Lagos: Pagkakaiba sa mga binago

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
Content deleted Content added
JWilz12345 (usapan | ambag)
Lam-ang (usapan | ambag)
m isinalin ang mga petsa at inayos ang mga sanggunian
Linya 10: Linya 10:
| image_flag = flag of Lagos.svg
| image_flag = flag of Lagos.svg
| image_seal =
| image_seal =
| nickname = ''Eko akete'', ''Lasgidi''<ref>{{cite news |url= http://premiumtimesng.com/sports/5817-18th-national-sports-festival-lagos-unveils-logo-mascot-and-website.html |title=18th National Sports Festival: Lagos unveils Logo, mascot and website |date=18 June 2012 |work=[[Premium Times]] |accessdate=2 October 2012 |location= Abuja, Nigeria}}</ref><ref>{{cite news |url= http://www.thisdaylive.com/articles/eko-2012-building-branding-through-sports/122890/ |title= Eko 2012: Building Branding through Sports, Articles |date=22 August 2012 |work=[[ThisDay]] |accessdate=2 October 2012 |location=Lagos, Nigeria |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20131224112111/http://www.thisdaylive.com/articles/eko-2012-building-branding-through-sports/122890/ |archivedate= 24 December 2013 |df=dmy-all}}</ref>
| nickname = ''Eko akete'', ''Lasgidi''<ref>{{cite news |url= http://premiumtimesng.com/sports/5817-18th-national-sports-festival-lagos-unveils-logo-mascot-and-website.html |title=18th National Sports Festival: Lagos unveils Logo, mascot and website |date=18 Hunyo 2012 |work=[[Premium Times]] |accessdate=2 Oktubre 2012 |location= Abuja, Nigeria}}</ref><ref>{{cite news |url= http://www.thisdaylive.com/articles/eko-2012-building-branding-through-sports/122890/ |title= Eko 2012: Building Branding through Sports, Articles |date=22 August 2012 |work=[[ThisDay]] |accessdate=2 Oktubre 2012 |location=Lagos, Nigeria |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20131224112111/http://www.thisdaylive.com/articles/eko-2012-building-branding-through-sports/122890/ |archivedate= 24 Disyembre 2013 |df=dmy-all}}</ref>
| motto = ''Èkó ò ní bàjé o!''
| motto = ''Èkó ò ní bàjé o!''
| image_map = Location of Lagos.png
| image_map = Location of Lagos.png
Linya 22: Linya 22:
| subdivision_name = {{flag|Nigeria}}
| subdivision_name = {{flag|Nigeria}}
| subdivision_type1 = [[Mga estado ng Nigeria|Estado]]
| subdivision_type1 = [[Mga estado ng Nigeria|Estado]]
| subdivision_type2 = [[Mga lugar ng lokal na pamahalaan ng Nigeria|(Mga) LGA]]{{refn|group=note|Ang Kalakhang Lagos ay binubuo ng 16 sa 20 LGA ng Estado ng Lagos, na hindi kinabibilangan ng [[Badagry]], [[Epe, Estado ng Lagos|Epe]], [[Ibeju-Lekki]] at [[Ikorodu]].<ref name="metrolagospop">{{cite web |url= http://www.citypopulation.de/php/nigeria-metrolagos.php |title=Metro Lagos (Nigeria): Local Government Areas |publisher=City Population |date=21 March 2015 |accessdate= 26 October 2015}}</ref><ref name="metropolitan Lagos">{{cite web |url= https://ng.boell.org/2015/07/02/lagos-and-its-potentials-economic-growth |title=Lagos and Its Potentials for Economic Growth |date=2 July 2015 |accessdate= 26 October 2015}}</ref>}}
| subdivision_type2 = [[Mga lugar ng lokal na pamahalaan ng Nigeria|(Mga) LGA]]{{refn|group=note|Ang Kalakhang Lagos ay binubuo ng 16 sa 20 LGA ng Estado ng Lagos, na hindi kinabibilangan ng [[Badagry]], [[Epe, Estado ng Lagos|Epe]], [[Ibeju-Lekki]] at [[Ikorodu]].<ref name="metrolagospop">{{cite web |url= http://www.citypopulation.de/php/nigeria-metrolagos.php |title=Metro Lagos (Nigeria): Local Government Areas |publisher=City Population |date=21 Marso 2015 |accessdate= 26 Oktubre 2015}}</ref><ref name="metropolitan Lagos">{{cite web |url= https://ng.boell.org/2015/07/02/lagos-and-its-potentials-economic-growth |title=Lagos and Its Potentials for Economic Growth |date=2 Hulyo 2015 |accessdate= 26 Oktubre 2015}}</ref>}}
| subdivision_name1 = [[Estado ng Lagos|Lagos]]
| subdivision_name1 = [[Estado ng Lagos|Lagos]]
| subdivision_name2 = {{collapsible list |title=Talaan ng mga LGA
| subdivision_name2 = {{collapsible list |title=Talaan ng mga LGA
Linya 30: Linya 30:
| established_title = Tinirahan
| established_title = Tinirahan
| established_date = Ika-15 na dantaon
| established_date = Ika-15 na dantaon
| founder = Sub-pangkat na [[mga Awori]] ng [[mga Yoruba]]<ref name=urban/>
| founder = Sub-pangkat na [[mga Awori]] ng [[mga Yoruba]]<ref name=urban>{{cite book|url=https://books.google.com.ng/books?id=wKc5DQAAQBAJ&pg=PA427&dq=|page=427|title=Encyclopedia of Urban Studies|author= Ray Hutchison|publisher=SAGE|year=2009|isbn=978-1-412-9143-21}}</ref>
| seat_type =
| seat_type =
| seat =
| seat =
Linya 46: Linya 46:
| population_total = 6,048,430
| population_total = 6,048,430
| population_as_of = Senso 2006
| population_as_of = Senso 2006
| population_footnotes = {{refn|group=note|Ang Kalakhang Lagos ay binubuo ng 16 sa 20 LGA ng Estado ng Lagos, na hindi kinabibilangan ng: [[Badagry]], [[Epe, Estado ng Lagos|Epe]], [[Ibeju-Lekki]] at [[Ikorodu]].<ref name="metrolagospop"/><ref>{{cite web | url=http://www.citypopulation.de/php/nigeria-admin.php?adm1id=NGA025 | title=Lagos (State, Nigeria) | publisher=population.de | accessdate=25 July 2016}}</ref>}}
| population_footnotes = {{refn|group=note|Ang Kalakhang Lagos ay binubuo ng 16 sa 20 LGA ng Estado ng Lagos, na hindi kinabibilangan ng: [[Badagry]], [[Epe, Estado ng Lagos|Epe]], [[Ibeju-Lekki]] at [[Ikorodu]].<ref name="metrolagospop"/><ref>{{cite web | url=http://www.citypopulation.de/php/nigeria-admin.php?adm1id=NGA025 | title=Lagos (State, Nigeria) | publisher=population.de | accessdate=25 Hulyo 2016}}</ref>}}
| population_density_km2 = 6,871
| population_density_km2 = 6,871
| population_est = 16,060,303<ref name="LASG">{{cite web |url= http://www.lagosstate.gov.ng/pagelinks.php?p=6 |title= Population-Lagos State |publisher=[[Lagos State Government]] |accessdate=21 February 2016 |archiveurl= https://web.archive.org/web/20151018094514/http://www.lagosstate.gov.ng/pagelinks.php?p=6 |archive-date= 18 October 2015}}</ref>
| population_est = 16,060,303<ref name="LASG">{{cite web |url= http://www.lagosstate.gov.ng/pagelinks.php?p=6 |title= Population-Lagos State |publisher=Lagos State Government |accessdate=21 Pebrero 2016 |archiveurl= https://web.archive.org/web/20151018094514/http://www.lagosstate.gov.ng/pagelinks.php?p=6 |archive-date= 18 Oktubre 2015}}</ref>
| pop_est_as_of = Pagtataya ng [[Lagos State Government|LASG]] noong 2012
| pop_est_as_of = Pagtataya ng [[Lagos State Government|LASG]] noong 2012
| population_urban = 13,123,000<ref name=Demographia>{{cite book |author1=Demographia |title=Demographia World Urban Areas |date=January 2015 |edition=11th |url= http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |accessdate=2 March 2015}}</ref>
| population_urban = 13,123,000<ref name=Demographia>{{cite book |author1=Demographia |title=Demographia World Urban Areas |date=Enero 2015 |edition=11th |url= http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |accessdate=2 Marso 2015}}</ref>
| population_density_urban_km2 = 14,469
| population_density_urban_km2 = 14,469
| population_metro = 21,000,000 (pagtataya)<ref name="Lagos State Government"/>
| population_metro = 21,000,000 (pagtataya)<ref name="Lagos State Government"/>
Linya 59: Linya 59:
| demographics1_footnotes =
| demographics1_footnotes =
| demographics1_title1 =
| demographics1_title1 =
| area_code = [[Mga bilang ng telepono sa Nigeria|010]]<ref>{{cite book |url= https://books.google.com/books?id=fwuQ71ZbaOcC&pg=PA87&redir_esc=y |title= Bradt Travel Guides |edition=3rd |publisher= Paperback |isbn=978-1-8416-2397-9 |first= Lizzie |last=Williams |page=87 |accessdate= 26 July 2014}}</ref>
| area_code = [[Mga bilang ng telepono sa Nigeria|010]]<ref>{{cite book |url= https://books.google.com/books?id=fwuQ71ZbaOcC&pg=PA87&redir_esc=y |title= Bradt Travel Guides |edition=3rd |publisher= Paperback |isbn=978-1-8416-2397-9 |first= Lizzie |last=Williams |page=87 |accessdate= 26 Hulyo 2014}}</ref>
| website =
| website =
| footnotes = {{reflist|group=lower-alpha}}
| footnotes = {{reflist|group=lower-alpha}}
Linya 68: Linya 68:
| demographics1_title3 =
| demographics1_title3 =
| demographics1_info3 =
| demographics1_info3 =
| gini = $5,360
| gini_year =
| gini_category = Newly Emerging Economy
| timezone = [[Oras ng Kanlurang Aprika|WAT]] (UTC+1)
| timezone = [[Oras ng Kanlurang Aprika|WAT]] (UTC+1)
| utc_offset = +1
| utc_offset = +1
Linya 78: Linya 75:
<!-- Nagtatapos dito ang Infobox !-->
<!-- Nagtatapos dito ang Infobox !-->


