Gitnang Paleolitiko

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
Ang Paleolitiko

bago ang Homo ([paleothic]])<

Mababang Paleolitiko (c. 2.6 Ma–300 ka)

Oldowan (2.6–1.8 Ma)
Acheulean (1.7–0.1 Ma)
Clactonian (0.3–0.2 Ma)

Gitnang Paleolitiko (300–30 ka)

Mousterian (300–30 ka)
Aterian (82 ka)

Itaas na Paleolitiko (50–10 ka)

Baradostian (36 ka)
Châtelperronian (35–29 ka)
Aurignacian (32–26 ka)
Gravettian (28–22 ka)
Solutrean (21–17 ka)
Magdalenian (18–10 ka)
Hamburg (15 ka)
Ahrensburg (13 ka)
Swiderian (10 ka)
Mesolitiko
Panahong Bato

Ang Gitnang Paleolitiko (Ingles: Middle Paleolithic o Middle Palaeolithic) ang ikalawang subdibisyon ng Paleolitiko o Lumang Panahong Bato gaya ng pagkaunaw sa Europa, Aprika at Asya. Ang terminong Gitnang Panahong Bato ay ginagamit bilang katumbas o kasing kahulugan para sa Gitnang Paleolitiko sa arkeolohiyang Aprikano.[1] Ang Gitnang Paleolitiko at Gitnang Panahong Bato ay malawak na sumasaklaw mula 300,000 hanggang 30,000 taon ang nakalilipas. May malaking mga pagkakaiba sa pagitan ng mga rehiyon. Ang Gitnang Paleolitiko/Gitnang Panahong Bato ay sinundan ng Itaas na Paleolitiko na unang nagsimula sa pagitan ng 50,000 at 40,000 taon ang nakalilipas.[1] Sa panahong ito, ang Homo neanderthalensis ay yumabong sa Europa sa pagitan ng 300,000 at 30,000 taon ang nakalilipas at ang pinaka unang anatomikong modernong mga tao ay lumitaw noong mga 195,000 taon ang nakalilipas. Ang paghihiwalay na pilohenetiko ng mga modernong tao ay may petsa sa panahong ito: ang ebang mitokondriyal sa tinatayang mga 150,000 taon ang nakalilipas at ang adan na Y-kromosomal sa tinatayang mga 90,000 taon ang nakalilipas. Ang mga ito ay nag-ebolb sa Aprika.[1] Ayon sa kamakailang pinagmulang Aprikano, Ang mga homo sapiens ay nagsimulang lumisan sa Aprika noong Gitnang Panahong Bato/Gitnang Paleolitiko noong mga 100,000 o 70,000 taon ang nakalilipas at nagsimulang pumalit sa mga mas naunang mga pre-eksistenteng mga espesye ng Homo gaya ng mga Neandertal at Homo erectus.[2]

Mga sanggunian[baguhin | baguhin ang wikitext]

  1. 1.0 1.1 1.2 Miller, Barbra; Bernard Wood, Andrew Balansky, Julio Mercader, Melissa Panger (2006). Anthropology (PDF). Boston Massachusetts: Allyn and Bacon. p. 768. ISBN 0-205-32024-4. Inarkibo mula sa ang orihinal (PDF) noong 2008-04-09. Nakuha noong 2012-09-22.{{cite book}}: CS1 maint: multiple names: mga may-akda (link)
  2. Origins of Modern Humans: Multiregional or Out of Africa? Naka-arkibo 2010-11-14 sa Wayback Machine. By Donald Johanson