Pamumuo ng supling bago iluwal: Pagkakaiba sa mga binago

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
Content deleted Content added
AnakngAraw (usapan | ambag)
tuldok
AnakngAraw (usapan | ambag)
inalis ang isang "g"
Linya 1: Linya 1:
Ang '''pamumuo ng supling bago iluwal''' ([[wikang Ingles|Ingles]]: ''prenatal development'', pagmumuo ng supling bago ito isilang bilang ganap na sanggol) ay ang progreso ng pamumuo ng [[bilig ng tao|bilig]] (''embryo'') o ng ''[[fetus ng tao|fetus]]'' (supling<ref name=JETE/>) sa kapanahunan ng [[pagdadalangtao]], mula [[pertilisasyong pantao|pertilisasyon]] hanggang sa [[childbirth|pagluluwal ng sanggol]]. Ito ang pinagaaralan sa larangan ng '''[[embryology|embriyolohiya]]'''.
Ang '''pamumuo ng supling bago iluwal''' ([[wikang Ingles|Ingles]]: ''prenatal development'', pamumuo ng supling bago ito isilang bilang ganap na sanggol) ay ang progreso ng pamumuo ng [[bilig ng tao|bilig]] (''embryo'') o ng ''[[fetus ng tao|fetus]]'' (supling<ref name=JETE/>) sa kapanahunan ng [[pagdadalangtao]], mula [[pertilisasyong pantao|pertilisasyon]] hanggang sa [[childbirth|pagluluwal ng sanggol]]. Ito ang pinagaaralan sa larangan ng '''[[embryology|embriyolohiya]]'''.


Naguumpisa ang '''embriyohenesis'''<ref name=Biblia>{{cite-Biblia|Genesis, mula sa salitang Griyego, nagsisimula}}</ref><ref name=ScribnerBantam>{{cite-ScribnerBantam|'''Genesis''', ''origin'' (pinanggalingan) at ''beginning'' (simula); kung gayon ang ''embryogenesis'' (embriyohenesis) ay ''ang simula ng bilig'' (embryo) ''pagkatapos ng pertilisasyon'' [o matapos pertilisahan ng selulang tamod ang selulang itlog]}}</ref> pagkatapos ng pertilisasyon. Sa tao, kapag nagwakas na ang embriyohenesis – sa bandang katapusan ng ika-10 linggo ng [[gestational age|edad ng pagkabuntis]] – nalikha na ang mga pinag-ugatan (o mga prekursor<ref>Literal na salin ng salitang '''''precursor''''' mula sa [[wikang Ingles]], '''''predecessor''''' o "ang sinundan".</ref><ref name=FEEF2/>) ng lahat ng mga pangunahing organo ng katawan. Samakatuwid, kapwa nilalarawan ang mga susunod na panahon ng pamumuo – ang panahon ng ''fetus'' (supling<ref name=JETE>{{cite-JETE|'''Supling''', supang, suloy, anak, usbong, tubo, offspring; naangkop gamitin ang supling bilang katumbas ng '''''fetus'''''}}</ref><ref name=FEEF2>{{cite-FEEF2|'''''Offspring''''', supling, anak; '''''predecessor''''', ang sinundan; o ang hinalinhan}}</ref>) - sa pamamagitan ng pagtalakay ng paksa, sa isang paraan; at sa isang banda naman, ang paglalarawan ng mahigpit na pagkakasunud-sunod ng mga nagaganap na pagbabago sa pamumuo ng supling. Sa huling paraan, itinatala ang mga mahahalagang kaganapan ayon sa mga linggo ng edad ng pagkabuntis.
Naguumpisa ang '''embriyohenesis'''<ref name=Biblia>{{cite-Biblia|Genesis, mula sa salitang Griyego, nagsisimula}}</ref><ref name=ScribnerBantam>{{cite-ScribnerBantam|'''Genesis''', ''origin'' (pinanggalingan) at ''beginning'' (simula); kung gayon ang ''embryogenesis'' (embriyohenesis) ay ''ang simula ng bilig'' (embryo) ''pagkatapos ng pertilisasyon'' [o matapos pertilisahan ng selulang tamod ang selulang itlog]}}</ref> pagkatapos ng pertilisasyon. Sa tao, kapag nagwakas na ang embriyohenesis – sa bandang katapusan ng ika-10 linggo ng [[gestational age|edad ng pagkabuntis]] – nalikha na ang mga pinag-ugatan (o mga prekursor<ref>Literal na salin ng salitang '''''precursor''''' mula sa [[wikang Ingles]], '''''predecessor''''' o "ang sinundan".</ref><ref name=FEEF2/>) ng lahat ng mga pangunahing organo ng katawan. Samakatuwid, kapwa nilalarawan ang mga susunod na panahon ng pamumuo – ang panahon ng ''fetus'' (supling<ref name=JETE>{{cite-JETE|'''Supling''', supang, suloy, anak, usbong, tubo, offspring; naangkop gamitin ang supling bilang katumbas ng '''''fetus'''''}}</ref><ref name=FEEF2>{{cite-FEEF2|'''''Offspring''''', supling, anak; '''''predecessor''''', ang sinundan; o ang hinalinhan}}</ref>) - sa pamamagitan ng pagtalakay ng paksa, sa isang paraan; at sa isang banda naman, ang paglalarawan ng mahigpit na pagkakasunud-sunod ng mga nagaganap na pagbabago sa pamumuo ng supling. Sa huling paraan, itinatala ang mga mahahalagang kaganapan ayon sa mga linggo ng edad ng pagkabuntis.

