Pang-ukol: Pagkakaiba sa mga binago
Tatak: Binago sa mobile Pagbabago sa web gamit mobile |
Kinansela ang pagbabagong 1741744 ni 204.145.4.14 (Usapan) Tatak: Undo |
||
Linya 5: | Linya 5: | ||
==Halimbawa== |
==Halimbawa== |
||
Ito ang ilan sa mga halimbawa ng mga pang-ukol sa Filipino at |
Ito ang ilan sa mga halimbawa ng mga pang-ukol sa Filipino at Tagalog:<ref>{{cite book |last1=Santiago |first1=Alfonso |last2=Tiangco |first2=Norma |date=2003 |title=Makabagong Balarilang Filipino |location=[[Pilipinas]] |publisher=Rex Book Store |page=226 |isbn=9789712336812}}</ref> |
||
* Ng — nagbigay ng ugnayan sa pagitan ng isang bahagi at ng isang kabuuan. Halimbawa: anak ''ng'' bayan |
* Ng — nagbigay ng ugnayan sa pagitan ng isang bahagi at ng isang kabuuan. Halimbawa: anak ''ng'' bayan |
||
Linya 11: | Linya 11: | ||
* Ni/nina — nagmamarka ng pagmamay-ari o nagmamarka ng pansariling pangalan. Halimbawa: isang pelikulang pinagbibidahan ''nina'' Alden at Nadine; bahay ''ni'' Jose |
* Ni/nina — nagmamarka ng pagmamay-ari o nagmamarka ng pansariling pangalan. Halimbawa: isang pelikulang pinagbibidahan ''nina'' Alden at Nadine; bahay ''ni'' Jose |
||
* Ayon sa — ginagamit upang iukol ang mga pananalitang tinuran ng isang may kapangyarihan o isang sanggunian. Halimbawa: ''Ayon sa'' mga hurado, ako ang nanalo. |
* Ayon sa — ginagamit upang iukol ang mga pananalitang tinuran ng isang may kapangyarihan o isang sanggunian. Halimbawa: ''Ayon sa'' mga hurado, ako ang nanalo. |
||
* Para sa — ginagamit upang ipahiwatig ang gamit ng isang bagay. Halimbawa: libreng gamot ''para sa'' masa |
* Para sa — ginagamit upang ipahiwatig ang gamit ng isang bagay. Halimbawa: libreng gamot ''para sa'' masa |
||
==Mga sanggunian== |
==Mga sanggunian== |
Pagbabago noong 08:30, 7 Pebrero 2020
Ang pang-ukol ay bahagi ng pananalita[1] na ipinapahayag ang mga ugnayan sa panahon o lawak (sa, sa ilalim, patungo sa, bago) o pagmamarka sa iba't ibang semantikong pagganap (ng, para sa). Isa itong morpema na nauuna sa mga pangkat na salitang pangngalan at panghalip na nagdudulot ng kaganapan (complement) o pagbabago sa parirala.[2] Kapag ginagamit sa pangungusap, lumalawak ang kahulugan nito sa pamamagitan ng paglalahad ng patutunguhan, sanhi, kinalalagyan, panahon at iba pa.[2]
Sa balarilang Filipino o Tagalog, ang katawagang pang-ukol at iba pang bahagi ng pananalita ay nilikha ni Lope K. Santos na kanyang sinulat sa aklat na Balarila ng Wikang Pambansa.[3] Sa balarilang Ingles, tinatawag ang pang-ukol bilang preposition o postposition (kapag pinagsama ay tinatawag na adposition ngunit mas malawak na kilala bilang preposition lamang). Ang preposition ay nangunguna bago ang kapunuan o complement samantalang ang postposition ay pagkatapos ng complement.
Halimbawa
Ito ang ilan sa mga halimbawa ng mga pang-ukol sa Filipino at Tagalog:[4]
- Ng — nagbigay ng ugnayan sa pagitan ng isang bahagi at ng isang kabuuan. Halimbawa: anak ng bayan
- Sa — inuukol ang isang bagay ay nakakabit at nakasuporta sa isa pang bagay. Halimbawa: kamay sa balikat
- Ni/nina — nagmamarka ng pagmamay-ari o nagmamarka ng pansariling pangalan. Halimbawa: isang pelikulang pinagbibidahan nina Alden at Nadine; bahay ni Jose
- Ayon sa — ginagamit upang iukol ang mga pananalitang tinuran ng isang may kapangyarihan o isang sanggunian. Halimbawa: Ayon sa mga hurado, ako ang nanalo.
- Para sa — ginagamit upang ipahiwatig ang gamit ng isang bagay. Halimbawa: libreng gamot para sa masa
Mga sanggunian
- ↑ Lim, Ed (2008). Lim Tagalog-English English-Tagalog Dictionary. Estados Unidos: lulu.com. p. 134. ISBN 978-0557486151.
- ↑ 2.0 2.1 Malicsi, Jonathan. "PANG-UKOL SA FILIPINO". Unibersidad ng Pilipinas Diliman. Nakuha noong 22 Hunyo 2016.
- ↑ Gugol, Ma. Victoria (30 April 2015). "Orthography (Evolution)". Pambansang Komisyon para sa Kultura at Sining (sa Ingles).
- ↑ Santiago, Alfonso; Tiangco, Norma (2003). Makabagong Balarilang Filipino. Pilipinas: Rex Book Store. p. 226. ISBN 9789712336812.