Ang '''Lagos''' ({{IPAc-en|ˈ|l|eɪ|ɡ|ɒ|s}};<ref>{{cite web |url= http://www.oxforddictionaries.com/definition/english/lagos |title=Lagos |publisher= Oxford Dictionary |accessdate=28 November 2015}}</ref> {{Lang-yo|Èkó}}) ay isang [[lungsod]] sa [[Estado ng Nigeria|estado]] ng [[Estado ng Lagos|Lagos]], [[Nigeria]]. Kasama ang karugtong nitong ''[[conurbation]]'',ang lungsod ay [[Talaan ng mga lungsod sa Nigeria#Talaan ng mga lungsod ayon sa populasyon|ang pinakamatao sa Nigeria]] at sa [[Aprika|kontinente ng Aprika]]. Isa ito sa pinakamabilis na lumalagong lungsod sa mundo<ref>{{cite book |url= https://books.google.com/books?id=tk5TP7bsXnkC&pg=PA202&dq= |title=African Cities Driving the NEPAD Initiative |agency= UN-HABITAT |year=2006 |isbn= 978-9-211318159 |page=202}}</ref><ref>{{cite book |url= https://books.google.com/books?id=sMnj88kYVmcC&pg=PT60&dq= |title=Key Concepts in Creative Industries |page=47 |author1= John Hartley |author2=Jason Potts |author3=Terry Flew|author4= Stuart Cunningham |author5= Michael Keane|author6= John Banks |publisher= SAGE |year=2012 |isbn=978-1-446-2028-90}}</ref><ref>{{cite book |url= https://books.google.com/books?id=wQJb1QpZz_4C&pg=PA118&dq= |title=Cultures and Globalization: Cities, Cultural Policy and Governance |page=118 |author1=Helmut K Anheier |author2=Yudhishthir Raj Isar |publisher= SAGE |year=2012 |isbn=978-1-446-2585-07}}</ref><ref>{{cite book |url= https://books.google.com/books?id=oy-de29AtvYC&pg=PA163 |title=Hidden Innovation: Policy, Industry and the Creative Sector (Creative Economy and Innovation Culture Se Series) |author=Stuart Cunningham |publisher= Univ. of Queensland Press |page=163 |year=2013 |isbn= 978-0-702-2509-89}}</ref><ref>{{cite book |url= https://books.google.com/books?id=rQ_ZLuqZT54C&pg=PA71&dq= |title=Cities and Nature |page=7 |publisher=Routledge Critical Introductions to Urbanism and the City |author1= Lisa Benton-Short |author2=John Rennie Short |year=2013 |isbn=978-1-134252749}}</ref><ref name=afropolis>{{cite web |url= https://books.google.com/books?id=9lcn62brtGQC&pg=PA18&dq=|title=Afropolis: City Media Art |author1=Kerstin Pinther |author2=Larissa Förster |author3=Christian Hanussek|publisher=Jacana Media |year=2012 |page=18|isbn=978-1-431-4032-57}}</ref><ref>{{cite book |url= https://books.google.com/books?id=8JPIAwAAQBAJ&pg=PA66&dq= |title=The Land/Ocean Interactions in the Coastal Zone of West and Central Africa Estuaries of the World |author1=Salif Diop |author2= Jean-Paul Barusseau |page=66 |author3=Cyr Descamps |publisher=Springer |year=2014 |isbn=978-3-319-0638-81}}</ref> at isa sa pinakamataong mga [[pook urbano]].<ref>{{cite news |url= https://www.nytimes.com/2014/01/08/opinion/what-makes-lagos-a-model-city.html?_r=0 |title= What Makes Lagos a Model City |newspaper=New York Times |date=7 January 2014 |accessdate=16 March 2015}}</ref><ref name="John Campbell">{{cite news |url= https://www.theatlantic.com/international/archive/2012/07/this-is-africas-new-biggest-city-lagos-nigeria-population-25-million/259611/ |title= This Is Africa's New Biggest City: Lagos, Nigeria, Population 21 Million |author=John Campbell |date=10 July 2012 |work=The Atlantic |location= Washington DC |accessdate= 23 September 2012}}</ref> Ang Lagos ay isang pangunahing [[sentro ng pananalapi]] sa Aprika; ang ''[[megacity]]'' ay may pang-apat na pinakamataas na GDP sa Aprika<ref>{{Cite web|url=https://bigthink.com/strange-maps/richest-cities-in-africa|title=These cities are the hubs of Africa’s economic boom|date=2018-10-04|website=Big Think|language=en|access-date=2019-04-23}}</ref><ref name="metropolitan Lagos"/> at naririto ang isa sa [[Apapa|pinakamalaki at pinakamaabalang mga pantalang pandagat]] sa kontinente.<ref>{{cite web | url= http://businesstech.co.za/news/general/81995/africas-biggest-shipping-ports/ |title= Africa's biggest shipping ports |publisher= Businesstech |date=8 March 2015 |accessdate= 26 October 2015}}</ref><ref>{{cite book |url= https://books.google.com/books?id=E-VwMKQlGjIC |title=Africa, Volume 1 of Cities of the World: a compilation of current information on cultural, geographical, and political conditions in the countries and cities of six continents, based on the Department of State's "post reports" |author1=Brian Rajewski |publisher=Gale Research International, Limited |year=1998 |isbn= 978-0-810-3769-22}}</ref><ref name=global>{{cite book |url= https://books.google.com/books?id=Lzt7BgAAQBAJ&pg=PA315&dq= |page=315 |title= Global Gentrifications: Uneven Development and Displacement |author1=Loretta Lees |author2= Hyun Bang Shin |author3= Ernesto López Morales |publisher=Policy Press |year=2015 |isbn=978-1-447-3134-89}}</ref>
Ang '''Lagos''' ({{IPAc-en|ˈ|l|eɪ|ɡ|ɒ|s}};<ref>{{cite web |url= http://www.oxforddictionaries.com/definition/english/lagos |title=Lagos |publisher= Oxford Dictionary |accessdate=28 Nobyembre 2015}}</ref> {{Lang-yo|Èkó}}) ay isang [[lungsod]] sa [[Estado ng Nigeria|estado]] ng [[Estado ng Lagos|Lagos]], [[Nigeria]]. Kasama ang karugtong nitong ''[[conurbation]]'',ang lungsod ay [[Talaan ng mga lungsod sa Nigeria#Talaan ng mga lungsod ayon sa populasyon|ang pinakamatao sa Nigeria]] at sa [[Aprika|kontinente ng Aprika]]. Isa ito sa pinakamabilis na lumalagong lungsod sa mundo<ref>{{cite book |url= https://books.google.com/books?id=tk5TP7bsXnkC&pg=PA202&dq= |title=African Cities Driving the NEPAD Initiative |agency= UN-HABITAT |year=2006 |isbn= 978-9-211318159 |page=202}}</ref><ref>{{cite book |url= https://books.google.com/books?id=sMnj88kYVmcC&pg=PT60&dq= |title=Key Concepts in Creative Industries |page=47 |author1= John Hartley |author2=Jason Potts |author3=Terry Flew|author4= Stuart Cunningham |author5= Michael Keane|author6= John Banks |publisher= SAGE |year=2012 |isbn=978-1-446-2028-90}}</ref><ref>{{cite book |url= https://books.google.com/books?id=wQJb1QpZz_4C&pg=PA118&dq= |title=Cultures and Globalization: Cities, Cultural Policy and Governance |page=118 |author1=Helmut K Anheier |author2=Yudhishthir Raj Isar |publisher= SAGE |year=2012 |isbn=978-1-446-2585-07}}</ref><ref>{{cite book |url= https://books.google.com/books?id=oy-de29AtvYC&pg=PA163 |title=Hidden Innovation: Policy, Industry and the Creative Sector (Creative Economy and Innovation Culture Se Series) |author=Stuart Cunningham |publisher= Univ. of Queensland Press |page=163 |year=2013 |isbn= 978-0-702-2509-89}}</ref><ref>{{cite book |url= https://books.google.com/books?id=rQ_ZLuqZT54C&pg=PA71&dq= |title=Cities and Nature |page=7 |publisher=Routledge Critical Introductions to Urbanism and the City |author1= Lisa Benton-Short |author2=John Rennie Short |year=2013 |isbn=978-1-134252749}}</ref><ref name=afropolis>{{cite web |url= https://books.google.com/books?id=9lcn62brtGQC&pg=PA18&dq=|title=Afropolis: City Media Art |author1=Kerstin Pinther |author2=Larissa Förster |author3=Christian Hanussek|publisher=Jacana Media |year=2012 |page=18|isbn=978-1-431-4032-57}}</ref><ref>{{cite book |url= https://books.google.com/books?id=8JPIAwAAQBAJ&pg=PA66&dq= |title=The Land/Ocean Interactions in the Coastal Zone of West and Central Africa Estuaries of the World |author1=Salif Diop |author2= Jean-Paul Barusseau |page=66 |author3=Cyr Descamps |publisher=Springer |year=2014 |isbn=978-3-319-0638-81}}</ref> at isa sa pinakamataong mga [[pook urbano]].<ref>{{cite news |url= https://www.nytimes.com/2014/01/08/opinion/what-makes-lagos-a-model-city.html?_r=0 |title= What Makes Lagos a Model City |newspaper=New York Times |date=7 Enero 2014 |accessdate=16 Marso 2015}}</ref><ref name="John Campbell">{{cite news |url= https://www.theatlantic.com/international/archive/2012/07/this-is-africas-new-biggest-city-lagos-nigeria-population-25-million/259611/ |title= This Is Africa's New Biggest City: Lagos, Nigeria, Population 21 Million |author=John Campbell |date=10 Hulyo 2012 |work=The Atlantic |location= Washington DC |accessdate= 23 Setyembre 2012}}</ref> Ang Lagos ay isang pangunahing [[sentro ng pananalapi]] sa Aprika; ang ''[[megacity]]'' ay may pang-apat na pinakamataas na GDP sa Aprika<ref>{{Cite web|url=https://bigthink.com/strange-maps/richest-cities-in-africa|title=These cities are the hubs of Africa’s economic boom|date=2018-10-04|website=Big Think|language=Ingles|access-date=2019-04-23}}</ref><ref name="metropolitan Lagos"/> at naririto ang isa sa [[Apapa|pinakamalaki at pinakamaabalang mga pantalang pandagat]] sa kontinente.<ref>{{cite web | url= http://businesstech.co.za/news/general/81995/africas-biggest-shipping-ports/ |title= Africa's biggest shipping ports |publisher= Businesstech |date=8 March 2015 |accessdate= 26 Oktubre 2015}}</ref><ref>{{cite book |url= https://books.google.com/books?id=E-VwMKQlGjIC |title=Africa, Volume 1 of Cities of the World: a compilation of current information on cultural, geographical, and political conditions in the countries and cities of six continents, based on the Department of State's "post reports" |author1=Brian Rajewski |publisher=Gale Research International, Limited |year=1998 |isbn= 978-0-810-3769-22}}</ref><ref name=global>{{cite book |url= https://books.google.com/books?id=Lzt7BgAAQBAJ&pg=PA315&dq= |page=315 |title= Global Gentrifications: Uneven Development and Displacement |author1=Loretta Lees |author2= Hyun Bang Shin |author3= Ernesto López Morales |publisher=Policy Press |year=2015 |isbn=978-1-447-3134-89}}</ref>


