Likas na kapaligiran: Pagkakaiba sa mga binago

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Linya 8: Linya 8:
Bihira makahanap ang tao ng mga ''ganap na likas'' na kapaligiran sa Daigdig, at ang pagiging likas nito ay iba-iba sa isang kabuuang hindi nakikita ang puwang, mula 100% likas sa isang sukdulan hanggang 0% likas sa isa pa. Mas tumpak, maaring ikunsidera ang iba't ibang aspeto o bahagi ng isang kapaligiran, at makita na hindi pare-pareho ang kanilang antas ng pagiging likas.<ref>{{cite book |first=Donald |last=Symons |title=The Evolution of Human Sexuality |page=[https://archive.org/details/evolutionofhuman00dona/page/31 31] |publisher=Oxford University Press |year=1979 |location=New York |isbn=0-19-502535-0 |url=https://archive.org/details/evolutionofhuman00dona/page/31 |language=en}}</ref> Kung, halimbawa, sa isang kabukirang pang-agrikultura, ang komposisyong mineralohika at ang kayarian ng lupa ay pareho sa isang hindi nagalaw na lupa sa kagubatan, subalit medyo iba ang istraktura.
Bihira makahanap ang tao ng mga ''ganap na likas'' na kapaligiran sa Daigdig, at ang pagiging likas nito ay iba-iba sa isang kabuuang hindi nakikita ang puwang, mula 100% likas sa isang sukdulan hanggang 0% likas sa isa pa. Mas tumpak, maaring ikunsidera ang iba't ibang aspeto o bahagi ng isang kapaligiran, at makita na hindi pare-pareho ang kanilang antas ng pagiging likas.<ref>{{cite book |first=Donald |last=Symons |title=The Evolution of Human Sexuality |page=[https://archive.org/details/evolutionofhuman00dona/page/31 31] |publisher=Oxford University Press |year=1979 |location=New York |isbn=0-19-502535-0 |url=https://archive.org/details/evolutionofhuman00dona/page/31 |language=en}}</ref> Kung, halimbawa, sa isang kabukirang pang-agrikultura, ang komposisyong mineralohika at ang kayarian ng lupa ay pareho sa isang hindi nagalaw na lupa sa kagubatan, subalit medyo iba ang istraktura.


Kadalasan na ginagamit na kasingkahulugan ng ''likas na kapaligiran'' ang lugar na pinaninirahan (o pinammugaran o tinutubuan), halimbawa, kapag sinasabi natin na ang likas na kapaligiran ng mga [[giraffe]] ay sa [[sabana]].
Kadalasan na ginagamit na kasingkahulugan ng ''likas na kapaligiran'' ang lugar na pinaninirahan (o pinamumugaran o tinutubuan), halimbawa, kapag sinasabi natin na ang likas na kapaligiran ng mga [[giraffe]] ay sa [[sabana]].


==Mga sanggunian==
==Mga sanggunian==

Pagbabago noong 06:18, 6 Hunyo 2021

Ang likas na kapaligiran o likas na mundo ay sumasaklaw sa lahat ng nabubuhay at di-nabubuhay na mga bagay na likas na nangyayari, ibig sabihin, hindi artipisyal. Kadalasang nailalapat ang katawagan sa Daigdig o ilang bahagi ng Daigdig. Sumasaklaw ang kapaligiran na ito sa interaksyon ng lahat ng nabubuhay na espesye, klima, lagay ng panahon at likas na yaman na nakakaapekto sa kaligtasan at ekonomikong aktibidad ng tao.[1] Maaring ipagkaiba ang konsepto ng likas na kapaligiran bilang mga bahagi:

  • Kumpletong mga yunit pang-ekolohiya na gumagana bilang mga likas na sistema na walang malaki at mabigat na pakikialam ng sibilisadong tao, kabilang ang lahat ng mga halaman, mikroorganismo, lupa, bato, atmospera, at likas na pangyayari na nagaganap sa loob ng kanilang hangganan at ng kanilang kalikasan.
  • Panlahat na mga likas na yaman at pisikal na pangyayari na walang malinaw na hangganan, tulad ng hangin, tubig, at klima, gayon din ang enerhiya, radiyasyon, karga ng kuryente, at magnetismo, na hindi nagmumula sa aksyon ng sibilisadong tao.

Kabaligtaran ng likas na kapaligiran ang tinayong kapaligiran. Sa mga lugar na kung saan pundamental na binago ng mga tao ang tanawin tulad ng urbanong tagpuan at pagpalit ng lupain para sa agrikultura, malaking nabago ang likas na kapaligiran sa isang pinapayak na kapaligirang pantao. Kahit ang mga gawa na mukhang hindi gaanong kalabisan, tulad ng pagtayo ng kubo gawa sa putik o isang sistemang potoboltaiko sa ilang, nagiging artispisyal ang binagong kapaligiran. Bagaman maraming hayop ang gumagawa ng bagay upang magbigay ng mas mabuting kapaligiran para sa kanila, hindi ito gawa ng tao, dahil dito, ang mga dike ng kastor, at mga punso ng anay, ay sinasabing likas.

Bihira makahanap ang tao ng mga ganap na likas na kapaligiran sa Daigdig, at ang pagiging likas nito ay iba-iba sa isang kabuuang hindi nakikita ang puwang, mula 100% likas sa isang sukdulan hanggang 0% likas sa isa pa. Mas tumpak, maaring ikunsidera ang iba't ibang aspeto o bahagi ng isang kapaligiran, at makita na hindi pare-pareho ang kanilang antas ng pagiging likas.[2] Kung, halimbawa, sa isang kabukirang pang-agrikultura, ang komposisyong mineralohika at ang kayarian ng lupa ay pareho sa isang hindi nagalaw na lupa sa kagubatan, subalit medyo iba ang istraktura.

Kadalasan na ginagamit na kasingkahulugan ng likas na kapaligiran ang lugar na pinaninirahan (o pinamumugaran o tinutubuan), halimbawa, kapag sinasabi natin na ang likas na kapaligiran ng mga giraffe ay sa sabana.

Mga sanggunian

  1. Johnson, D. L.; Ambrose, S. H.; Bassett, T. J.; Bowen, M. L.; Crummey, D. E.; Isaacson, J. S.; Johnson, D. N.; Lamb, P.; Saul, M.; Winter-Nelson, A. E. (1997). "Meanings of Environmental Terms". Journal of Environmental Quality (sa Ingles). 26 (3): 581–589. doi:10.2134/jeq1997.00472425002600030002x.
  2. Symons, Donald (1979). The Evolution of Human Sexuality (sa Ingles). New York: Oxford University Press. p. 31. ISBN 0-19-502535-0.