Heograpiya: Pagkakaiba sa mga binago

baguhin ang mga link
Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
Browse history interactively
← Nakaraang pagkakaibaSusunod na pagkakaiba →
Content deleted Content added
VisualWikitext
No edit summary
rvv
Linya 1: Linya 1:
⚫
[[File:Map of the world by the US Gov as of 2016.svg|thumb|upright=1.2|Pisikal na [[mapa]] ng [[Daigdig]] na nilalarawan ang mga hangganan pampolitika noong 2016]]
hehe, hatdog.
⚫
<br />[[File:Map of the world by the US Gov as of 2016.svg|thumb|upright=1.2|Pisikal na [[mapa]] ng [[Daigdig]] na nilalarawan ang mga hangganan pampolitika noong 2016]]
Ang '''heograpiya''' (mula sa [[wikang Griyego|Griyego]] {{lang|el|γεωγραφία}}, ''geographia'', literal na kahulugan: "paglalarawan sa daigdig"<ref>{{Cite web|url=http://www.etymonline.com/index.php?term=geography|title=Online Etymology Dictionary|last=Harper|first=Douglas|date=|website=Etymonline.com|publisher=Online Etymology Dictionary|language=Ingles|accessdate=10 Nobyembre 2016}}</ref>) ay isang larangan ng [[agham]] na pinag-aaralan ang mga [[lupain]], katangian, naninirahan, at hindi karaniwang bagay sa [[Daigdig]].<ref>{{Cite web|url=http://dictionary.reference.com/browse/geography|title=Geography|last=|first=|date=|publisher=Houghton Mifflin Company|work=The American Heritage Dictionary/ of the English Language, Fourth Edition|accessdate=9 Oktubre 2006|language=Ingles}}</ref> Ang unang tao na gumamit ng salitang Griyego na γεωγραφία ay si Eratosthenes (276–194 BC).<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books/about/Eratosthenes_Geography.html?id=8peKyWK_SWsC|title=Eratosthenes' Geography|last=Eratosthenes|first=|publisher=Princeton University Press|year=|isbn=9780691142678|location=|publication-date=24 Enero 2010|pages=|translator-last=Roller|translator-first=Duane W.|quote=|via=|date=2010-01-24|language=Ingles}}</ref> Sinasakop ng heograpiya ang lahat ng disiplina na sinisikap na unawain ang Daigdig at mga tao nito pati na rin ang likas pagkakumplikado nito. Hindi lamang ang mga bagay nito ang pinag-aaralan, ngunit gayon din kung papaano ang mga ito ay nagbago at lumitaw.
Ang '''heograpiya''' (mula sa [[wikang Griyego|Griyego]] {{lang|el|γεωγραφία}}, ''geographia'', literal na kahulugan: "paglalarawan sa daigdig"<ref>{{Cite web|url=http://www.etymonline.com/index.php?term=geography|title=Online Etymology Dictionary|last=Harper|first=Douglas|date=|website=Etymonline.com|publisher=Online Etymology Dictionary|language=Ingles|accessdate=10 Nobyembre 2016}}</ref>) ay isang larangan ng [[agham]] na pinag-aaralan ang mga [[lupain]], katangian, naninirahan, at hindi karaniwang bagay sa [[Daigdig]].<ref>{{Cite web|url=http://dictionary.reference.com/browse/geography|title=Geography|last=|first=|date=|publisher=Houghton Mifflin Company|work=The American Heritage Dictionary/ of the English Language, Fourth Edition|accessdate=9 Oktubre 2006|language=Ingles}}</ref> Ang unang tao na gumamit ng salitang Griyego na γεωγραφία ay si Eratosthenes (276–194 BC).<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books/about/Eratosthenes_Geography.html?id=8peKyWK_SWsC|title=Eratosthenes' Geography|last=Eratosthenes|first=|publisher=Princeton University Press|year=|isbn=9780691142678|location=|publication-date=24 Enero 2010|pages=|translator-last=Roller|translator-first=Duane W.|quote=|via=|date=2010-01-24|language=Ingles}}</ref> Sinasakop ng heograpiya ang lahat ng disiplina na sinisikap na unawain ang Daigdig at mga tao nito pati na rin ang likas pagkakumplikado nito. Hindi lamang ang mga bagay nito ang pinag-aaralan, ngunit gayon din kung papaano ang mga ito ay nagbago at lumitaw.


