Pagdidistansiyang panlipunan: Pagkakaiba sa mga binago

← Nakaraang pagkakaiba Susunod na pagkakaiba →

Content deleted Content added

Inline

Pagbabago noong 07:37, 3 Abril 2020

Binabawas ng panlipunang distansya ang bilis ng pagkalat ng sakit at maaaring magpatigil sa isang siklab.

Ang panlipunang pagdidistansya o pisikal na pagdidistansya (Ingles: social distancing, physical distancing)^[1]^[2]^[3] ay kalipunan ng mga di-parmasyutikong kilos ng pagpigil sa impeksyon na nilayon upang ihinto o pabagalin ang pagkalat ng isang nakahahawang sakit sa pamamagitan ng pagpapanatili ng pisikal na distansya sa pagitan ng mga tao at pagbabawas ng pagkakataon na makalapit ang mga tao sa isa't isa.^[1]^[4] Sangkot dito ang pagpapanatili ng distansya ng dalawang metro (anim na talampakan) mula sa ibang tao at pag-iiwas sa pagtitipun-tipon sa malalaking grupo.^[5]^[6]

Sa pagbabawas ng probabilidad na makakapag-ugnay ang isang di-nahawahang tao sa isang nahawang tao, maaaring masugpo ang pagkalat ng sakit, na nagbubunga ng mas kaunting kamatayan.^[1]^[4] Isinasama ang mga hakbang sa mabuting kalinisan ng palahingahan at paghuhugas ng kamay.^[7]^[8] Noong pandemya ng coronavirus ng 2019–2020, iminungkahi ng Pandaigdigang Organisasyon sa Kalusugan (WHO) ang pagtukoy sa "pisikal" bilang alternatibo sa "panlipunan", bilang pagsunod sa palagay na pisikal distansya ang pumipigil sa pagkalat; mananatiling konektado ang mga tao sa iba sa pamamagitan ng teknolohiya.^[1]^[2]^[9]

Upang magpabagal sa pagkalat ng mga nakahahawang sikat at makaiwas sa pagpapabigat sa sistemang pangkalusugan, lalo na tuwing pandemya, isinasagawa ang iilang hakbang ng panlipunang pagdidistansya. Kabilang dito ang pagsasara ng paaralan at opisina, pagbubukod, kuwarentanas, paghahadlang sa paggalaw ng mga tao at pagkakansela ng mga pagtitipun-tipon.^[4]^[10] Matagumpay na ipinatupad ang ganitong mga hakbang sa iilang nakaraang epidemya. Sa St. Louis, di-nagtagal pagkatapos matutop ang mga unang kaso ng influenza sa lungsod noong pandemya ng trangkaso ng 1918, ipinatupad ng mga awtoridad ang pagsasara ng mga paaralan, pagbabawal sa mga pagtitipun-tipon at iba pang hakbang ukol sa panlipunang pagdidistansya. Hindi gaanong karami ang bilang ng namatay sa St. Louis kaysa sa Philadelphia, kung saan sa kabila ng pagkakaroon ng mga kaso ng influenza, ay pumayag sa pagpapatuloy ng parada at nagsagawa lamang ng panlipunang pagdidistansya pagkaraan ng dalawang linggo pagkatapos ng mga unang kaso.^[11]

Pinakaepektibo ang panlipunang pagdidistansya kapag naipapasa ang impeksyon sa pamamagitan ng mumunting patak (pag-ubo o pagbahing); direktang pisikal na kontak, kabilang ang pakikipagtalik; di-tuwirang pisikal na kontak (hal. paghawak sa kontaminadong bagay); o pagkalat sa hangin (kung nakabubuhay ang mikroorganismo sa hangin nang matagal na panahon).^[12] Di-gaanong epektibo ang mga hakbang sa mga kaso kung saan ang pangunahing paraan ng transmisyon ay sa pamamagitan ng kontaminadong tubig o pagkain o ng mga bektor tulad ng lamok o iba pang mga insekto, at di-gaanong madalas, mula sa bawat tao.^[13]

Maaaring kabilang sa mga disbentaha ng panlipunang pagdidistansya ang kalumbayan, bawas sa pagiging produktibo, at pagkawala ng mga iba pang benepisyo kaugnay sa pakikipag-ugnayan sa ibang tao.^[14]

Kahulugan

Inilarawan ng Mga Sentro sa Pag-iwas at Pagkontrol sa Sakit (CDC) ang panlipunang pagdidistansya bilang isang kalipunan ng mga "paraan upang mabawasan ang dalas at pagkalapit ng kontak ng mga tao upang mabawasan ang panganib ng pagkakalat ng sakit".^[10] Noong pandemya ng coronavirus ng 2019–2020, binago ng CDC ang kahulugan ng panlipunang pagdidistansya bilang "pagpapanatili sa pag-iiwas sa loob ng mga kongregasyon, pag-iiwas sa pagtitipun-tipon, at pagpapanatili ng distansya (halos 6 talampakan o 2 metro) mula sa iba kung posible."^[5]^[6]

Dati, inilarawan ng WHO ang panlipunang pagdidistansya bilang "pagpapanatili ng layo sa iba na hindi bababa sa dipa, [at] pagbabawas ng mga pagtitipon".^[7] Isinasama ito sa mabuting kalinisan sa palahingahan at paghuhugas ng kamay, at itinuturing bilang pinakamaisasagawang paraan upang mabawasan o iantala ang pandemya.^[7]

Mga hakbang

Ang kaalaman na kumakalat ang isang sakit ay maaaring magpasimula ng pagbabago sa ugali ng mga taong pumipiling umiiwas mula sa mga pampublikong lugar at ibang tao. Kapag ipinapatupad upang kontrolin ang mga epidemya, ang ganoong pagdidistansya ay makabubunga ng benepisyo subalit may lugi sa ekonomiya. Ipinapahayag ng mga saliksik na kailangang isabuhay nang mahigpit upang maging epektibo.^[18] Ginagamit ang iilang hakbang ukol sa panlipunang pagdidistansya upang pigilan ang pagkakalat ng mga nakahahawang sakit.^[10]^[19]^[5]

Pag-iiwas ng pisikal na kontak

Kasama sa panlipunang pagdidistansya ang pag-alis ng pakikipag-ugnayang pisikal na nangyayari sa pangkaraniwang pakikipagkamay, yakap, apir, o hongi; itinatampok sa larawang ito ang walong alternatibo.

Ang pagpapanatili ng distansya ng dalawang metro mula sa iba at pag-iiwas sa yakap at kilos na may direktang pisikal na kontak, ay nagbabawas sa panganib na mahawahan tuwing mga pandemya ng trangkaso at pandemya ng coronavirus ng 2020.^[5]^[20] Inirerekumenda rin ang ganitong mga pagdidistansya, pati na rin ang mga hakbang sa pansariling kalinisan, sa mga lugar ng trabaho.^[21] Saanman maaari mairerekumendang magtrabaho sa bahay.^[8]

Iminungkahi ang mga iba't ibang alternatibo sa kaugalian ng pakikipagkamay. Isang alternatibo ang kilos ng namaste, paglalapat ng mga palad, daliri pataas, mga kamay patungo sa puso. Noong 2020 pandemya ng coronavirus sa Reyno Unido, ginamit ni Prinsipe Charles ang kilos na sa kanyang pagbati sa mga bisita, at inirekomenda ng Direktor-Heneral ng Pandaigdigang Organisasyon sa Kalusugan, Tedros Adhanom Ghebreyesus, at Israeling Punong Ministro na si Benjamin Netanyahu.^[22] Kinabibilangan ng iba pang mga alternatibo ang kaway, pagsa-shaka (o "hang loose sign"), at paglalagay ng palad patungo sa puso, tulad ng isinasagawa sa mga bahagi ng Iran.^[22]

Sa kompyuterang ito, isinara ang lahat ng iba pang workstation para lumaki ang distansya sa pagitan ng mga taong nagtatrabaho
Si Tsai Ing-wen, pangulo ng Taiwanese, na nagbibigay ng tradisyonal na Tsinong greeting sa halip ng pakikipagkamay
Makatutulong sa mga tao ang mga marka sa sahig para manatili nila ang distansya sa mga pampublikong lugar