Unang lumitaw ang Lagos bilang isang [[pantalang lungsod]] na nagsimula sa isang kumpól ng mga pulo, na nakapaloob sa kasalukuyang mga pook ng lokal na pamahalan ([[Talaan ng mga pook ng lokal na pamahalaan ng Estado ng Lagos ayon sa populasyon|mga LGA]]) ng [[Pulo ng Lagos]], [[Eti-Osa]], [[Amuwo-Odofin]] at [[Apapa]]. Ang mga pulo ay hinihiwalay ng [[Wawa|mga sapa]] na nakagilid sa timog-kanlurang bunganga ng [[Danaw ng Lagos]], habang nakaprotekta ito mula sa Karagatang Atlantiko sa pamamagitan ng mga [[pulong barrera]] at ng mahabang mga ''[[sand spit]]'' tulad ng Bar Beach na umaabot nang 100 kilometro (62 milya) sa silangan at sa kanluran ng bunganga. Dahil sa mabilis na urbanisasyon, lumawak ang lungsod pakanluran ng danaw upang masama ang mga lugar sa kasalukuyang [[Kalupaang Lagos]], [[Ajeromi-Ifelodun]] at [[Surulere]]. Nagbunga ito sa klasipikasyon ng Lagos sa dalawang pangunahing mga lugar: ang ''[[Lagos#Island|Island]]'' na unang lungsod ng Lagos bago lumawak ito sa pook na kilala bilang ''[[Lagos#Kalupaan|Mainland]]''.<ref name="Lagos Case Study">{{cite web |url= http://water.tkk.fi/wr/tutkimus/glob/publications/Haapala/pdf-files/CASE%20STUDY%20OF%20LAGOS.pdf |title= CASE STUDY OF LAGOS |accessdate=27 November 2015 |deadurl=yes |archiveurl= https://web.archive.org/web/20160304195932/http://water.tkk.fi/wr/tutkimus/glob/publications/Haapala/pdf-files/CASE%20STUDY%20OF%20LAGOS.pdf |archivedate= 4 March 2016 |df=dmy-all }}</ref> Ang lugar ng lungsod na ito ay tuwirang pinamamahalaan ng Pamahalaang Pederal sa pamamagitan ng ''Konsehong Panlungsod ng Lagos'', hanggang sa itinatag ang [[Estado ng Lagos]] noong 1967 na nagbunga sa paghihiwalay ng lungsod ng Lagos sa kasalukuyang pitong [[Talaan ng mga pook ng lokal na pamahalaan ng Estado ng Lagos ayon sa populasyon|mga Pook ng Lokal na Pamahalaan]] o ''Local Government Areas'' (''LGAs''), at ang pagdagdag ng ibang mga bayan (na ngayon ay bumubuo sa 13 mga LGA) mula sa noo'y ''[[Western Region, Nigeria|Western Region]]'', upang mabuo ang estado.<ref name="Lagos State Information"/>
Unang lumitaw ang Lagos bilang isang [[pantalang lungsod]] na nagsimula sa isang kumpól ng mga pulo, na nakapaloob sa kasalukuyang mga pook ng lokal na pamahalan ([[Talaan ng mga pook ng lokal na pamahalaan ng Estado ng Lagos ayon sa populasyon|mga LGA]]) ng [[Pulo ng Lagos]], [[Eti-Osa]], [[Amuwo-Odofin]] at [[Apapa]]. Ang mga pulo ay hinihiwalay ng [[Wawa|mga sapa]] na nakagilid sa timog-kanlurang bunganga ng [[Danaw ng Lagos]], habang nakaprotekta ito mula sa Karagatang Atlantiko sa pamamagitan ng mga [[pulong barrera]] at ng mahabang mga ''[[sand spit]]'' tulad ng Bar Beach na umaabot nang 100 kilometro (62 milya) sa silangan at sa kanluran ng bunganga. Dahil sa mabilis na urbanisasyon, lumawak ang lungsod pakanluran ng danaw upang masama ang mga lugar sa kasalukuyang [[Kalupaang Lagos]], [[Ajeromi-Ifelodun]] at [[Surulere]]. Nagbunga ito sa klasipikasyon ng Lagos sa dalawang pangunahing mga lugar: ang ''[[Lagos#Island|Island]]'' na unang lungsod ng Lagos bago lumawak ito sa pook na kilala bilang ''[[Lagos#Kalupaan|Mainland]]''.<ref name="Lagos Case Study">{{cite web |url= http://water.tkk.fi/wr/tutkimus/glob/publications/Haapala/pdf-files/CASE%20STUDY%20OF%20LAGOS.pdf |title= CASE STUDY OF LAGOS |accessdate=27 Nobyembre 2015 |deadurl=yes |archiveurl= https://web.archive.org/web/20160304195932/http://water.tkk.fi/wr/tutkimus/glob/publications/Haapala/pdf-files/CASE%20STUDY%20OF%20LAGOS.pdf |archivedate= 4 Marso 2016 |df=dmy-all }}</ref> Ang lugar ng lungsod na ito ay tuwirang pinamamahalaan ng Pamahalaang Pederal sa pamamagitan ng ''Konsehong Panlungsod ng Lagos'', hanggang sa itinatag ang [[Estado ng Lagos]] noong 1967 na nagbunga sa paghihiwalay ng lungsod ng Lagos sa kasalukuyang pitong [[Talaan ng mga pook ng lokal na pamahalaan ng Estado ng Lagos ayon sa populasyon|mga Pook ng Lokal na Pamahalaan]] o ''Local Government Areas'' (''LGAs''), at ang pagdagdag ng ibang mga bayan (na ngayon ay bumubuo sa 13 mga LGA) mula sa noo'y ''[[Western Region, Nigeria|Western Region]]'', upang mabuo ang estado.<ref name="Lagos State Information"/>


