Asno: Pagkakaiba sa mga binago
mNo edit summary |
mNo edit summary |
||
| Linya 15: | Linya 15: | ||
| binomial_authority = [[Carolus Linnaeus|Linnaeus]], 1758 |
| binomial_authority = [[Carolus Linnaeus|Linnaeus]], 1758 |
||
}} |
}} |
||
Ang '''asno'''<ref name=Bansa>{{cite-Bansa|''Donkey'', asno, borriko}}</ref> o '''boriko'''<ref name=Bansa/> ([[Wikang Ingles|Ingles]]: ''Donkey'') ay isang uri ng munting [[kabayo]] na may malalaking mga [[tainga]]. |
|||
Ang mga '''''asno''''' o '''''boriko''''' ([[Ingles]]: ''Donkey'') ay mga hayop ng [[Equidae|pamilya ng kabayo]]. Ang mga asno ay nagmula sa ligaw na asno ng [[Aprika]], ''Equus africanus'' at ginamit bilang mga hayop na nagtatrabaho nang hindi bababa sa 5000 taon. Ang mga asno ay mga alagang hayop na ginagamit para sa transportasyon at iba pang trabaho, tulad ng paghila ng mga karwahe na hinihila ng [[kabayo]] o pag-aararo sa mga bukid. Mayroong higit sa 40 milyong mga asno na naninirahan sa mundo, karamihan sa mga ito sa mga umuunlad na bansa, kung saan madalas silang ginagamit bilang mga nagtatrabahong hayop. |
|||
Ang mga asno ay maaaring magkaroon ng halong supling sa mga kabayo. Ang mga anak ng babaeng kabayo at lalaking asno ay tinatawag na mga '''''mola''''' (Ingles: ''Mule''). Ang mga supling naman babaeng asno at kabayong lalaki ay tinatawag na "hinny". Ang mga mola ay mas karaniwan, at ginamit para sa transportasyon ng mga tao at mga bagay. |
|||
Ang mga asno ay unang pinaamo noong 3000 BC, marahil sa [[Ehipto]] o [[Mesopotamia]]<ref name=nowak/><ref name=Rossel/>, at kumalat sa buong mundo. Ngayon, patuloy silang gumaganap ng mahalagang papel sa maraming lugar. Sa kabila na ang bilang ng mga domestic species ay dumarami, ang ''African wild ass'' ay isang [[Nanganganib na mga uri|endangered species]]. Bilang nagtatrabahong mga hayop at mga kasamahan ng tao, ang mga asno ay nakipagtulungan sa mga tao sa loob ng libu-libong taon. |
|||
== Mga sanggunian == |
== Mga sanggunian == |
||
{{reflist |
{{reflist|45em|refs= |
||
<ref name=nowak>{{cite book|last=Nowak|first=Ronald M.|title=Walker's Mammals of the World|year=1999|publisher=Johns Hopkins University Press|location=Baltimore|isbn=978-0-8018-5789-8|url=https://archive.org/details/walkersmammalsof0001nowa|url-access=registration|edition=6th}}</ref> |
|||
<ref name=Rossel>Rossel S, Marshall F et al. "Domestication of the donkey: Timing, processes, and indicators." ''PNAS'' 105(10):3715–3720. March 11, 2008. [http://www.pnas.org/cgi/content/abstract/105/10/3715 Abstract] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080607210914/http://www.pnas.org/cgi/content/abstract/105/10/3715 |date=2008-06-07 }}</ref> |
|||
}} |
|||
{{usbong|Mamalya}} |
{{usbong|Mamalya}} |
||
Pagbabago noong 07:36, 29 Hunyo 2022
| Asno | |
|---|---|
| |
| Katayuan ng pagpapanatili | |
Domesticated
| |
| Klasipikasyong pang-agham | |
| Kaharian: | |
| Kalapian: | |
| Hati: | |
| Orden: | |
| Pamilya: | |
| Sari: | |
| Subgenus: | |
| Espesye: | E. asinus
|
| Pangalang binomial | |
| Equus asinus Linnaeus, 1758
| |
Ang mga asno o boriko (Ingles: Donkey) ay mga hayop ng pamilya ng kabayo. Ang mga asno ay nagmula sa ligaw na asno ng Aprika, Equus africanus at ginamit bilang mga hayop na nagtatrabaho nang hindi bababa sa 5000 taon. Ang mga asno ay mga alagang hayop na ginagamit para sa transportasyon at iba pang trabaho, tulad ng paghila ng mga karwahe na hinihila ng kabayo o pag-aararo sa mga bukid. Mayroong higit sa 40 milyong mga asno na naninirahan sa mundo, karamihan sa mga ito sa mga umuunlad na bansa, kung saan madalas silang ginagamit bilang mga nagtatrabahong hayop.
Ang mga asno ay maaaring magkaroon ng halong supling sa mga kabayo. Ang mga anak ng babaeng kabayo at lalaking asno ay tinatawag na mga mola (Ingles: Mule). Ang mga supling naman babaeng asno at kabayong lalaki ay tinatawag na "hinny". Ang mga mola ay mas karaniwan, at ginamit para sa transportasyon ng mga tao at mga bagay.
Ang mga asno ay unang pinaamo noong 3000 BC, marahil sa Ehipto o Mesopotamia[1][2], at kumalat sa buong mundo. Ngayon, patuloy silang gumaganap ng mahalagang papel sa maraming lugar. Sa kabila na ang bilang ng mga domestic species ay dumarami, ang African wild ass ay isang endangered species. Bilang nagtatrabahong mga hayop at mga kasamahan ng tao, ang mga asno ay nakipagtulungan sa mga tao sa loob ng libu-libong taon.
Mga sanggunian
- ↑ Nowak, Ronald M. (1999). Walker's Mammals of the World (6th pat.). Baltimore: Johns Hopkins University Press. ISBN 978-0-8018-5789-8.
- ↑ Rossel S, Marshall F et al. "Domestication of the donkey: Timing, processes, and indicators." PNAS 105(10):3715–3720. March 11, 2008. Abstract Naka-arkibo 2008-06-07 sa Wayback Machine.
Ang lathalaing ito na tungkol sa Mamalya ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.