Fediverse: Pagkakaiba sa mga binago

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
Content deleted Content added
Laibcoms (usapan | ambag)
Updated ref/cite to Cite web for auto-translation.
Laibcoms (usapan | ambag)
m Additional translations
Linya 291: Linya 291:


== Tingnan din ==
== Tingnan din ==
* [[Comparison of software and protocols for distributed social networking]]

* Paghahambing ng software at mga protocol para sa ibinahagi sa mga social networking


== Mga sanggunian ==
== Mga sanggunian ==
Linya 298: Linya 297:


== Panlabas na mga link ==
== Panlabas na mga link ==
<!-- the order is reverse chronological -->
* the-federation.info: [https://the-federation.info Fediverse statistics]
* fediverse.network: [https://fediverse.network Statistics on the fediverse]
* acitvitypub.rocks: [https://activitypub.rocks/implementation-report/ ActivityPub Implementation reports]. Hinango 2018-08-18.
* w3.org: [https://www.w3.org/wiki/Socialwg/ActivityPub_network Socialwg/ActivityPub network]. Hinango 2018-08-18.
* gitlab.com/fediverse: [https://gitlab.com/fediverse/fediverse.gitlab.io/issues/8 Are we counting any project implementing ActivityPub as part of the fediverse? #8]. Hinango 2018-08-18.
* boinboing.net (published on 2018-07-18): [https://boingboing.net/2018/07/18/platform-independence.html Facebook Domination vs. Self-Determination]
* heise.de (Monika Ermert , published on 2018-06.18): [https://www.heise.de/newsticker/meldung/No-Spy-Konferenz-CryptoParties-sind-out-mehr-Fediverse-ist-in-4080443.html No-Spy Konferenz: CryptoParties sind out, mehr Fediverse ist in] (german)
* fediverse.party (@lostinlight, published on 2018-06): [https://fediverse.party/en/post/fediverse-saves-from-pickup-artists-and-7-more-reasons-to-join/ Fediverse saves you from pickup artists, and 7 more reasons you should make a Fediverse account]
* Mittelbayerische (Leena Simon, published on 2018.04.13): [https://www.mittelbayerische.de/politik-nachrichten/alternativen-zu-facebook-21771-art1637088.html Alternativen zu Facebook]
* medium.com (Sean Tilley, published on 2018-04-24): [https://medium.com/we-distribute/blushy-crushy-fediverse-idol-a-chat-with-lain-about-pleroma-4ff578b99752 Blushy-Crushy Fediverse Idol: A Chat with Lain about Pleroma]
* medium.com (Ian, published on 2018-04-02): [https://medium.com/syntomic/the-post-facebook-social-network-d938748be527 The Post-Facebook Social Network]
* scsroom.de (Alexander Kallenbach, published on 2018-01-16): [https://scroom.de/the-fediverse-strikes-back-mastodon-und-die-hoffnung-auf-eine-befreiung-unserer-sozialen-netzwerke/ The Fediverse strikes back – Mastodon und die Hoffnung auf eine Befreiung unserer Sozialen Netzwerke] (german)
* medium.com (Sean Tilley, published on 2017-10-10): [https://medium.com/we-distribute/got-zot-mike-macgirvin-45287601ff19 Got Zot — Mike Macgirvin on building your own apps and protocols]
* zdnet.com (Eileen Brown, published on 2017-04-17): [https://www.zdnet.com/article/is-mastodon-the-new-social-media-star-or-imploding-black-hole/ Is Mastodon the new social media star, or imploding black hole?]
* coactivate.org (published on 2017-04-01): [https://www.coactivate.org/projects/disintermedia/blog/2017/04/01/a-brief-history-of-the-gnu-social-fediverse-and-the-federation/ a brief history of the gnu social fediverse]