Ang Lagos na pederal na kabisera ng Nigeria mula nang sinama nito noong 1914 ay naging kabisera ng [[Estado ng Lagos]] pagkaraan ng pagtatag nito. Ngunit ang pang-estadong kabisera ay inilipat sa [[Ikeja]] noong 1976, at sa [[Abuja]] naman ang pederal na kabisera noong 1991. Kahit na malawakang tinutukoy pa ring isang "lungsod" ang Lagos, ang kasalukuyang Lagos na kilala rin bilang "'''Kalakhang Lagos'''" at opisyal na "'''Kalakhang Pook ng Lagos'''" ({{lang-en|Lagos Metropolitan Area}})<ref>{{cite web | url=https://ng.boell.org/2014/07/29/flood-free-lagos-regional-imperative | title=A Flood-Free Lagos: The Regional Imperative | accessdate=27 November 2015}}</ref><ref>{{cite web | url=http://online.liverpooluniversitypress.co.uk/doi/abs/10.3828/lhr.61.1.49 | title=The Travails of Migrant and Wage Labour in the Lagos Metropolitan Area in the Inter-War Years | publisher=Liverpool University Press | accessdate=27 November 2015 | author=Olukoju, Ayodeji}}</ref><ref>{{cite web | url=http://www.nzdl.org/gsdlmod?e=d-00000-00---off-0hdl--00-0----0-10-0---0---0direct-10---4-------0-1l--11-en-50---20-about---00-0-1-00-0--4----0-0-11-10-0utfZz-8-00&a=d&cl=CL1.12&d=HASH2fc4be0b5391fe0cf5027a.5.fc | title=Lagos Metropolitan Area: Scope and scale of the shelter problem | accessdate=27 November 2015}}</ref> ay isang [[aglomerasyong urbano]] o ''[[conurbation]]'',<ref>{{cite web | url=http://goarticles.com/article/Lagos-is-wonderful-and-charming-conurbation-of-Nigeria-to-visit/6185807/ | title=Lagos is wonderful and charming conurbation of Nigeria to visit | publisher=Go Articles | date=6 March 2012 | accessdate=27 November 2015 | author=Caprio, Charles}}</ref> na binubuo ng 20 mga LGA, 32 mga LCDA kasama ang [[Ikeja]] na kabisera ng estado ng Lagos.<ref name="metropolitan Lagos"/><ref>{{cite web | url=http://www.nigeriacongress.org/FGN/administrative/statedetails.asp?state=lagos | title=Administrative Levels - Lagos State | publisher=Nigeria Congress | accessdate=27 November 2015 | deadurl=yes | archiveurl=https://web.archive.org/web/20051225234623/http://www.nigeriacongress.org/fgn/administrative/statedetails.asp?state=Lagos | archivedate=25 December 2005 | df=dmy-all }}</ref> Bumubuo lamang ang ''conurbation'' sa 37% ng kabuuang lawak ng lupa ng estado, ngunit tinitirhan ng humigit-kumulang na 85% ng kabuuang populasyon ng estado.<ref name="metropolitan Lagos"/><ref name="Lagos State Information">{{cite web | url=http://www.nigerianstat.gov.ng/information/details/Lagos | title=Lagos State Information | publisher=National Bureau of Statistics | accessdate=25 October 2015 | deadurl=yes | archiveurl=https://web.archive.org/web/20151109140122/http://nigerianstat.gov.ng/information/details/Lagos | archivedate=9 November 2015 | df=dmy-all }}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.lagosstate.gov.ng/pagelinks.php?p=6 |title=Population - Lagos State |publisher=[[Lagos State Government]] |accessdate=27 November 2015 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20151018094514/http://www.lagosstate.gov.ng/pagelinks.php?p=6 |archivedate=18 October 2015 |df= }}</ref>
Ang Lagos na pederal na kabisera ng Nigeria mula nang sinama nito noong 1914 ay naging kabisera ng [[Estado ng Lagos]] pagkaraan ng pagtatag nito. Ngunit ang pang-estadong kabisera ay inilipat sa [[Ikeja]] noong 1976, at sa [[Abuja]] naman ang pederal na kabisera noong 1991. Kahit na malawakang tinutukoy pa ring isang "lungsod" ang Lagos, ang kasalukuyang Lagos na kilala rin bilang "'''Kalakhang Lagos'''" at opisyal na "'''Kalakhang Pook ng Lagos'''" ({{lang-en|Lagos Metropolitan Area}})<ref>{{cite web | url=https://ng.boell.org/2014/07/29/flood-free-lagos-regional-imperative | title=A Flood-Free Lagos: The Regional Imperative | accessdate=27 Nobyembre 2015}}</ref><ref>{{cite web | url=http://online.liverpooluniversitypress.co.uk/doi/abs/10.3828/lhr.61.1.49 | title=The Travails of Migrant and Wage Labour in the Lagos Metropolitan Area in the Inter-War Years | publisher=Liverpool University Press | accessdate=27 Nobyembre 2015 | author=Olukoju, Ayodeji}}</ref><ref>{{cite web | url=http://www.nzdl.org/gsdlmod?e=d-00000-00---off-0hdl--00-0----0-10-0---0---0direct-10---4-------0-1l--11-en-50---20-about---00-0-1-00-0--4----0-0-11-10-0utfZz-8-00&a=d&cl=CL1.12&d=HASH2fc4be0b5391fe0cf5027a.5.fc | title=Lagos Metropolitan Area: Scope and scale of the shelter problem | accessdate=27 Nobyembre 2015}}</ref> ay isang [[aglomerasyong urbano]] o ''[[conurbation]]'',<ref>{{cite web | url=http://goarticles.com/article/Lagos-is-wonderful-and-charming-conurbation-of-Nigeria-to-visit/6185807/ | title=Lagos is wonderful and charming conurbation of Nigeria to visit | publisher=Go Articles | date=6 Marso 2012 | accessdate=27 Nobyembre 2015 | author=Caprio, Charles}}</ref> na binubuo ng 20 mga LGA, 32 mga LCDA kasama ang [[Ikeja]] na kabisera ng estado ng Lagos.<ref name="metropolitan Lagos"/><ref>{{cite web | url=http://www.nigeriacongress.org/FGN/administrative/statedetails.asp?state=lagos | title=Administrative Levels - Lagos State | publisher=Nigeria Congress | accessdate=27 Nobyembre 2015 | deadurl=yes | archiveurl=https://web.archive.org/web/20051225234623/http://www.nigeriacongress.org/fgn/administrative/statedetails.asp?state=Lagos | archivedate=25 Disyembre 2005 | df=dmy-all }}</ref> Bumubuo lamang ang ''conurbation'' sa 37% ng kabuuang lawak ng lupa ng estado, ngunit tinitirhan ng humigit-kumulang na 85% ng kabuuang populasyon ng estado.<ref name="metropolitan Lagos"/><ref name="Lagos State Information">{{cite web | url=http://www.nigerianstat.gov.ng/information/details/Lagos | title=Lagos State Information | publisher=National Bureau of Statistics | accessdate=25 Oktubre 2015 | deadurl=yes | archiveurl=https://web.archive.org/web/20151109140122/http://nigerianstat.gov.ng/information/details/Lagos | archivedate=9 Nobyembre 2015 | df=dmy-all }}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.lagosstate.gov.ng/pagelinks.php?p=6 |title=Population - Lagos State |publisher=Lagos State Government |accessdate=27 Nobyembre 2015 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20151018094514/http://www.lagosstate.gov.ng/pagelinks.php?p=6 |archivedate=18 Oktubre 2015 |df= }}</ref>


