Slovakia: Pagkakaiba sa mga binago

baguhin ang mga link
Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
Browse history interactively
← Nakaraang pagkakaibaSusunod na pagkakaiba →
Content deleted Content added
VisualWikitext
EmausBot (usapan | ambag)
Mga bot
107,262 edit
m r2.6.4) (robot dinagdag: kbd:Слоуакэ, ltg:Slovakeja
koreksyon
Linya 67: Linya 67:
|calling_code_ref = <ref>Ang kodigong 42 ay ginamit din ng Czech Republic hanggang 1997.</ref>
|calling_code_ref = <ref>Ang kodigong 42 ay ginamit din ng Czech Republic hanggang 1997.</ref>
}}
}}
Ang '''Islobakya''' ({{lang-en|Slovakia}}, [[Wikang Slovak|Slovak]]: ''Slovensko'') ay isang [[republika]] sa [[gitnang Europa]]. Hinahanggan ito ng [[Czechia]] sa hilagang-kanluran, [[Poland]] sa hilaga, [[Ukraine]] sa silangan, [[Hungary]] sa timog, at [[Austria]] sa timog-kanluran.
Ang '''Islobakya''' ({{lang-en|Slovakia}}, [[Wikang Slovak|Slovak]]: ''Slovensko'') ay isang [[republika]] sa [[gitnang Europa]]. Hinahanggan ito ng [[Tsekya]] sa hilagang-kanluran, [[Polonya]] sa hilaga, [[Ukranya]] sa silangan, [[Unggarya]] sa timog, at [[Austria]] sa timog-kanluran.


== Kasaysayan ==
== Kasaysayan ==
Linya 75: Linya 75:
Sa ngayon, mayroong populasyong 5,379, 455 katao ang Slovakia na binubuo ng mga Slovak (85.6[[bahagdan|%]], [[Hungaryo]] (10.8[[%]]), [[Romani]] (1.5%), [[Ukranyano]] (0.3%), [[Ruthenian|Rutenyano]] (0.3%), at mga [[Aleman]] at [[Polako]].<ref name=Slovakia/>
Sa ngayon, mayroong populasyong 5,379, 455 katao ang Slovakia na binubuo ng mga Slovak (85.6[[bahagdan|%]], [[Hungaryo]] (10.8[[%]]), [[Romani]] (1.5%), [[Ukranyano]] (0.3%), [[Ruthenian|Rutenyano]] (0.3%), at mga [[Aleman]] at [[Polako]].<ref name=Slovakia/>


== Politika ==
== Pulitika ==
''Pangunahing artikulo: [[Politika ng Slovakia]]''


Sumali ang Slovakia sa [[NATO]] noong [[Marso 29]], [[2004]] at sa [[Unyong Europeo]] noong [[Mayo 1]], [[2004]]. Nagkaroon ng mga eleksyon sa pagkapangulo noong [[Abril 3]], [[2004]] at [[Abril 17]], 2004.
Sumali ang Islobakya sa [[NATO]] noong [[Marso 29]], [[2004]] at sa [[Unyong Europeo]] noong [[Mayo 1]], [[2004]]. Nagkaroon ng mga eleksyon sa pagkapangulo noong [[Abril 3]], [[2004]] at [[Abril 17]], 2004.


Ang [[pinuno ng estado]] na Slovak ay ang pangulo, na hinahalal sa pamamagitan ng direktong botong popular para sa isang mandato ng 5 taon. Karamihan sa kapangyarihang [[ehekutibo]] ay nakasalalay sa [[pinuno ng pamahalaan]], ang punong ministro, na madalas ding pinuno ng pinakamalaking partido o ng pinakamalaking [[koalisyon]] sa parlamento at itinatakda ng pangulo. Ang natitira sa [[Gabinete (pamahalaan)|gabinete]] ay itinatakda ng pangulo sa rekomendasyon ng punong ministro.
Ang [[pinuno ng estado]] na Slovak ay ang pangulo, na hinahalal sa pamamagitan ng direktong botong popular para sa isang mandato ng 5 taon. Karamihan sa kapangyarihang [[ehekutibo]] ay nakasalalay sa [[pinuno ng pamahalaan]], ang punong ministro, na madalas ding pinuno ng pinakamalaking partido o ng pinakamalaking [[koalisyon]] sa parlamento at itinatakda ng pangulo. Ang natitira sa [[Gabinete (pamahalaan)|gabinete]] ay itinatakda ng pangulo sa rekomendasyon ng punong ministro.
Linya 85: Linya 84:


== Pagkahati ==
== Pagkahati ==
''Pangunahing artikulo: [[Kraje ng Slovakia]]''
''Pangunahing artikulo: [[Kraje ng Islobakya]]''