Bisa

Ayon sa pananaliksik, kailangang tuparin ang mga hakbang nang mahigpit at agaran upang maging mabisa.^[23] Noong pandemya ng trangkaso ng 1918, ipinatupad ng mga awtoridad sa Amerika ang pagsasara ng mga paaralan, pagababawal sa mga pampublikong pagtitipon, at iba pang pakikialam ukol sa panlipunang pagdidistansya sa Philadelphia at sa St. Louis, ngunit sa Philadelphia ang pagkaantala ng limang araw sa pagsisimula ng ganitong mga hakbang ay nagpahintulot ng pagdoble ng kabilisan ng pagkalat nang tatlo hanggang limang beses, samantalang nakatulong ang agarang tugon sa St. Louis sa pagbawas ng pagkalat doon.^[24] Sinuri ni Bootsma at Ferguson ang mga pakikialam ukol sa panlipunang paglalayo sa 16 Amerikanong lungsod noong epidemya ng 1918 at natuklas nila na ang mga pakikialam na may takdang oras ay nakapagbawas lamang ng pagkamatay nang katamtaman (marahil 10–30%), at kadalasang limitadong limitado ang dagok dahil nahuli na ang pakikialam at inalis nang masyadong maaga. Naobserbahan na nakaranas ang iilang lungsod ng ikalawang rurok ng epidemya pagkatapos alisin ang mga kontrol ukol sa panlipunang pagdidistansya, dahil nalantad ang mga madaling tablan na dating protektado.^[25]

Pagsara ng paaralan

Ipinakita ng pagmomodelo sa sipnayan na maaaring ipagliban ng pagsasara ng mga paaralan ang pagkalat ng siklab. Gayunpaman, nakadepende ang bisa sa mga kontak na pinapanatili ng mga kabataan sa labas ng paaralan. Kadalasan, kailangang magbakasyon sa trabaho ang isang magulang, at kailangang pahabain ang pagsasara, at maaaring magbunga ito ng pagkasira sa lipunan at ekonomiya.^[27]^[28]

Ipinakita na binawas ng pagsasara ng mga paaralan ng pagkamatay sa Trangkasong Asyano nang 90% noong 1957–58 siklab,^[29] at hanggang 50% sa pagkontrol ng influenza sa Estados Unidos, 2004–2008.^[30] Katulad nito, iniugnay ang mga sapilitang pagsasara ng mga paaralan at iba pang hakbang ukol sa panlipunang pagdidistansya sa 29% hanggang 37% pagbawas sa kabilisan ng pagkalat ng influenza noong epidemya ng trangkaso ng 2009 sa Mehiko.^[31]

Noong siklab ng trangkasong baboy ng 2009 sa UK, sa isang artikulong pinamagatang "Closure of schools during an influenza pandemic" ("Pagsasara ng mga paaralan tuwing pandemya ng influenza") na inilathala sa Lancet Infectious Diseases, inindorso ng pangkat ng epidemiologo ang pagsasara ng mga paaralan upang gambalain ang daloy ng impeksyon, pabagalan ang higit pang pagkalat at bumili ng panahon upang manaliksik at bumuo ng bakuna.^[32] Matapos pag-aralan ng mga pandemya ng influenza kabilang ang pandemya ng trangkaso ng 1918, ang pandemya ng influenza ng 1957 at ang pandemya ng influenza ng 1968, nag-ulat sila tungkol sa epekto ng pagsasara ng mga paaralan sa ekonomiya at nagtatrabaho, lalo na dahil sa malaking bahagdan ng doktora at babaeng nars, kung kanino kalahati ay may batang wala pang 16 taong gulang. Tiningnan din nila ang dinamika ng pagkalat ng influenza sa Pransya tuwing mga Pransesang holiday ng paaralan at itinala na bumaba ang mga kaso ng trangkaso noong nagsara ang mga paaralan at bumalik noong muli silang nagbukas. Itinala nila na noong nagwelga ang mga guro sa Israel noong panahon ng trangkaso ng 1999–2000, bumaba ang pagpapatingin sa doktor at ang bilang ng impeksyon sa palahingahan nang higit pa sa ikalima at higit pa sa dalawang ikalima ayon sa pagkabanggit.^[33]

Pagsasara ng opisina

Iminumungkahi ng mga pag-aaral sa pagmodelo at paimbabaw batay sa data ng Estados Unidos na kung sarado ang 10% ng apektadong opisina, ang kabuuang antas ng pagkalat ay humigit-kumulang 11.9% at naipagpaliban nang kaunti ang rurok-oras ng epidemya. Sa kabila nito, kung sarado ang 33% ng mga apektadong opisina, bumababa ang antas sa 4.9%, at naantala ang rurok-oras nang isang linggo.^[34]

Kuwarentenas ng posibleng kaso

Noong siklab ng SARS ng 2003 sa Singapore, napasailalim ang halos 8,000 katao sa sapilitang kuwarentenas sa bahay at kinailangan ang higit pang 4,300 na magsubaybay sa sarili para sa mga sintomas at kumontak bawat araw sa mga awtoridad ng kalusugan bilang paraan upang kontrolin ang epidemya. Bagaman 58 lang ng mga indibidwal na ito na kalaunang nasuri na may SARS, nasiyahan ang mga opisyal ng kalusugan ng bayan na nakatulong ang hakbang sa pag-iwas sa higit pang pagkalat ng impeksyon.^[35] Maaaring nakapagtulong ang kusang-loob na paghihiwalay ng sarili sa pagkalat ng influenza sa Texas noong 2009.^[36]

Kordon sanitaryo

Ang Lazzaretto ng Ancona ay isang ika-18 siglong gusali na itinayo sa artipisyal na pulo upang magsilbi bilang istasyon ng kuwarentenas at leprosaryo para sa daugnang bayan ng Ancona, Italya.

Noong 1995 ginamit ang kordon sanitaryo upang pigilan ang siklab ng sakit ng Ebola virus sa Kikwit, Zaire.^[37]^[38]^[39] Pinalibutan ni Pangulong Mobutu Sese Seko ang bayan ng mga hukbo at isinuspende ang lahat ng mga paglipad patungo sa komunidad. Sa loob ng Kikwit, itinayo ng Pandaigdigang Organisasyon sa Kalusugan at mga pangkat ng manggagamot sa Zaire ng mga higit pang kordon sanitaryo, hiniwalay ang mga libingan at pinaggamutan mula sa pangkalahatang populasyon at nagtagumpay sa paglilimita ng impeksyon.^[40] Noong siklab ng SARS ng 2003 sa Canada, ginamit ang "kuwarentenas ng komunidad" upang bawasan ang pagkalat ng sakit nang may katamtamang tagumpay.^[41]

Pamprotektang pagsamsam

Hindi pinapasok sa bayan ang dalawang ketongin.Ukit-kahoy ni Vincent of Beauvais, ika-14 na siglo

Noong epidemya ng influenza ng 1918, ibinukod ng bayan ng Gunnison, Colorado, ang kanyang sarili nang dalawang buwan upang iwasan ang paghahantad ng impeksyon. Binakaridahan ang lahat ng lansangang-bayan malapit sa hangganan ng kondado. Nagbabala ang mga konduktor sa tren sa lahat ng mga pasahero na kung lumabas sila ng tren sa Gunnison, aarestuhin sila at ikukuwarentas nang limang araw. Bilang resulta ng pagbubukod, walang namatay sa influenza sa Gunnison noong pandemya.^[42] Pinagtibay rin ng iilang komunidad ang mga ganoong hakbang.^[43]

Pagkansela ng pagtitipon

Hindi tiyak ang ebidensya na nagmumungkahi na pinapataas ng mga pagtitipon ang potensyal para sa pagkalat ng sakit.^[44] Iminumungkahi ng mga anekdota na maaaring maiugnay ang mga iilang uri ng pagtitipon sa mas malaking panganib sa pagkalat ng influenza, at maaaring "maglahi" ng mga bagong uri sa lugar, na pasimuno ng pagkalat sa komunidad sa isang pandemya. Noong pandemya ng influenza ng 1918, ang mga parada ng militar sa Philadelphia ^[45] at Boston^[46] ay maaaring naging responsable sa pagkalat sa sakit sa pamamagitan ng paghahalubilo ng mga nahawang marino sa mga pulutong ng sibilyano. Makatutulong sa pagbawas ng pagkalat ang restriksyon ng mga pagtitipon, kasama ng mga iba pang pakikialam ukol sa panlipunang paghihiwalay.^[47]

Restriksyon sa pagbibiyahe

Malayong mangyari ang pag-aantala ng epidemya nang higit sa 2–3 linggo dahil sa restriksyon sa hangganan o restriksyon sa pagbibiyahe sa loob maliban kung itinupad ito na may higit sa 99% saklaw.^[48] Nadiskubre na hindi mabisa ang pag-iiskrin sa paliparan sa pagpigil ng pagkalat ng virus noong siklab ng SARS ng 2003 sa Canada^[49] at sa Estados Unidos.^[50] Naging epektibo raw ang mga ipinataw na istriktong kontrol sa mga hangganan sa pagitan ng Austrya at ang Imperyong Otomano, na ipinataw mula 1770 hanggang 1871 upang pigilan na pumasok sa Austrya ang mga taong nahawa ng salot buboniko, dahil hindi nagkaroon ng mga malalaking siklab ng salot sa teritoryo ng Austrya pagkatapos itong itinatag, samantalang patuloy na nakaranas ang Imperyong Otomano ng mga madadalas na epidemya ng salot hanggang ang gitna ng ikalabinsiyam na siglo.^[51]

