Interlingua: Pagkakaiba sa mga binago
Tatak: Binago sa mobile Pagbabago sa web gamit mobile |
Tatak: Binago sa mobile Pagbabago sa web gamit mobile |
||
Linya 22: | Linya 22: | ||
Ang ''c'' ay binibigkas na /t͡s/ (o kaya /s/) bago ng ''e, i, y''. Ang ''ch'' ay binibigkas na /ʃ/ sa mga salitang galing sa Pranses bilang ''chef'' = /ʃef/ na ang ibig sabihin ay ''hepe'' or ''chef'', ay /k/ sa mga salitang galing sa Griyego o Italyano bilang ''choro'' = /ˈko.ro/ na ang ibig sabihin ay ''chorus'', at kung minsan ay /t͡ʃ/ sa mga salitang galing sa Ingles o Kastila bilang ''Chile'' /ˈt͡ʃi.le/ (ang bansang [[Chile]]). Ang ''ti'' bilang sa ''emotion'' ay puwedeng bigkasing /tsj/ o /sj/ (''tsy'' o ''sy''). Ang ''gi'' bilang sa ''avantagiose'' ay binibigkas nang /ʒ/. Ang hulaping ''-age'' bilang sa ''avantage'' ay binibigkas nang /aʒe/. Bukod nitong mga paggamit ng ''g'', ang ''g'' ay binibigkas nang /g/, ngunit malabo ang paano bigkasin bago ng ''e, i, y'', kung baga /g/ o /ʒ/, bilang sa ''gemino'' o ''angelic''. Sa gitna ng mga patinig, ang ''s'' ay puwedeng bigkasing /s/ o /z/, ngunit ang ''ss'' (dobleng ''s'') ay parating binibigkas nang /s/. Ang ''qu'' ay puwedeng /kw/ o /k/. Ang mga dobleng letra ay binibigkas na mag-isa lamang bilang ''belle'' /ˈbe.le/ at ''urbetto'' /ur.ˈbe.to/. Ang ''h'' nang sarili sa salita ay puwedeng may tunog o silente, pero sa ''rh'' at ''th'' (/r/ at /t/), silente ang ''h''. Ang ''ph'' ay /f/.<ref>[https://www.interlingua.com/ied/cerca/ Diksiyonaryong Interlingua-Ingles]</ref> |
Ang ''c'' ay binibigkas na /t͡s/ (o kaya /s/) bago ng ''e, i, y''. Ang ''ch'' ay binibigkas na /ʃ/ sa mga salitang galing sa Pranses bilang ''chef'' = /ʃef/ na ang ibig sabihin ay ''hepe'' or ''chef'', ay /k/ sa mga salitang galing sa Griyego o Italyano bilang ''choro'' = /ˈko.ro/ na ang ibig sabihin ay ''chorus'', at kung minsan ay /t͡ʃ/ sa mga salitang galing sa Ingles o Kastila bilang ''Chile'' /ˈt͡ʃi.le/ (ang bansang [[Chile]]). Ang ''ti'' bilang sa ''emotion'' ay puwedeng bigkasing /tsj/ o /sj/ (''tsy'' o ''sy''). Ang ''gi'' bilang sa ''avantagiose'' ay binibigkas nang /ʒ/. Ang hulaping ''-age'' bilang sa ''avantage'' ay binibigkas nang /aʒe/. Bukod nitong mga paggamit ng ''g'', ang ''g'' ay binibigkas nang /g/, ngunit malabo ang paano bigkasin bago ng ''e, i, y'', kung baga /g/ o /ʒ/, bilang sa ''gemino'' o ''angelic''. Sa gitna ng mga patinig, ang ''s'' ay puwedeng bigkasing /s/ o /z/, ngunit ang ''ss'' (dobleng ''s'') ay parating binibigkas nang /s/. Ang ''qu'' ay puwedeng /kw/ o /k/. Ang mga dobleng letra ay binibigkas na mag-isa lamang bilang ''belle'' /ˈbe.le/ at ''urbetto'' /ur.ˈbe.to/. Ang ''h'' nang sarili sa salita ay puwedeng may tunog o silente, pero sa ''rh'' at ''th'' (/r/ at /t/), silente ang ''h''. Ang ''ph'' ay /f/.<ref>[https://www.interlingua.com/ied/cerca/ Diksiyonaryong Interlingua-Ingles]</ref> |
||
Iniindika |
|||
==Halimbawa== |
==Halimbawa== |
Pagbabago noong 19:30, 12 Agosto 2021
Ang Interlingua[1] ay isang wikang guni-guni sa Oksidenteng dinebelop ng International Auxiliary Language Association o IALA mula noong 1937 hanggang 1951. Ang intensiyon ay gamitin ngayon itong wika para sa internasyonal na komunikasyon. Ang inspirasyon ay mga wikang Latino. Ang Interlingua ay isang wikang artipisyal na naturalistiko. Ang mga primaryong wikang pangkontrol sa bokabularyo ay Ingles, Pranses, Italyano, Kastila, at Portuges, at ang mga sekundaryo ay Aleman at Ruso. May mga salita ring galing sa labas ng mga itong wika bilang geisha ng Hapon, sauna ng Pinlandes, at min- (tao) ng Tsino.
Ang pangalang Interlingua ay galing sa Lating inter—gitna—at lingua—dila o wika.
Ayon sa mga literatura ng Interlingua, ang Interlingua, lalo na sa sulat, ay maiintindihan ng ilang daang milyong tagasalita ng mga wikang Romanse. "Klasiko" ang ispeling sa Interlingua, kaya ang ispeling ng Pilipinas sa Interlingua ay Philippinas na sa Kastila ay Filipinas nga. May maraming kahinlog na mga salitang internasyonal na siyentipiko bilang cycloide, cyanometro, at maraming-maraming iba pa.
Alpabeto
Numero | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Letra (malaki) | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z |
Letra (maliit) | a | b | c | d | e | f | g | h | i | j | k | l | m | n | o | p | q | r | s | t | u | v | w | x | y | z |
IPA | [a] | [b] | [k], [t͡s] ~ [s] | [d] | [e] | [f] | [ɡ] | [h] ~ [∅] | [i] | [ʒ] | [k] | [l] | [m] | [n] | [o] | [p] | [k] | [r] | [s] ~ [z] | [t] | [u] | [v] | [w] ~ [v] | [ks] | [i] ~ [j] | [z] |
Ngalan | a | be | ce | de | e | ef | ge | ha ~ hacha | i | jota | ka | el | em | en | o | pe | qu ~ cu ~ ku | er | es | te | u | ve | duple ve | ix | ypsilon ~ i grec | zeta |
Ang c ay binibigkas na /t͡s/ (o kaya /s/) bago ng e, i, y. Ang ch ay binibigkas na /ʃ/ sa mga salitang galing sa Pranses bilang chef = /ʃef/ na ang ibig sabihin ay hepe or chef, ay /k/ sa mga salitang galing sa Griyego o Italyano bilang choro = /ˈko.ro/ na ang ibig sabihin ay chorus, at kung minsan ay /t͡ʃ/ sa mga salitang galing sa Ingles o Kastila bilang Chile /ˈt͡ʃi.le/ (ang bansang Chile). Ang ti bilang sa emotion ay puwedeng bigkasing /tsj/ o /sj/ (tsy o sy). Ang gi bilang sa avantagiose ay binibigkas nang /ʒ/. Ang hulaping -age bilang sa avantage ay binibigkas nang /aʒe/. Bukod nitong mga paggamit ng g, ang g ay binibigkas nang /g/, ngunit malabo ang paano bigkasin bago ng e, i, y, kung baga /g/ o /ʒ/, bilang sa gemino o angelic. Sa gitna ng mga patinig, ang s ay puwedeng bigkasing /s/ o /z/, ngunit ang ss (dobleng s) ay parating binibigkas nang /s/. Ang qu ay puwedeng /kw/ o /k/. Ang mga dobleng letra ay binibigkas na mag-isa lamang bilang belle /ˈbe.le/ at urbetto /ur.ˈbe.to/. Ang h nang sarili sa salita ay puwedeng may tunog o silente, pero sa rh at th (/r/ at /t/), silente ang h. Ang ph ay /f/.[2]
Iniindika
Halimbawa
Interlingua | Esperanto | Kastila | Tagalog |
Patre nostre, qui es in le celos, |
Patro nia, Kiu estas en la ĉielo, |
Padre nuestro, que estás en los cielos, |
Ama namin, sumasalangit Ka. |
Da nos hodie nostre pan quotidian, |
Nian panon ĉiutagan donu al ni hodiaŭ |
Danos hoy nuestro pan de cada día; |
Bigyan Mo kami ngayon ng aming kakanin sa araw-araw. |