Pagbabago noong 03:43, 15 Marso 2008

Ang pamumuo ng supling bago iluwal (Ingles: prenatal development, pamumuo ng supling bago ito isilang bilang ganap na sanggol) ay ang progreso ng pamumuo ng bilig (embryo) o ng fetus (supling[1]) sa kapanahunan ng pagdadalangtao, mula pertilisasyon hanggang sa pagluluwal ng sanggol. Ito ang pinagaaralan sa larangan ng embriyolohiya.

Naguumpisa ang embriyohenesis[2][3] pagkatapos ng pertilisasyon. Sa tao, kapag nagwakas na ang embriyohenesis – sa bandang katapusan ng ika-10 linggo ng edad ng pagkabuntis – nalikha na ang mga pinag-ugatan (o mga prekursor[4][5]) ng lahat ng mga pangunahing organo ng katawan. Samakatuwid, kapwa nilalarawan ang mga susunod na panahon ng pamumuo – ang panahon ng fetus (supling[1][5]) - sa pamamagitan ng pagtalakay ng paksa, sa isang paraan; at sa isang banda naman, ang paglalarawan ng mahigpit na pagkakasunud-sunod ng mga nagaganap na pagbabago sa pamumuo ng supling. Sa huling paraan, itinatala ang mga mahahalagang kaganapan ayon sa mga linggo ng edad ng pagkabuntis.

Mga talasanggunian

  1. 1.0 1.1 English, Leo James (1977). "Supling, supang, suloy, anak, usbong, tubo, offspring; naangkop gamitin ang supling bilang katumbas ng fetus". Tagalog-English Dictionary (sa Ingles). Congregation of the Most Holy Redeemer. ISBN 9710810731.
  2. Abriol, Jose C. (2000). "Genesis, mula sa salitang Griyego, nagsisimula". Ang Banal na Biblia, Natatanging Edisyon, Jubileo A.D. Paulines Publishing House/Daughters of St. Paul (Lungsod ng Pasay) ISBN 9715901077.
  3. "Genesis, origin (pinanggalingan) at beginning (simula); kung gayon ang embryogenesis (embriyohenesis) ay ang simula ng bilig (embryo) pagkatapos ng pertilisasyon [o matapos pertilisahan ng selulang tamod ang selulang itlog]". The Scribner-Bantam English Dictionary (Ang Talahulugang Ingles ng Scribner-Bantam). 1991.
  4. Literal na salin ng salitang precursor mula sa wikang Ingles, predecessor o "ang sinundan".
  5. 5.0 5.1 De Guzman, Maria Odulio (1968). "Offspring, supling, anak; predecessor, ang sinundan; o ang hinalinhan". The New Filipino-English / English-Filipino Dictionary. National Bookstore (Lungsod ng Mandaluyong) ISBN 9710817760.

Mga talaugnayang panlabas

Mga pelikulang DVD

Nilalarawan ng mga sumusunod na mga kawing ang biyolohiya ng pagbuo ng supling sa loob ng bahay-bata ng ina bago ang panganganak:

Sa ibang wika

Mga babasahin hinggil sa pamumuo ng supling bago maganap ang pagsilang: