Avant-garde: Pagkakaiba sa mga binago

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
Content deleted Content added
Ang ibang mga translasyon
m Ibinalik ang mga pagbabago ni 111.125.75.109 (Usapan) patungo sa huling rebisyon ni Jojit fb
Tatak: Rollback
Linya 1: Linya 1:
[[Talaksan:The_Love_of_Zero,_35mm_film_Robert_Florey1928.jpg|right|thumb|''The Love of Zero'', maikling pelikulang avant-garde noong 1927 ni Robert Florey]]
Ang '''''avant-garde''''' (bigkas: {{IPAc-en|ˌ|æ|v|ɒ̃|ˈ|ɡ|ɑːr|d}}; {{IPA-fr|avɑ̃ɡaʁd|lang}}; mula sa Pranses, "nangungunang bantay" na sa literal ay "pangunang hanay ng hukbo") ay mga tao o likha na eksperimental, radikal o sumasaliwa sa nakasanayan na sining, kultura o lipunan. Ito ay maaaring mailarawan na hindi tradisyunal, makabago at mayroong hindi pagtanggap sa una, at maaaring magpahayag ng kritiko tungkol sa relasyon sa pagitan ng prodyuser at konsyumer.
Ang '''''avant-garde''''' (bigkas: {{IPAc-en|ˌ|æ|v|ɒ̃|ˈ|ɡ|ɑːr|d}};<ref>{{Cite web|title=avant-garde adjective - Definition, pictures, pronunciation and usage notes - Oxford Advanced Learner's Dictionary at OxfordLearnersDictionaries.com|url=https://www.oxfordlearnersdictionaries.com/definition/english/avant-garde|language=Ingles}}</ref> {{IPA-fr|avɑ̃ɡaʁd|lang}};<ref>John C. Wells, ''Longman Pronunciation Dictionary'', third edition (Harlow: Longman, 2008) {{ISBN|9781405881180}} (sa Ingles).</ref> mula sa [[wikang Pranses|Pranses]], "nangungunang bantay" na sa literal ay "pangunang hanay ng hukbo")<ref name="dictref">{{Cite web|work=Dictionary.com|title=Avant-garde|url=http://dictionary.reference.com/search?q=avant-garde|access-date=2007-03-14|accessdate=2007-03-14|publisher=Lexico Publishing Group, LLC|language=Ingles}}</ref> ay mga tao o likha na eksperimental, radikal o hindi pangkaraniwan na may kinalaman sa [[sining]], [[Kalinangan|kultura]], o [[lipunan]].<ref name="Picchione2004">John Picchione, ''[https://books.google.com/books?id=-RWKEpZ16gMC&pg=PA64 The New Avant-garde in Italy: Theoretical Debate and Poetic Practices]'' (Toronto: University of Toronto Press, 2004), p. 64 {{ISBN|978-0-8020-8994-6}} (sa Ingles).</ref><ref>Peter Bürger, ''[https://monoskop.org/images/d/d0/Buerger_Peter_The_Theory_of_the_Avant-Garde.pdf Theory of the Avant-Garde]'', English translation by Michael Shaw, Forward by Jochen Schulte-Sasse, Theory and History of Literature, Volume 4 (Manchester University Press, University of Minnesota Press, 1984), {{Mga pahinang kinakailangan|date=August 2016}} (sa Ingles)</ref> . Maari itong kilalanin bilang hindi tradisyunal, estetikong makabagong ideya at pangunahing hindi katanggap-tanggap,<ref name="Kostelanetz">[https://books.google.com/books?id=Tsq6NDST_b0C&pg=PA1997&lpg=PA1997 Kostelanetz, Richard, ''A Dictionary of the Avant-Gardes'', Routledge, May 13, 2013], {{ISBN|1136806202}} (sa Ingles)</ref> at maaring may kritiko sa pagitan ng relasyon ng tagagawa at tagatangkilik.


Ang ''avant-garde'' ay nagtutulak sa limitasyon ng kung ano ang tanggap bilang kasanayan o mga bagay na dapat gawin, na siyang sumasalawak sa realidad ng kultura. Ang ''avant-garde'' ay tinagurian bilang simbolo ng pagkamakabago, na siyang naiiba sa postmodernismo. Madami sa mga alagad ng sining ang patuloy na sumasama sa pagkilos na ito, halimbawa na lamang kung babalikan ang kasaysayan simula sa mga Dada, patungo sa mga Sitwasyonalista hanggang sa mga alagad ng sining na tumatangkilik sa postmodernismo katulad na lamang ng mga makata ng wika noong 1981.
Ang ''avant-garde'' ay nagpapalawak ng hangganan ng kung ano ang katanggap-tanggap na pamantayan at kasalukuyang kalagayan ng mga bagay-bagay, lalo na may kinalaman sa pangkalinangan na saklaw. Ang ''avant-garde'' ay itinuturing ng iba bilang sagisag ng modernismo, na naiiba sa postmodernismo. Maraming mga alagad ng sining ang iniuugnay ang kanilang sarili sa larangan ng ''avant-garde'' at patuloy nananatili sa paggawa nito, mula pa sa kasaysayan ng [[Dada]], patungo sa mga Situwasyonista hanggang sa postmodernismong mga manlilikha katulad ng mga makatang manunulat noong mga 1981.<ref>[http://www.ubu.com/ UBU Web] List of artists from Dada to the present day aligning themselves with the avant-garde (sa Ingles)</ref>