Ayon sa pagsusuri ng Northeastern University na inilathala noong Marso 2020, "pinapabagal lang ng mga restriksyon sa pagbibiyahe papunta at paalis ng Tsina ang pandaigdiagang pagkalat ng COVID-19 [kapag] isinama ito ng mga tangka sa pagbawas ng pagkalat sa antas ng komunidad at indibidwal.... Hindi sapat ang mga restriksyon sa pagbibiyahe maliban kung isinama ito ng panlipunang pagdidistansya."^[52] Natuklasan ng pagsusuri na ipinagpaliban lang ng restriksyon sa pagbibiyahe sa Wuhan ang pagkalat ng sakit sa ibang bahagi ng kalupaang Tsina nang tatlo hanggang limang araw, ngunit binawas naman nito ang pagkalat ng mga pandaigdigang kaso nang hanggang 80 bahagdan. Isang pangunahing dahilan kung bakit hindi naging ganoong epektibo ang restriksyon sa pagbibiyahe ay hindi nagpapakita ng sintomas ang karamihan ng mga may COVID-19 sa mga unang yugto ng impeksyon.^[53]

Kasaysayan

Noong epidemya ng polio ng 1916 sa Lungsod ng New York, noong may higit sa 27,000 kaso at higit sa 6,000 nangamatay dahil sa polio sa Estados Unidos, nang may higit sa 2,000 nangamatay sa Lungsod ng New York mismo, sinara ang mga sinehan, kinansela ang mga pulong, halos walang pagtitipon sa publiko, at binabalaan ang mga kabataan na huwag uminom sa mga paunten ng tubig, at sinabihan na iwasan ang mga parkeng libangan, languyan at dalampasigan.^[54]^[55]

Noong pandemya ng coronavirus ng 2019–20, binigyang-diin ang mga hakbang sa panlipunang pagdidistansya at ang mga may kaugnayan dito ng iilang pamahalaan bilang alternatibo sa ipinatupad na kuwarentanas ng mga lugar na lubhang naapektuhan; halimbawa, sa Reyno Unido, ipinayo ng gobyerno sa publiko na iwasan ang mga pampublikong lugar, at kusang nagsara ang mga sinehan at teatro upang hikayatin ang mensahe ng pamahalaan.^[56]

Teoretikal na batayan

Mula sa pananaw ng epidemiyolohiya, ang pangunahing layunin ng panlipunang pagdidistansya ay bawasan ang pangunahing reproduktibong bilang, $R_{0}$ , na katamtamang bilang ng pangalahawing nahawang indibidwal na nabuo mula sa isang pangunahing nahawang indibidwal sa populasyon kung saan pantay-pantay na madaling tablan ng sakit. Sa isang panimulang modelo ng panlipunang pagdidistansya,^[57] kung saan ang hagway $f$ ng populasyon ay nagsasagawa ng panlipunang pagdidistansya upang bawasan ang kanilang pakikipag-ugnayan sa hatimbilang $a$ ng kanilang katamtamang kontak, ang bagong nabisang reproduktibong bilang $R$ ay binibigay ng:

R=[1-(1-a^{2})f]R_{0}

^[57]

Halimbawa, 25% ng populsyon ang nagbabawas ng kanilang pakikipag-ugnayan sa iba patungo sa 50% ng kanilang katamtamang antas ay nagbibigay ng mabisang reproduktibong bilang ng halos 81% ng pangunahing reproduktibong bilang. Isang tila maliit na pagbawas, ngunit makabuluhan sa pag-aantala ng pauliting paglaki at pagkalat ng sakit.