* the-federation.info: [https://the-federation.info Fediverse mga istatistika]
* fediverse.network: [https://fediverse.network mga Istatistika sa mga fediverse]
* acitvitypub.bato: [https://activitypub.rocks/implementation-report/ ActivityPub Pagpapatupad ng mga ulat]. Kinuha sa 2018-08-18.
* w3.org: [https://www.w3.org/wiki/Socialwg/ActivityPub_network Socialwg/ActivityPub network]. Kinuha sa 2018-08-18.
* gitlab.com/fediverse: [https://gitlab.com/fediverse/fediverse.gitlab.io/issues/8 kami Ay pagbibilang sa anumang proyekto pagpapatupad ng ActivityPub bilang bahagi ng fediverse? #8]. Kinuha sa 2018-08-18.
* boinboing.net (nai-publish sa 2018-07-18): [https://boingboing.net/2018/07/18/platform-independence.html Facebook Pangingibabaw kumpara sa] [https://boingboing.net/2018/07/18/platform-independence.html Self-Pagpapasiya]
* heise.de (Monika Ermert , na-publish sa 2018-06.18): [https://www.heise.de/newsticker/meldung/No-Spy-Konferenz-CryptoParties-sind-out-mehr-Fediverse-ist-in-4080443.html Walang-Spy Konferenz: CryptoParties sind out, mehr Fediverse ist sa] (aleman)
* fediverse.party (@lostinlight, na-publish sa 2018-06): [https://fediverse.party/en/post/fediverse-saves-from-pickup-artists-and-7-more-reasons-to-join/ Fediverse sine-save sa iyo mula sa pickup artists, at 7 higit pang mga kadahilanan na dapat mong gumawa ng isang Fediverse account]
* Mittelbayerische (Leena Simon, na-publish sa 2018.04.13): [https://www.mittelbayerische.de/politik-nachrichten/alternativen-zu-facebook-21771-art1637088.html Alternativen zu Facebook]
* medium.com (Sean Tilley, na-publish sa 2018-04-24): [https://medium.com/we-distribute/blushy-crushy-fediverse-idol-a-chat-with-lain-about-pleroma-4ff578b99752 Blushy-Crushy Fediverse Idol: Isang Chat na may Lain tungkol sa Pleroma]
* medium.com (Ian, na-publish sa 2018-04-02): [https://medium.com/syntomic/the-post-facebook-social-network-d938748be527 Ang Post na ito-Facebook Social Network]
* scsroom.de (Alexander Kallenbach, na-publish sa 2018-01-16): [https://scroom.de/the-fediverse-strikes-back-mastodon-und-die-hoffnung-auf-eine-befreiung-unserer-sozialen-netzwerke/ Ang Fediverse strike bumalik – Mastodon und die Hoffnung auf eine Befreiung unserer Sozialen Netzwerke] (aleman)
* medium.com (Sean Tilley, na-publish sa 2017-10-10): [https://medium.com/we-distribute/got-zot-mike-macgirvin-45287601ff19 Nakuha Zot — Mike Macgirvin sa pagbuo ng iyong sariling mga app at mga protocol]
* zdnet.com (Eileen Kayumanggi, nai-publish sa 2017-04-17): [https://www.zdnet.com/article/is-mastodon-the-new-social-media-star-or-imploding-black-hole/ Ay Mastodon ang bagong social media star, o imploding black hole?]
* coactivate.org (nai-publish sa 2017-04-01): [https://www.coactivate.org/projects/disintermedia/blog/2017/04/01/a-brief-history-of-the-gnu-social-fediverse-and-the-federation/ ang isang maikling kasaysayan ng ang gnu social fediverse]
[[Kategorya:Malayang software]]
[[Kategorya:Malayang software]]
[[Kategorya:Social network]]
[[Kategorya:Social network]]

Pagbabago noong 22:01, 15 Setyembre 2018

Panukalang logo para Fediverse
Panukalang logo para Fediverse (mono)

Fediverse (isang pagsasama ng mga katagang Ingles na "federation" at "universe") ay ang grupo ng mga server na konektado sa isa't-isa na ginagamit para sa pag-lathala sa web (tulad ng social networking, microblog o mga website) at nagho-host ng file. Ang mga user ay makagagawa ng tinatawag na identity sa kahit na anong serve na gumagamit ng Fediverse software. Ang identity ay magagamit upang makipag-usap hindi lamang sa mga user ng parehong server ngunit sa ibang mga user sa iba pang servers sa Fediverse na gumagamit ng software na may suporta sa isa o higit pang mga komunikasyon protocol na sundin ang mga bukas na mga pamantayan.[1] Bilang isang identity sa fediverse, ang isang useray maaaring makipagpalitan ng mga pribadong mensahe o iba pang data sa iba pang mga identity o sundan ang mga post ng ibang mga identity. Sa ilang mga kaso, maaari mo ring ipakita o ibahagi ang mga data (video, audio, sulat at iba pang mga file) sa publiko o sa isang piniling grupo ng mga pagkakakilanlan at payagan ang iba pang mga pagkakakilanlan upang i-edit ang iyong data (tulad ng isang kalendaryo o isang address book).