Ang ''avant-garde'' ay nagtataguyod din ng radikal na reporma sa lipunan. Ang kahulugan na ito ang siyang nakapaloob sa isinulat ng Santong si Simonian Olinde Rodrigues sa kanyang sanaysay na "L'artiste, le savant et l'industriel" ("Ang artist, ang siyentipiko, at ang industriyalista", 1825), na siyang naglalaman ng mga unang tala ng paggamit ng ''avant-garde'' sa nakaugaliang gawi: Doon ay tinawag ni Rodrigues ang mga alagad ng sining upang magsilbi bilang avant-garde [ng mga tao], na sinasabing ang kapangyarihan ng sining ay sa katunayan ang pinakamabilis na paraan upang ireporma ang lipunan, pulitika, at ekonomiya.
Isinusulong din ng ''avant-garde'' ang radikal na pagbabago sa lipunan. Itong kahulugan din ang pinukaw ng Santo Simonian Olinde Rodrigues sa kaniyang [[sanaysay]] na ''L'artiste, le savant et l'industriel'' ("Ang artista, ang siyentipiko at ang industriyalista", 1825), na naglalaman ng unang paggamit ng salitang ''avant-garde'' sa pangkaraniwan nitong kahulugan: doon, hinihimok ni Rodrigues ang mga alagad ng sining na “maglingkod bilang ''avant-garde'' [ng mga tao], sinasabi na, “ang kapangyarihan ng sining ang pinakamadali at mabilis na paraan” sa sosyal, politikal at ekonimikal na pagbabago.<ref>Matei Calinescu, ''[https://www.dukeupress.edu/five-faces-of-modernity/ The Five Faces of Modernity: Modernism, Avant-Garde, Decadence, Kitsch, Postmodernism]'' (Durham: [//en.wikipedia.org/wiki/Duke_University_Press Duke University Press], 1987), {{Mga pahinang kinakailangan|date=May 2016}}. (sa Inlges)</ref>

== Mga sanggunian ==
{{reflist}}
[[Kategorya:Mga kilusan sa sining]]
[[Kategorya:Mga kilusan sa sining]]
[[Kategorya:Modernismo]]
[[Kategorya:Modernismo]]

Pagbabago noong 06:04, 5 Setyembre 2018

The Love of Zero, maikling pelikulang avant-garde noong 1927 ni Robert Florey

Ang avant-garde (bigkas: /ˌævɒ̃ˈɡɑːrd/;[1] Pranses: [avɑ̃ɡaʁd];[2] mula sa Pranses, "nangungunang bantay" na sa literal ay "pangunang hanay ng hukbo")[3] ay mga tao o likha na eksperimental, radikal o hindi pangkaraniwan na may kinalaman sa sining, kultura, o lipunan.[4][5] . Maari itong kilalanin bilang hindi tradisyunal, estetikong makabagong ideya at pangunahing hindi katanggap-tanggap,[6] at maaring may kritiko sa pagitan ng relasyon ng tagagawa at tagatangkilik.

Ang avant-garde ay nagpapalawak ng hangganan ng kung ano ang katanggap-tanggap na pamantayan at kasalukuyang kalagayan ng mga bagay-bagay, lalo na may kinalaman sa pangkalinangan na saklaw. Ang avant-garde ay itinuturing ng iba bilang sagisag ng modernismo, na naiiba sa postmodernismo. Maraming mga alagad ng sining ang iniuugnay ang kanilang sarili sa larangan ng avant-garde at patuloy nananatili sa paggawa nito, mula pa sa kasaysayan ng Dada, patungo sa mga Situwasyonista hanggang sa postmodernismong mga manlilikha katulad ng mga makatang manunulat noong mga 1981.[7]

Isinusulong din ng avant-garde ang radikal na pagbabago sa lipunan. Itong kahulugan din ang pinukaw ng Santo Simonian Olinde Rodrigues sa kaniyang sanaysay na L'artiste, le savant et l'industriel ("Ang artista, ang siyentipiko at ang industriyalista", 1825), na naglalaman ng unang paggamit ng salitang avant-garde sa pangkaraniwan nitong kahulugan: doon, hinihimok ni Rodrigues ang mga alagad ng sining na “maglingkod bilang avant-garde [ng mga tao]”, sinasabi na, “ang kapangyarihan ng sining ang pinakamadali at mabilis na paraan” sa sosyal, politikal at ekonimikal na pagbabago.[8]

Mga sanggunian

  1. "avant-garde adjective - Definition, pictures, pronunciation and usage notes - Oxford Advanced Learner's Dictionary at OxfordLearnersDictionaries.com" (sa Ingles).
  2. John C. Wells, Longman Pronunciation Dictionary, third edition (Harlow: Longman, 2008) ISBN 9781405881180 (sa Ingles).
  3. "Avant-garde". Dictionary.com (sa Ingles). Lexico Publishing Group, LLC. Nakuha noong 2007-03-14. {{cite web}}: More than one of |accessdate= at |access-date= specified (tulong)
  4. John Picchione, The New Avant-garde in Italy: Theoretical Debate and Poetic Practices (Toronto: University of Toronto Press, 2004), p. 64 ISBN 978-0-8020-8994-6 (sa Ingles).
  5. Peter Bürger, Theory of the Avant-Garde, English translation by Michael Shaw, Forward by Jochen Schulte-Sasse, Theory and History of Literature, Volume 4 (Manchester University Press, University of Minnesota Press, 1984),[Pahina'y kailangan] (sa Ingles)
  6. Kostelanetz, Richard, A Dictionary of the Avant-Gardes, Routledge, May 13, 2013, ISBN 1136806202 (sa Ingles)
  7. UBU Web List of artists from Dada to the present day aligning themselves with the avant-garde (sa Ingles)
  8. Matei Calinescu, The Five Faces of Modernity: Modernism, Avant-Garde, Decadence, Kitsch, Postmodernism (Durham: Duke University Press, 1987),[Pahina'y kailangan]. (sa Inlges)