Tingnan din

Talasanggunian

↑ ^1.0 ^1.1 ^1.2 ^1.3 Harris, Margaret; Adhanom Ghebreyesus, Tedros; Liu, Tu; Ryan, Michael "Mike" J.; Vadia; Van Kerkhove, Maria D.; Diego; Foulkes, Imogen; Ondelam, Charles; Gretler, Corinne; Costas (2020-03-20). "COVID-19" (PDF). World Health Organization. Inarkibo (PDF) mula sa orihinal noong 2020-03-25. Nakuha noong 2020-03-29.
↑ ^2.0 ^2.1 Hensley, Laura (2020-03-23). "Social distancing is out, physical distancing is in — here's how to do it". Global News. Corus Entertainment Inc. Inarkibo mula sa orihinal noong 2020-03-27. Nakuha noong 2020-03-29. {{cite web}}: |archive-date= / |archive-url= timestamp mismatch (tulong)
↑ Venske, Regula [sa Aleman] (2020-03-26). Schwyzer, Andrea (pat.). "Die Wirkung von Sprache in Krisenzeiten" [The effect of language in times of crisis] (Interview). NDR Kultur (sa Aleman). Norddeutscher Rundfunk. Inarkibo mula sa orihinal noong 2020-03-27. Nakuha noong 2020-03-27. (NB. Regula Venske is president of the PEN Centre Germany.)
↑ ^4.0 ^4.1 ^4.2 Johnson, Carolyn Y.; Sun, Lena; Freedman, Andrew (2020-03-10). "Social distancing could buy U.S. valuable time against coronavirus: It's a make-or-break moment with coronavirus to test one of the most basic — but disruptive — public health tools". The Washington Post. Inarkibo mula sa ang orihinal noong 2020-03-27. Nakuha noong 2020-03-11.
↑ ^5.0 ^5.1 ^5.2 ^5.3 Pearce, Katie (2020-03-13). "What is social distancing and how can it slow the spread of COVID-19?". The Hub (sa Ingles). Johns Hopkins University. Nakuha noong 2020-03-29.{{cite web}}: CS1 maint: url-status (link)
↑ ^6.0 ^6.1 "Risk Assessment and Management" (sa Ingles). Centers for Disease Control and Prevention. 2020-03-22. Nakuha noong 2020-03-29.{{cite web}}: CS1 maint: url-status (link)
↑ ^7.0 ^7.1 ^7.2 "Pandemic influenza prevention and mitigation in low resource communities" (PDF). World Health Organization. 2009-05-02. Nakuha noong 2020-03-29.{{cite web}}: CS1 maint: url-status (link)
↑ ^8.0 ^8.1 "Guidance on social distancing for everyone in the UK". GOV.UK (sa Ingles). Nakuha noong 2020-03-29.{{cite web}}: CS1 maint: url-status (link)
↑ Tangermann, Victor (2020-03-24) [2020-03-20]. "It's Officially Time to Stop Using The Phrase 'Social Distancing'". science alert (Futurism / The Byte). Inarkibo mula sa orihinal noong 2020-03-29. Nakuha noong 2020-03-29. {{cite web}}: |archive-date= / |archive-url= timestamp mismatch (tulong) [1]
↑ ^10.0 ^10.1 ^10.2 Kinlaw, Kathy; Levine, Robert J. (2007-02-15). "Ethical guidelines in Pandemic Influenza – Recommendations of the Ethics Subcommittee of the Advisory Committee to the Director, Centers for Disease Control and Prevention" (PDF). Centers for Disease Control and Prevention. Inarkibo (PDF) mula sa orihinal noong 2020-02-05. Nakuha noong 2020-03-23. (12 pages)
↑ Ryan, Jeffrey R. (2008-08-01). "Chapter 6.3.3. Response and Containment: Lessons from the 1918 Pandemic Can Help Communities Today". Pandemic Influenza: Emergency Planning and Community Preparedness (sa Ingles). CRC Press. pp. 123–133 [133]. ISBN 978-1-4200-6088-1. Inarkibo mula sa orihinal noong 2020-03-29. Nakuha noong 2020-03-29.
↑ "Information about Social Distancing," Santa Clara Public Health Department.
↑ "Interim Pre-Pandemic Planning Guidance: Community Strategy for Pandemic Influenza Mitigation in the United States—Early, Targeted, Layered Use of Nonpharmaceutical Interventions," CDC, Feb 2007
↑ Brooks, Samantha K.; Webster, Rebecca K.; Smith, Louise E.; Woodland, Lisa; Wessely, Simon; Greenberg, Neil; Rubin, Gideon James (2020-03-14). "The psychological impact of quarantine and how to reduce it: rapid review of the evidence". The Lancet (sa Ingles). 395 (10227): 912–920. doi:10.1016/S0140-6736(20)30460-8. ISSN 0140-6736. PMID 32112714.
↑ Wiles, Siouxsie (2020-03-09). "The three phases of Covid-19 – and how we can make it manageable". The Spinoff. Morningside, Auckland, New Zealand. Inarkibo mula sa orihinal noong 2020-03-27. Nakuha noong 2020-03-09.
↑ Wiles, Siouxsie (2020-03-14). "After 'Flatten the Curve', we must now 'Stop the Spread'. Here's what that means". The Spinoff. Morningside, Auckland, New Zealand. Inarkibo mula sa orihinal noong 2020-03-26. Nakuha noong 2020-03-13.
↑ Anderson, Roy Malcom; Heesterbeek, Hans J. A. P.; Klinkenberg, Don; Hollingsworth, T. Déirdre (2020-03-09). "How will country-based mitigation measures influence the course of the COVID-19 epidemic?". The Lancet (sa Ingles). 395 (10228): 931–934. doi:10.1016/S0140-6736(20)30567-5. ISSN 0140-6736. PMID 32164834. Inarkibo mula sa orihinal noong 2020-03-27. Nakuha noong 2020-03-28. A key issue for epidemiologists is helping policy makers decide the main objectives of mitigation—e.g., minimising morbidity and associated mortality, avoiding an epidemic peak that overwhelms health-care services, keeping the effects on the economy within manageable levels, and flattening the epidemic curve to wait for vaccine development and manufacture on scale and antiviral drug therapies. {{cite journal}}: Check |author-link4= value (tulong)
↑ Maharaj, Savi; Kleczkowski, Adam (2012). "Controlling epidemic spread by social distancing: Do it well or not at all". BMC Public Health. 12 (1): 679. doi:10.1186/1471-2458-12-679. PMC 3563464. PMID 22905965.
↑ "Information about social distancing" (PDF). www.cidrap.umn.edu. Public Health Department: Santa Clara Valley Health & Hospital System. Nakuha noong 17 March 2020.{{cite web}}: CS1 maint: url-status (link)
↑ "Guidance on Preparing Workplaces for an Influenza Pandemic". Occupational Safety and Health Act of 1970. United States Department of Labor. OSHA 3327-02N 2007. Inarkibo mula sa orihinal noong 2020-03-25. Nakuha noong 2020-03-18. [2]
↑ "Social Distancing". safety-security.uchicago.edu. Department of Safety & Security, The University of Chicago. 2015. Inarkibo mula sa orihinal noong 2020-03-24. Nakuha noong 2020-03-29.
↑ ^22.0 ^22.1 Barajas, Julia; Etehad, Melissa (2020-03-13). "Joined palms, hands on hearts, Vulcan salutes: Saying hello in a no-handshake era". Los Angeles Times (sa Ingles). Inarkibo mula sa orihinal noong 2020-03-27. Nakuha noong 2020-03-18.
↑ Maharaj S, Kleczkowski A (2012). "Controlling epidemic spread by social distancing: Do it well or not at all". BMC Public Health. 12 (1): 679. doi:10.1186/1471-2458-12-679. PMC 3563464. PMID 22905965.
↑ Hatchett RJ, Mecher CE, Lipsitch M (2007). "Public health interventions and epidemic intensity during the 1918 influenza pandemic". Proc Natl Acad Sci U S A. 104 (18): 7582–7587. doi:10.1073/pnas.0610941104. PMC 1849867. PMID 17416679.
↑ Bootsma MC, Ferguson NM (2007). "The effect of public health measures on the 1918 influenza pandemic in U.S. cities". Proc Natl Acad Sci U S A. 104 (18): 7588–7593. doi:10.1073/pnas.0611071104. PMC 1849868. PMID 17416677.
↑ "2009 Press Releases". Health Protection Agency. 24 December 2009. Inarkibo mula sa ang orihinal noong 24 December 2009. Nakuha noong 24 December 2009.
↑ Zumla, Alimuddin; Yew, Wing-Wai; Hui, David S. C. (2010). Emerging Respiratory Infections in the 21st Century, An Issue of Infectious Disease Clinics (sa Ingles). Bol. 24. Elsevier Health Sciences. p. 614. ISBN 978-1-4557-0038-7.
↑ Cauchemez, Simon; Ferguson, Neil M; Wachtel, Claude; Tegnell, Anders; Saour, Guillaume; Duncan, Ben; Nicoll, Angus (2009). "Closure of schools during an influenza pandemic". The Lancet Infectious Diseases. 9 (8): 473–481. doi:10.1016/S1473-3099(09)70176-8. ISSN 1473-3099. PMID 19628172.
↑ Chin TD, Foley JF, Doto IL, Gravelle CR, Weston J (1960). "Morbidity and mortality characteristics of Asian strain influenza". Public Health Reports. 75 (2): 148–58. doi:10.2307/4590751. JSTOR 4590751. PMC 1929395. PMID 19316351.
↑ Wheeler CC, Erhart LM, Jehn ML (2010). "Effect of school closure on the incidence of influenza among school -age children in Arizona". Public Health Reports. 125 (6): 851–859. doi:10.1177/003335491012500612. PMC 2966666. PMID 21121230.
↑ Flu Pandemic Study Supports Social Distancing", NIH Research Matters, 6 June 2011.
↑ Wardrop, Murray (21 July 2009). "Swine flu: schools should close to halt spread of virus, ministers told". The Telegraph (sa Ingles). ISSN 0307-1235. Nakuha noong 17 March 2020.{{cite news}}: CS1 maint: url-status (link)
↑ Walsh, Eric, pat. (20 July 2009). "Closing schools won't stop pandemics: study" (sa Ingles). Reuters. Nakuha noong 17 March 2020.{{cite news}}: CS1 maint: url-status (link)
↑ Rousculp MD, Johnston SS, Palmer LA, Chu BC, Mahadevia PJ, Nichol KL (2010). "Attending work while sick: implication of flexible sick leave policies". Journal of Occupational and Environmental Medicine. 52 (10): 1009–1013. doi:10.1097/jom.0b013e3181f43844. PMID 20881626.
↑ Chorh-Chuan Tan, "SARS in Singapore – Key Lessons from an Epidemic", Annals Academy of Medicine, May 2006, Vol. 35 No.5.
↑ Teh B, Olsen K, Black J, Cheng AC, Aboltins C, Bull K, et al. (2012). "Impact of swine influenza and quarantine measures on patients and households during the H1N1/09 pandemic". Scandinavian Journal of Infectious Diseases. 44 (4): 289–296. doi:10.3109/00365548.2011.631572. PMID 22106922.
↑ Laurie Garrett, "Heartless but Effective: I've Seen 'Cordon Sanitaire' Work Against Ebola", The New Republic, 14 August 2014
↑ "Outbreak of Ebola Viral Hemorrhagic Fever -- Zaire, 1995" Morbidity and Mortality Weekly Report, 19 May 1995 / 44(19);381-382
↑ Rachel Kaplan Hoffmann and Keith Hoffmann, "Ethical Considerations in the Use of Cordons Sanitaires", Clinical Correlations, 19 February 2015.
↑ Laurie Garrett, Betrayal of Trust: The Collapse of Global Public Health, Hachette Books, 2011 ISBN 1401303862
↑ Bondy SJ, Russell ML, Laflèche JM, Rea E (2009). "Quantifying the impact of community quarantine on SARS transmission in Ontario: estimation of secondary case count difference and number needed to quarantine". BMC Public Health. 9 (1): 488. doi:10.1186/1471-2458-9-488. PMC 2808319. PMID 20034405.
↑ Gunnison: Case Study, University of Michigan Medical School, Center for the History of Medicine
↑ H. Markel, A.M. Stern, J. A. Navarro, J. R. Michalsen, A. S. Monto, and C. DiGiovanni, "Nonpharmaceutical Influenza Mitigation Strategies, US Communities, 1918–1920 Pandemic", Emerging Infectious Diseases, Vol. 12, No. 12, December 2006.
↑ Thomas V. Inglersby et al, "Disease Mitigation Measures in the Control of Pandemic Influenza", Biosecurity and Bioterrorism Biodefense Strategy & Science, Volume 4, Number 4, 2006
↑ Kenneth C. Davis, "Philadelphia Threw a WWI Parade That Gave Thousands of Onlookers the Flu", Smithsonian, 21 September 2018
↑ "The Flu in Boston", American Experience, WGBH
↑ Ishola DA, Phin N (2011). "Could influenza transmission be reduced by restricting mass gatherings? Towards an evidence-based policy framework". Journal of Epidemiology and Global Health. 1 (1): 33–60. doi:10.1016/j.jegh.2011.06.004. PMID 23856374.
↑ Ferguson NM, Cummings DA, Fraser C, Cajka JC, Cooley PC, Burke DS (2006). "Strategies for mitigating an influenza pandemic". Nature. 442 (7101): 448–52. Bibcode:2006Natur.442..448F. doi:10.1038/nature04795. PMID 16642006.
↑ Bell DM, World, Community (2004). "Public health interventions and SARS spread, 2003". Emerging Infectious Diseases. 10 (11): 1900–1906. doi:10.3201/eid1011.040729. PMC 3329045. PMID 15550198.
↑ Martin Cetron et al. "Isolation and Quarantine: Containment Strategies for SARS, 2003", from Learning from SARS: Preparing for the Next Disease Outbreak, National Academy of Sciences, 2004. ISBN 0309594332
↑ George C. Kohn, Encyclopedia of Plague and Pestilence: From Ancient Times to the Present, Infobase Publishing, 2007; p. 30. ISBN 1438129238
↑ Emily Arntsen, "Closing borders can delay, but can't stop the spread of COVID-19, new report says", News@Northeastern, March 6, 2020.
↑ Matteo Chinazzi1, Jessica T. Davis1, Marco Ajelli, Corrado Gioannini, Maria Litvinova, Stefano Merler, Ana Pastore y Piontti1, Kunpeng Mu1, Luca Rossi, Kaiyuan Sun, Cécile Viboud, Xinyue Xiong, Hongjie Yu, M. Elizabeth Halloran, Ira M. Longini Jr. Alessandro Vespignani1, "The effect of travel restrictions on the spread of the 2019 novel coronavirus (COVID-19) outbreak", Science 6 March 2020
↑ Battin, M. Pabst; Francis, Leslie P.; Jacobson, Jay A.; Smith, Charles B. (2009). The Patient as Victim and Vector: Ethics and Infectious Disease (sa Ingles). Oxford University Press. p. 87. ISBN 978-0-19-533583-5.
↑ Melnick J. (1 July 1996). "Current status of poliovirus infections". Clinical Microbiology Reviews. 9 (3): 293–300. doi:10.1128/CMR.9.3.293. PMC 172894. PMID 8809461.
↑ "Most UK cinemas shut after virus advice". BBC News (sa Ingles). 2020-03-17. Nakuha noong 2020-03-21.
↑ ^57.0 ^57.1 Becker, Niels (2015). Modeling to Inform Infectious Disease Control. CRC Press. p. 104. ISBN 9781498731072.

