Pang-uri: Pagkakaiba sa mga binago
Content deleted Content added
m Nakaprotekta ang "Pang-uri": Labis na bandalismo/pambababoy: Protected the page due to persistent vandalism from anon users ([Pagpatnugot=Iharang ang mga hindi nakarehistrong mga tagagamit] (walang katiyakan) [Ilipat=Iharang ang mga hindi nakarehis... |
Changed and added some stuff to the "kaantasan ng pang-uri" |
||
Linya 3: | Linya 3: | ||
Ang mga pinakakinikilalang mga pang-uri ay iyong mga salita katulad ng ''malaki'', ''matanda'' at ''nakakapagod'' na sinasalarawan ang [[mga tao]], mga lugar, o mga bagay. |
Ang mga pinakakinikilalang mga pang-uri ay iyong mga salita katulad ng ''malaki'', ''matanda'' at ''nakakapagod'' na sinasalarawan ang [[mga tao]], mga lugar, o mga bagay. |
||
== Kayarian ng |
== Kayarian ng Pang-uri == |
||
May apat na anyo ang mga pang-uri. Ito ay ang mga sumusunod: |
May apat na anyo ang mga pang-uri. Ito ay ang mga sumusunod: |
||
* Payak - Ito'y binubuo ng mga salitang-ugat lamang. Mga halimbawa: hinog, sabog, ganda, |
* Payak - Ito'y binubuo ng mga salitang-ugat lamang. Mga halimbawa: hinog, sabog, ganda, |
||
Linya 10: | Linya 10: | ||
* Tambalan - Ito'y binubuo ng dalawang salitang pinagtatambal. Mga halimbawa: ningas-kugon, ngiting-aso, balat-sibuyas, kapit-tuko at bahag buntot. |
* Tambalan - Ito'y binubuo ng dalawang salitang pinagtatambal. Mga halimbawa: ningas-kugon, ngiting-aso, balat-sibuyas, kapit-tuko at bahag buntot. |
||
== Uri ng |
== Uri ng Pang-uri == |
||
May tatlong uri ang mga pang-uri. Ito ay ang mga sumusunod: |
May tatlong uri ang mga pang-uri. Ito ay ang mga sumusunod: |
||
* Pang-uring naglalarawan - Nagpapakilala ng uri o kabagayan ng isang pangngalan o panghalip. |
* Pang-uring naglalarawan - Nagpapakilala ng uri o kabagayan ng isang pangngalan o panghalip. |
||
Linya 20: | Linya 20: | ||
**Kardinal na pahalaga - nagsasaad ng halaga ng mga bagay. |
**Kardinal na pahalaga - nagsasaad ng halaga ng mga bagay. |
||
== Kaantasan ng |
== Kaantasan ng Pang-uri == |
||
May tatlong kaantasan ng pang-uri. |
|||
* Lantay -naglalarawan ang pang-uring lantay ng isang pangngalan o panghalip na walang pinaghahambingan. |
|||
* |
* Lantay - naglalarawan lamang ng isa o payak na pangngalan o panghalip. |
||
* Pahambing - ginagamit sa pagtutulad ng dalawang pangngalan o panghalip |
|||
* Pasukdol -ang pasukdol ay katangiang namumukod o nagngingibabaw sa lahat ng pinaghahambingan. |
|||
** Magkatulad - ang paghahambing kung patas sa katangian ang pinagtutulad |
|||
** Di-magkatulad - ang paghahambing kung nagbibigay ito ng diwa ng pagkakait, pagtanggi o pagsalungat |
|||
*** Palamang - may higit na positibong katangian ang inihahambing sa bagay na pinaghahambing |
|||
*** Pasahol - may hugit na negatibong katangian ang pinaghahambingan |
|||
* Pasukdol - pinakadulong digri ng kaantasan |
|||
{| class="wikitable" |
|||
! rowspan="3" |Lantay |
|||
! colspan="3" |Pahambing |
|||
! rowspan="3" |Pasukdol |
|||
|- |
|||
! rowspan="2" |Magkatulad |
|||
! colspan="2" |Di-magkatulad |
|||
|- |
|||
!Palamang |
|||
!Pasahol |
|||
|- |
|||
|pangit |
|||
|kasing-pangit |
|||
|higit na pangit |
|||
|di-gaanong pangit |
|||
|pinakapangit |
|||
|- |
|||
|maganda |
|||
|singganda |
|||
|mas maganda |
|||
|di-masyadong maganda |
|||
|ubod ng ganda |
|||
|- |
|||
|mabango |
|||
|magkasing-bango |
|||
|lalong mabango |
|||
|di-gasinong mabango |
|||
|tunay na mabango |
|||
|} |
|||
== Mga sanggunian == |
== Mga sanggunian == |
Pagbabago noong 10:30, 15 Hunyo 2019
Ang pang-uri ay isang bahagi ng pananalita na binabago ang isang pangngalan, karaniwang sinasalarawan nito o ginagawang mas partikular ito. Gayon man, hindi kinikilalang uri ng salita sa pangkalahatan ang pang-uri; sa ibang salita, may mga ilang wika ang hindi gumagamit ng mga pang-uri.[kailangan ng sanggunian] Ang pang-uri ay nagbibigay ng turing sa isang pangngalan o panghalip. Ang mga pinakakinikilalang mga pang-uri ay iyong mga salita katulad ng malaki, matanda at nakakapagod na sinasalarawan ang mga tao, mga lugar, o mga bagay.