Sa dibisyong administratibo, nahahati ang Slovakia sa 8 ''[[kraj]]'' (''county''), ang bawat isa na isinasapangalan sa kanilang mga pangunahing lungsod. Sa dibisyong panterritoryo naman at sa definisyon ng awtonomong ''entities'', mula [[2002]], nahahati ang Slovakia sa 8 vyšší územný celok o ''VÚC'' na tinatawag na ''samosprávny kraj'' (rehyong awtonomo):
Sa dibisyong administratibo, nahahati ang Islobakya sa 8 ''[[kraj]]'' (''county''), ang bawat isa na isinasapangalan sa kanilang mga pangunahing lungsod. Sa dibisyong panterritoryo naman at sa definisyon ng awtonomong ''entities'', mula [[2002]], nahahati ang Slovakia sa 8 vyšší územný celok o ''VÚC'' na tinatawag na ''samosprávny kraj'' (rehyong awtonomo):


[[Talaksan:Slovakiakrajenumbers.png|right|350px]]
[[Talaksan:Slovakiakrajenumbers.png|right|350px]]
Linya 108: Linya 107:


== Mga kawing panlabas ==
== Mga kawing panlabas ==
* [http://www.vlada.gov.sk/ Úrad vlády Slovenskej republiky], pamahalaan ng Slovakia
* [http://www.vlada.cz/ Úrad vlády Slovenskej republiky], pamahalaan ng Slovakia
* [http://www.prezident.sk/ Prezident Slovenskej republiky], Pangulo ng Slovakia
* [http://www.prezident.sk/ Prezident Slovenskej republiky], Pangulo ng Slovakia
* [http://www.nrsr.sk/ Národná rada Slovenskej republiky], parlamento ng Slovakia
* [http://www.nrsr.sk/ Národná rada Slovenskej republiky], parlamento ng Slovakia
* [http://www.statistics.sk/ Štatistický úrad Slovenskej republiky], Opisinang Panstatistiks
* [http://www.statistics.sk/ Štatistický úrad Slovenskej republiky], Opisinang Panstatistiks
* [http://www.settlement.org/cp/english/slovakia/], Profayl pangkultura ng Slovakia ng Citizenship and Immigration Canada
* [http://www.slovensko.com/ slovensko.com], ''3rd-party'' na gabay sa Slovakia kasama ng pang-araw-araw na balita
* [http://www.slovensko.com/ slovensko.com], ''3rd-party'' na gabay sa Slovakia kasama ng pang-araw-araw na balita
* [http://www.slovakia.org/ slovakia.org], gabay sa Slovakia
* [http://www.slovakia.org/ slovakia.org], gabay sa Slovakia

Pagbabago noong 10:56, 16 Abril 2011

Slovak Republic
Slovenská republika
Watawat ng Slovakia
Watawat
Eskudo ng Slovakia
Eskudo
Awiting Pambansa: Nad Tatrou sa blýska
"Lightning over the Tatras"
Kinaroroonan ng  Slovakia  (kahel) – sa on the European continent  (kamelyo & puti) – sa the European Union  (kamelyo)  —  [Gabay]
Kinaroroonan ng  Slovakia  (kahel)

– sa on the European continent  (kamelyo & puti)
– sa the European Union  (kamelyo)  —  [Gabay]

KabiseraBratislava
Pinakamalaking lungsodcapital
Wikang opisyalSlovak
Pangkat-etniko
85.8% Slovaks, 9.7% Hungarians, 1.7% Roma, 2.8% iba pang pangkat
KatawaganSlovak
PamahalaanParliamentary republic
• Pangulo
Ivan Gašparovic
Iveta Radičová
Pavol Paška
Pagsasarili 
Payapang paghihiwalay ng Czechoslovakia
• Petsa
Enero 1, 1993[1]
Lawak
• Kabuuan
49,035 km2 (18,933 mi kuw) (ika-130)
• Katubigan (%)
bale wala
Populasyon
• Senso ng 2001
5,379,455 (ika-109)
• Densidad
111/km2 (287.5/mi kuw) (ika-88)
KDP (PLP)Pagtataya sa 2008
• Kabuuan
$109.677 billion[2] (ika-59)
• Bawat kapita
$21,787,[2] (41st)
KDP (nominal)Pagtataya sa 2008
• Kabuuan
$74.988 billion[2] (ika-60)
• Bawat kapita
$14,896[2] (ika-42)
TKP (2004)Increase 0.863
Error: Invalid HDI value · ika-42
SalapiEuro (€)[3] (EUR)
Sona ng orasUTC+1 (CET)
• Tag-init (DST)
UTC+2 (CEST)
Gilid ng pagmamanehoright
Kodigong pantelepono421
Kodigo sa ISO 3166SK
Internet TLD.sk[4]

Ang Islobakya (Ingles: Slovakia, Slovak: Slovensko) ay isang republika sa gitnang Europa. Hinahanggan ito ng Tsekya sa hilagang-kanluran, Polonya sa hilaga, Ukranya sa silangan, Unggarya sa timog, at Austria sa timog-kanluran.

