Pagluluto: Pagkakaiba sa mga binago
AnakngAraw (usapan | ambag) →Tingnan din: may nakatagong kinuha |
AnakngAraw (usapan | ambag) Kinansela ang pagbabagong 471991 ni AnakngAraw (Usapan) |
||
Linya 71: | Linya 71: | ||
Para sa listahan ng mga resipe, tignan ang [[listahan ng mga resipe]] at ang [[listahan ng mga kakteil]]. Tignan din ang [[pagkaing staple]]. |
Para sa listahan ng mga resipe, tignan ang [[listahan ng mga resipe]] at ang [[listahan ng mga kakteil]]. Tignan din ang [[pagkaing staple]]. |
||
<!------------Ang mga sumusunod ay mula sa isang ambag na talaan na maaaring isanib dito makaraang pag-aralan at suriin----- |
|||
Talaan ng mga pamamaraan ng pagluto: |
|||
*Pabulanglang- isang paraan ng pagluto ng mga gulay kung saan ay pinakukuluan muna ang tubig kasama ng pangunahing sangkap bago ilagay ang gulay o maging ng isda o karne na pampalasa sa lutuin. |
|||
*Papangat- pagluluto ng isda sa tubig,suka,kamiyas at iba pang sangkap sa dahangdahang pagpapakulo ( medium flame).isa itong ginagawa sa mga lalawigan para mapatagal o mapalawig ang tagal ng nilutung pagkain. |
|||
*paprito- maging isda,karne at piling gulay gaya ng kalabasa at talong,ang paglulutong ito ay nangangailangan ng mainit na langis kung saan ay duon lulutuin ang nasabing mga pangunahing sangkap. |
|||
*papaksiw- kagaya ito ng papangat kaya lang ay suka ang ginagamit dito sa halip na tubig,ang iba pang sangkap ay siya ring gamit sa pagluluto ng papangat. |
|||
*paglalagay ng gata- ang paglulutong ito ay karaniwan sa kabikulan at masmainam na paksiwin muna ang isda o pakuluin muna sa sinangkapang sabaw ang gulay bago ibuhos ang unang gata o kakang gata. |
|||
*pasingaw/steaming- isang sinaunang pamamaraan ng pagluto ng isda ,gulay at iba pang lamang dagat tulad ng alimango at hipon.ang kalderong may tubig at takip ang gamit dito para di makawala ang lasa o flavor ng pagkain habang niluluto sa singaw ng kumukulong tubig ang alin man sa mga nabanggit na ito. |
|||
*pag buburo- isa itong paghahanda ng pangkain na di kailangan ng apoy.nabibilang ito sa food preservation o pag iimbak ng pagkain.Kauri nito ang pag aasin at pag aatsara ng piling gulay o bungang kahoy. |
|||
*pag huhumba- isang pamamaraang pag adobo ng karne ng sinaunang pilipino.di katulad ng pag adobo, walang langis na gamit dito,pinakukuluan lamang ang laman o karne sa suka,toyo at tanglad sa kalderong may takip.isang lutuing payak kung gawain ngunit masarap kapag kainin!Ito ay maaring isagawa sa laman ng baboy,baka at manok.ang ibang karne ay may amoy anggo tulad ng kalabaw,kambing at kabayo kung kaya't kailangan munang isangkutsa o pakuluin muna sa tubig na may tanglad at luya bago igisa sa langis kasama ng bawang at sili para maalis ang amoy at lansa sa lutung pagkain. |
|||
*iba pang pamamaraan ng pagluto tulad ng pag ihaw, pagpapakulo sa tubig, pagsapaw sa sinaing,pagsasaing sa buho,at iba pa.ang mga pamamaraang ito ay pang pilipinas at halaw sa pang lalawigang paraan ng pagluto ng ibat ibang pagkain. |
|||
--------------------> |
|||
[[Kaurian:Kultura at sining]] |
[[Kaurian:Kultura at sining]] |
Pagbabago noong 11:17, 30 Hulyo 2009
Ang pagluluto ay ang gawa ng paghahanda ng pagkain para kainin. Pinapaligiran ito malawak na sakop ng mga paraan, kagamitan, at pagkakasama-sama ng mga sangkap upang mapabuti ang lasa at/o ang madaling pagtunaw ng pagkain sa tiyan. Sa pangkalahatan, kailangan nito ang pagpili, pasukat at pagsama-sama ng mga sangkap sa isang maayos na paraan sa pagsisikap na makamit ang ninanais na resulta. Kabilang sa pagpipigil ng pagkatagumpay ang pagkakaiba-iba ng sangkap, kalagayan ng kapaligiran, kagamitan at ang kasanayan ng taong nagluluto.
