Pagkakaiba sa pagitan ng mga pagbago ng "Panlipunang pagdidistansiya"

Jump to navigation Jump to search

Panlipunang pagdidistansiya (baguhin)

Pagbabago noong 05:11, 13 Mayo 2020

84 bytes removed ,  4 months ago
Tuluyang pagsasaayos
(Paunang pagsasaayos; tinanggal ang mga salitang siyokoy (kuwarentena po, HINDI kuwarantina) at inayos ang mga baybay ng mga pantig na may tatlong patinig (na dapat hinihiwalayan ng katinig))
(Tuluyang pagsasaayos)
 
Ang '''panlipunang pagdidistansiya''' o '''pisikal na pagdidistansiya''' ({{Lang-en|social distancing, physical distancing}})<ref name="WHO_20200320">{{cite web |title=COVID-19 |author-first1=Margaret |author-last1=Harris |author-first2=Tedros |author-last2=Adhanom Ghebreyesus |author-link2=Tedros Adhanom Ghebreyesus |author-first3=Tu |author-last3=Liu |author-first4=Michael "Mike" J. |author-last4=Ryan |author-link4=Michael J. Ryan (doctor) |author5=Vadia<!-- Nowruz, Iran --> |author-first6=Maria D. |author-last6=Van Kerkhove |author-link6=Maria D. Van Kerkhove |author7=Diego<!-- Vortex --> |author-first8=Imogen |author-last8=Foulkes |author-first9=Charles |author-last9=Ondelam |author-first10=Corinne |author-last10=Gretler |author11=Costas<!-- ERT, Greece --> |date=2020-03-20 |publisher=[[World Health Organization]] |url=https://www.who.int/docs/default-source/coronaviruse/transcripts/who-audio-emergencies-coronavirus-press-conference-full-20mar2020.pdf?sfvrsn=1eafbff_0 |access-date=2020-03-29 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200325084602/https://www.who.int/docs/default-source/coronaviruse/transcripts/who-audio-emergencies-coronavirus-press-conference-full-20mar2020.pdf?sfvrsn=1eafbff_0 |archive-date=2020-03-25}}</ref><ref name="Hensley_20200323">{{cite web |author-first=Laura |author-last=Hensley |title=Social distancing is out, physical distancing is in — here's how to do it |work=[[Global News]] |date=2020-03-23 |publisher=[[Corus Entertainment Inc.]] |url=https://globalnews.ca/news/6717166/what-is-physical-distancing/ |access-date=2020-03-29 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200326180136/https://globalnews.ca/news/6717166/what-is-physical-distancing/ |archive-date=2020-03-27}}</ref><ref name="Venske_20200326">{{cite web |title=Die Wirkung von Sprache in Krisenzeiten |language=de |trans-title=The effect of language in times of crisis |date=2020-03-26 |editor-first=Andrea |editor-last=Schwyzer |author-first=Regula |author-last=Venske |author-link=:de:Regula Venske |type=Interview |publisher=[[Norddeutscher Rundfunk]] |series=NDR Kultur |url=https://www.ndr.de/kultur/Corona-Die-Wirkung-von-Sprache-in-Krisenzeiten,venske118.html |access-date=2020-03-27 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200327214038/https://www.ndr.de/kultur/Corona-Die-Wirkung-von-Sprache-in-Krisenzeiten,venske118.html |archive-date=2020-03-27}} (NB. Regula Venske is president of the [[PEN Centre Germany]].)</ref> ay kalipunan ng mga di-parmasyutikong kilos ng [[Kontrol ng impeksiyon|pagpigil sa impeksiyon]] na nilayon upang ihinto o pabagalin ang pagkalat ng isang [[Pagkakahawa|nakahahawang sakit]] sa pamamagitan ng pagpapanatili ng pisikal na distansiya sa pagitan ng mga tao at pagbabawas ng pagkakataon na makalapit ang mga tao sa isa't isa.<ref name="WHO_20200320" /><ref name="JohnsonSunFreedman 2020" /> Sangkot dito ang pagpapanatili ng distansiya ng dalawang metro (anim na talampakan) mula sa ibang tao at pag-iiwas sa pagtitipun-tipon sa malalaking grupo.<ref name="Pearce2020" /><ref name="CDC22March2020" />
 