Kasaysayan

Namalagi at nanahanan ang mga unang mamamayan sa teritoryo ng Slovakia mga isangdaang taon na ang nakalilipas, noong mga Kapanahunang Paleolitiko. Isang katibayan nito ang natagpuang hubog ng ulo ng isang Taong Neanderthal sa Gánovce malapit sa Poprad. Natagpuan sa Slovakia ang pinakamatandang laruang-kariton ng isang bata. Nagmula ang laruang ginawa noong Panahon ng Tansong-Pula at nahukay mula sa isang libingan sa Nižná Myšľa malapit sa Košice. Marami pang ibang mga bagay na may kaugnayan sa arkeolohiyang nahukay sa Slovakia na maiuugnay sa kalinangan ng mga mamamayang Ottoman, noong mga 1,600 BC.[7]

Mga mamamayan

Sa ngayon, mayroong populasyong 5,379, 455 katao ang Slovakia na binubuo ng mga Slovak (85.6%, Hungaryo (10.8%), Romani (1.5%), Ukranyano (0.3%), Rutenyano (0.3%), at mga Aleman at Polako.[7]

Pulitika

Sumali ang Islobakya sa NATO noong Marso 29, 2004 at sa Unyong Europeo noong Mayo 1, 2004. Nagkaroon ng mga eleksyon sa pagkapangulo noong Abril 3, 2004 at Abril 17, 2004.

Ang pinuno ng estado na Slovak ay ang pangulo, na hinahalal sa pamamagitan ng direktong botong popular para sa isang mandato ng 5 taon. Karamihan sa kapangyarihang ehekutibo ay nakasalalay sa pinuno ng pamahalaan, ang punong ministro, na madalas ding pinuno ng pinakamalaking partido o ng pinakamalaking koalisyon sa parlamento at itinatakda ng pangulo. Ang natitira sa gabinete ay itinatakda ng pangulo sa rekomendasyon ng punong ministro.

Ang pinakamataas na katawang lehislatibo ay ang unikameral na Národná rada Slovenskej republiky, na may 150 kinatawan. Hinahalal ang mga delegado sa mandato ng 4 taon base sa representasyong proporsyonal. Ang pinakamataas na katawang hudisyal ay ang Ústavný súd (Hukumang konstitusyonal), na nasusunod sa lahat ng mga isyung konstitusyonal. Ang 13 na myembro ng hukumang ito ay itinatakda ng pangulo mula sa isang tala ng mga kandidatong hinihirang ng parlamento.

Pagkahati

Pangunahing artikulo: Kraje ng Islobakya

Sa dibisyong administratibo, nahahati ang Islobakya sa 8 kraj (county), ang bawat isa na isinasapangalan sa kanilang mga pangunahing lungsod. Sa dibisyong panterritoryo naman at sa definisyon ng awtonomong entities, mula 2002, nahahati ang Slovakia sa 8 vyšší územný celok o VÚC na tinatawag na samosprávny kraj (rehyong awtonomo):

  1. Bratislavský kraj (tingnan din Bratislava)
  2. Trnavský kraj (tingnan din Trnava)
  3. Trenčiansky kraj (tingnan din Trenčín)
  4. Nitriansky kraj (tingnan din Nitra)
  5. Žilinský kraj (tingnan din Žilina)
  6. Banskobystrický kraj (tingnan din Banská Bystrica)
  7. Prešovský kraj (tingnan din Prešov)
  8. Košický kraj (tingnan din Košice)

(Maaari ding palitan ang salitang kraj ng samosprávny kraj sa bawat kaso.)

Nahahati rin ang kraje sa maraming okres (distrito). Kasalukuyang may 79 okres ang Slovakia.

Mapa ng Slovakia

Mga talababa at sanggunian

  1. ↑ Naghiwalay ang Czechoslovakia sa Czech Republic at Slovakia; tingnan ang Velvet Divorce.
  2. ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 "Slovakia". International Monetary Fund. Nakuha noong 2008-10-09.
  3. ↑ Ginamit ng Slovakia ang Euro bilang pananalapi nito noong Enero 1, 2009 na may palitan na €1 = 30.1260SKK. Nasa sirkulasyon pa rin ang mga barya at papel na Koruna coins and notes hanggang Enero 16, 2009.
  4. ↑ Kasama ang .eu na ginagamit din ng iba pang kasaping estado ng Unyong Europeo.
  5. ↑ "Slovakia". The World Factbook. CIA. 2007. {{cite web}}: Unknown parameter |accessmonthday= ignored (tulong); Unknown parameter |accessyear= ignored (|access-date= suggested) (tulong)
  6. ↑ Ang kodigong 42 ay ginamit din ng Czech Republic hanggang 1997.
  7. ↑ 7.0 7.1 Slovakia, nilipon ni Eugene Lazišťan, nilimbag sa tulong ng Ministeryo ng Ugnayang Panlabas ng Republikang Slovak, 1999, ISBN 80-88892-23-6

Mga kawing panlabas

Padron:Link FA

Kinuha sa "https://tl.wikipedia.org/w/index.php?title=Slovakia&oldid=825376"