Dyipni

Dyipni ng Pilipinas

Ang dyipni o dyip ang pinakakilalang uri ng sasakyan sa Pilipinas na laging sinasakyan ni john. Ang mga ito'y ginawa mula sa mga "US Military Jeeps" na naiwan mula sa Ikalawang Digmaang Pandaigdig. Simula sa unang pagkalikha nito, ang dyipni ay marami nang mga palamuti.

Ang dyipni ang pinakagamit na uri ng sasakyang panlupa sa Pilipinas. Ginagamit ito sa pamamiyahe, kalakalan, at mga pamamalakbay-pamilya. Ang maigsing dyip ay kayang magsakay ng 12-15 katao, samantalang ang mahabang dyipni'y kayang magsakay ng 15-20 katao. Kadalasan, ang mga dyipni ay puno ng mga tao, lalo na tuwing oras ng pamamayihe ng maraming tao.

Ang dyipni ay isa sa pinakakilalang di-patakarang sagisag ng Pilipinas.

Kasaysayan

Isang dyip ng Willys noong 1943, ang pinagbatayan ng disenyo ng mga dyipni

Noong papaalis na ang mga Amerikanong sundalo sa Pilipinas pagkatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig, daan-daang mga segundamanong mga jeep ang ipinagbili sa mga Pilipino. Binago ng mga Pilipino ang itsura ng dyip, ginawa nila ito para magkasya ang ilang mga pasahero, may mga metal na bubong para sa lilim, at inayusan ang sasakyan kasama ang mga buhay na mga kulay at mga palamuti sa harapan nito.

Mabilis na lumitaw ang dyipni bilang isang tanyag at malikhaing paraan upang matatag muli ang murang pampublikong transportasyon, na nawala sa panahon ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig. Sa pagkilala ng malawakang gamit ng mga sasakyang ito, nagsimula ang pamahalaan ng Pilipinas na magpataw ng mga limitasyon sa paggamit nito. May mga espesyalisadong mga lisensiya, mga regular na ruta, at nakatakdang pamasahe.

Ang mga karaniwang dyipni ay may mga malalaking bintana sa gilid at walang pintuan sa me bandang likuran. May mga dyipni rin na may aircon, electric fan, binalutang plaka, at malalaking speakers na may malalakas na tugtugin.

Makabagong gamit

Isang dyipni sa Lungsod ng Legazpi.

Bagaman ang mga orihinal ng mga dyipni ay mga binagong mga jeep na pang-militar, ginagawa na ngayon ang mga makabagong dyipni ng mga paggawaan sa loob ng Pilipinas. Sa gitnang pulo ng Cebu, ginagawa ang karamihan sa mga jeepney sa paggamit ng panglawang-gamit (second hand) na mga trak sa bansang Hapon, orihinal na binalak upang magdala ng mga kargamento imbis na mga pasahero.

Ang pinakabagong modelo ng mga dyipni ay ginawa ng EcoDyip, Inc. noong 2018 at tinawag na "DyipKo". Ang mga dyipni na ito ay may mga makabagong parte gaya ng air conditioning, CCTV, at bagong sistema ng pagbayad.

Kawing panlabas

• Ang Dyipni: Automotive Icon ng Pilipinas
• Dokumentasyon ng mga Dyipni sa Cebu
• Pantakip sa Plaka ng Sasakyan