Mga kawing panlabas

Harry Stevens, "Why outbreaks like coronavirus spread exponentially, and how to 'flatten the curve'", The Washington Post, 14 March 2020, "These simulations show how to flatten the coronavirus growth curve"

[WHO_20200320-1] 1.0 ^1.1 ^1.2 ^1.3 Harris, Margaret; Adhanom Ghebreyesus, Tedros; Liu, Tu; Ryan, Michael "Mike" J.; Vadia; Van Kerkhove, Maria D.; Diego; Foulkes, Imogen; Ondelam, Charles; Gretler, Corinne; Costas (2020-03-20). "COVID-19" (PDF). World Health Organization. Inarkibo (PDF) mula sa orihinal noong 2020-03-25. Nakuha noong 2020-03-29.

[Hensley_20200323-2] 2.0 ^2.1 Hensley, Laura (2020-03-23). "Social distancing is out, physical distancing is in — here's how to do it". Global News. Corus Entertainment Inc. Inarkibo mula sa orihinal noong 2020-03-27. Nakuha noong 2020-03-29. {{cite web}}: |archive-date= / |archive-url= timestamp mismatch (tulong)

[Venske_20200326-3] Venske, Regula [sa Aleman] (2020-03-26). Schwyzer, Andrea (pat.). "Die Wirkung von Sprache in Krisenzeiten" [The effect of language in times of crisis] (Interview). NDR Kultur (sa Aleman). Norddeutscher Rundfunk. Inarkibo mula sa orihinal noong 2020-03-27. Nakuha noong 2020-03-27. (NB. Regula Venske is president of the PEN Centre Germany.)

[JohnsonSunFreedman_2020-4] 4.0 ^4.1 ^4.2 Johnson, Carolyn Y.; Sun, Lena; Freedman, Andrew (2020-03-10). "Social distancing could buy U.S. valuable time against coronavirus: It's a make-or-break moment with coronavirus to test one of the most basic — but disruptive — public health tools". The Washington Post. Inarkibo mula sa ang orihinal noong 2020-03-27. Nakuha noong 2020-03-11.

[Pearce2020-5] 5.0 ^5.1 ^5.2 ^5.3 Pearce, Katie (2020-03-13). "What is social distancing and how can it slow the spread of COVID-19?". The Hub (sa Ingles). Johns Hopkins University. Nakuha noong 2020-03-29.{{cite web}}: CS1 maint: url-status (link)

[CDC22March2020-6] 6.0 ^6.1 "Risk Assessment and Management" (sa Ingles). Centers for Disease Control and Prevention. 2020-03-22. Nakuha noong 2020-03-29.{{cite web}}: CS1 maint: url-status (link)

[WHO2May2009-7] 7.0 ^7.1 ^7.2 "Pandemic influenza prevention and mitigation in low resource communities" (PDF). World Health Organization. 2009-05-02. Nakuha noong 2020-03-29.{{cite web}}: CS1 maint: url-status (link)

[gov.ukSD-8] 8.0 ^8.1 "Guidance on social distancing for everyone in the UK". GOV.UK (sa Ingles). Nakuha noong 2020-03-29.{{cite web}}: CS1 maint: url-status (link)

[Tangermann_20200324-9] Tangermann, Victor (2020-03-24) [2020-03-20]. "It's Officially Time to Stop Using The Phrase 'Social Distancing'". science alert (Futurism / The Byte). Inarkibo mula sa orihinal noong 2020-03-29. Nakuha noong 2020-03-29. {{cite web}}: |archive-date= / |archive-url= timestamp mismatch (tulong) [1]

[cdc2007-10] 10.0 ^10.1 ^10.2 Kinlaw, Kathy; Levine, Robert J. (2007-02-15). "Ethical guidelines in Pandemic Influenza – Recommendations of the Ethics Subcommittee of the Advisory Committee to the Director, Centers for Disease Control and Prevention" (PDF). Centers for Disease Control and Prevention. Inarkibo (PDF) mula sa orihinal noong 2020-02-05. Nakuha noong 2020-03-23. (12 pages)

[Ryan2008-11] Ryan, Jeffrey R. (2008-08-01). "Chapter 6.3.3. Response and Containment: Lessons from the 1918 Pandemic Can Help Communities Today". Pandemic Influenza: Emergency Planning and Community Preparedness (sa Ingles). CRC Press. pp. 123–133 [133]. ISBN 978-1-4200-6088-1. Inarkibo mula sa orihinal noong 2020-03-29. Nakuha noong 2020-03-29.

[12] "Information about Social Distancing," Santa Clara Public Health Department.

[13] "Interim Pre-Pandemic Planning Guidance: Community Strategy for Pandemic Influenza Mitigation in the United States—Early, Targeted, Layered Use of Nonpharmaceutical Interventions," CDC, Feb 2007

[Brooks26Feb2020-14] Brooks, Samantha K.; Webster, Rebecca K.; Smith, Louise E.; Woodland, Lisa; Wessely, Simon; Greenberg, Neil; Rubin, Gideon James (2020-03-14). "The psychological impact of quarantine and how to reduce it: rapid review of the evidence". The Lancet (sa Ingles). 395 (10227): 912–920. doi:10.1016/S0140-6736(20)30460-8. ISSN 0140-6736. PMID 32112714.

[Wiles_20200309-15] Wiles, Siouxsie (2020-03-09). "The three phases of Covid-19 – and how we can make it manageable". The Spinoff. Morningside, Auckland, New Zealand. Inarkibo mula sa orihinal noong 2020-03-27. Nakuha noong 2020-03-09.

[Wiles_20200314-16] Wiles, Siouxsie (2020-03-14). "After 'Flatten the Curve', we must now 'Stop the Spread'. Here's what that means". The Spinoff. Morningside, Auckland, New Zealand. Inarkibo mula sa orihinal noong 2020-03-26. Nakuha noong 2020-03-13.

[Anderson_20200309-17] Anderson, Roy Malcom; Heesterbeek, Hans J. A. P.; Klinkenberg, Don; Hollingsworth, T. Déirdre (2020-03-09). "How will country-based mitigation measures influence the course of the COVID-19 epidemic?". The Lancet (sa Ingles). 395 (10228): 931–934. doi:10.1016/S0140-6736(20)30567-5. ISSN 0140-6736. PMID 32164834. Inarkibo mula sa orihinal noong 2020-03-27. Nakuha noong 2020-03-28. A key issue for epidemiologists is helping policy makers decide the main objectives of mitigation—e.g., minimising morbidity and associated mortality, avoiding an epidemic peak that overwhelms health-care services, keeping the effects on the economy within manageable levels, and flattening the epidemic curve to wait for vaccine development and manufacture on scale and antiviral drug therapies. {{cite journal}}: Check |author-link4= value (tulong)

[Maharaj2012-18] Maharaj, Savi; Kleczkowski, Adam (2012). "Controlling epidemic spread by social distancing: Do it well or not at all". BMC Public Health. 12 (1): 679. doi:10.1186/1471-2458-12-679. PMC 3563464. PMID 22905965.