Kasaysayan

Noong 2008, itinatag ang social network na identi.ca ni Evan Prodromou. Inilathala niya ang software GNU Social sa ilalim ng isang malayang lisensya (GNU General Affero Public License, AGPL). Bukod sa server, identi.ca, mayroong lamang ng ilang mga iba pang mga pagkakataon na umiiral na, patakbuhin sa pamamagitan ng mga tao para sa kanilang sariling paggamit. Ito ay nagbago sa 2011/2012 kapag identi.ca lumipat sa isa pang software na tinatawag na pump.io. Ang ilang mga bagong GNU mga Social na mga pagkakataon ay nilikha. Sa parehong oras bilang GNU Panlipunan, iba pang mga proyekto tulad ng Friendica, Hubzilla [2], Mastodon o Pleroma [3] isinama ang OStatus protocol, sa gayon ay pagpapalawak ng ang fediverse.

Samantala, ang iba pang mga mga protocol komunikasyon ay lumaki na kung saan ay isinama sa iba't ibang grado sa mga platform. Noong Enero 2016, ang W3C ipinakita ang ActivityPub protocol, apunta upang mapabuti ang interoperability sa pagitan ng mga platform. Sa kasalukuyan (Agosto 2018), ang protocol ay suportado sa pamamagitan ng labintatlo mga platform (tingnan ang talahanayan sa ibaba).

Komunikasyon protocol na ginamit sa fediverse

Ito ang mga komunikasyon protocol na ginagamit sa fediverse:

  • ActivityPub
  • DFRN [4]
  • diaspora*
  • Buksan Ang Mga Ulap Mesh [5]
  • OStatus at WebSub
  • WebDAV
  • WebFinger
  • Zot [6]

Mga software at plataporma sa Fediverse

Ang mga software na sumasaklaw sa fediverse ay ang lahat ng malayang software. Ang ilan sa kanila ay halintulad sa Twitter sa estilo (tulad ng Mastodon, o ng GNU Social, katulad ng sa mga gawain at ang kanilang mga microblog function na), habang ang iba ay isama ang higit pang mga komunikasyon at transaksyon sa mga pagpipilian na ay sa halip na maihahambing sa Google+ o Facebook (ang ganitong mga bilang ay ang kaso sa Friendica at Hubzilla).

Ang mga sumusunod na mga platform ng software ang ginagamit sa fediverse:

Plataporma Uri ng Serbisyo
ActivityPub DFRN diaspora* Open Cloud Mesh OStatus
WebSub
WebDAV WebFinger Zot
CloutStream Professional Social Network Oo Hindi Hindi Hindi Hindi Hindi Oo Hindi
diaspora* Social Network, Microblogging Hindi [7] [8] Hindi Oo Hindi Hindi Hindi Oo Hindi
Friendica
(f. Friendika; orig. Mistpark)
Social Network Hindi Oo Oo Hindi Oo Oo Oo Hindi
Funkwhale Audio, sound hosting Oo Hindi Hindi Hindi Hindi Hindi Oo Hindi
GNU MediaGoblin file, image, audio, video hosting Hindi [9] Hindi Hindi Hindi Hindi Hindi Oo Hindi
GNUsocial
(f. StatusNet; orig. Laconica)
Microblogging Hindi [10] [11] Hindi Hindi Hindi Oo Hindi Oo Hindi
Hubzilla
(f. RedMatrix; orig. Friendica-Red)
CMS, Social Network, Microblogging, Wiki, Blogging, Image gallery, File hosting Oo Hindi Oo Hindi Oo [2] Oo Oo Oo
Mastodon Microblogging Oo [12] Hindi Hindi Hindi Oo Hindi Oo Hindi
Misskey Microblogging with style Oo Hindi Hindi Hindi Hindi Hindi Oo Hindi
Nextcloud File hosting Oo Hindi Hindi Oo Hindi Oo Oo Hindi
ownCloud File hosting Hindi Hindi Hindi Oo Hindi Oo Oo Hindi
PeerPx Image hosting Oo Hindi Hindi Hindi Hindi Hindi Oo Hindi
PeerTube Video hosting Oo Hindi Hindi Hindi Hindi Hindi Oo Hindi
PixelFed Image hosting Oo Hindi Hindi Hindi Hindi Hindi Oo Hindi
Pleroma Microblogging Oo Hindi Hindi Hindi Oo [3] Hindi Oo Hindi
Plume Blogging Oo Hindi Hindi Hindi Oo Hindi Oo Hindi
postActiv Microblogging Hindi [13] Hindi Hindi Hindi Oo Hindi Oo Hindi
Prismo Link-sharing Oo Hindi Hindi Hindi Hindi Hindi Oo Hindi
pump.io Microblogging Hindi [14] Hindi Hindi Hindi Hindi [15] Hindi Oo Hindi
Read.as Feed reader Oo [16] Hindi Hindi Hindi Hindi Hindi Oo Hindi
Socialhome Website Hindi [17] Hindi Oo Hindi Hindi Hindi Oo Hindi
Write.as Blogging Oo Hindi Hindi Hindi Hindi Hindi Oo Hindi

Aktwal na pagkalat

Ang mga istatistika ng serbisyo the-federation.info estado para sa ika-18 ng agosto sa 2018 mga sumusunod na data tungkol sa mga fediverse. Ang mga istatistika ay hindi sumasalamin sa buong fediverse. [18]

  • Bilang ng mga instance (server): 2,291
  • Bilang ng mga identity: 2,474,835
  • Bilang ng mga post: 9,837,589
  • Bilang ng mga komento: 4,415,169

Tingnan din

Mga sanggunian

  1. "Mastodon User Guide". Inarkibo mula sa ang orihinal noong 2017-04-09. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (tulong)
  2. 2.0 2.1 framagit.org/hubzilla/. "gnusoc · master · hubzilla / addons". Nakuha noong 2018-07-17. {{cite web}}: More than one of |author= at |last= specified (tulong)
  3. 3.0 3.1 pleroma.social. "Pleroma". Nakuha noong 2018-07-17. {{cite web}}: More than one of |author= at |last= specified (tulong)
  4. github.com/friendica/. "DFRN2" (PDF). Nakuha noong 2018-08-18. {{cite web}}: More than one of |author= at |last= specified (tulong)
  5. wiki.geant.org. "Open Cloud Mesh". Nakuha noong 2018-08-18. {{cite web}}: More than one of |author= at |last= specified (tulong)
  6. project.hibzilla.org. "Zot Protocol". Nakuha noong 2018-08-18. {{cite web}}: More than one of |author= at |last= specified (tulong)
  7. diaspora*. "Support ActivityPub #7422". Nakuha noong 2018-08-18.
  8. diaspora*. "Let's talk about ActivityPub". Nakuha noong 2018-08-18.
  9. GNU MediaGoblin. "Move federation code to ActivityPub spec #5503". Nakuha noong 2018-08-18.
  10. GNU social. "Support ActivityPub #256". Nakuha noong 2018-08-18.
  11. GNU social. "Plugin". Nakuha noong 2018-08-18.
  12. Mastodon. "ActivityPub support #1557". Nakuha noong 2018-08-18.
  13. postActiv. "ActivityPub support #97". Nakuha noong 2018-08-18.
  14. pump.io. "ActivityPub support #1241". Nakuha noong 2018-08-18.
  15. pump.io. "OStatus #8". Nakuha noong 2018-08-18.
  16. Read.as. "Long-form ActivityPub-enabled reader". Nakuha noong 2018-08-29.
  17. Socialhome. "Federation - ActivityPub support is work in progress". Nakuha noong 2018-09-16.
  18. the-federation.info. "The Federation - Welcome to the new social web". Nakuha noong 2018-08-18. {{cite web}}: More than one of |author= at |last= specified (tulong)

Panlabas na mga link