Sinsangkot ng madalas ng pagluluto, bagaman hindi palagi. May mga katibayan sa arkeolohiya ng mga nilutong pagkain (parehong karne at gulay) sa mga tirahan ng mga tao mula pa noong sa pinakamaagang kilala ng paggamit ng apoy.
Mga bisa ng pagluluto
Kung ginamit ang pagiinit, maaari na mamatay ang mga mikrobyo (depende sa temperatura, ang oras ng pagluluto, at ang paraan na ginamit) at palambutin ang pagkain. Mapanganib ang temperaturang 4 hanggang 60°C (45 hanggang 140°F) na napapanis ang karamihan sa mga pagkain dahil sa nabubuhay ang bakterya at kailangang maiwasan para sa kaligtasan ng mga produkto ng karne, manukan, at gatasan. Di namamatay ang mga bakterya sa paglalamig o paglapat ng yelo ngunit bumabagal ang kanilang pagdami.
Pinapayuhan ng mga taga-taguyod ng pag-diyeta sa mga hilaw na pagkain laban sa paggamit ng init sa paghahanda ng pagkain: pinaniniwalaan nila na sinisira ng temperatura na higit sa 41°C (106°F) ang mga kailangang enzyme sa pagkain, na sa paniwala nila ang kailangan sa nararapat na patunaw ng pagkain at nutrisyon (tandaan: habang sa pagtutunaw, mabilis na masira ang mga protina, kabilang ang mga enzyme, ng mga pepsin sa [[tiyan].
Pamamaraan sa pagluluto
Ilan sa mga pangunahing pamamaraan sa mainit na pagluluto:
- Pagluluto sa hurno
- Pagkukulo
- Pagkulo at paglagay sa malamig na tubig (blanching)
- Paginit sa kaunting tubig (braising)
- Pagluluto sa mababang init (coddling, simmering)
- Dobleng pinausukan
- Pagtitimpla
- Pagluluto na may presyon
- Pinausukan
- Pagluluto sa vacuum flask
- Pagbababad (Steeping)
- Pagpapangat
- Pagsisigang
- Pagpipirito
- Pagpipritro sa madaming mantika (deep frying)
- Pagpipirito na may asin (hot salt frying)
- Pagpipirito na may itim na buhangin (hot sand frying)
- Pagpipirito sa kawali
- Pagpipirito na may presyon
- Paggigisa (sauteeing)
- Paggigisang hinahalo (stir frying)
- Pagluluto sa microwave
- Paglilitson
- Pagiihaw
- Pagiihaw na diretso sa apoy (grilling)
- Pagpapaso (searing)
- Paglilitson na iniikot (rotisserie)
- Pagtitinapa
- Paglalaga
Ibang paraan sa paghahanda na di iniinit
- Pagbababad sa asin (brining)
- Pagpapatuyo
- Paggigiling
- Pagbababad
- Pagtatadtad
- Pagaatsara/pagbuburo
- Pagaasinan
- Pagbibigay lasa (seasoning)
- Pagpapatubo ng buto (sprouting)
Tingnan din
May mga partikular na pamamaraan at sangkap na kadalasan sa isang rehiyon lamang matatagpuan. Tignan ang mga tradisyonal na pagluluto (Cuisine) para sa karagdagan impormasyon tungkol sa maraming rehiyonal at etnikong tradisyon na pagkain. Tignan din ang kasulatan sa pagluluto para sa mga ilang may-akda ng mga aklat sa pagluluto, pagkain at ang kasaysayan sa pagkain.
- Mga bigat at sukatan sa pagluluto (kabilang ang pagpapalit at pagpaparis na karaniwan sa pagluluto)
- Kalinisin ng pagluluto at pagkain
- Pananatili ng pagkain
- Listahan ng mga aklat sa pagluluto
- Listahan ng mga kubyertos sa paghahanda ng pagkain kabilang ang mga saucepan, kawali, wok at iba pa.
- Tradisyonal na pagluluto (Cuisine)
- Resipe
Para sa listahan ng mga resipe, tignan ang listahan ng mga resipe at ang listahan ng mga kakteil. Tignan din ang pagkaing staple.