[cidrap-19] "Information about social distancing" (PDF). www.cidrap.umn.edu. Public Health Department: Santa Clara Valley Health & Hospital System. Nakuha noong 17 March 2020.{{cite web}}: CS1 maint: url-status (link)

[osha-20] "Guidance on Preparing Workplaces for an Influenza Pandemic". Occupational Safety and Health Act of 1970. United States Department of Labor. OSHA 3327-02N 2007. Inarkibo mula sa orihinal noong 2020-03-25. Nakuha noong 2020-03-18. [2]

[UofCh-21] "Social Distancing". safety-security.uchicago.edu. Department of Safety & Security, The University of Chicago. 2015. Inarkibo mula sa orihinal noong 2020-03-24. Nakuha noong 2020-03-29.

[Barajas13March2020-22] 22.0 ^22.1 Barajas, Julia; Etehad, Melissa (2020-03-13). "Joined palms, hands on hearts, Vulcan salutes: Saying hello in a no-handshake era". Los Angeles Times (sa Ingles). Inarkibo mula sa orihinal noong 2020-03-27. Nakuha noong 2020-03-18.

[23] Maharaj S, Kleczkowski A (2012). "Controlling epidemic spread by social distancing: Do it well or not at all". BMC Public Health. 12 (1): 679. doi:10.1186/1471-2458-12-679. PMC 3563464. PMID 22905965.

[24] Hatchett RJ, Mecher CE, Lipsitch M (2007). "Public health interventions and epidemic intensity during the 1918 influenza pandemic". Proc Natl Acad Sci U S A. 104 (18): 7582–7587. doi:10.1073/pnas.0610941104. PMC 1849867. PMID 17416679.

[25] Bootsma MC, Ferguson NM (2007). "The effect of public health measures on the 1918 influenza pandemic in U.S. cities". Proc Natl Acad Sci U S A. 104 (18): 7588–7593. doi:10.1073/pnas.0611071104. PMC 1849868. PMID 17416677.

[HPApress-26] "2009 Press Releases". Health Protection Agency. 24 December 2009. Inarkibo mula sa ang orihinal noong 24 December 2009. Nakuha noong 24 December 2009.

[Zumla2010-27] Zumla, Alimuddin; Yew, Wing-Wai; Hui, David S. C. (2010). Emerging Respiratory Infections in the 21st Century, An Issue of Infectious Disease Clinics (sa Ingles). Bol. 24. Elsevier Health Sciences. p. 614. ISBN 978-1-4557-0038-7.

[CauchemezFerguson2009-28] Cauchemez, Simon; Ferguson, Neil M; Wachtel, Claude; Tegnell, Anders; Saour, Guillaume; Duncan, Ben; Nicoll, Angus (2009). "Closure of schools during an influenza pandemic". The Lancet Infectious Diseases. 9 (8): 473–481. doi:10.1016/S1473-3099(09)70176-8. ISSN 1473-3099. PMID 19628172.

[29] Chin TD, Foley JF, Doto IL, Gravelle CR, Weston J (1960). "Morbidity and mortality characteristics of Asian strain influenza". Public Health Reports. 75 (2): 148–58. doi:10.2307/4590751. JSTOR 4590751. PMC 1929395. PMID 19316351.

[30] Wheeler CC, Erhart LM, Jehn ML (2010). "Effect of school closure on the incidence of influenza among school -age children in Arizona". Public Health Reports. 125 (6): 851–859. doi:10.1177/003335491012500612. PMC 2966666. PMID 21121230.

[31] Flu Pandemic Study Supports Social Distancing", NIH Research Matters, 6 June 2011.

[Wardrop2009-32] Wardrop, Murray (21 July 2009). "Swine flu: schools should close to halt spread of virus, ministers told". The Telegraph (sa Ingles). ISSN 0307-1235. Nakuha noong 17 March 2020.{{cite news}}: CS1 maint: url-status (link)

[Reuters2009-33] Walsh, Eric, pat. (20 July 2009). "Closing schools won't stop pandemics: study" (sa Ingles). Reuters. Nakuha noong 17 March 2020.{{cite news}}: CS1 maint: url-status (link)

[34] Rousculp MD, Johnston SS, Palmer LA, Chu BC, Mahadevia PJ, Nichol KL (2010). "Attending work while sick: implication of flexible sick leave policies". Journal of Occupational and Environmental Medicine. 52 (10): 1009–1013. doi:10.1097/jom.0b013e3181f43844. PMID 20881626.

[35] Chorh-Chuan Tan, "SARS in Singapore – Key Lessons from an Epidemic", Annals Academy of Medicine, May 2006, Vol. 35 No.5.

[36] Teh B, Olsen K, Black J, Cheng AC, Aboltins C, Bull K, et al. (2012). "Impact of swine influenza and quarantine measures on patients and households during the H1N1/09 pandemic". Scandinavian Journal of Infectious Diseases. 44 (4): 289–296. doi:10.3109/00365548.2011.631572. PMID 22106922.

[37] Laurie Garrett, "Heartless but Effective: I've Seen 'Cordon Sanitaire' Work Against Ebola", The New Republic, 14 August 2014

[38] "Outbreak of Ebola Viral Hemorrhagic Fever -- Zaire, 1995" Morbidity and Mortality Weekly Report, 19 May 1995 / 44(19);381-382

[Kaplan-39] Rachel Kaplan Hoffmann and Keith Hoffmann, "Ethical Considerations in the Use of Cordons Sanitaires", Clinical Correlations, 19 February 2015.

[40] Laurie Garrett, Betrayal of Trust: The Collapse of Global Public Health, Hachette Books, 2011 ISBN 1401303862

[41] Bondy SJ, Russell ML, Laflèche JM, Rea E (2009). "Quantifying the impact of community quarantine on SARS transmission in Ontario: estimation of secondary case count difference and number needed to quarantine". BMC Public Health. 9 (1): 488. doi:10.1186/1471-2458-9-488. PMC 2808319. PMID 20034405.

[42] Gunnison: Case Study, University of Michigan Medical School, Center for the History of Medicine

[Markel-43] H. Markel, A.M. Stern, J. A. Navarro, J. R. Michalsen, A. S. Monto, and C. DiGiovanni, "Nonpharmaceutical Influenza Mitigation Strategies, US Communities, 1918–1920 Pandemic", Emerging Infectious Diseases, Vol. 12, No. 12, December 2006.

[44] Thomas V. Inglersby et al, "Disease Mitigation Measures in the Control of Pandemic Influenza", Biosecurity and Bioterrorism Biodefense Strategy & Science, Volume 4, Number 4, 2006

[45] Kenneth C. Davis, "Philadelphia Threw a WWI Parade That Gave Thousands of Onlookers the Flu", Smithsonian, 21 September 2018

[46] "The Flu in Boston", American Experience, WGBH

[47] Ishola DA, Phin N (2011). "Could influenza transmission be reduced by restricting mass gatherings? Towards an evidence-based policy framework". Journal of Epidemiology and Global Health. 1 (1): 33–60. doi:10.1016/j.jegh.2011.06.004. PMID 23856374.

[48] Ferguson NM, Cummings DA, Fraser C, Cajka JC, Cooley PC, Burke DS (2006). "Strategies for mitigating an influenza pandemic". Nature. 442 (7101): 448–52. Bibcode:2006Natur.442..448F. doi:10.1038/nature04795. PMID 16642006.

[49] Bell DM, World, Community (2004). "Public health interventions and SARS spread, 2003". Emerging Infectious Diseases. 10 (11): 1900–1906. doi:10.3201/eid1011.040729. PMC 3329045. PMID 15550198.

[50] Martin Cetron et al. "Isolation and Quarantine: Containment Strategies for SARS, 2003", from Learning from SARS: Preparing for the Next Disease Outbreak, National Academy of Sciences, 2004. ISBN 0309594332

[Kohn-51] George C. Kohn, Encyclopedia of Plague and Pestilence: From Ancient Times to the Present, Infobase Publishing, 2007; p. 30. ISBN 1438129238

[52] Emily Arntsen, "Closing borders can delay, but can't stop the spread of COVID-19, new report says", News@Northeastern, March 6, 2020.

[53] Matteo Chinazzi1, Jessica T. Davis1, Marco Ajelli, Corrado Gioannini, Maria Litvinova, Stefano Merler, Ana Pastore y Piontti1, Kunpeng Mu1, Luca Rossi, Kaiyuan Sun, Cécile Viboud, Xinyue Xiong, Hongjie Yu, M. Elizabeth Halloran, Ira M. Longini Jr. Alessandro Vespignani1, "The effect of travel restrictions on the spread of the 2019 novel coronavirus (COVID-19) outbreak", Science 6 March 2020

[Battin2009-54] Battin, M. Pabst; Francis, Leslie P.; Jacobson, Jay A.; Smith, Charles B. (2009). The Patient as Victim and Vector: Ethics and Infectious Disease (sa Ingles). Oxford University Press. p. 87. ISBN 978-0-19-533583-5.

