Wikang pasenyas ng mga Pilipino: Pagkakaiba sa mga binago
AnakngAraw (usapan | ambag) may pinahilig |
AnakngAraw (usapan | ambag) KAWING |
||
Linya 7: | Linya 7: | ||
|iso2=sgn|iso3=psp}} |
|iso2=sgn|iso3=psp}} |
||
Ang '''wikang pasenyas ng mga Pilipino''' o '''wika ng pagsenyas sa Pilipinas''', tinatawag na ''Filipino sign language'' (FSL) at ''Philippine sign language'' sa [[wikang Ingles|Ingles]] ay isang uri ng manwal at biswal (namamasdan ng mata) na komunikasyon na ginagamit ng mga mamamayang bingi at pipi sa bansang Pilipinas. Isa itong pakikipagunayang ginagamitan ng mga hudyat at sagisag na isinasagawa ng mga kamay ng mga taong sanay dito, partikular na ang mga taong hindi nakapagsasalita at hindi nakaririnig, ngunit kabilang ang mga naglilingkod bilang mga [[pagpapaunawa|tagapagpaunawa]]ng bihasa rin sa ganitong anyo ng pakikipagtalastasan.<ref name=Abat/> |
Ang '''wikang pasenyas ng mga Pilipino''' o '''wika ng pagsenyas sa Pilipinas''', tinatawag na ''Filipino sign language'' (FSL) at ''Philippine sign language'' sa [[wikang Ingles|Ingles]] ay isang uri ng manwal at biswal (namamasdan ng mata) na komunikasyon na ginagamit ng mga mamamayang bingi at pipi sa bansang [[Pilipinas]]. Isa itong pakikipagunayang ginagamitan ng mga hudyat at sagisag na isinasagawa ng mga kamay ng mga taong sanay dito, partikular na ang mga taong hindi nakapagsasalita at hindi nakaririnig, ngunit kabilang ang mga naglilingkod bilang mga [[pagpapaunawa|tagapagpaunawa]]ng bihasa rin sa ganitong anyo ng pakikipagtalastasan.<ref name=Abat/> |
||
==Kasaysayan== |
==Kasaysayan== |
Pagbabago noong 03:46, 26 Marso 2008
Wikang pasenyas ng mga Pilipino | |
---|---|
Filipino sign language (FSL), Philippine sign language | |
Katutubo sa | Pilipinas |
Mga natibong tagapagsalita | 100,000 (Pamantasang Gallaudet, 1986)[1] |
Kaugnay ng Wikang pasenyas ng mga Amerikano | |
Mga kodigong pangwika | |
ISO 639-2 | sgn |
ISO 639-3 | psp |
Ang wikang pasenyas ng mga Pilipino o wika ng pagsenyas sa Pilipinas, tinatawag na Filipino sign language (FSL) at Philippine sign language sa Ingles ay isang uri ng manwal at biswal (namamasdan ng mata) na komunikasyon na ginagamit ng mga mamamayang bingi at pipi sa bansang Pilipinas. Isa itong pakikipagunayang ginagamitan ng mga hudyat at sagisag na isinasagawa ng mga kamay ng mga taong sanay dito, partikular na ang mga taong hindi nakapagsasalita at hindi nakaririnig, ngunit kabilang ang mga naglilingkod bilang mga tagapagpaunawang bihasa rin sa ganitong anyo ng pakikipagtalastasan.[2]
Kasaysayan
Impluho ng mga Amerikano
Sinasabing malaki ang impluwensiya ng mga senyas pangkamay na nagmula sa Estados Unidos sa wika ng pagsesenyas na ginagamit ng mga bingi sa Pilipinas. Itinatag ang Paaralan para sa mga Bingi sa Maynila (Manila School for the Deaf) – na kilala sa ngayon bilang Philippine School for the Deaf (Paaralan para sa mga Bingi sa Pilipinas) noong 1907. Itinatag ang paaralang ito ni Delight Rice, isang gurong Amerikano. Pinamahalaan ito ng mga prinsipal na mga Amerikano hanggang sa mga dekada ng 1940. Malaking impluwensiya din sa pamamaraan ng pagbibigay ng edukasyon sa mga hindi nakakarinig ang paglalagak ng mga boluntaryo mula sa U.S. Peace Corps sa iba’t ibang mga pook sa Pilipinas mula 1974 hanggang 1989. Kabilang rin sa mga impluwensiya mula sa Estados Unidos ang mga samahang pampananampalataya, mga tagapagturo at mga lathalain at panooring ginagamitan ng mga kumpas-kamay batay sa American Sign Language.[2]
Mga pinagmulang katutubo sa Pilipinas
Noong mga unang panahon ng mga dekada ng 1990, naging pinakapangunahing sa mga impluhong lokal at mga pananaliksik si Liza Martinez, isang nakaririnig na Pilipinang maalam sa wika ng pagsesenyas at dating miyembrong guro sa Pamantasang Gallaudet, isang unibersidad para sa mga bingi. Si Martinez ang kasalukuyang tagapamahala ng Philippine Deaf Resource Center. Isa siya sa mga nagpanimula ng mga pagaaral hinggil sa paggamit ng senyas sa Pilipinas, sa pagpapalimbag ng mga lathalain at paglulunsad ng mga proyekto hinggil dito.[2]
Mga lathalain hinggil sa pagsesenyas sa Pilipinas
Ilan ito sa mga piling lathalain hinggil sa wika ng pagsenyas sa Pilipinas:[2]
- An Introduction to Filipino Sign Language (PDRC/PFD, 2004)
- Filipino Sign Language: A Compilation of Signs from Regions of the Philippines (PFD, 2005)
- Status Report on the Use of Sign Language in the Philippines (NSLC)
Mga talabanggitan
Mga talababa
- ↑ Ethnologue 14 – Mga wika sa Pilipinas
- ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 Abat, Rafaelito M., at Liza B. Martinez. The History of Sign Language in the Philippines: Piecing Together the Puzzle, Philippine Federation of the Deaf / Philippine Deaf Resource Center, Philippine Linguistics Congress, Department of Linguistics, Unibersidad ng Pilipinas, Enero 25-27, 2006, walong pahina (PDF), nakuha noong: Marso 25, 2008