Pinagtatalunan ang eksaktong bilang ng populasyon ng Kalakhang Lagos. Ayon sa datos ng pederal na senso noong 2006, ang ''conurbation'' ay may kabuuang populasyon ng humigit-kumulang 8 milyong katao.<ref name=Metropolitan_Lagos_population/> Subalit pinagtalunan ito ng [[Pamahalaang Estado ng Lagos]] na naglabas ng sarili nitong datos ng populasyon paglaon. Ayon dito, nasa humigit-kumulang 16 milyong katao ang populasyon ng Lagos.{{refn|group=note|Ang Kalakhang Lagos ay binubuo ng 16 sa 20 LGA ng Estado ng Lagos, na hindi kinabibilangan ng [[Badagry]], [[Epe, Estado ng Lagos|Epe]], [[Ibeju-Lekki]] at [[Ikorodu]].<ref name="metrolagospop"/><ref name="Lagos State Government">{{cite web|url=http://www.lagosstate.gov.ng/pagelinks.php?p=6 |title=Population-Lagos State |publisher=[[Lagos State Government]] |accessdate=21 February 2016 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20151018094514/http://www.lagosstate.gov.ng/pagelinks.php?p=6 |archivedate=18 October 2015 |df= }}</ref>}} Magmula noong 2015, inilalagay ng hindi opisyal na mga bilang ang populasyon ng "'''Malawakang Kalakhang Lagos'''" ({{lang-en|Greater Metropolitan Lagos}}), na kinabibilangan ng Lagos at nakapalibot nitong kalakhang pook na umaabot sa malayong dako sa [[Estado ng Ogun]], sa humigit-kumulang 21 milyong katao.<ref name="metrolagospop"/><ref name="Lagos State Information"/><ref>{{cite web|url=http://www.lagosstate.gov.ng/pagelinks.php?p=6 |publisher=Lagos State Government |title=Population |year=2011 |accessdate=3 November 2012 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20151018094514/http://www.lagosstate.gov.ng/pagelinks.php?p=6 |archivedate=18 October 2015 |df= }}</ref><ref name="The sustainable city">{{cite book | url=https://books.google.com.ng/books?id=wmk3mCrMDTQC&pg=PA160&lpg=PA160&dq=153,540+hectares&source=bl&ots=YvhP_gLLtJ&sig=pahpYsMVHv76v0sodUok-_mrPh4&hl=en&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=153%2C540%20hectares&f=false | title=The Sustainable City VII: Urban Regeneration and Sustainability | year=2012}}</ref>
Pinagtatalunan ang eksaktong bilang ng populasyon ng Kalakhang Lagos. Ayon sa datos ng pederal na senso noong 2006, ang ''conurbation'' ay may kabuuang populasyon ng humigit-kumulang 8 milyong katao.<ref name=Metropolitan_Lagos_population>Summing the 16 LGAs making up Metropolitan Lagos (Agege, Ajeromi-Ifelodun, Alimosho, Amuwo-Odofin, Apapa, Eti-Osa, Ifako-Ijaiye, Ikeja, Kosofe, Lagos Island, Lagos Mainland, Mushin, Ojo, Oshodi-Isolo, Shomolu, Surulere) as per:<br/>{{cite web|url=http://www.nigerianstat.gov.ng/nbsapps/Connections/Pop2006.pdf |title=2006 Population Census |date=Mayo 2007 |publisher=National Bureau of Statistics of Nigeria |accessdate=14 Setyembre 2010 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110626113456/http://www.nigerianstat.gov.ng/nbsapps/Connections/Pop2006.pdf |archivedate=26 Hunyo 2011 |df= }}</ref> Subalit pinagtalunan ito ng [[Pamahalaang Estado ng Lagos]] na naglabas ng sarili nitong datos ng populasyon paglaon. Ayon dito, nasa humigit-kumulang 16 milyong katao ang populasyon ng Lagos.{{refn|group=note|Ang Kalakhang Lagos ay binubuo ng 16 sa 20 LGA ng Estado ng Lagos, na hindi kinabibilangan ng [[Badagry]], [[Epe, Estado ng Lagos|Epe]], [[Ibeju-Lekki]] at [[Ikorodu]].<ref name="metrolagospop"/><ref name="Lagos State Government">{{cite web|url=http://www.lagosstate.gov.ng/pagelinks.php?p=6 |title=Population-Lagos State |publisher=Lagos State Government |accessdate=21 February 2016 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20151018094514/http://www.lagosstate.gov.ng/pagelinks.php?p=6 |archivedate=18 Oktubre 2015 |df= }}</ref>}} Magmula noong 2015, inilalagay ng hindi opisyal na mga bilang ang populasyon ng "'''Malawakang Kalakhang Lagos'''" ({{lang-en|Greater Metropolitan Lagos}}), na kinabibilangan ng Lagos at nakapalibot nitong kalakhang pook na umaabot sa malayong dako sa [[Estado ng Ogun]], sa humigit-kumulang 21 milyong katao.<ref name="metrolagospop"/><ref name="Lagos State Information"/><ref>{{cite web|url=http://www.lagosstate.gov.ng/pagelinks.php?p=6 |publisher=Lagos State Government |title=Population |year=2011 |accessdate=3 Nobyembre 2012 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20151018094514/http://www.lagosstate.gov.ng/pagelinks.php?p=6 |archivedate=18 Oktubre 2015 |df= }}</ref><ref name="The sustainable city">{{cite book | url=https://books.google.com.ng/books?id=wmk3mCrMDTQC&pg=PA160&lpg=PA160&dq=153,540+hectares&source=bl&ots=YvhP_gLLtJ&sig=pahpYsMVHv76v0sodUok-_mrPh4&hl=en&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=153%2C540%20hectares&f=false | title=The Sustainable City VII: Urban Regeneration and Sustainability | year=2012}}</ref>