[Melnick_1996-55] Melnick J. (1 July 1996). "Current status of poliovirus infections". Clinical Microbiology Reviews. 9 (3): 293–300. doi:10.1128/CMR.9.3.293. PMC 172894. PMID 8809461.

[56] "Most UK cinemas shut after virus advice". BBC News (sa Ingles). 2020-03-17. Nakuha noong 2020-03-21.

[Becker-57] 57.0 ^57.1 Becker, Niels (2015). Modeling to Inform Infectious Disease Control. CRC Press. p. 104. ISBN 9781498731072.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]

[29]

[30]

[31]

[32]

[33]

[34]

[35]

[36]

[37]

[38]

[39]

[40]

[41]

[42]

[43]

[44]

[45]

[46]

[47]

[48]

[49]

[50]

[51]

[52]

[53]

[54]

[55]

[56]

[57]

@@ Linya 17: / Linya 17: @@
 == Mga hakbang ==
+[[File:Covid-19_flatten_the_curve_-_cropped_version_(no_cartoon).gif|thumb|upright=1.5|Nakatutulong ang panlipunang pagpapalayo sa matalas na rurok ng impeksyon ("flattens the [[epidemic curve]]") para maiwasan na matabunan ang mga serbisyong pangkalusugan.<ref name="Wiles_20200309">{{cite web |author-last=Wiles |author-first=Siouxsie |author-link=Siouxsie Wiles |title=The three phases of Covid-19 – and how we can make it manageable |date=2020-03-09 |work=[[The Spinoff]] |location=Morningside, Auckland, New Zealand |url=https://thespinoff.co.nz/society/09-03-2020/the-three-phases-of-covid-19-and-how-we-can-make-it-manageable/ |access-date=2020-03-09 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200327120015/https://thespinoff.co.nz/society/09-03-2020/the-three-phases-of-covid-19-and-how-we-can-make-it-manageable/ |archive-date=2020-03-27}}</ref><ref name="Wiles_20200314">{{cite web |author-last=Wiles |author-first=Siouxsie |author-link=Siouxsie Wiles |title=After 'Flatten the Curve', we must now 'Stop the Spread'. Here's what that means |date=2020-03-14 |work=[[The Spinoff]] |location=Morningside, Auckland, New Zealand |url=https://thespinoff.co.nz/society/14-03-2020/after-flatten-the-curve-we-must-now-stop-the-spread-heres-what-that-means/ |access-date=2020-03-13 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200326232315/https://thespinoff.co.nz/society/14-03-2020/after-flatten-the-curve-we-must-now-stop-the-spread-heres-what-that-means/ |archive-date=2020-03-26}}</ref><ref name="Anderson_20200309">{{cite journal |author-last1=Anderson |author-first1=Roy Malcom |author-link1=Roy Malcolm Anderson |author-last2=Heesterbeek |author-first2=Hans J. A. P. |author-last3=Klinkenberg |author-first3=Don |author-last4=Hollingsworth |author-first4=T. Déirdre |author-link4=:wikidata:Q42660467 |date=2020-03-09 |title=How will country-based mitigation measures influence the course of the COVID-19 epidemic? |journal=[[The Lancet]] |language=en |volume=395 |issue=10228 |pages=931–934 |doi=10.1016/S0140-6736(20)30567-5 |issn=0140-6736 |pmid=32164834 |url=https://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(20)30567-5/abstract |access-date=2020-03-28 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200327110325/https://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(20)30567-5/fulltext |archive-date=2020-03-27 |quote=A key issue for epidemiologists is helping policy makers decide the main objectives of mitigation—e.g., minimising morbidity and associated mortality, avoiding an epidemic peak that overwhelms health-care services, keeping the effects on the economy within manageable levels, and flattening the epidemic curve to wait for vaccine development and manufacture on scale and antiviral drug therapies.}}</ref>]]
-Kabilang sa mga hakbang ng panlipunang pagdidistansya na ginagamit upang kontrolin ang pagkalat ng nakahahawang sakit ang:<ref name="cdc2007">Kathy Kinlaw, Robert Levine, [https://www.cdc.gov/od/science/integrity/phethics/docs/panflu_ethic_guidelines.pdf "Ethical Guidelines on Pandemic Influenza"], CDC, 15 February 2007, p. 2</ref><ref name="cidrap">{{Cite web|url=http://www.cidrap.umn.edu/sites/default/files/public/php/185/185_factsheet_social_distancing.pdf|title=Information about social distancing|last=|first=|date=|website=www.cidrap.umn.edu|publisher=Public Health Department: Santa Clara Valley Health & Hospital System|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=17 March 2020}}</ref>
+Ang kaalaman na kumakalat ang isang sakit ay maaaring magpasimula ng [[behaviour change (public health)|pagbabago sa ugali]] ng mga taong pumipiling umiiwas mula sa mga pampublikong lugar at ibang tao. Kapag ipinapatupad upang kontrolin ang mga epidemya, ang ganoong pagdidistansya ay makabubunga ng benepisyo subalit may lugi sa ekonomiya. Ipinapahayag ng mga saliksik na kailangang isabuhay nang mahigpit upang maging epektibo.<ref name="Maharaj2012">{{cite journal |author-last1=Maharaj |author-first1=Savi |author-last2=Kleczkowski |author-first2=Adam |date=2012 |title=Controlling epidemic spread by social distancing: Do it well or not at all |journal=[[BioMed Central|BMC Public Health]] |volume=12 |issue=1 |page=679 |doi=10.1186/1471-2458-12-679 |pmid=22905965 |pmc=3563464}}</ref> Ginagamit ang iilang hakbang ukol sa panlipunang pagdidistansya upang pigilan ang pagkakalat ng mga nakahahawang sakit.<ref name="cdc2007">{{cite web |author-first1=Kathy |author-last1=Kinlaw |author-first2=Robert J. |author-last2=Levine |title=Ethical guidelines in Pandemic Influenza – Recommendations of the Ethics Subcommittee of the Advisory Committee to the Director, Centers for Disease Control and Prevention |publisher=[[Centers for Disease Control and Prevention]] |date=2007-02-15 |url=https://www.cdc.gov/od/science/integrity/phethics/docs/panflu_ethic_guidelines.pdf |access-date=2020-03-23 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200205095942/https://www.cdc.gov/od/science/integrity/phethics/docs/panflu_ethic_guidelines.pdf |archive-date=2020-02-05}} (12 pages)</ref><ref name="cidrap">{{Cite web|url=http://www.cidrap.umn.edu/sites/default/files/public/php/185/185_factsheet_social_distancing.pdf|title=Information about social distancing|last=|first=|date=|website=www.cidrap.umn.edu|publisher=Public Health Department: Santa Clara Valley Health & Hospital System|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=17 March 2020}}</ref><ref name="Pearce2020"/>
-* pagsasara ng mga paaralan (maagap o reaktibo)<ref name="CauchemezFerguson2009" />
-* pagsasara ng mga opisina,<ref>{{cite journal|vauthors=Kumar S, Crouse Quinn S, Kim KH, Daniel LH, Freimuth VS|year=2012|title=The Impact of Workplace Policies and Other Social Factors on Self-Reported Influenza-Like Illness Incidence During the 2009 H1N1 Pandemic|url=|journal=American Journal of Public Health|volume=102|issue=1|pages=134–140|doi=10.2105/AJPH.2011.300307|pmid=22095353|pmc=3490553}}</ref> kasama na ang pagsasara ng mga "di-kinakailangang" negosyo at serbisyong panlipunan (Ibig sabihin ng "Di-kinakailangan" ay mga pasilidad na hindi nagpapanatili ng mga pangunahing gawain sa komunidad, kumpara sa mga [[ Mahahalagang serbisyo |kinakailangang serbisyo]]<ref>[https://www.colorado.gov/pacific/sites/default/files/OEPR_Guidelines-for-Social-Distancing-Pandemic-Readiness.pdf "Social Distancing Support Guidelines," Colorado Dept. of Public Health and Environment, March 2008.]</ref>)
-*[[ Paghiwalay (pangangalaga sa kalusugan) |pagbubukod]]
-*[[ Quarantine |kuwarentenas]]
-*[[ Sanitaire ng cordon |kordon sanitaryo]]
-*[[ Proteksyon ng pagkakasunud-sunod |pamprotektang pagsamsam]]