Sa pagbabawas ng probabilidad na makakapag-ugnay ang isang di-nahawahang tao sa isang nahawang tao, maaaring masugpo ang [[transmission (medicine)|pagkalat ng sakit]], na nagbubunga ng [[Mortality rate|mas kaunting kamatayan]].<ref name="WHO_20200320"/><ref name="JohnsonSunFreedman 2020">{{cite newspaper |author-last1=Johnson |author-first1=Carolyn Y. |author-last2=Sun |author-first2=Lena |author-last3=Freedman |author-first3=Andrew |title=Social distancing could buy U.S. valuable time against coronavirus: It's a make-or-break moment with coronavirus to test one of the most basic — but disruptive — public health tools |newspaper=[[The Washington Post]] |date=2020-03-10 |url=https://www.washingtonpost.com/health/2020/03/10/social-distancing-coronavirus/ |access-date=2020-03-11 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20200327163232/https://www.washingtonpost.com/health/2020/03/10/social-distancing-coronavirus/ |archive-date=2020-03-27}}</ref> Isinasama ang mga hakbang sa mabuting kalinisan ng palahingahan at paghuhugas ng kamay.<ref name="WHO2May2009"/><ref name="gov.ukSD">{{Cite web |title=Guidance on social distancing for everyone in the UK |author-last= |author-first= |date= |website=GOV.UK |language=en |url=https://www.gov.uk/government/publications/covid-19-guidance-on-social-distancing-and-for-vulnerable-people/guidance-on-social-distancing-for-everyone-in-the-uk-and-protecting-older-people-and-vulnerable-adults |access-date=2020-03-29 |url-status=live |archive-url= |archive-date=}}</ref> Noong [[Pandemya ng coronavirus ng 2019–20|pandemya ng coronavirus ng 2019–2020COVID-19]], iminungkahi ng [[Pandaigdigang Organisasyon sa Kalusugan]] (WHO) ang pagtukoy sa "pisikal" bilang alternatibo sa "panlipunan", bilang pagsunod sa palagay na pisikaldistansiyang distansiyapisikal ang pumipigil sa pagkalat; mananatiling konektado ang mga tao sa iba sa pamamagitan ng teknolohiya.<ref name="WHO_20200320"/><ref name="Hensley_20200323"/><ref name="Tangermann_20200324">{{cite web |title=It's Officially Time to Stop Using The Phrase 'Social Distancing'<!-- The WHO Wants You to Ditch the Phrase "Social Distancing" --> |date=2020-03-24 |orig-year=2020-03-20 |author-first=Victor |author-last=Tangermann |work=science alert (Futurism / The Byte) |url=https://www.sciencealert.com/who-is-no-longer-using-the-phrase-social-distancing |access-date=2020-03-29 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200326180149/https://www.sciencealert.com/who-is-no-longer-using-the-phrase-social-distancing |archive-date=2020-03-29}} [https://web.archive.org/web/20200326180155/https://futurism.com/the-byte/who-ditch-phrase-social-distancing]</ref>
 
Upang magpabagal sa pagkalat ng mga nakahahawang sikat at makaiwas sa pagpapabigat sa sistemang pangkalusugan, lalo na tuwing [[pandemya]], isinasagawa ang iilang hakbang ng panlipunang pagdidistansiya. Kabilang dito ang pagsasara ng paaralan at opisina, [[Pagbubukod (kalusugan)|pagbubukod]], [[kuwarentena]], [[kordong sanitaryo|paghahadlang sa paggalaw ng mga tao]] at pagkakansela ng mga [[Mass gathering|pagtitipun-tiponpagtitipon]].<ref name="JohnsonSunFreedman 2020" /><ref name="cdc2007" /> Matagumpay na ipinatupad ang ganitong mga hakbang sa iilang nakaraang epidemya. Sa [[Saint Louis, Missouri|St. Louis]], di-nagtagal pagkatapos matutop ang mga unang kaso ng trangkaso sa lungsod noong [[pandemya ng trangkaso ng 1918]], ipinatupad ng mga awtoridad ang pagsasara ng mga paaralan, pagbabawal sa mga pagtitipun-tipon at iba pang hakbang ng panlipunang pagdidistansiya. Hindi gaanong karami ang bilang ng namatay sa St. Louis kaysa sa [[Philadelphia]], kung saan sa kabila ng pagkakaroon ng mga kaso ng trangkaso, ay pumayag sa pagpapatuloy ng parada at nagsagawa lamang ng panlipunang pagdidistansiya pagkaraan ng dalawang linggo pagkatapos ng mga unang kaso.<ref name="Ryan2008">{{Cite book |author-last=Ryan |author-first=Jeffrey R. |title=Pandemic Influenza: Emergency Planning and Community Preparedness |chapter=Chapter 6.3.3. Response and Containment: Lessons from the 1918 Pandemic Can Help Communities Today |date=2008-08-01 |publisher=[[CRC Press]] |isbn=978-1-4200-6088-1 |location= |pages=123–133 [133] |language=en |url=https://books.google.com/books?id=t13C_eWhOX4C&pg=PA133 |access-date=2020-03-29 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200329073524/https://books.google.com/books?id=t13C_eWhOX4C&pg=PA133&redir_esc=y |archive-date=2020-03-29}}</ref>
 