==Mga pandaigdigang ugnayan==
==Mga pandaigdigang ugnayan==
Linya 91: Linya 88:
{{See also|Talaan ng mga kambal at kapatid na lungsod sa Aprika#Nigeria|l1=Talaan ng mga kambal at kapatid na lungsod sa Nigeria}}
{{See also|Talaan ng mga kambal at kapatid na lungsod sa Aprika#Nigeria|l1=Talaan ng mga kambal at kapatid na lungsod sa Nigeria}}


[[Mga kambal at kapatid na lungsod|Magkakambal]] ang Lagos sa:<ref name=SC>{{cite web |url=http://www.sister-cities.org/interactive-map/Lagos,%20Nigeria |publisher=SisterCities International |title=Lagos, Nigeria |location=Washington DC, USA |accessdate=2015-03-28 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140714171311/http://www.sister-cities.org/interactive-map/Lagos,%20Nigeria |archive-date=14 July 2014 |dead-url=yes |df=dmy-all }}</ref>
[[Mga kambal at kapatid na lungsod|Magkakambal]] ang Lagos sa:<ref name=SC>{{cite web |url=http://www.sister-cities.org/interactive-map/Lagos,%20Nigeria |publisher=SisterCities International |title=Lagos, Nigeria |location=Washington DC, USA |accessdate=2015-03-28 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140714171311/http://www.sister-cities.org/interactive-map/Lagos,%20Nigeria |archive-date=14 Hulyo 2014 |dead-url=yes |df=dmy-all }}</ref>
*{{flagicon|USA}} [[Gary, Indiana]], Estados Unidos, mula noong 1991<ref name=SC/><ref>{{cite news |url=https://www.newspapers.com/newspage/19703233/ |date=25 November 1991 |title=The Kokomo Tribune from Kokomo, Indiana · Page 21 |journal=The Kokomo Tribune |location=Kokomo, Indiana |page=21 |format=PDF |accessdate=2015-03-28 |via=Newspapers.com (Lindon, UT, USA)}}</ref>
*{{flagicon|USA}} [[Gary, Indiana]], Estados Unidos, mula noong 1991<ref name=SC/><ref>{{cite news |url=https://www.newspapers.com/newspage/19703233/ |date=25 Nobyembre 1991 |title=The Kokomo Tribune from Kokomo, Indiana · Page 21 |journal=The Kokomo Tribune |location=Kokomo, Indiana |page=21 |format=PDF |accessdate=2015-03-28 |via=Newspapers.com (Lindon, UT, USA)}}</ref>
*{{flagicon|USA}} [[Atlanta, Georgia]], Estados Unidos, mula noong 1974<ref name=SC/>
*{{flagicon|USA}} [[Atlanta, Georgia]], Estados Unidos, mula noong 1974<ref name=SC/>