-* pagkakansela ng mga [[ Mass pagtitipon |pagtitipon]] tulad ng mga palaro, pelikula o panugtog na palabas<ref>R. Booy and J. Ward, [https://www.health.gov.au/internet/main/publishing.nsf/Content/519F9392797E2DDCCA257D47001B9948/$File/Social.pdf "Evidence compendium and advice on social distancing and other related measures for response to an influenza pandemic," National Centre for Immunisation Research and Surveillance.]</ref>
-* pagsasara o paglilimita ng [[ Mass transit |transportasyon ng madla]]
-* pagsasara ng mga pasilidad sa paglilibang (mga languyan, mga samahan ng kabataan, himnasyo)<ref>[http://www.globalsecurity.org/security/ops/hsc-scen-3_flu-pandemic-distancing.htm "Flu Pandemic Mitigation - Social Distancing"]</ref>
-* kabilang sa mga panukalang "pagsanggalang-sa-sarili" para sa mga indibidwal ang paglilimita sa pagharap sa ibang tao, pagsasagawa ng negosyo sa telepono o online, pag-iwas sa mga pampublikong lugar at pagbabawas ng di-kinakailangang paglalakbay<ref>[https://wwwnc.cdc.gov/eid/article/12/11/06-0255_article Glass RJ, Glass LM, Beyeler WE, Min HJ. "Targeted Social Distancing Designs for Pandemic Influenza." ''Emerg Infect Dis.'' 2006;12(11):1671-1681. https://dx.doi.org/10.3201/eid1211.060255]</ref><ref>[https://www.shrm.org/resourcesandtools/tools-and-samples/policies/pages/cms_016204.aspx "Social Distancing Guidelines (for workplace communicable disease outbreaks)"]</ref>
+===Pag-iiwas ng pisikal na kontak===
-=== Mga alternatibo sa pakikipagkamay ===
-[[Talaksan:Covid-19-Handshake-Alternatives-v3.gif|thumb| Kasama sa panlipunang pagdidistansya ang pag-alis ng pakikipag-ugnayang pisikal na nangyayari sa pangkaraniwang [[pakikipagkamay]], [[ Hug |yakap]], [[apir]], o [[hongi]]; itinatampok sa larawang ito ang walong alternatibo.<ref>{{cite web|last1=Wiles|first1=Siouxsie|title=The world is on fire: My message to New Zealanders on Covid-19|url=https://thespinoff.co.nz/society/16-03-2020/the-world-is-on-fire-my-message-to-new-zealanders-on-covid-19/|website=The Spinoff|accessdate=16 March 2020|date=16 March 2020}}</ref> ]]
+[[File:Covid-19-Handshake-Alternatives-v3.gif|thumb|upright=1.5|Kasama sa panlipunang pagdidistansya ang pag-alis ng pakikipag-ugnayang pisikal na nangyayari sa pangkaraniwang [[pakikipagkamay]], [[ Hug |yakap]], [[apir]], o [[hongi]]; itinatampok sa larawang ito ang walong alternatibo.]]
+Ang pagpapanatili ng distansya ng dalawang metro mula sa iba at pag-iiwas sa yakap at [[List of gestures|kilos]] na may direktang pisikal na kontak, ay nagbabawas sa panganib na mahawahan tuwing mga [[pandemya]] ng trangkaso at pandemya ng coronavirus ng 2020.<ref name="Pearce2020"/><ref name="osha">{{cite web |title=Guidance on Preparing Workplaces for an Influenza Pandemic |id=OSHA 3327-02N 2007 |work=[[Occupational Safety and Health Act of 1970]] |publisher=[[United States Department of Labor]] |url=https://www.osha.gov/Publications/influenza_pandemic.html |access-date=2020-03-18 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200325141049/https://www.osha.gov/Publications/influenza_pandemic.html |archive-date=2020-03-25}} [https://web.archive.org/web/20200319163737/https://www.osha.gov/Publications/OSHA3327pandemic.pdf]</ref> Inirerekumenda rin ang ganitong mga pagdidistansya, pati na rin ang mga hakbang sa pansariling kalinisan, sa mga lugar ng trabaho.<ref name="UofCh">{{Cite web |title=Social Distancing |publisher=Department of Safety & Security, [[The University of Chicago]] |date=2015 |website=safety-security.uchicago.edu |url=https://safety-security.uchicago.edu/emergency_management/all_hazard_safety_procedures/social_distancing/ |access-date=2020-03-29 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200324150358/https://safety-security.uchicago.edu/emergency_management/all_hazard_safety_procedures/social_distancing/ |archive-date=2020-03-24}}</ref> Saanman maaari mairerekumendang [[telecommuting|magtrabaho sa bahay]].<ref name="gov.ukSD"/>
-Kabilang sa mga gawi ng panlipunang pagdidistansya ang [[ Listahan ng mga kilos |mga iba't ibang kilos]] na nakaiiwas sa pakikipag-ugnayang pisikal; dapat maghanap ng alternatibo ang mga kulturang naghahawakan tuwing pagbati o paalam.<ref>{{cite web|title=Guidance on Preparing Workplaces for an Influenza Pandemic|url=https://www.osha.gov/Publications/influenza_pandemic.html|website=www.osha.gov|accessdate=18 March 2020}}</ref> Isang alternatibo ang kilos ng [[namaste]], paglalapat ng mga palad, daliri pataas, mga kamay patungo sa puso. Noong [[ 2020 coronavirus pandemic sa United Kingdom |2020 pandemya ng coronavirus sa Reyno Unido]], ginamit ni [[Charles, Prinsipe ng Wales|Prinsipe Charles]] ang kilos na sa kanyang pagbati sa mga bisita, at inirekomenda ng Direktor-Heneral ng [[Pandaigdigang Organisasyon sa Kalusugan]], [[Tedros Adhanom Ghebreyesus]], at Israeling Punong Ministro na si [[Benjamin Netanyahu]].<ref name="Barajas13March2020">{{Cite web|url=https://www.latimes.com/world-nation/story/2020-03-13/coronavirus-namaste-greetings-handshakes-noncontact|title=Joined palms, hands on hearts, Vulcan salutes: Saying hello in a no-handshake era|last=Barajas|first=Julia|last2=Etehad|first2=Melissa|date=13 March 2020|website=Los Angeles Times|language=en-US|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=18 March 2020}}</ref> Kinabibilangan ng iba pang mga alternatibo ang [[ Wave (kilos) |kaway]], [[ Shaka sign |''shaka sign'' (o "''hang loose sign''")]], at paglalagay ng palad patungo sa puso, tulad ng isinasagawa sa mga bahagi ng Iran.<ref name="Barajas13March2020" />
+Iminungkahi ang mga iba't ibang alternatibo sa kaugalian ng [[pakikipagkamay]]. Isang alternatibo ang kilos ng [[namaste]], paglalapat ng mga palad, daliri pataas, mga kamay patungo sa puso. Noong [[ 2020 coronavirus pandemic sa United Kingdom |2020 pandemya ng coronavirus sa Reyno Unido]], ginamit ni [[Charles, Prinsipe ng Wales|Prinsipe Charles]] ang kilos na sa kanyang pagbati sa mga bisita, at inirekomenda ng Direktor-Heneral ng [[Pandaigdigang Organisasyon sa Kalusugan]], [[Tedros Adhanom Ghebreyesus]], at Israeling Punong Ministro na si [[Benjamin Netanyahu]].<ref name="Barajas13March2020">{{Cite web|title=Joined palms, hands on hearts, Vulcan salutes: Saying hello in a no-handshake era|author-last1=Barajas|author-first1=Julia|author-last2=Etehad|author-first2=Melissa|date=2020-03-13|website=[[Los Angeles Times]]|language=en-US|url=https://www.latimes.com/world-nation/story/2020-03-13/coronavirus-namaste-greetings-handshakes-noncontact|access-date=2020-03-18|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20200327064424/https://www.latimes.com/world-nation/story/2020-03-13/coronavirus-namaste-greetings-handshakes-noncontact|archive-date=2020-03-27}}</ref> Kinabibilangan ng iba pang mga alternatibo ang [[ Wave (kilos) |kaway]], [[ Shaka sign |pagsa-''shaka'' (o "''hang loose sign''")]], at paglalagay ng palad patungo sa puso, tulad ng isinasagawa sa mga bahagi ng Iran.<ref name="Barajas13March2020" /><gallery>
+Talaksan:Social Distancing in a Computer Lab.jpg|Sa kompyuterang ito, isinara ang lahat ng iba pang ''workstation'' para lumaki ang distansya sa pagitan ng mga taong nagtatrabaho
+Talaksan:President of Taiwan greeting.jpg|Si [[Tsai Ing-wen]], pangulo ng [[Taiwan]]ese, na nagbibigay ng tradisyonal na Tsinong [[greeting]] sa halip ng [[pakikipagkamay]]
+Talaksan:Social Distancing Sign @ London Drugs (49684963711).jpg|Makatutulong sa mga tao ang mga marka sa sahig para manatili nila ang distansya sa mga pampublikong lugar
+</gallery>
 == Bisa ==