Kayarian ng Pang-uri
May apat na anyo ang mga pang-uri. Ito ay ang mga sumusunod:
- Payak - Ito'y binubuo ng mga salitang-ugat lamang. Mga halimbawa: hinog, sabog, ganda,
- Maylapi - Ito'y mga salitang-ugat na kinakabitan ng mga panlaping Ka-, ma-, main, ma-hin, -in, -hin, mala-, kasing-, kasim-, kasin-, sing-, sim-, -sin, at kay-,
- Inuulit - Ito'y binubuo sa pamamagitan ng pag-ulit ng buong salita o bahagi ng salita. Mga halimbawa: pulang-pula,puting-puti,araw-araw gabi-gabi. hindi inuulit ang mga salitang: halo-halo, paru-paro.
- Tambalan - Ito'y binubuo ng dalawang salitang pinagtatambal. Mga halimbawa: ningas-kugon, ngiting-aso, balat-sibuyas, kapit-tuko at bahag buntot.
Uri ng Pang-uri
May tatlong uri ang mga pang-uri. Ito ay ang mga sumusunod:
- Pang-uring naglalarawan - Nagpapakilala ng uri o kabagayan ng isang pangngalan o panghalip.
- Pang-uring pamilang - Nagpapakita ng bilang ng pangngalan o panghalip.
- Pamilang na panunuran o ordinal - ginagamit sa pagpapahayag ng pagkakasunud-sunod ng tao, bagay, hayop, lugar at gawain. May panlapi itong ika- o pang-.
- Pantangi-sinasabi ang tiyak na pangngalan.
- Kardinal na pamahagi - ginagamit kung may kabuuang binabahagi o pinaghahati-hati.
- Kardinal na palansak o papangkat-pangkat - nagsasaad ng bukod sa pagsasama-sama ng anumang bilang, tulad ng tao, bagay, pook atbp.
- Kardinal na pahalaga - nagsasaad ng halaga ng mga bagay.
Kaantasan ng Pang-uri
May tatlong kaantasan ng pang-uri.
- Lantay - naglalarawan lamang ng isa o payak na pangngalan o panghalip.
- Pahambing - ginagamit sa pagtutulad ng dalawang pangngalan o panghalip
- Magkatulad - ang paghahambing kung patas sa katangian ang pinagtutulad
- Di-magkatulad - ang paghahambing kung nagbibigay ito ng diwa ng pagkakait, pagtanggi o pagsalungat
- Palamang - may higit na positibong katangian ang inihahambing sa bagay na pinaghahambing
- Pasahol - may hugit na negatibong katangian ang pinaghahambingan
- Pasukdol - pinakadulong digri ng kaantasan
Lantay | Pahambing | Pasukdol | ||
---|---|---|---|---|
Magkatulad | Di-magkatulad | |||
Palamang | Pasahol | |||
pangit | kasing-pangit | higit na pangit | di-gaanong pangit | pinakapangit |
maganda | singganda | mas maganda | di-masyadong maganda | ubod ng ganda |
mabango | magkasing-bango | lalong mabango | di-gasinong mabango | tunay na mabango |