Pagbabago noong 19:55, 26 Hunyo 2019

Lagos

Èkó
Metropolis
Lagos Metropolitan Area (Ìlú Èkó (Yoruba))
Panoramang urbano ng Lagos
Panoramang urbano ng Lagos
Watawat ng Lagos
Watawat
Palayaw: 
Eko akete, Lasgidi[1][2]
Bansag: 
Èkó ò ní bàjé o!
Kinaroroonan ng Lagos sa loob ng Estado ng Lagos
Kinaroroonan ng Lagos sa loob ng Estado ng Lagos
Lagos is located in Lagos
Lagos
Lagos
Kinaroroonan ng Lagos sa Nigeria
Lagos is located in Nigeria
Lagos
Lagos
Lagos (Nigeria)
Lagos is located in Aprika
Lagos
Lagos
Lagos (Aprika)
Lagos is located in Daigdig
Lagos
Lagos
Lagos (Daigdig)
Mga koordinado: 6°27′18″N 3°23′03″E / 6.455027°N 3.384082°E / 6.455027; 3.384082Mga koordinado: 6°27′18″N 3°23′03″E / 6.455027°N 3.384082°E / 6.455027; 3.384082
Bansa Nigeria
EstadoLagos
(Mga) LGA[note 1]
TinirahanIka-15 na dantaon
NagtatágSub-pangkat na mga Awori ng mga Yoruba[5]
Pamahalaan
 • ObaRilwan Akiolu I
Lawak
 • Metropolis1,171.28 km2 (452.23 milya kuwadrado)
 • Lupa999.6 km2 (385.9 milya kuwadrado)
 • Tubig171.68 km2 (66.29 milya kuwadrado)
 • Urban
907 km2 (350 milya kuwadrado)
 • Metro
2,706.7 km2 (1,045.1 milya kuwadrado)
Taas
41 m (135 tal)
Populasyon
 (Senso 2006)[note 2]
 • Metropolis6,048,430
 • Taya 
(Pagtataya ng LASG noong 2012)
16,060,303[8]
 • RanggoPang-1
 • Kapal6,871/km2 (17,800/milya kuwadrado)
 • Urban
13,123,000[7]
 • Densidad sa urban14,469/km2 (37,470/milya kuwadrado)
 • Metro
21,000,000 (pagtataya)[6]
 • Densidad sa metro7,759/km2 (20,100/milya kuwadrado)
DemonymLagosian
GDP
Sona ng orasUTC+1 (WAT (UTC+1))
Kodigo ng lugar010[10]
KlimaAw
  1. Ikoyi-Obalande at Pulo ng Iru-Victoria na mga LCDA lamang

Ang Lagos ( /ˈlɡɒs/;[11] Yoruba: Èkó) ay isang lungsod sa estado ng Lagos, Nigeria. Kasama ang karugtong nitong conurbation,ang lungsod ay ang pinakamatao sa Nigeria at sa kontinente ng Aprika. Isa ito sa pinakamabilis na lumalagong lungsod sa mundo[12][13][14][15][16][17][18] at isa sa pinakamataong mga pook urbano.[19][20] Ang Lagos ay isang pangunahing sentro ng pananalapi sa Aprika; ang megacity ay may pang-apat na pinakamataas na GDP sa Aprika[21][4] at naririto ang isa sa pinakamalaki at pinakamaabalang mga pantalang pandagat sa kontinente.[22][23][24]

Unang lumitaw ang Lagos bilang isang pantalang lungsod na nagsimula sa isang kumpól ng mga pulo, na nakapaloob sa kasalukuyang mga pook ng lokal na pamahalan (mga LGA) ng Pulo ng Lagos, Eti-Osa, Amuwo-Odofin at Apapa. Ang mga pulo ay hinihiwalay ng mga sapa na nakagilid sa timog-kanlurang bunganga ng Danaw ng Lagos, habang nakaprotekta ito mula sa Karagatang Atlantiko sa pamamagitan ng mga pulong barrera at ng mahabang mga sand spit tulad ng Bar Beach na umaabot nang 100 kilometro (62 milya) sa silangan at sa kanluran ng bunganga. Dahil sa mabilis na urbanisasyon, lumawak ang lungsod pakanluran ng danaw upang masama ang mga lugar sa kasalukuyang Kalupaang Lagos, Ajeromi-Ifelodun at Surulere. Nagbunga ito sa klasipikasyon ng Lagos sa dalawang pangunahing mga lugar: ang Island na unang lungsod ng Lagos bago lumawak ito sa pook na kilala bilang Mainland.[25] Ang lugar ng lungsod na ito ay tuwirang pinamamahalaan ng Pamahalaang Pederal sa pamamagitan ng Konsehong Panlungsod ng Lagos, hanggang sa itinatag ang Estado ng Lagos noong 1967 na nagbunga sa paghihiwalay ng lungsod ng Lagos sa kasalukuyang pitong mga Pook ng Lokal na Pamahalaan o Local Government Areas (LGAs), at ang pagdagdag ng ibang mga bayan (na ngayon ay bumubuo sa 13 mga LGA) mula sa noo'y Western Region, upang mabuo ang estado.[26]

Ang Lagos na pederal na kabisera ng Nigeria mula nang sinama nito noong 1914 ay naging kabisera ng Estado ng Lagos pagkaraan ng pagtatag nito. Ngunit ang pang-estadong kabisera ay inilipat sa Ikeja noong 1976, at sa Abuja naman ang pederal na kabisera noong 1991. Kahit na malawakang tinutukoy pa ring isang "lungsod" ang Lagos, ang kasalukuyang Lagos na kilala rin bilang "Kalakhang Lagos" at opisyal na "Kalakhang Pook ng Lagos" (Ingles: Lagos Metropolitan Area)[27][28][29] ay isang aglomerasyong urbano o conurbation,[30] na binubuo ng 20 mga LGA, 32 mga LCDA kasama ang Ikeja na kabisera ng estado ng Lagos.[4][31] Bumubuo lamang ang conurbation sa 37% ng kabuuang lawak ng lupa ng estado, ngunit tinitirhan ng humigit-kumulang na 85% ng kabuuang populasyon ng estado.[4][26][32]

Pinagtatalunan ang eksaktong bilang ng populasyon ng Kalakhang Lagos. Ayon sa datos ng pederal na senso noong 2006, ang conurbation ay may kabuuang populasyon ng humigit-kumulang 8 milyong katao.[33] Subalit pinagtalunan ito ng Pamahalaang Estado ng Lagos na naglabas ng sarili nitong datos ng populasyon paglaon. Ayon dito, nasa humigit-kumulang 16 milyong katao ang populasyon ng Lagos.[note 3] Magmula noong 2015, inilalagay ng hindi opisyal na mga bilang ang populasyon ng "Malawakang Kalakhang Lagos" (Ingles: Greater Metropolitan Lagos), na kinabibilangan ng Lagos at nakapalibot nitong kalakhang pook na umaabot sa malayong dako sa Estado ng Ogun, sa humigit-kumulang 21 milyong katao.[3][26][34][35]

Mga pandaigdigang ugnayan

Mga kambal at kapatid na lungsod

Magkakambal ang Lagos sa:[36]

Talababa

  1. Ang Kalakhang Lagos ay binubuo ng 16 sa 20 LGA ng Estado ng Lagos, na hindi kinabibilangan ng Badagry, Epe, Ibeju-Lekki at Ikorodu.[3][4]
  2. Ang Kalakhang Lagos ay binubuo ng 16 sa 20 LGA ng Estado ng Lagos, na hindi kinabibilangan ng: Badagry, Epe, Ibeju-Lekki at Ikorodu.[3][9]
  3. Ang Kalakhang Lagos ay binubuo ng 16 sa 20 LGA ng Estado ng Lagos, na hindi kinabibilangan ng Badagry, Epe, Ibeju-Lekki at Ikorodu.[3][6]