Kadalasang binibigyan ng kahulugan ang heograpiya sa dalawang sangay: [[heograpiyang pantao]] at [[heograpiyang pisikal]].<ref>{{Cite web|url=http://www.physicalgeography.net/fundamentals/1b.html|title=CHAPTER 1: Introduction to Physical Geography|last=Pidwirny|first=Dr. Michael|last2=Jones|first2=Scott|date=|website=Physicalgeography.net|publisher=University of British Columbia Okanagan|accessdate=10 Nobyembre 2016|language=Ingles}}</ref><ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books/about/What_is_Geography.html?id=G_491U8PQFEC|title=What is Geography?|last=Bonnett|first=Alastair|publisher=SAGE Publications|year=|isbn=9781849206495|location=|publication-date=16 Enero 2008|pages=|quote=|access-date=10 Nobyembre 2016|via=|date=2008-01-16|language=Ingles}}</ref> May kinalaman ang heograpiyang pantao sa pag-aaral ng tao at ang kanilang mga pamayanan, [[kalinangan]], [[ekonomiya]], at pakikipag-ugnayan nila sa [[kalikasan]] sa pamamagitan ng pag-aaral ng kanilang kabuuang ugnayan sa nasasakupan at lugar.<ref name="HGDICT">{{Cite encyclopedia|last=Johnston|first=Ron|editor1-last=Johnston|editor1-first=Ron|editor2-last=Gregory|editor2-first=Derek|editor3-last=Pratt|editor3-first=Geraldine|display-editors = 3 |editor4-last=Watts|editor4-first=Michael|title=Human Geography|encyclopedia=The Dictionary of Human Geography| pages=353–360|publisher=Blackwell|location=Oxford|year=2000}}</ref> Samantalang ang heograpiyang pisikal ay tinatawag ding mga '''geosistema''' o '''heosistema''', ay isa sa dalawang pangunahing mga kabahaging larangan ng [[heograpiya]]. Isa itong sangay ng [[likas na agham]] na nakatuon sa pag-aaral ng mga proseso at mga gawi sa [[likas na kapaligiran]] na katulad ng [[atmospera]], [[biyospera]], at geospera (heospera), na kabaligtaran ng kapaligirang itinayo o kapaligirang kultural, ang dominyo o sakop ng heograpiyang pangtao.
Kadalasang binibigyan ng kahulugan ang heograpiya sa dalawang sangay: [[heograpiyang pantao]] at [[heograpiyang pisikal]].<ref>{{Cite web|url=http://www.physicalgeography.net/fundamentals/1b.html|title=CHAPTER 1: Introduction to Physical Geography|last=Pidwirny|first=Dr. Michael|last2=Jones|first2=Scott|date=|website=Physicalgeography.net|publisher=University of British Columbia Okanagan|accessdate=10 Nobyembre 2016|language=Ingles}}</ref><ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books/about/What_is_Geography.html?id=G_491U8PQFEC|title=What is Geography?|last=Bonnett|first=Alastair|publisher=SAGE Publications|year=|isbn=9781849206495|location=|publication-date=16 Enero 2008|pages=|quote=|access-date=10 Nobyembre 2016|via=|date=2008-01-16|language=Ingles}}</ref> May kinalaman ang heograpiyang pantao sa pag-aaral ng tao at ang kanilang mga pamayanan, [[kalinangan]], [[ekonomiya]], at pakikipag-ugnayan nila sa [[kalikasan]] sa pamamagitan ng pag-aaral ng kanilang kabuuang ugnayan sa nasasakupan at lugar.<ref name="HGDICT">{{Cite encyclopedia|last=Johnston|first=Ron|editor1-last=Johnston|editor1-first=Ron|editor2-last=Gregory|editor2-first=Derek|editor3-last=Pratt|editor3-first=Geraldine|display-editors = 3 |editor4-last=Watts|editor4-first=Michael|title=Human Geography|encyclopedia=The Dictionary of Human Geography| pages=353–360|publisher=Blackwell|location=Oxford|year=2000}}</ref> Samantalang ang heograpiyang pisikal ay may kinalaman sa pag-aaral ng proseso at disenyo sa kalikasan katulad ng [[atmospera]], hidrospera, [[biyospera]], at heospera.
⚫
==Mga sanggunian==

