Kathasaritsagara

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
Kathasaritsagara
Isang ika-16 na siglong folio ng Indiyanong muling pagkukuwento ng "Kathāsaritsāgara"

Ang Kathāsaritsāgara ("Karagatan ng mga Agos ng Mga Kuwento") (Devanagari : कथासरित्सागर) ay isang sikat na ika-11 siglong koleksiyon ng mga alamat, kuwentong-bibit, at kuwentong bayan ng India na muling isinalaysay sa Sanskrit ng Shaivite Somadeva.

Ang Kathāsaritsāgara ay naglalaman ng maraming patong ng kuwento sa loob ng isang kuwento at sinasabing kinuha mula sa Bṇāḍhya ni Bṛhatkathā ("ang Dakilang Salaysay"), na isinulat sa isang hindi gaanong nauunawaang wika na kilala bilang Paiśāchī. Ang akda ay hindi na umiiral ngunit may ilang mga pag-aangkop sa ibang pagkakataon — ang Kathāsaritsāgara, Bṛhatkathamanjari, at Bṛhatkathāślokasaṃgraha. Gayunpaman, wala sa mga resensiyon na ito ang kinakailangang direktang nagmula sa Gunadhya, at maaaring may mga intermediate na bersiyon ang bawat isa. Inihambing ng mga iskolar si Guṇāḍhya kina Vyasa at Valmiki kahit na hindi niya isinulat ang matagal nang nawawalang Bṛhatkathā sa Sanskrito. Kasalukuyang magagamit ang dalawang Sanskrit resensiyon nito, ang Bṛhatkathamanjari ni Kṣemendra at ang Kathāsaritsāgara ni Somadeva.

May-akda at estruktura[baguhin | baguhin ang wikitext]

Tinitingnang ugnayan sa pagitan ng mga bersiyon ng Brihatkatha

Ang may-akda ng Kathasaritsagara, o sa halip na nagtipon nito, ay si Somadeva, ang anak ni Rāma, isang Śaiva Brāhman ng Kashmir. Sinabi niya sa amin na ang kaniyang magnum opus ay isinulat (minsan sa pagitan ng 1063-81 CE) para sa libangan ni Sūryavatī, asawa ni Haring Ananta ng Kashmir, kung saan ang korte ay si Somadeva ay makata. Ang kalunos-lunos na kasaysayan ng Kashmir sa panahong ito — ang dalawang anak ni Ananta, sina Kalaśa at Harṣa, ang walang-kuwentang buhay ng una, ang makinang ngunit walang awa na buhay ng huli, ang pagpapakamatay ni Ananta mismo, ang pagsunog sa sarili ni Sūryavatī sa kanyang libing., at ang nagresultang kaguluhan - bumubuo bilang isang madilim at mabangis na background para sa setting ng mga kuwento ni Somadeva. Ang balangkas kuwento ay ang salaysay ng mga pakikipagsapalaran ni Naravahanadatta, anak ng maalamat na haring si Udayana, ang kanyang mga pag-iibigan sa mga dalagang napakaganda at mga digmaan sa mga kaaway. Aabot sa 350 mga kuwento ang binuo sa paligid ng sentral na kuwentong ito, na ginagawa itong pinakamalaking umiiral na koleksyon ng mga kuwentong Indian.

Ipinahayag ni Somadeva na ang kaniyang gawa ay isang tapat ngunit pinaikling pagsasalin ng mas malaking koleksyon ng mga kuwento na kilala bilang Bṛhatkathā, o Dakilang Kuwento na isinulat sa nawawalang diyalektong Paisaci ni Guṇāḍhya. Ngunit ang Kashmiriano (o "Hilagang Kanluran") Bṛhatkathā na inangkop ni Somadeva ay maaaring ibang-iba sa Paisaci ur-text, dahil hindi bababa sa 5 maliwanag na inapo ng gawa ni Guṇāḍhya ang umiiral — lahat ay medyo magkaiba sa anyo at nilalaman, ang pinakakilala (pagkatapos ng Kathāsaritsāgara mismo) marahil ay ang Bṛhatkathāślokasaṃgraha ng Budhasvamin mula sa Nepal. Tulad ng Panchatantra, ang mga kuwento mula sa Kathāsaritsāgara (o ang mga kaugnay na bersyon nito) ay naglakbay sa maraming bahagi ng mundo.

Binubuo ang Kathāsaritsāgara ng 18 lambhaka ("mga aklat") ng 124 taramga (mga kabanata na tinatawag bilang "mga alon") at humigit-kumulang 22,000 śloka (distichs) bilang karagdagan sa mga seksiyon ng prosa.[1] Ang śloka ay binubuo ng 2 kalahating taludtod ng 16 pantig bawat isa. Kaya, ayon sa pantig, ang Kathāsaritsāgara ay humigit-kumulang katumbas ng 66,000 linya ng iambic pentameter; sa paghahambing, ang Paradise Lost ni John Milton ay tumitimbang sa 10,565 na linya. Ang lahat ng ito ay mababaw kung ihahambing sa (maaaring maalamat) na 700,000 ślokas ng nawalang orihinal na Brihatkatha.

Mga sanggunian[baguhin | baguhin ang wikitext]

  1. Penzer 1924 Vol I, p xxxi.