Pinakaepektibo ang panlipunang pagdidistansiya kapag naipapasa ang impeksiyon sa pamamagitan ng mumunting patak (pag-ubo o pagbahing); direktang pisikal na kontak, kabilang ang pakikipagtalik; di-tuwirang pisikal na kontak (hal. paghawak sa kontaminadong bagay); o [[ Sakit sa eruplano |pagkalat sa hangin]] (kung nakabubuhay ang mikroorganismo sa hangin nang matagal na panahon).<ref>[http://www.cidrap.umn.edu/sites/default/files/public/php/185/185_factsheet_social_distancing.pdf "Information about Social Distancing," Santa Clara Public Health Department.]</ref> Di-gaanong epektibo ang mga hakbang sa mga kaso kung saan ang pangunahing paraan ng transmisyon ay sa pamamagitan ng [[Rutang pandumi-pambibig|kontaminadong tubig o pagkain]] o ng mga [[ Vector (epidemiology) |bektor]] tulad ng lamok o iba pang mga insekto, at di-gaanong madalas, mula sa bawat tao.<ref>[https://www.cdc.gov/flu/pandemic-resources/pdf/community_mitigation-sm.pdf "Interim Pre-Pandemic Planning Guidance: Community Strategy for Pandemic Influenza Mitigation in the United States—Early, Targeted, Layered Use of Nonpharmaceutical Interventions," CDC, Feb 2007]</ref>
 
=== Pagkansela ng pagtitipon ===
Kabilang sa pagkakansela ng mga [[mass gathering|pagtitipun-tipon]] ang mga palakasan, pelikulang o musikas palabas.<ref>{{cite journal|author-first1=Robert|publisher=National Centre for Immunisation Research and Surveillance|archive-url=https://web.archive.org/web/20150515032806/https://www.health.gov.au/internet/main/publishing.nsf/Content/519F9392797E2DDCCA257D47001B9948/$File/Social.pdf|url-status=dead|access-date=2015-05-15|url=https://www.health.gov.au/internet/main/publishing.nsf/Content/519F9392797E2DDCCA257D47001B9948/$File/Social.pdf|pmid=24630149|doi=10.1016/j.prrv.2014.01.003|pages=119–126|author-last1=Booy|issue=2|volume=16|date=2015|journal=[[:de:Paediatric Respiratory Reviews|Paediatric Respiratory Reviews]]|title=Evidence compendium and advice on social distancing and other related measures for response to an influenza pandemic|author-last2=Ward|author-first2=James|archive-date=2015-05-15}} (13 pages)</ref> Hindi tiyak ang ebidensiya na nagmumungkahi na pinapataas ng mga pagtitipon ang potensiyal para sa pagkalat ng sakit.<ref>Thomas V. Inglersby et al, [http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.556.2672&rep=rep1&type=pdf "Disease Mitigation Measures in the Control of Pandemic Influenza"], ''Biosecurity and Bioterrorism Biodefense Strategy & Science'', Volume 4, Number 4, 2006</ref> Iminumungkahi ng mga [[Anecdotal evidence|anekdota]] na maaaring maiugnay ang mga iilang uri ng pagtitipon sa mas malaking panganib sa [[Influenza#Transmission|pagkalat ng trangkaso]], at maaaring "maglahi" ng mga bagong uri sa lugar, na pasimuno ng pagkalat sa komunidad sa isang [[Pandemic|pandemya]]. Noong pandemya ng trangkaso ng 1918, ang mga [[Philadelphia Liberty Loans Parade|parada ng militar sa Philadelphia]]<ref name="Davis_20180921">{{cite magazine |author-first=Kenneth C. |author-last=Davis |author-link=Kenneth C. Davis |title=Philadelphia Threw a WWI Parade That Gave Thousands of Onlookers the Flu |magazine=[[Smithsonian Magazine]] |date=2018-09-21 |url=https://www.smithsonianmag.com/history/philadelphia-threw-wwi-parade-gave-thousands-onlookers-flu-180970372/ |access-date=2020-03-27 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200327222425/https://www.smithsonianmag.com/history/philadelphia-threw-wwi-parade-gave-thousands-onlookers-flu-180970372/ |archive-date=2020-03-27}}</ref> at Boston<ref>[https://www.pbs.org/wgbh/americanexperience/features/influenza-boston/ "The Flu in Boston"], ''American Experience'', WGBH</ref> ay maaaring naging responsable sa pagkalat sa sakit sa pamamagitan ng paghahalubilo ng mga nahawang marino sa mga pulutong ng sibilyano. Makatutulong sa pagbawas ng pagkalat ang restriksiyon ng mga pagtitipon, kasama ng mga iba pang pakikialam ukol sa pagdidistansiya.<ref>{{cite journal|vauthors=Ishola DA, Phin N|year=2011|title=Could influenza transmission be reduced by restricting mass gatherings? Towards an evidence-based policy framework|url=|journal=Journal of Epidemiology and Global Health|volume=1|issue=1|pages=33–60|doi=10.1016/j.jegh.2011.06.004|pmid=23856374}}</ref>
 
=== Restriksiyon sa pagbibiyahe ===
Kinuha mula sa "https://tl.wikipedia.org/wiki/Natatangi:MobileDiff/1758361"

Menu ng paglilibot