Sa loob ng katawan ng heograpiyang pisikal, ang [[Daigdig]] ay madalas na hinahati sa ilang mga espero o mga [[kapaligiran]], kung saan ang pangunahing mga espero ay ang atmospera, biyospera, kriyospera, hidrospera, litospera, at pedospera. Kalimitang interdisiplinaryo ang pananaliksik na ginagawa sa heograpiyang pisikal, at ginagamit ang pagharap sa mga sistema (''systems approach'' kung tawagin sa Ingles).

⚫
== Mga sanggunian ==
{{reflist}}
{{reflist}}


Pagbabago noong 04:40, 13 Oktubre 2019

Pisikal na mapa ng Daigdig na nilalarawan ang mga hangganan pampolitika noong 2016

Ang heograpiya (mula sa Griyego γεωγραφία, geographia, literal na kahulugan: "paglalarawan sa daigdig"[1]) ay isang larangan ng agham na pinag-aaralan ang mga lupain, katangian, naninirahan, at hindi karaniwang bagay sa Daigdig.[2] Ang unang tao na gumamit ng salitang Griyego na γεωγραφία ay si Eratosthenes (276–194 BC).[3] Sinasakop ng heograpiya ang lahat ng disiplina na sinisikap na unawain ang Daigdig at mga tao nito pati na rin ang likas pagkakumplikado nito. Hindi lamang ang mga bagay nito ang pinag-aaralan, ngunit gayon din kung papaano ang mga ito ay nagbago at lumitaw.

Kadalasang binibigyan ng kahulugan ang heograpiya sa dalawang sangay: heograpiyang pantao at heograpiyang pisikal.[4][5] May kinalaman ang heograpiyang pantao sa pag-aaral ng tao at ang kanilang mga pamayanan, kalinangan, ekonomiya, at pakikipag-ugnayan nila sa kalikasan sa pamamagitan ng pag-aaral ng kanilang kabuuang ugnayan sa nasasakupan at lugar.[6] Samantalang ang heograpiyang pisikal ay may kinalaman sa pag-aaral ng proseso at disenyo sa kalikasan katulad ng atmospera, hidrospera, biyospera, at heospera.

Mga sanggunian

  1. ↑ Harper, Douglas. "Online Etymology Dictionary". Etymonline.com (sa Ingles). Online Etymology Dictionary. Nakuha noong 10 Nobyembre 2016.
  2. ↑ "Geography". The American Heritage Dictionary/ of the English Language, Fourth Edition (sa Ingles). Houghton Mifflin Company. Nakuha noong 9 Oktubre 2006.
  3. ↑ Eratosthenes (2010-01-24). Eratosthenes' Geography (sa Ingles). Sinalin ni Roller, Duane W. Princeton University Press (nilathala 24 Enero 2010). ISBN 9780691142678.
  4. ↑ Pidwirny, Dr. Michael; Jones, Scott. "CHAPTER 1: Introduction to Physical Geography". Physicalgeography.net (sa Ingles). University of British Columbia Okanagan. Nakuha noong 10 Nobyembre 2016.
  5. ↑ Bonnett, Alastair (2008-01-16). What is Geography? (sa Ingles). SAGE Publications (nilathala 16 Enero 2008). ISBN 9781849206495. Nakuha noong 10 Nobyembre 2016.
  6. ↑ Johnston, Ron (2000). "Human Geography". In Johnston, Ron; Gregory, Derek; Pratt, Geraldine; et al. (mga pat.). The Dictionary of Human Geography. Oxford: Blackwell. pp. 353–360.
Kinuha sa "https://tl.wikipedia.org/w/index.php?title=Heograpiya&oldid=1722682"