Dominyo: Pagkakaiba sa mga binago
Content deleted Content added
Tagasalinero (usapan | ambag) m Inilipat ni Tagasalinero ang pahinang Dominyo (biyolohiya) papunta sa Domihay: Ginamit ang mas tiyak na salita para sa pamagat. |
Tagasalinero (usapan | ambag) No edit summary |
||
Linya 3: | Linya 3: | ||
{{Biological classification}} |
{{Biological classification}} |
||
Sa [[taksonomiya]]ng pang [[biyolohiya]], |
Sa [[taksonomiya]]ng pang [[biyolohiya]], ang '''domihay''' o '''dominyo''' ([[wikaing Ingles|Ingles]]: domain) - na tinatawag ding '''superkaharian''' (''superkingdom''), '''superreynum''' (''superregnum''), at '''imperyo''' (''empire'') - ay ang pinakamataas na [[taxonomic rank|kahanayang pang-taksonomiya]] ng mga [[organismo]], at higit na mataas pa kaysa [[Kingdom (biology)|kaharian]]. Ito ang pinakamapansakop sa lahat ng mga kalipunang pang-biyolohiya. Ang mga '''saklaw''' o '''sakop''' nito ay ang mga sumusunod na hati: [[Archaea]], [[Eubacteria]] at [[Eukaryota]]. Ipinapakita ng pagkakaayos ng ''[[taxonomic unit|taxa]]'' ang pinakamahalagang kaunlaran (ebolusyon) sa pagkakaiba-iba ng mga ''[[genome]]''. |
||
May marami pang makabagong pamalit na klasipikasyong pang-dominyo para sa '''[[buhay]]'''. Kabilang dito ang mga sumusunod: |
May marami pang makabagong pamalit na klasipikasyong pang-dominyo para sa '''[[buhay]]'''. Kabilang dito ang mga sumusunod: |
||
*Ang '''[[two-empire system|pamamaraan ng may dalawang imperyo]]''' o '''sistemang superdominyo''' (''superdomain system''), na may mataas na antas na pagbubuklod ng mga imperyong [[Prokaryota]] (o [[Monera]]) at [[Eukaryote|Eukaryota]]. |
*Ang '''[[two-empire system|pamamaraan ng may dalawang imperyo]]''' o '''sistemang superdominyo''' (''superdomain system''), na may mataas na antas na pagbubuklod ng mga imperyong [[Prokaryota]] (o [[Monera]]) at [[Eukaryote|Eukaryota]]. |
||
*Ang '''[[Kaharian (biyolohiya)#Anim na kaharian|ang pamamaraang may anim na |
*Ang '''[[Kaharian (biyolohiya)#Anim na kaharian|ang pamamaraang may anim na anyuhay]]''' na mataas na antas ng paghahati sa mga domihay ng: [[Protista]], [[Archaebacteria]], [[Eubacteria]], [[Fungi]], [[Plantae]], at [[Animal|Animalia]]. |
||
*At ang pinakabagong paraan: ang '''[[three-domain system|pamamaraang may tatlong |
*At ang pinakabagong paraan: ang '''[[three-domain system|pamamaraang may tatlong domihay]]''' na ipinakilala ni [[Carl Woese]] noong [[1990]], at may mataas na antas ng paghihiwalay sa katipuna ng mga nasasakupang [[Archaea]], [[Bacteria]], at [[Eukaryote|Eukaryota]]. Nangangailangan ito ng mga karagdagang mungkahi sa pagaayos, sapagkat ang mga paglilipon na ito ay pangunahing nakasalalay sa pagsusuri ng mga impormasyon na nakalap mula sa [[genetic sequence|pagkakasunud-sunod na maka-henetiko]] at [[cladistics|kladistiko]] |
||
==Tingnan din== |
==Tingnan din== |
Pagbabago noong 14:46, 15 Enero 2020
- Dito tumuturo ang superdominyo, para sa ibang gamit tingnan ang dominyo (paglilinaw), at imperyo (paglilinaw).
Sa taksonomiyang pang biyolohiya, ang domihay o dominyo (Ingles: domain) - na tinatawag ding superkaharian (superkingdom), superreynum (superregnum), at imperyo (empire) - ay ang pinakamataas na kahanayang pang-taksonomiya ng mga organismo, at higit na mataas pa kaysa kaharian. Ito ang pinakamapansakop sa lahat ng mga kalipunang pang-biyolohiya. Ang mga saklaw o sakop nito ay ang mga sumusunod na hati: Archaea, Eubacteria at Eukaryota. Ipinapakita ng pagkakaayos ng taxa ang pinakamahalagang kaunlaran (ebolusyon) sa pagkakaiba-iba ng mga genome.
May marami pang makabagong pamalit na klasipikasyong pang-dominyo para sa buhay. Kabilang dito ang mga sumusunod:
- Ang pamamaraan ng may dalawang imperyo o sistemang superdominyo (superdomain system), na may mataas na antas na pagbubuklod ng mga imperyong Prokaryota (o Monera) at Eukaryota.
- Ang ang pamamaraang may anim na anyuhay na mataas na antas ng paghahati sa mga domihay ng: Protista, Archaebacteria, Eubacteria, Fungi, Plantae, at Animalia.
- At ang pinakabagong paraan: ang pamamaraang may tatlong domihay na ipinakilala ni Carl Woese noong 1990, at may mataas na antas ng paghihiwalay sa katipuna ng mga nasasakupang Archaea, Bacteria, at Eukaryota. Nangangailangan ito ng mga karagdagang mungkahi sa pagaayos, sapagkat ang mga paglilipon na ito ay pangunahing nakasalalay sa pagsusuri ng mga impormasyon na nakalap mula sa pagkakasunud-sunod na maka-henetiko at kladistiko