag-ibig; hal.kundiman
- Dalit o Himno - tungkol sa pagpapala sa Diyos, sa pagawit na pamamaraan.
- Elehiya - mapanglaw; tungkol sa kamatayan o kalungkutan
- Oda - matayog na damdamin o kaisipan (paghanga o pagbibigay parangal)
- Soneto - binubuo ng 14 taludtod o linya; nangangailangan ng mabigat o matinding pagkukuro-kuro
- Patnigan
- Duplo - isang uri ng tulang dramatiko na kadalasang isinasagawa tuwing may lamay. Ito ay sa anyo ng labanan, at bilyako o bilyaka ang tawag sa mga manlalahok nito.
- Balagtasan
- Salaysay o Naratibo
- Padula/Drama
Mga Elemento ng Tula
- Saknong - isang grupo ng mga salita sa loob ng isang tula na may dalawa o higit pang taludtod.
- Sukat - bilang ng pantig ng tula.
- Tugma - pinag-isang tunog sa hulihan ng mga taludtod.
- Sining o kariktan - paggamit ng pili, angkop at maririkit na salita. Nagbibigay ng pangkalahatang impresyon sa bumabasa.
- Talinghaga - tumutukoy ito sa paggamit ng matatalinhagang salita at tayutay.
- Tayutay - paggamit ng pagwawangis, pagtutulad, pagtatao ang ilang paraan upang ilantad ang talinghaga sa tula
- Anyo - porma ng tula.
- Tono/Indayog - diwa ng tula.
- Persona - tumutukoy sa nagsasalita sa tula; una, ikalawa o ikatlong panauhan
Tingnan din
Mga link na panlabas
- Mga Halimbawa ng Tula –Ramica Ideas