Talasanggunian

  1. "18th National Sports Festival: Lagos unveils Logo, mascot and website". Premium Times. Abuja, Nigeria. 18 Hunyo 2012. Nakuha noong 2 Oktubre 2012.
  2. "Eko 2012: Building Branding through Sports, Articles". ThisDay. Lagos, Nigeria. 22 Agosto 2012. Inarkibo mula sa ang orihinal noong 24 Disyembre 2013. Nakuha noong 2 Oktubre 2012. {{cite news}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (tulong)
  3. 3.0 3.1 3.2 3.3 3.4 "Metro Lagos (Nigeria): Local Government Areas". City Population. 21 Marso 2015. Nakuha noong 26 Oktubre 2015.
  4. 4.0 4.1 4.2 4.3 "Lagos and Its Potentials for Economic Growth". 2 Hulyo 2015. Nakuha noong 26 Oktubre 2015.
  5. Ray Hutchison (2009). Encyclopedia of Urban Studies. SAGE. p. 427. ISBN 978-1-412-9143-21.
  6. 6.0 6.1 "Population-Lagos State". Lagos State Government. Inarkibo mula sa ang orihinal noong 18 Oktubre 2015. Nakuha noong 21 February 2016. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (tulong)
  7. Demographia (Enero 2015). Demographia World Urban Areas (PDF) (11th pat.). Nakuha noong 2 Marso 2015.
  8. "Population-Lagos State". Lagos State Government. Inarkibo mula sa ang orihinal noong 18 Oktubre 2015. Nakuha noong 21 Pebrero 2016.
  9. "Lagos (State, Nigeria)". population.de. Nakuha noong 25 Hulyo 2016.
  10. Williams, Lizzie. Bradt Travel Guides (3rd pat.). Paperback. p. 87. ISBN 978-1-8416-2397-9. Nakuha noong 26 Hulyo 2014.
  11. "Lagos". Oxford Dictionary. Nakuha noong 28 Nobyembre 2015.
  12. African Cities Driving the NEPAD Initiative. UN-HABITAT. 2006. p. 202. ISBN 978-9-211318159.
  13. John Hartley; Jason Potts; Terry Flew; Stuart Cunningham; Michael Keane; John Banks (2012). Key Concepts in Creative Industries. SAGE. p. 47. ISBN 978-1-446-2028-90.
  14. Helmut K Anheier; Yudhishthir Raj Isar (2012). Cultures and Globalization: Cities, Cultural Policy and Governance. SAGE. p. 118. ISBN 978-1-446-2585-07.
  15. Stuart Cunningham (2013). Hidden Innovation: Policy, Industry and the Creative Sector (Creative Economy and Innovation Culture Se Series). Univ. of Queensland Press. p. 163. ISBN 978-0-702-2509-89.
  16. Lisa Benton-Short; John Rennie Short (2013). Cities and Nature. Routledge Critical Introductions to Urbanism and the City. p. 7. ISBN 978-1-134252749.
  17. Kerstin Pinther; Larissa Förster; Christian Hanussek (2012). "Afropolis: City Media Art". Jacana Media. p. 18. ISBN 978-1-431-4032-57.
  18. Salif Diop; Jean-Paul Barusseau; Cyr Descamps (2014). The Land/Ocean Interactions in the Coastal Zone of West and Central Africa Estuaries of the World. Springer. p. 66. ISBN 978-3-319-0638-81.
  19. "What Makes Lagos a Model City". New York Times. 7 Enero 2014. Nakuha noong 16 Marso 2015.
  20. John Campbell (10 Hulyo 2012). "This Is Africa's New Biggest City: Lagos, Nigeria, Population 21 Million". The Atlantic. Washington DC. Nakuha noong 23 Setyembre 2012.
  21. "These cities are the hubs of Africa's economic boom". Big Think (sa Ingles). 2018-10-04. Nakuha noong 2019-04-23.
  22. "Africa's biggest shipping ports". Businesstech. 8 March 2015. Nakuha noong 26 Oktubre 2015.
  23. Brian Rajewski (1998). Africa, Volume 1 of Cities of the World: a compilation of current information on cultural, geographical, and political conditions in the countries and cities of six continents, based on the Department of State's "post reports". Gale Research International, Limited. ISBN 978-0-810-3769-22.
  24. Loretta Lees; Hyun Bang Shin; Ernesto López Morales (2015). Global Gentrifications: Uneven Development and Displacement. Policy Press. p. 315. ISBN 978-1-447-3134-89.
  25. "CASE STUDY OF LAGOS" (PDF). Inarkibo mula sa ang orihinal (PDF) noong 4 Marso 2016. Nakuha noong 27 Nobyembre 2015. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (tulong)
  26. 26.0 26.1 26.2 "Lagos State Information". National Bureau of Statistics. Inarkibo mula sa ang orihinal noong 9 Nobyembre 2015. Nakuha noong 25 Oktubre 2015. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (tulong)
  27. "A Flood-Free Lagos: The Regional Imperative". Nakuha noong 27 Nobyembre 2015.
  28. Olukoju, Ayodeji. "The Travails of Migrant and Wage Labour in the Lagos Metropolitan Area in the Inter-War Years". Liverpool University Press. Nakuha noong 27 Nobyembre 2015.
  29. "Lagos Metropolitan Area: Scope and scale of the shelter problem". Nakuha noong 27 Nobyembre 2015.
  30. Caprio, Charles (6 Marso 2012). "Lagos is wonderful and charming conurbation of Nigeria to visit". Go Articles. Nakuha noong 27 Nobyembre 2015.
  31. "Administrative Levels - Lagos State". Nigeria Congress. Inarkibo mula sa ang orihinal noong 25 Disyembre 2005. Nakuha noong 27 Nobyembre 2015. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (tulong)
  32. "Population - Lagos State". Lagos State Government. Inarkibo mula sa ang orihinal noong 18 Oktubre 2015. Nakuha noong 27 Nobyembre 2015. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (tulong)
  33. Summing the 16 LGAs making up Metropolitan Lagos (Agege, Ajeromi-Ifelodun, Alimosho, Amuwo-Odofin, Apapa, Eti-Osa, Ifako-Ijaiye, Ikeja, Kosofe, Lagos Island, Lagos Mainland, Mushin, Ojo, Oshodi-Isolo, Shomolu, Surulere) as per:
    "2006 Population Census" (PDF). National Bureau of Statistics of Nigeria. Mayo 2007. Inarkibo mula sa ang orihinal (PDF) noong 26 Hunyo 2011. Nakuha noong 14 Setyembre 2010. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (tulong)
  34. "Population". Lagos State Government. 2011. Inarkibo mula sa ang orihinal noong 18 Oktubre 2015. Nakuha noong 3 Nobyembre 2012. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (tulong)
  35. The Sustainable City VII: Urban Regeneration and Sustainability. 2012.
  36. 36.0 36.1 36.2 "Lagos, Nigeria". Washington DC, USA: SisterCities International. Inarkibo mula sa ang orihinal noong 14 Hulyo 2014. Nakuha noong 28 Marso 2015. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (tulong)
  37. "The Kokomo Tribune from Kokomo, Indiana · Page 21" (PDF). The Kokomo Tribune. Kokomo, Indiana. 25 Nobyembre 1991. p. 21. Nakuha noong 2015-03-28 – sa pamamagitan ng Newspapers.com (Lindon, UT, USA).

149. ^http://www.faan.gov.ng/mmia/

Mga karagdagang babasahin

Mga kawing panlabas

Gabay panlakbay sa Lagos mula sa Wikivoyage


  1. "FEDERAL REPUBLIC OF NIGERIA : 2006 Population Census" (PDF). Web.archive.org. Inarkibo mula sa ang orihinal (PDF) noong 5 Marso 2012. Nakuha noong 25 Hulyo 2016. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (tulong)